ΟΠΕΚΕΠΕ: Σε ένα από τα πιο κρίσιμα σταυροδρόμια των τελευταίων ετών για τον πρωτογενή τομέα, η κυβέρνηση επιχειρεί αγώνα δρόμου προκειμένου να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2025 οι πληρωμές όλων των αγροτικών επιδοτήσεων, ύψους άνω των 1,4 δισ. ευρώ, προς περίπου 580.000 δικαιούχους.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Διαβάστε όλες τις ειδήσεις από το tilegrafimanews.gr
News: Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ !
Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr από στελέχη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η εικόνα που αποτυπώνεται στα εσωτερικά σημειώματα δείχνει ότι «τίποτα δεν είναι εξασφαλισμένο» και ότι οι πληρωμές ενδέχεται να υποστούν σημαντικές καθυστερήσεις.
Καταγραφή οφειλών και αγώνας δρόμου για να πληρωθούν ως το τέλος του 2025
Ο προσωρινός πρόεδρος του ΟΠΕΚΕΠΕ, Γιάννης Καββαδάς, κατά την κατάθεσή του στην κοινοβουλευτική επιτροπή της Βουλής, δήλωσε ότι προτεραιότητα του Οργανισμού αποτελεί «η πλήρης καταγραφή όλων των υποχρεώσεων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και η προσπάθεια καταβολής όλων των πληρωμών στις ημερομηνίες που πρέπει».
Όπως εξήγησε, έχουν ήδη ξεκινήσει οι ενδελεχείς έλεγχοι στα αρχεία των δικαιούχων ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πληρωμές θα γίνουν σε εκείνους που πραγματικά τις δικαιούνται. Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία ομαλής μετάβασης του μηχανισμού πληρωμών από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, όπως απαιτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι διεθνείς βέλτιστες πρακτικές.
«Όποιος υποψήφιος δικαιούχος έχει συμπληρώσει σωστά την αίτησή του, δεν έχει να φοβάται τίποτα. Θα πληρωθεί κανονικά», τόνισε ο κ. Καββαδάς, επιχειρώντας να καθησυχάσει τον αγροτικό κόσμο. Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει να είναι πιο σύνθετη.
«Στον αέρα» οι επιδοτήσεις Οκτωβρίου – Οι πρώτες παραδοχές από ΟΠΕΚΕΠΕ
Η κατάθεση του κ. Καββαδά στην επιτροπή ανέδειξε και τη μεγάλη αβεβαιότητα που υπάρχει γύρω από τις επερχόμενες πληρωμές. Ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ, Βασίλης Κόκκαλης, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Από την κατάθεση του προσωρινού προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ προκύπτει ότι είναι στον αέρα η πληρωμή των αγροτικών επιδοτήσεων τον Οκτώβριο, αλλά και των υπόλοιπων υποχρεώσεων προς τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους».
Η δήλωση αυτή επιβεβαιώνει την ανησυχία που επικρατεί σε όλο τον αγροτικό κόσμο, καθώς η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης για το 2025 – που παραδοσιακά καταβάλλεται μέσα στον Οκτώβριο – ενδέχεται να καθυστερήσει για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα.
Αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι η μεγάλη καθυστέρηση οφείλεται στην ανάγκη διασταύρωσης στοιχείων, καθώς και στην εσωτερική έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη για τα σκάνδαλα παράνομων επιδοτήσεων των προηγούμενων ετών. «Η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη απ’ όσο φαίνεται. Χρειάζεται χρόνος για να διασφαλιστεί ότι δεν θα επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος», επισημαίνουν υπηρεσιακοί παράγοντες.
Η έρευνα για τα Ε9 και τα σκάνδαλα στις επιδοτήσεις
Ερωτηθείς από τον εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με την περίφημη διασταύρωση των Ε9 για 13.392 παραγωγούς, την οποία είχε ζητήσει ο ΟΠΕΚΕΠΕ από την ΑΑΔΕ ήδη από το 2022, ο κ. Καββαδάς παραδέχθηκε ότι «δεν γνωρίζει εάν αυτή έχει πραγματοποιηθεί». Το γεγονός αυτό δημιουργεί νέα ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας μεταξύ των δύο φορέων.
Την ίδια στιγμή, δεν δόθηκαν απαντήσεις για τα σκάνδαλα στις λειτουργίες του ΟΠΕΚΕΠΕ και των ΚΥΔ (Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων), ούτε για τους υπαλλήλους που ερευνώνται από την εισαγγελία. Ο πρόεδρος περιορίστηκε να πει ότι το «ακαταδίωκτο» για τα στελέχη της διοίκησης θεσπίστηκε χωρίς δική του πρωτοβουλία και ότι αντίστοιχο καθεστώς ισχύει και για τους υπαλλήλους της ΑΑΔΕ.
