Εορτολόγιο: Κοσμάς * Δαμιανός, Δαμιανή * Ανάργυρος, Ανάργυρη, Αναργυρούλα * Δαβίδ, Δαυίδ * Διόνυσος.
1 Νοεμβρίου: Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και Θαυματουργοί – Οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός κατάγονταν από την Ασία. Οι γονείς τους ήταν άριστο πρότυπο χριστιανών συζύγων.
Όταν η μητέρα τους Θεοδότη (βλέπε 2 Ιανουαρίου) έμεινε χήρα, αφιέρωσε κάθε προσπάθεια της στη χριστιανική ανατροφή των δυο παιδιών της, Κοσμά και Δαμιανού. Τους δύο αδελφούς διέκρινε μεγάλη ευφυΐα και επιμέλεια, γι’ αυτό και σπούδασαν πολλές επιστήμες.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ιδιαίτερα όμως, επιδόθηκαν στην ιατρική επιστήμη, την οποία εξασκούσαν σαν διακονία φιλανθρωπίας προς τον πλησίον. Θεράπευαν τις ασθένειες των ανθρώπων, και ιδιαίτερα των φτωχών, χωρίς να παίρνουν χρήματα, γι’ αυτό και ονομάστηκαν Ανάργυροι. Πολλοί ασθενείς που θεραπεύθηκαν ήθελαν να τους ευχαριστήσουν. Αλλά αυτοί, δε δέχονταν τις ευχαριστίες και απαντούσαν με τον ορθό λόγο της Αγίας Γραφής: «Ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Αποκάλυψη Ιωάννου, ζ’ 12). Δηλαδή, όλος ο ύμνος και η δόξα και η σοφία και η ευχαριστία και η τιμή και η δύναμη και η ισχύς, ανήκει στο Θεό μας, στους αιώνες των αιώνων.
Έτσι ταπεινά αφού διακόνησαν σε όλη τους τη ζωή τον πλησίον, πέθαναν ειρηνικά και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμά.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ δ’.
Ἅγιοι Ἀνάργυροι καὶ θαυματουργοί, ἐπισκέψασθε τὰς ἀσθενείας ἡμῶν, δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε ἡμῖν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τὴ χειρουργία, θεραπεύετε, παντοίας νόσους, σὺν Κοσμᾶ Δαμιανὲ οἱ Ἀνάργυροι, ὁ γὰρ Σωτὴρ ἰατροὺς ὑμᾶς ἔδειξεν, εἰς περιποίησιν πάντων καὶ ἴασιν ὅθεν ρύσασθε, παθῶν δυσαλθῶν καὶ θλίψεων, τοὺς ποθῶ τῷ ναῷ ὑμῶν προστρέχοντας.
Κοντάκιον
Ἦχος β’.
Οἱ τὴν χάριν λαβόντες τῶν ἰαμάτων, ἐφαπλοῦτε τὴν ῥῶσιν τοῖς ἐν ἀνάγκαις, Ἰατροὶ θαυματουργοὶ ἔνδοξοι, ἀλλὰ τῇ ὑμῶν ἐπισκέψει, καὶ τῶν πολεμίων τὰ θράση κατευνάσατε, τὸν κόσμον ἰώμενοι ἐν τοῖς θαύμασιν.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἐκ τῆς Ἀσίας ὥσπερ δύο ἀστέρες, ἐξανατείλαντες Ἀνάργυροι θεῖοι, τῇ οἰκουμένῃ λάμπετε θαυμάτων ταῖς αὐγαῖς, νόσους μὲν ἰώμενοι, καὶ δεινὰς καχεξίας, χάριν δὲ παρέχοντες, τοῖς πιστοῖς εὐρωστίας, Δαμιανὲ θεόφρον καὶ Κοσμᾶ, χειμαζομένων, λιμένες πανεύδιοι.
Μεγαλυνάριον
Οἷά περ θεράποντες ἰατροί, ψυχῶν καὶ σωμάτων, ἀσθενείας ὀδυνηράς, ἰάσασθε τάχος, ἀρρήτῳ ἐπισκέψει, ἡμῶν θαυματοβρῦται, σοφοί Ἀνάργυροι.
