Εορτολόγιο: Αργυρή, Αργυρούλα, Ρούλα, Αργυρώ Ασημάκης, Ασημίνα Μαλαματή, Μάλα, Μαλαματένια, Ματίνα Δονάτος, Δονάτα, Ντονάτα, Ντονατέλα Ιάκωβος, Ιακωβίνα, Ζακελίνα.
30 Απριλίου: Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος αδελφός Ιωάννου του Θεολόγου – Ο Απόστολος Ιάκωβος ήταν υιός του Ζεβεδαίου και της Σαλώμης και πρεσβύτερος αδελφός του Ευαγγελιστού Ιωάννου.
Καταγόταν κι αυτός από την Βησθαϊδά της Γαλιλαίας. Ασχολούνταν με την αλιεία μαζί με τον Ιωάννη, έχοντας και οι δύο μαζί τους και τον πατέρα τους, καθώς και πολλούς εργάτες. Είχαν δικό τους πλοίο και συνεργάτης τους ήταν και ο Απόστολος Πέτρος. Παρ’ όλα αυτά όταν άκουσαν το κήρυγμα του Ιησού «ἀφέντες τὸν πατέρα αὐτῶν Ζεβεδαῖον ἐν τῷ πλοίῳ μετὰ τῶν μισθωτῶν ἀπῆλθον ὀπίσω αὐτοῦ» ( Μαρκ. 1, 20).
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Ιάκωβος μαζί με τον Ιωάννη επέδειξαν μεγάλο ζήλο ως Μαθητές του Κυρίου. Γι’ αυτό και εκλήθησαν υιοί βροντής και έγιναν μάρτυρες πολλών μεγάλων γεγονότων, που δεν τα εβίωσαν οι άλλοι Απόστολοι. Έγιναν αποκλειστικοί μάρτυρες της Μεταμορφώσεως του Κυρίου. Είδαν την θαυμαστή ανάσταση της θυγατέρας του αρχισυνάγωγου Ιάρειου και είχαν την ευλογία να προσκληθούν από τον Ιησού κοντά Του κατά τις ώρες της προσευχής και της αγωνίας Του στο κήπο της Γεσθημανή. Η οικειότητα αυτή οδήγησε προφανώς τον Ιάκωβο με τον αδελφό του Ιωάννη να ζητήσουν μέσω της μητέρας τους από τον Κύριο πρωτοκαθεδρία στην εγκόσμια βασιλεία Του, παρανοώντας την αποστολή του Μεσσία. Οι δύο Μαθητές εζητούσαν από τον Χριστό δόξα με ανθρώπινα κριτήρια, έχοντας κατά νου ότι η Βασιλεία Του είναι αισθητή. Ο Χριστός όμως, διορθώνοντας την εσφαλμένη δοξασία τους, υποδεικνύει την πραγματική και αιώνια δόξα, η οποία διέρχεται μέσα από το «ποτήριον», που είναι τα Πάθη και ο Σταυρός. Γι’ αυτό τους λέγει: «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. Δύνασθε πιεὶν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι;».
Μετά την Πεντηκοστή ο Απόστολος Ιάκωβος εκήρυξε το Ευαγγέλιο στην ευρύτερη περιοχή της Παλαιστίνης. Μεγάλο πλήθος ανθρώπων μεταστρεφόταν στη νέα πίστη και άλλαζε τρόπο ζωής χάρη στο έργο του Ιακώβου. Αυτό εθορύβησε ιδιαίτερα τους άρχοντες των Ιουδαίων, οι οποίοι, το έτος 44 μ.Χ. τον συνέλαβαν και τον αποκεφάλισαν, ως αμνό, με διαταγή του Ηρώδου του Αγρίππα.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ἀπόστολε ἅγιε Ἰάκωβε, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Γόνος ἅγιος, βροντῆς ὑπάρχων, κατεβρόντησας, τὴ οἰκουμένη, τὴν τοῦ Σωτῆρος Ἰάκωβε κένωσιν, καὶ τὸ ποτήριον τούτου ἐξέπιες, μαρτυρικῶς ἐναθλήσας Ἀπόστολε, ὅθεν πάντοτε, ἐξαίτει τοὶς σὲ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμὸν καὶ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τά ἄνω ζητῶν.