Πληρωμές με το σταγονόμετρο – Τι δείχνουν τα πρώτα στοιχεία
Η αγωνία των αγροτών εντείνεται καθώς τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν χαμηλή απορρόφηση των κονδυλίων και σημαντικά ποσά που παραμένουν αδιάθετα. Το παράδειγμα των γενετικών πόρων στην κτηνοτροφία είναι χαρακτηριστικό: μόλις 1.066.782,96 ευρώ πιστώθηκαν πρόσφατα από το ΥπΑΑΤ για τη δράση 10.2.1, σε έναν συνολικό προϋπολογισμό που φτάνει τα 7.015.569,57 ευρώ.
Η απόφαση, που αφορά την πράξη «Γενετικοί Πόροι στην Κτηνοτροφία», καλεί τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου, την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και τον ΟΠΕΚΕΠΕ να προχωρήσουν άμεσα στις αναγκαίες διαδικασίες και τροποποιήσεις στο ΟΠΣΑΑ, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή πληρωμή των δικαιούχων.
Η καθυστέρηση αυτών των διαδικασιών δείχνει ότι ο δρόμος προς την ομαλοποίηση των πληρωμών είναι ακόμη μακρύς. «Αν δεν υπάρξει πολιτική απόφαση για επιτάχυνση, κινδυνεύουμε να μπούμε στο 2026 με χιλιάδες απλήρωτους αγρότες», προειδοποιούν στελέχη του Υπουργείου.
Το πλάνο δράσης και η «μετάβαση» στην ΑΑΔΕ
Κεντρικός άξονας του σχεδίου είναι η μεταφορά του μηχανισμού πληρωμών από τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, στο πλαίσιο της συμμόρφωσης με τις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η διαδικασία περιλαμβάνει την καταγραφή συμβάσεων, προμηθειών, προσωπικού και κάθε άλλου στοιχείου που θα πρέπει να ενσωματωθεί από τη νέα αρχή πληρωμής.
Ωστόσο, η μετάβαση αυτή ενέχει κινδύνους. Αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες επισημαίνουν ότι η επιχειρησιακή συνέχεια θα πρέπει να διασφαλιστεί με απόλυτη ακρίβεια, ώστε να μην υπάρξουν διακοπές στις πληρωμές. Το στοίχημα είναι μεγάλο: 580.000 δικαιούχοι περιμένουν ενισχύσεις συνολικού ύψους άνω των 1,4 δισ. ευρώ, οι οποίες πρέπει να καταβληθούν έως το τέλος του επόμενου έτους.
Αγρότες: «Δεν πάει άλλο – Χρειαζόμαστε χρονοδιάγραμμα»
Η αβεβαιότητα έχει οδηγήσει σε έντονη δυσαρέσκεια στον αγροτικό κόσμο. Παραγωγοί και συνεταιρισμοί ζητούν σαφές χρονοδιάγραμμα πληρωμών και ενίσχυση της διαφάνειας. «Δεν είναι δυνατόν να είμαστε στα τέλη Σεπτεμβρίου και να μη γνωρίζουμε εάν και πότε θα πληρωθούμε. Πώς θα οργανώσουμε τις καλλιέργειες και τις υποχρεώσεις μας;» αναρωτιούνται.
Συλλογικά όργανα όπως η ΠΑΣΕΓΕΣ και περιφερειακές ενώσεις έχουν ήδη ζητήσει από την πολιτική ηγεσία να αναλάβει πρωτοβουλίες επιτάχυνσης, ακόμη και με έκτακτα μέτρα, ώστε να αποφευχθεί ένα νέο κύμα αντιδράσεων τον χειμώνα.
Ο κρίσιμος Οκτώβριος και τα σενάρια για το επόμενο τρίμηνο
Το επόμενο διάστημα θα είναι καθοριστικό. Εάν οι πρώτες πληρωμές δεν ξεκινήσουν εντός Οκτωβρίου, το οικονομικό βάρος για τις εκμεταλλεύσεις θα γίνει δυσβάσταχτο. Ήδη πολλές αγροτικές οργανώσεις ετοιμάζουν κινητοποιήσεις εάν δεν υπάρξουν άμεσες εξελίξεις έως τα μέσα Νοεμβρίου.
Το σίγουρο είναι ότι το 2025 θα αποτελέσει έτος-ορόσημο για τον τρόπο με τον οποίο το κράτος θα διαχειριστεί τις αγροτικές ενισχύσεις και θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των παραγωγών. Μέχρι τότε, η φράση «στον αέρα» συνοψίζει πλήρως την πραγματικότητα για χιλιάδες αγρότες που περιμένουν τις επιδοτήσεις τους.
10 παραδείγματα αναλυτικά χωρίς τα σύμβολα μπροστά από τους αριθμούς, όπως ζήτησες:
1. Παραγωγός δημητριακών με πλήρη στοιχεία
Ο Γιώργος, σιτοπαραγωγός από τη Λάρισα, υπέβαλε εμπρόθεσμα την αίτηση ΟΣΔΕ και έχει πλήρη τιμολόγια για σπόρους, καύσιμα και λιπάσματα. Οι διασταυρώσεις ολοκληρώθηκαν χωρίς πρόβλημα και αναμένεται να πληρωθεί την πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου τη βασική εισοδηματική στήριξη και το οικολογικό σχήμα.