Ὁ Οἶκος
Πάσης συνέσεως καὶ σοφίας ὑπέρκειται ὁ λόγος τῶν σοφῶν ἰατρῶν· τοῦ γὰρ Ὑψίστου χάριν λαβόντες, ἀοράτως τὴν ῥῶσιν δωροῦνται πᾶσιν· ὅθεν καμοί, διηγήσεως χάριν δεδώρηνται, ὑμνῆσαι ὡς θεοφόρους, εὐαρέστους Θεοῦ καὶ θεράποντας, ἰαμάτων πλήθη παρέχοντας· ἀλγηδόνων γὰρ πάντας λυτροῦνται, τὸν κόσμον ἰώμενοι ἐν τοῖς θαύμασι.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν.
Οὐρανόθεν θαυμάτων τὴν δωρεάν, παραδόξως λαβόντες παρὰ Χριστοῦ, πάντα θεραπεύετε, ἀενάως τὰ πάθη· ἐν ὑμῖν γὰρ ὤφθη, ἡ χάρις τοῦ Πνεύματος, χορηγοῦσα θείων, ἰάσεων δύναμιν· ὅθεν καὶ ἀφθάρτων, ἀγαθῶν εὐπορίαν, τῇ πίστει ἐκτήσασθε, ἀναργύρῳ φρονήματι, Θεοφόροι Ἀνάργυροι, πρεσβεύσατε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην ὑμῶν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
365 – Οι Αλαμαννοί διασχίζουν τον Ρήνο και εισβάλλουν στη Γαλατία. Ο αυτοκράτορας Ουαλεντινιανός Α΄ κινείται προς το Παρίσι για να διοικήσει το στρατό και να υπερασπιστεί τις γαλατικές πόλεις.
996 – Ο αυτοκράτορας Όθων Γ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εκδίδει πράξη προς τον επίσκοπο του Φράιζινγκ, η οποία είναι το παλαιότερο γνωστό έγγραφο όπου χρησιμοποιείται το όνομα Ostarrîchi (Αυστρία).
1141 – Τερματίζεται στην Αγγλία η βασιλεία της αυτοκράτειρας Ματθίλδης, με τον Στέφανο του Μπλουά να επανακτά τον τίτλο του βασιλιά της Αγγλίας.
1179 – Ο Φίλιππος Β΄ στέφεται βασιλιάς της Γαλλίας.
1348 – Η αντιβασιλική Ένωση της Βαλένθια επιτίθεται στους Εβραίους του Σαγούντο με το πρόσχημα ότι είναι υποτακτικοί του βασιλιά της Βαλένθια και συνεπώς «βασιλόφρονες».
1503 – Εκλέγεται ο Πάπας Ιούλιος Β΄.
1512 – Η οροφή της Καπέλα Σιστίνα, ζωγραφισμένη από τον Μιχαήλ Άγγελο, εκτίθεται για πρώτη φορά στο κοινό.
1520 – Ο Πορθμός του Μαγγελάνου, το πέρασμα στο νότιο άκρο της ηπειρωτικής Νότιας Αμερικής που συνδέει τον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό Ωκεανό, ανακαλύπτεται και διαπλέεται για πρώτη φορά από τον Ευρωπαίο εξερευνητή Φερδινάνδο Μαγγελάνο.
1570 – Η πλημμύρα των Αγίων Πάντων καταστρέφει τις ολλανδικές ακτές.
1604 – Κάνει πρεμιέρα στο Λονδίνο η τραγωδία Οθέλος του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ.
1611 – Κάνει πρεμιέρα στο Λονδίνο το έργο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ Η Τρικυμία.
1755 – Ισχυρότατος σεισμός και τσουνάμι καταστρέφουν ολοσχερώς τη Λισαβόνα στην Πορτογαλία, σκοτώνοντας 10.000-90.000 άτομα.
1790 – Ο Έντμουντ Μπερκ δημοσιεύει τους Στοχασμούς για την Επανάσταση στη Γαλλία, όπου προβλέπει ότι η Γαλλική Επανάσταση θα καταλήξει σε καταστροφή.
1800 – Ο Τζον Άνταμς γίνεται ο πρώτος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που κατοικεί στο Λευκό Οίκο.
1861 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Ο Αμερικανός πρόεδρος Αβραάμ Λίνκολν ορίζει τον Τζορτζ Μακλέλαν ως διοικητή του Στρατού της Ένωσης, αντικαθιστώντας τον Ουίνφιλντ Σκοτ.
1884 – Ιδρύεται στην Ιρλανδία η Γαελική Αθλητική Ομοσπονδία.