Φωνῆς θεϊκῆς, ἀκούσας προσκαλούσης σε, ἀγάπην πατρός, παρεῖδες καὶ προσέδραμες, τῷ Χριστῷ Ἰάκωβε, μετά καί τοῦ συγγόνου σου ἔνδοξε, μεθ᾽ οὗ καὶ ἠξιώθης ἰδεῖν, Κυρίου τήν θείαν Μεταμόρφωσιν.
Μεγαλυνάριον
Ἡ τῶν ἀπορρήτων θεία βροντή, ὁ ἐν Θαβωρίῳ, ἐπακούσας φωνῆς Πατρός, καὶ βροντοφωνήσας, ἡμῖν τὴν σωτηρίαν, Ἰάκωβος ὁ μύστης, Χριστοῦ ὑμνείσθω μοι.
Ὁ Οἶκος
Ὡς ἁλιεὺς λογικῶν ἰχθύων, τῷ δικτύῳ Τρισμάκαρ τῶν σεπτῶν εὐχῶν βυθοῦ πταισμάτων ἀνάγαγε τὴν ταπεινήν μου ψυχήν, τὴν πάλαι ὑφ’ ἡδονῶν θηρευθεῖσαν τῶν τοῦ βίου ἵνα ἀκλινῶς διελθὼν τὸν ὑπόλοιπον χρόνον μου, ὑμνήσω τὸ ὄνομά σου, καὶ δοξάσω τὸν βίον τὸν ἄμεμπτον, ὃν ἐκτελέσας ἐπὶ τῆς γῆς, ἠξιώθης ἐπ’ ὄρους θεάσασθαι, Κυρίου τὴν θείαν Μεταμόρφωσιν.
Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Χριστῷ μαθητευθείς, καὶ πιὼν τὸ ἐκείνου, ποτήριον σοφέ, ὥσπερ ἔφη σοι μάκαρ, μαχαίρᾳ Ἰάκωβε, ἀπεκτάνθης Ἀπόστολε· ὅθεν ἅπασα, ἡ Ἐκκλησία χορεύει, ἑορτάζουσα, τὴν παναγίαν σου μνήμην, ἐν ᾗ εὐφημοῦμέν σε.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
311 – Τερματίζονται οι διώξεις των χριστιανών στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
313 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Λικίνιος νικά τον Μαξιμίνο Β΄ και ενοποιεί την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
1492 – Η Ισπανία χορηγεί στον Χριστόφορο Κολόμβο την αμοιβή και τα προνόμιά του για την επικείμενη εξερεύνηση.
1598 – Ο Ερρίκος Δ΄ της Γαλλίας εκδίδει το έδικτο της Νάντης, επιτρέποντας την ανεξιθρησκία στους Ουγενότους.
1789 – Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον ορκίζεται στη Νέα Υόρκη και γίνεται ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
1803 – Η Αγορά της Λουιζιάνας: Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής αγοράζουν την περιοχή της Λουιζιάνας από τη Γαλλία για 15.000.000 δολάρια, υπερδιπλασιάζοντας το μέγεθος του νέου κράτους.
1812 – Η Λουιζιάνα γίνεται η 18η Πολιτεία των Η.Π.Α.
1838 – Η Νικαράγουα κηρύσσει την ανεξαρτησία της από τις Ενωμένες Επαρχίες της Κεντρικής Αμερικής.
1863 – Μία δύναμη 65 ανδρών της γαλλικής Λεγεώνας των Ξένων αντιμετωπίζει μία δύναμη περίπου 2.000 Μεξικανών στρατιωτών στη μάχη του Καμερόνε στο Μεξικό.
1885 – Ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης Ντέιβιντ Μπ. Χιλ υπογράφει νομοθεσία με την οποία δημιουργείται στους Καταρράκτες του Νιαγάρα το πρώτο πολιτειακό πάρκο της Νέας Υόρκης, εξασφαλίζοντας ότι οι καταρράκτες του Νιαγάρα δεν θα αφιερωθούν αποκλειστικά σε βιομηχανική και εμπορική χρήση.