2. Αγρότισσα με ελλιπή τιμολόγια
Η Ελένη από τις Σέρρες αγόρασε πετρέλαιο κινητήρων αλλά τα τιμολόγια του πρατηρίου διαβιβάστηκαν στο myDATA με καθυστέρηση. Η ΑΑΔΕ δεν τα συνέδεσε με τον ΑΦΜ της και η πληρωμή της επιστροφής ΕΦΚ αναβάλλεται για τον Δεκέμβριο, εφόσον ολοκληρωθεί ο επανέλεγχος.
3. Κτηνοτρόφος σε πρόγραμμα «Γενετικοί Πόροι»
Ο Δημήτρης διατηρεί εκτροφείο βοοειδών και συμμετέχει στο πρόγραμμα «Γενετικοί Πόροι στην Κτηνοτροφία». Θα λάβει ενίσχυση 2.400 ευρώ από την πίστωση των 1.066.782,96 ευρώ που ενέκρινε το ΥπΑΑΤ, αρκεί να καταθέσει έγκαιρα τα πιστοποιητικά συμμετοχής του φορέα του στο ΟΠΣΑΑ.
4. Ζευγάρι αγροτών, ένας πληρώθηκε – ένας όχι
Ο Μανώλης και η Μαρία καλλιεργούν ξεχωριστά τεμάχια και αγόρασαν καύσιμα από διαφορετικά πρατήρια. Ο Μανώλης πληρώθηκε επιστροφή ΕΦΚ, η Μαρία όχι. Στην ΑΑΔΕ εμφανίζεται αναντιστοιχία στα παραστατικά της Μαρίας, που πρέπει να επιλυθεί πριν τη δεύτερη καταβολή.
5. Παραγωγός με εκκρεμότητα στο Ε9
Ο Παναγιώτης από την Πέλλα δεν έχει επικαιροποιήσει το Ε9 του, με αποτέλεσμα ο φάκελός του να έχει «κολλήσει» στη διασταύρωση που ζητήθηκε από την ΑΑΔΕ. Η πληρωμή του μπορεί να μετατεθεί έως και τον Ιανουάριο 2026.
6. Αγρότης με ανειλημμένες υποχρεώσεις παλαιών ετών
Η Κατερίνα συμμετείχε σε πρόγραμμα βιολογικής γεωργίας το 2022. Το ποσό των 3.800 ευρώ που της οφείλεται δεν έχει ακόμη πληρωθεί λόγω έλλειψης ολοκληρωμένων ελέγχων. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ το έχει εντάξει στον κατάλογο εκκρεμοτήτων που πρέπει να εξοφληθούν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
7. Κτηνοτρόφος σε αναμονή για το Μέτρο 10
Ο Ανδρέας, αιγοπροβατοτρόφος, έχει καταθέσει αίτηση για τη Δράση 10.1.4 (περιβαλλοντική διαχείριση). Ο φάκελός του βρίσκεται στο στάδιο ελέγχου και η πληρωμή των 2.100 ευρώ αναμένεται μέσα στο τελευταίο δίμηνο του 2025, εφόσον εγκριθούν τα στοιχεία.
8. Παραγωγός με λάθος στοιχεία στο ΟΣΔΕ
Η Σοφία από την Ηλεία έκανε λάθος καταχώριση στα στρέμματά της στην αίτηση ΟΣΔΕ 2025. Το λάθος εντοπίστηκε κατά τη διασταύρωση και απαιτείται διόρθωση. Μέχρι να εγκριθεί η αλλαγή, δεν θα μπορεί να λάβει την πληρωμή βασικής ενίσχυσης, που υπολογίζεται σε περίπου 4.500 ευρώ.
9. Νέος αγρότης με πρώτη αίτηση
Ο Κωνσταντίνος υπέβαλε πρώτη φορά ΟΣΔΕ το 2025. Δεν έλαβε τις πρώτες δύο δόσεις επιστροφής ΕΦΚ, αλλά θα ενταχθεί στην τρίτη πληρωμή έως τις 31 Οκτωβρίου, εφόσον τα τιμολόγια πετρελαίου έχουν διαβιβαστεί σωστά στην ΑΑΔΕ.
10. Παραγωγός που περιμένει συμψηφισμό με πρόστιμο
Η Αγγελική έχει υπόλοιπο 2.800 ευρώ από το Μέτρο 11 (βιολογική γεωργία) αλλά εκκρεμεί συμψηφισμός με πρόστιμο από προηγούμενη περίοδο. Ο συμψηφισμός θα ολοκληρωθεί ταυτόχρονα με τους ευρωπαϊκούς καταλογισμούς, πιθανότατα τον Δεκέμβριο, και τότε θα λάβει το καθαρό ποσό.
Η αναδημοσίευση επιτρέπεται μόνο εάν προσθέσετε ενεργό σύνδεσμο στη πηγή του άρθρου