1894 – Ο Νικόλαος Β΄ γίνεται ο νέος (και τελευταίος) τσάρος της Ρωσίας μετά τον θάνατο του πατέρα του, Αλέξανδρου Γ΄ της Ρωσίας.
1897 – Το πρώτο κτίριο της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου ανοίγει τις πόρτες του στο κοινό.
1901 – Ιδρύεται στο Κολέγιο Ρίτσμοντ, στο Ρίτσμοντ (Βιρτζίνια), η ΣΦΕ, η μεγαλύτερη κολεγιακή αδερφότητα αρρένων στις Η.Π.Α.
1911 – Κατά τη διάρκεια του Ιταλοτουρκικού Πολέμου, οι Ιταλοί πραγματοποιούν στη Λιβύη την πρώτη παγκοσμίως αεροπορική βομβιστική επίθεση.
1914 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό υφίσταται την πρώτη του ήττα στον πόλεμο με τη Γερμανία, έξω από τις δυτικές ακτές της Χιλής στον Ειρηνικό Ωκεανό.
1916 – Στη Ρωσία, ο Πάβελ Μιλιουκόφ δίνει στην Κρατική Δούμα τη διάσημη ομιλία του “βλακεία ή προδοσία”, επισπεύδοντας την πτώση της κυβέρνησης του Μπόρις Στούρμερ.
1918 – Στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης συμβαίνει το χειρότερο δυστύχημα με μετρό στην ιστορία των Η.Π.Α., με τουλάχιστον 93 νεκρούς.
1922 – Καταργείται η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Παραιτείται από τα θρόνο ο τελευταίος Σουλτάνος, Μωάμεθ ΣΤ΄.
1930 – Στέψη του Αυτοκράτορα της Αιθιοπίας, Ρας Ταφάρι (Χαϊλέ Σελασιέ).
1936 – Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μπενίτο Μουσολίνι ανακοινώνει το όνομα «Άξονας Βερολίνου-Ρώμης», για τη συμμαχία ανάμεσα στους Γερμανούς Ναζί και τους Ιταλούς Φασίστες.
1939 – Ένα κουνέλι είναι το πρώτο ζώο που συλλαμβάνεται με τεχνητή γονιμοποίηση στις ΗΠΑ.
1939 – Η γερμανική αεροπορία παρουσιάζει το πρώτο αεριωθούμενο τζετ, το Henkel 178.
1940 – Ανακαλύπτεται το προϊστορικό σπήλαιο του Λασκό, στη Γαλλία.
1940 – Ελληνοϊταλικός πόλεμος του 1940: Ο υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος, επιτιθέμενος με τον Λόχο του στην Τσούκα Πίνδου, προσπαθώντας να την ανακαταλάβει, πέφτει ηρωικά μαχόμενος.
1945 – Ορκίζεται κυβέρνηση στην Ελλάδα, με πρωθυπουργό τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο.
1946 – Ιδρύεται η Κάτω Σαξονία.
1946 – Ο πρώτος αγώνας του ΝΒΑ γίνεται στο Τορόντο ανάμεσα στους Νιου Γιορκ Νικς και στους Τορόντο Χάσκις (68-66) μπροστά σε 7.090 θεατές.
1948 – Από βύθιση κινέζικου εμπορικού πλοίου έπειτα από έκρηξη στη Μαντζουρία, σκοτώνονται 6.000 άτομα.
1948 – Ο από Αμερικής Αθηναγόρας εκλέγεται Οικουμενικός Πατριάρχης.
1950 – Ελλάδα: Παραιτείται η κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου, εξαιτίας οικονομικού σκανδάλου (κατάχρηση 7,5 δισ. δρχ στον ΟΛΠ).
1952 – Έκρηξη της πρώτης βόμβας υδρογόνου από τις ΗΠΑ σε ατόλη των νήσων Μάρσαλ (πρόκειται για τη βόμβα με το όνομα «Μάικ»).
1954 – Η Αλγερία επαναστατεί κατά των Γάλλων (εθνική εορτή), ενώ εθνικιστές σκοτώνουν 7 άτομα.
1955 – Αεροσκάφος DC6B συντρίβεται στις ΗΠΑ, έπειτα από έκρηξη ωρολογιακής βόμβας κοντά στο Λόνγκμοντ του Κολοράντο, με 44 νεκρούς.
