Εορτολόγιο: Θεοφάνης, Φάνης, Θεοφανία, Φάνια, Φανή, Φένια, Φανούλα. Γρηγόρης, Γρηγόριος, Γόλης, Γρηγορία.
12 Μαρτίου: Όσιος Θεοφάνης ο Ομολογητής της Συγριανής – Ο Όσιος Θεοφάνης ο Ομολογητής, γεννήθηκε το 760 μ.Χ. από ευσεβείς και φιλόθεους γονείς, τον Ισαάκ και την Θεοδότη.
Σε ηλικία οκτώ ετών έμεινε ορφανός από πατέρα και η μητέρα του ανέλαβε το δύσκολο έργο της ανατροφής, της διαπαιδαγωγήσεως και της μορφώσεως του υιού της Θεοφάνους.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Όσιος, κατά παράκληση της μητέρα του, νυμφεύθηκε σε νεαρή ηλικία την ευσεβή και πλούσια Μεγαλώ. Ο γάμος αυτός, που ήταν αντίθετος για τη μοναχική ζωή που επιθυμούσε ο Όσιος, διαλύθηκε.
Η μεν σύζυγος αυτού έγινε μοναχή στη μονή της Πριγκίπου και μετονομάσθηκε Ειρήνη, ο δε Όσιος κατέφυγε, το 781 μ.Χ., σ’ ένα μοναστήρι κοντά στο βουνό της Συγριανής, το Πολίχνιο. (Η Συγριανή βρισκόταν είτε στη Μήδεια είτε – το πιθανότερο – στην Μυτιλήνη [ακρωτήρι Σίγρι]).
Από τη μονή αυτή, ως λόγιος και ενάρετος μοναχός, προσκλήθηκε μαζί με άλλους ηγουμένους διαπρεπείς, τον ηγούμενο της μονής Σακουδίωνος Πλάτωνα, τους μοναχούς Νικηφόρο και Νικήτα από τη μονή Μηδικίου, το μοναχό Χριστόφορο από τη μονή του Μικρού Αγρού, στην Εβδόμη Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιος, το έτος 787 μ.Χ.
Όταν επέστρεψε, εγκατέστησε ηγούμενο τον μοναχό Στρατήγιο και εκείνος αποσύρθηκε στην απέναντι νήσο Καλώνυμον, όπου ίδρυσε μεγάλη μονή και εκεί, αφού εγκαταβίωσε επί εξαετία, ασχολήθηκε με την καλλιγραφία και τις συγγραφές. Αλλά ατυχώς η υγεία του προσβλήθηκε από οξεία λιθίαση.
Σε αυτή την χαλεπή κατάσταση δεν παρέλειψε να μεταβεί στην Κωνσταντινούπολη, όταν προσκλήθηκε υπό του Λέοντος του Αρμενίου (813 – 820 μ.Χ.), ο οποίος προσπάθησε διά του Πατριάρχη Ιωσήφ του εικονομάχου να ελκύσει αυτόν στην αίρεση της εικονομαχίας.
Ο Όσιος φυσικά δεν ήταν δυνατό να αποδεχθεί μία τέτοια πρόταση και να προδώσει την Ορθόδοξη πίστη. Έτσι τον έκλεισαν σε σκοτεινό μέρος και στην συνέχεια τον εξόρισαν στη Σαμοθράκη, όπου μετά από είκοσι τρεις ημέρες κοιμήθηκε με ειρήνη το έτος 815 (ή κατ’ άλλους το 818 μ.Χ.).
Αργότερα οι μαθητες του μετεκόμισαν τα ιερά λείψανα του το έτος 822 μ.Χ., στη μονή του, όπου ετελείτο η Σύναξη του, όπως και τη Μεγάλη Εκκλησία.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ὀρθοδοξίας ὁδηγέ, εὐσεβείας Διδάσκαλε καί σεμνότητος, τῆς Οἰκουμένης ὁ φωστήρ, τῶν Μοναζόντων θεόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, Θεοφάνη σοφέ, ταῖς διδαχαῖς σου πάντας ἐφώτισας, λύρα τοῦ Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Θεῶ τῷ ἐν σώματι, ἐπιφανέντι ἠμίν, ὁσίως ἐλάτρευσας δι’ ἐνάρετου ζωῆς, Θεόφανες Ὅσιε, πᾶσαν γὰρ τὴν προσοῦσαν, ὕπαρξιν ἀπορρίψας, ἄθλους ὁμολογίας, τὴ ἀσκήσει συνάπτεις, ἐντεῦθεν δι’ ἀμφοτέρων, φαίνεις τοὶς πέρασι.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τά ἄνω ζητῶν.
