ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Επιστροφές για χιλιάδες συνταξιούχους από κρατήσεις ΕΑΣ και μειώσεις επικουρικών – Τι ισχύει για τις συντάξεις χηρείας και το νέο πακέτο πληρωμών-Χιλιάδες συνταξιούχοι του Δημοσίου, μεταξύ αυτών και χήρες με σύνταξη θανάτου, βρίσκονται μπροστά σε ένα σημαντικό γύρο επιστροφών ποσών που επιβλήθηκαν παρανόμως ως κρατήσεις την τελευταία δεκαετία.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Η νέα εξέλιξη αφορά την εκκαθάριση των υποθέσεων της ΕΑΣ, την επιστροφή των παράνομων μειώσεων στις επικουρικές και την επικείμενη διευθέτηση της προσωπικής διαφοράς.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε αντισυνταγματικές τις κρατήσεις ΕΑΣ για τη διετία 2017–2018. Οι υποθέσεις έχουν ήδη εκδικαστεί και αναμένεται πλέον η πληρωμή των αναδρομικών – μια διαδικασία που το υπουργείο Εργασίας δηλώνει πως θα γίνει σε «κύμα» πληρωμών μέχρι το φθινόπωρο.
Αναδρομικά ΕΑΣ: Από 575 έως 8.556 ευρώ
Οι επιστροφές για την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) αφορούν συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ που επιβαρύνθηκαν παράνομα επί 23 μήνες. Σύμφωνα με νομικές πηγές, το Δημόσιο οφείλει να καταβάλει ποσά ως εξής:
• Απόστρατος με αρχική σύνταξη 2.910 ευρώ: 8.027 ευρώ
• Πανεπιστημιακός με αρχική σύνταξη 3.100 ευρώ: 8.556 ευρώ
• Πολιτικός υπάλληλος με σύνταξη 2.435 ευρώ: 5.037 ευρώ
• Συνταξιούχος με σύνταξη 1.475 ευρώ: 1.012 ευρώ
Οι επιστροφές καλύπτουν τόσο την κύρια σύνταξη όσο και το άθροισμα κύριων συντάξεων, όπου υφίσταται. Το κρίσιμο στοιχείο είναι ότι οι 9.000 εκκρεμείς αγωγές, κυρίως από ειδικά μισθολόγια, οδεύουν προς εκκαθάριση στον e-ΕΦΚΑ μαζί με τις αντίστοιχες υποθέσεις για επικουρικές και Δώρα.
Συντάξεις χηρείας: Ποσά έως 300 ευρώ τον μήνα και αναδρομικά έως 5.000 ευρώ
Ιδιαίτερη σημασία έχει η απόφαση του 6ου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία αλλάζει πλήρως τα δεδομένα για 15.000 χήρες του Δημοσίου. Σύμφωνα με την απόφαση, όσες λάμβαναν σύνταξη χηρείας μεταξύ Μαΐου 2016 και τέλους 2019, πρέπει να αποκατασταθούν βάσει της αρχικής σύνταξης του θανόντος, όχι του επανυπολογισμένου ποσού.
Ενδεικτικά παραδείγματα:
• Σύνταξη θανόντος: 1.758 ευρώ → επανυπολογισμός στα 1.184 ευρώ
• Σύνταξη χηρείας καταβλήθηκε: 592 ευρώ (33%)
• Ορθή σύνταξη χηρείας (50% του αρχικού): 879 ευρώ
• Αναδρομική διαφορά: 287 ευρώ τον μήνα – συνολικά πάνω από 5.000 ευρώ
Η αναγνώριση αυτών των διαφορών έχει ανοίξει νέο γύρο αγωγών, αλλά και πολιτικής πίεσης για οριζόντια εφαρμογή των αποφάσεων, κάτι που εξετάζει το Υπουργείο Οικονομικών.
Τι ισχύει για τις επικουρικές: Δύο μειώσεις κρίθηκαν αντισυνταγματικές
Στις επικουρικές συντάξεις, το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει ήδη κρίνει αντισυνταγματικές τις εξής μειώσεις:
• Νόμος 4051/2012: Περικοπές 10% έως 20% για επικουρικές άνω των 200 ευρώ
• Νόμος 4093/2012: Περικοπές στο άθροισμα κύριων και επικουρικών πάνω από 1.000 ευρώ (έως και 20%)
Οι επιστροφές που αναμένονται κυμαίνονται σε 11μηνα αναδρομικά, με ποσά έως και 2.400 ευρώ σε ορισμένες περιπτώσεις.
Στις συντάξεις του ΝΑΤ, κρίθηκε αντισυνταγματική και η μείωση 7%, η οποία έχει ήδη επιστραφεί. Σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, η πολιτική ηγεσία εξετάζει το ενδεχόμενο ενιαίας εκκαθάρισης για όλες τις επικουρικές υποθέσεις, ώστε να επιταχυνθούν οι επιστροφές.
Έρχεται ρύθμιση για την «προσωπική διαφορά»
Παράλληλα, ανοίγει εκ νέου η συζήτηση για την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, που αποτελεί το βασικό εμπόδιο για χιλιάδες συνταξιούχους να λάβουν αυξήσεις. Στο τραπέζι βρίσκεται σενάριο προσωρινής κατάργησης της διαφοράς για το 2025, ώστε:
• Να δουν αυξήσεις όσοι έχουν φτάσει στα όρια συνταξιοδότησης
• Να καλυφθούν συνταξιούχοι με 30+ έτη εργασίας που έμειναν χωρίς αύξηση το 2023-2024
Το Υπουργείο Εργασίας εξετάζει συνδυασμό εισοδηματικών και ασφαλιστικών κριτηρίων για να εφαρμοστεί η νέα παρέμβαση, με στόχο να στηριχθούν χαμηλοσυνταξιούχοι με «παγωμένες» αποδοχές.
Τι να περιμένουν οι συνταξιούχοι το επόμενο τρίμηνο
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να αποδώσει:
• Τα αναδρομικά ΕΑΣ έως και τον Σεπτέμβριο, σε μία ή δύο δόσεις
• Τις αυξήσεις χηρείας, με πιθανή αναδρομική ισχύ από 2022
• Πιθανή διευθέτηση της προσωπικής διαφοράς με νομοθετική ρύθμιση εντός Ιουλίου
• Καταβολή επικουρικών επιστροφών με τα υπόλοιπα του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025
Τα ποσά που μπορούν να φτάσουν οι συνταξιούχοι αν συνδυαστούν ΕΑΣ, επικουρικές και χηρείας είναι ενδεικτικά:
• Έως 8.500 ευρώ για ειδικά μισθολόγια
• Έως 5.000 ευρώ για χήρες
• Έως 2.400 ευρώ για επικουρικές
Τελικό σχόλιο
Η πίεση για συνολική λύση αυξάνεται. Με δικαστικές αποφάσεις υπέρ των συνταξιούχων και το πολιτικό κόστος σε άνοδο, η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στο δημοσιονομικό ρεαλισμό και την κοινωνική δικαιοσύνη. Τα αναδρομικά αυτά δεν είναι «δώρο», αλλά δικαστικά κατοχυρωμένα