1897 – Σε μία διάλεξη στο Βασιλικό Ινστιτούτο στο Λονδίνο, ο Τζόζεφ Τζον Τόμσον ανακοινώνει την ανακάλυψη του ηλεκτρονίου ως υποατομικό σωματίδιο, πάνω από 1.800 φορές μικρότερο από ένα πρωτόνιο (στον πυρήνα του ατόμου).
1904 – Ανοίγει η Παγκόσμια Έκθεση στο Σαιντ Λούις του Μιζούρι.
1907 – Η Χονολουλού της Χαβάης γίνεται ανεξάρτητη πόλη.
1937 – Οι Φιλιππίνες πραγματοποιούν δημοψήφισμα σχετικά με το αν θα πρέπει να επεκταθεί το δικαίωμα ψηφοφορίας στις γυναίκες. Πάνω από το 90% ψήφισε καταφατικά.
1939 – Το NBC εγκαινιάζει την τακτικά προγραμματισμένη τηλεοπτική υπηρεσία του στη Νέα Υόρκη, μεταδίδοντας την τελετουργική ομιλία του προέδρου Φραγκλίνου Ρούζβελτ κατά τα εγκαίνια της Παγκόσμιας Έκθεσης της Νέας Υόρκης.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Επιχείρηση Κιμάς. Βρετανικό υποβρύχιο βγαίνει στην επιφάνεια της Μεσογείου στα ανοικτά των ακτών της Ισπανίας και εναποθέτει ένα νεκρό άντρα με ψεύτικα σχέδια εισβολής και ντυμένο ως Βρετανό στρατιωτικό αξιωματικό των μυστικών υπηρεσιών.
1944 – Εκλέγονται οι αντιπρόσωποι του Εθνικού Συμβουλίου της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης.
1945 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Καταφύγιο του Χίτλερ. Ο Αδόλφος Χίτλερ και η Εύα Μπράουν αυτοκτονούν.
1948 – Αποφασίζεται στη Μπογκοτά της Κολομβίας η ίδρυση του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών.
1971 – Ο φοιτητής της Οδοντιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Νίκος Ρουκουνάκης αυτοπυρπολείται στην πανεπιστημιούπολη Θεσσαλονίκης και χάνει τη ζωή του, ως έσχατη διαμαρτυρία κατά της Χούντας.
1975 – Πτώση της Σαϊγκόν: οι κομμουνιστικές δυνάμεις αποκτούν τον έλεγχο της Σαϊγκόν. Ο Πόλεμος του Βιετνάμ λήγει επίσημα με την άνευ όρων παράδοση του προέδρου του Νοτίου Βιετνάμ Ντουόνγκ Βαν Μινχ.
1993 – Το CERN ανακοινώνει ότι τα πρωτόκολλα του παγκόσμιου ιστού θα είναι ελεύθερα.
1999 – Η Καμπότζη γίνεται το δέκατο μέλος της Ένωσης Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας.
2002 – Η θητεία του προέδρου του Πακιστάν Περβέζ Μουσάραφ παρατείνεται για μία πενταετία, μετά από δημοψήφισμα.
2006 – Ο Γκιρίγια Πρασάντ Κοϊράλα αναλαμβάνει για τέταρτη φορά την πρωθυπουργία του Νεπάλ.