1962 – Τίθεται σε ισχύ η συμφωνία σύνδεσης Ελλάδας-Ε.Ο.Κ.
1963 – Πραγματοποιείται πραξικόπημα στο Νότιο Βιετνάμ.
1963 – Εγκαινιάζεται στο Πουέρτο Ρίκο το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο, με το μεγαλύτερο ραδιοτηλεσκόπιο που έχει κατασκευαστεί ποτέ.
1970 – Φωτιά σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στο Σεν-Λοράν-ντυ-Πον στη Γαλλία σκοτώνει 146 νέους.
1974 – Ο προϊστάμενος της εισαγγελίας Εφετών Αθηνών ασκεί ποινική δίωξη εναντίον του Γεώργιου Παπαδόπουλου, του Στυλιανού Παττακού, του Νικόλαου Μακαρέζου και 62 ακόμη πραξικοπηματιών για εσχάτη προδοσία.
1977 – Ανακαλύπτεται ο Χείρων, ο μεγαλύτερος από τους πέντε δορυφόρους του Πλούτωνα.
1978 – Ο συνταγματάρχης Αλμπέρτο Μπους σχηματίζει τη 200ή χούντα στη Βολιβία, καταλαμβάνοντας την εξουσία με πραξικόπημα.
1981 – Η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα γίνεται ανεξάρτητη κοινοβουλευτική δημοκρατία (εθνική εορτή).
1993 – Αρχίζει να ισχύει η συνθήκη του Μάαστριχτ. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα μετονομάζεται σε ΕΕ (Ευρωπαϊκή Ένωση). Τα κράτη – μέλη που την αποτελούν ανέρχονται στα 12.
1995 – Στη Νότια Αφρική, διεξάγονται οι πρώτες δημοτικές πολυφυλετικές εκλογές.
1998 – Θεσμοθετείται το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
2003 – Ο Ζαν Κλοντ Τρισέ από τη Γαλλία αναλαμβάνει Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
2013 – Δολοφονούνται τα μέλη της Χρυσής Αυγής Μανώλης Καπελώνης, 22 ετών, Γιώργος Φουντούλης, 27 ετών και τραυματίζεται ο Αλέξανδρος Γέροντας, 29 ετών από τρομοκράτες έξω από τα γραφεία του κόμματος στο Νέο Ηράκλειο.
Γεννήσεις
846 – Λουδοβίκος ο Τραυλός, βασιλιάς της Δυτικής Φραγκίας
1288 – Ιβάν Α’, μέγας δούκας της Μόσχας
1351 – Λεοπόλδος Γ’, δούκας της Αυστρίας
1549 – Άννα της Αυστρίας, βασίλισσα της Ισπανίας
1585 – Γιαν Μπρόζεκ, Πολωνός μαθηματικός, ιατρός και αστρονόμος
1636 – Νικολά Μπουαλώ, Γάλλος ποιητής και κριτικός
1658 – Γιόχαν Αρνόλντι, Γερμανός παιδαγωγός
1661 – Λουδοβίκος, Γάλλος πρίγκιπας
1778 – Γουσταύος Δ΄ Αδόλφος, βασιλιάς της Σουηδίας
1880 – Άλφρεντ Βέγκενερ, Γερμανός γεωφυσικός και μετεωρολόγος
1881 – Περικλής Ιωαννίδης, Έλληνας αντιναύαρχος
1889 – Φίλιπ Νόελ-Μπέικερ, Άγγλος πολιτικός και ακτιβιστής
1911 – Ανρί Τρουαγιά, Γάλλος συγγραφέας και ιστορικός
1919 – Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, Έλληνας πολιτικός
1923 – Βικτόρια ντελς Άνχελς, Ισπανίδα υψίφωνος
1924 – Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, Τούρκος πολιτικός
1944 – Όσκαρ Τεμαρού, πρόεδρος της Γαλλικής Πολυνησίας
1944 – Ραφίκ Χαρίρι, Λιβανέζος πολιτικός
1944 – Μπόμπι Χίναν, Αμερικανός μάνατζερ παλαιστών
1948 – Αμάνι Αμπέιντ Καρούμε, πρόεδρος της Ζανζιβάρης
1954 – Κλάους Ερνστ, Γερμανός πολιτικός
1960 – Τιμ Κουκ, Αμερικανός επιχειρηματίας
1963 – Ρικ Άλεν, Άγγλος ντράμερ (Def Leppard)
1963 – Μπίλι Γκαν, Αμερικανός παλαιστής
1972 – Τόνι Κολέτ, Αυστραλή ηθοποιός
1978 – Τάιλερ Ρεκς, Αμερικανός παλαιστής
1986 – Πεν Μπάντζλι, Αμερικανός ηθοποιός
1996 – Lil Peep, Αμερικανός τραγουδιστής
Θάνατοι
955 – Ερρίκος Α΄, δούκας της Βαυαρίας
962 – Βαλδουίνος Γ΄, κόμης της Φλάνδρας
1267 – Στέφανος Βλάντισλαβ Α΄, βασιλιάς της Σερβίας
1391 – Αμεδαίος Ζ΄, κόμης της Σαβοΐας
1399 – Ιωάννης Δ΄, δούκας της Βρετάνης
1463 – Δαυίδ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας
1546 – Τζούλιο Ρομάνο, Ιταλός ζωγράφος
1587 – Αλφόνσος, λόρδος του Μοντέκιο
1597 – Έντουαρντ Κέλλυ, Άγγλος πνευματιστής
1612 – Κάρολος, κόμης του Σουασόν
1700 – Κάρολος Β΄, βασιλιάς της Ισπανίας
1878 – Αριστείδης Ρίζος Ραγκαβής, Έλληνας στρατιωτικός
1894 – Αλέξανδρος Γ΄, τσάρος της Ρωσίας
1903 – Τέοντορ Mόμσεν, Γερμανός πολιτικός, λόγιος και ιστορικός
1907 – Αλφρέ Ζαρρύ, Γάλλος συγγραφέας
1911 – Κωνσταντίνος Χρηστομάνος, Έλληνας συγγραφέας και σκηνοθέτης
1916 – Διονύσιος Στεφάνου, Έλληνας πολιτικός
1929 – Χαμπιμπουλάχ Καλακανί, Βασιλιάς του Αφγανιστάν
1930 – Άλφρεντ Βέγκενερ, Γερμανός γεωφυσικός και μετεωρολόγος
1940 – Αλέξανδρος Διάκος, Έλληνας στρατιωτικός
1941 – Παντελής Χορν, Έλληνας στρατιωτικός και θεατρικός συγγραφέας
1947 – Εδμόνδος Φυρστ, Έλληνας βαυαρικής καταγωγής δραματικός ηθοποιός
1956 – Πιέτρο Μπαντόλιο, Ιταλός στρατιωτικός και πολιτικός
1956 – Τόμι Τζόνσον, Αμερικανός μουσικός
1963 – Έλσα Μάξγουελ, Αμερικανίδα δημοσιογράφος
1968 – Γεώργιος Παπανδρέου, Έλληνας πολιτικός
1972 – Έζρα Πάουντ, Αμερικανός ποιητής
1981 – Γουίλ Ντυράν, Αμερικανός φιλόσοφος και συγγραφέας
1985 – Πολυχρόνης Πολυχρονίδης, Έλληνας πολιτικός
1987 – Βάσω Δεβετζή, Ελληνίδα πιανίστρια
1993 – Ιωάννης Γεωργάκης, Έλληνας νομικός και πολιτικός
1999 – Θίοντορ Χωλ, Αμερικανός φυσικός και κατάσκοπος
2000 – Στήβεν Ράνσιμαν, Άγγλος ιστορικός
2001 – Ιωάννης Ρωμανίδης, Έλληνας θεολόγος
2006 – Γουίλιαμ Στάιρον, Αμερικανός συγγραφέας
2007 – Πολ Τίμπετς, Αμερικανός στρατιωτικός
2008 – Ίμα Σουμάκ, Περουβιανή υψίφωνος
2013 – Γιώργος Φουντούλης , Μάνος Καπελώνης.
2021-Μπάμπης Ζαχαρόπουλος Έλληνας δημοσιογράφος
2021-Πατ Μαρτίνο Αμερικανός κιθαρίστας και συνθέτης
2021-Νέλσον Φρέιρε Βραζιλιάνος κλασικός πιανίστας
2021- Αλβίν πάτερσον τζαμαϊκανός κρουστάς και θρύλος μουσικός της ρέγκε
2021-Άαρον Μπεκ Αμερικανός ψυχίατρος
2021-Τάκης Μπουγάς Έλληνας τραγουδοποιός και συνθέτης.