Γεννήσεις
1662 – Μαρία Β΄, βασίλισσα της Αγγλίας
1664 – Φραγκίσκος Λουδοβίκος του Κοντί, Γάλλος στρατηγός
1777 – Καρλ Φρίντριχ Γκάους, Γερμανός μαθηματικός
1869 – Χανς Πέλτσιγκ, Γερμανός αρχιτέκτονας και ζωγράφος
1870 – Φραντς Λέχαρ, Αυστριακός συνθέτης
1877 – Λεόν Φλαμένγκ, Γάλλος ποδηλάτης
1883 – Γιάροσλαβ Χάσεκ, Τσέχος συγγραφέας
1885 – Λουίτζι Ρούσολο, Ιταλός ζωγράφος και συνθέτης
1888 – Αντόνιο Σαντ’ Ελία, Ιταλός αρχιτέκτονας
1893 – Γιοάχιμ φον Ρίμπεντροπ, Γερμανός πολιτικός
1905 – Σεργκέι Νικόλσκι, Ρώσος μαθηματικός
1909 – Ιουλιανή, βασίλισσα της Ολλανδίας
1910 – Μπάμπης Κλάρας, Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας
1916 – Κλοντ Σάνον, Αμερικανός μαθηματικός
1918 – Ντον Μακνίλ, Αμερικανός αντισφαιριστής
1940 – Μπαρτ Γιανγκ, Αμερικανός ηθοποιός
1941 – Σταύρος Δήμας, Έλληνας πολιτικός
1943 – Φρέντερικ Τσιλούμπα, πρόεδρος της Ζάμπια
1946 – Κάρολος ΙΣΤ’ Γουσταύος, βασιλιάς της Σουηδίας
1946 – Ντον Σολάντερ, Αμερικανός κολυμβητής
1948 – Αλέξανδρος Ωνάσης, Έλληνας κοσμικός, γιος του Αριστοτέλη Ωνάση
1955 – Δήμητρα Λιάνη, Ελληνίδα σύζυγος του Ανδρέα Παπανδρέου
1956 – Λαρς φον Τρίερ, Δανός σκηνοθέτης
1959 – Στήβεν Χάρπερ, Καναδός πολιτικός
1967 – Φιλίπ Κιρκόροφ, Ρώσος τραγουδιστής
1970 – Χαλίτ Εργκέντς, Τούρκος ηθοποιός
1973 – Νίκος Μωραΐτης, Έλληνας στιχουργός
1981 – Σάκης Τανιμανίδης, Έλληνας παρουσιαστής
1982 – Κίρστεν Ντανστ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1992 – Μαρκ-Αντρέ τερ Στέγκεν, Γερμανός ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
65 – Λουκανός, Ρωμαίος ποιητής
453 – Αττίλας, βασιλιάς των Ούννων
535 – Αμαλασούνθα, βασίλισσα των Οστρογότθων
1315 – Μαργαρίτα της Βουργουνδίας, βασίλισσα της Γαλλίας
1341 – Ιωάννης Γ΄, δούκας της Βρετάνης
1467 – Ιωάννης της Ορλεάνης, κόμης του Ανγκουλέμ
1533 – Ιωάννης-Γεώργιος, μαρκήσιος του Μομφερράτου
1632 – Σιγισμούνδος Γ΄, βασιλιάς της Πολωνίας
1847 – Αρχιδούκας Κάρολος, Αυστριακός στρατηγός
1883 – Εντουάρ Μανέ, Γάλλος ζωγράφος
1945 – Εύα Μπράουν, Γερμανίδα σύζυγος του Αδόλφου Χίτλερ
1945 – Αδόλφος Χίτλερ, δικτάτορας της Ναζιστικής Γερμανίας
1947 – Μιχαήλ Καταπότης, Έλληνας πολιτικός
1971 – Εμμανουήλ Παπαδογιάννης, Έλληνας πολιτικός
1983 – Μάντι Γουότερς, Αμερικανός τραγουδοποιός
1986 – Ρόμπερτ Στίβενσον, Άγγλος σκηνοθέτης
1988 – Βασίλης Μεσολογγίτης, Έλληνας ηθοποιός
1989 – Σέρτζιο Λεόνε, Ιταλός σκηνοθέτης
1994 – Ρόλαντ Ράτζενμπεργκερ, Αυστριακός οδηγός αγώνων
1997 – Γεώργιος Πλυτάς, Έλληνας πολιτικός
2000 – Βασίλης Γεωργιάδης, Έλληνας σκηνοθέτης
2002 – Νίτσα Τσαγανέα, Ελληνίδα ηθοποιός
2005 – Πάνος Γεραμάνης, Έλληνας δημοσιογράφος
2007 – Γκρεγκορί Λεμαρσάλ, Γάλλος τραγουδιστής
2011 – Λάκης Σάντας, Έλληνας αντιστασιακός
2011 – Ερνέστο Σάμπατο, Αργεντινός συγγραφέας
2012 – Γιάννης Γραβάνης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
2013 – Ειρηναίος Γαλανάκης, Έλληνας μητροπολίτης
2013 – Γιώργος Μουρατίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
2016 – Χάρρυ Κρότο, Άγγλος χημικός
2017 – Ιωσήφ Άρπαντ, αρχιδούκας της Αυστρίας