Ἐξ ὕψους λαβών, τὴν θείαν ἀποκάλυψιν, ἐξῆλθες σπουδῇ, ἐκ μέσου τῶν θορύβων, καὶ μονάσας Ὅσιε, τῶν θαυμάτων εἴληφας τὴν ἐνέργειαν, καὶ προφητείας χάρισμα, συμβίου καὶ πλούτου στερούμενος.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος πλ. β’. Τὴν ὑπὲρ ἡμῶν.
Τῆς ζωαρχικῆς, τοῦ Λόγου θεοφανείας, σκεῦος ἐκλεκτόν, Θεόφανες καὶ θεράπων, τῷ ἐνθέῳ σου βίῳ, θεόφρον γενόμενος, τὴν Εἰκόνα τὴν ἐνσώματον, τοῦ Χριστοῦ σεπτῶς ἐτίμησας, ὁμιλήσας πολλαῖς θλίψεσιν· ἀνθ’ ὧν θαυμάτων πηγήν, εἴληφας ἐκ Θεοῦ.
Μεγαλυνάριον
Τῆς θεοφανείας τῆς μυστικῆς, βίῳ ὑπερτέρῳ, θησαυρίσας τὴν μετοχήν, θέσει ἐθεώθης, Θεοφάνες θεόφρον, καὶ ὤφθης Ἐκκλησίας, στῦλος θεόφωτος.
Ὁ Οἶκος
Ἐπὶ τῆς γῆς μηδὲν προτιμήσας, ἠκολούθησας χαίρων τῷ καλοῦντί σε Χριστῷ, καὶ τὸν ζυγὸν αὐτοῦ ἔλαβες ἐπὶ τῶν ὤμων τῶν σῶν προθύμως, καὶ ἀνάπαυσιν εὗρες τῇ ψυχῇ σου, ἣν περ κἀμοὶ τῷ πτωχῷ καὶ ῥαθύμῳ κατάπεμψον τῷ λέγοντι, καὶ μηδόλως ἐκτελοῦντι, ἀλλ’ ἔτι σχολάζοντι, ἐν τοῖς τοῦ βίου πράγμασι, καὶ θαυμάζοντι, πῶς πάντα ἔφυγες, συμβίου καὶ πλούτου στερούμενος.
Κάθισμα
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Ζῆλον ἔνθεον προσκεκτημένος, δόγμα ἄθεον ἀπεβδελύξω, καὶ κινδύνοις πολυτρόποις ὡμίλησας, ὑπερορίαις ἀδίκως στελλόμενος, καὶ εὐσεβῶς παμμάκαρ τελειούμενος, Πάτερ Θεόφανες, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
1550 – Μερικές εκατοντάδες Ισπανοί και αυτόχθονες στρατιώτες υπό τις διαταγές του Πέδρο ντε Βαλδίβια νικούν ένα στρατό 60.000 Μαπούτσε στη μάχη του Πένκο στη σημερινή Χιλή.
1622 – Ο Ιγνάτιος Λογιόλα και ο Φραγκίσκος Ξαβιέ, ιδρυτές των Ιησουιτών, αγιοποιούνται από την Καθολική Εκκλησία.
1894 – Η Coca-Cola εμφιαλώνεται και πωλείται για πρώτη φορά από τον Τζόζεφ Βίντενχαρμ στο Μισισίπι.
1910 – Καθελκύεται στο Λιβόρνο το ελληνικό θωρηκτό Γεώργιος Αβέρωφ.
1913 – Ημέρα της Καμπέρα: Η μελλοντική πρωτεύουσα της Αυστραλίας ονομάζεται Καμπέρα. Η Μελβούρνη παραμένει προσωρινή πρωτεύουσα μέχρι το 1927, ενώ η νέα πρωτεύουσα είναι ακόμα υπό κατασκευή.
1918 – Η Μόσχα γίνεται και πάλι πρωτεύουσα της Ρωσίας μετά από 215 χρόνια κατά τα οποία πρωτεύουσα ήταν η Αγία Πετρούπολη.
1921 – Η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας υιοθετεί το İstiklâl Marşı, ως εθνικό ύμνο της χώρας.
1922 – Η Αρμενία, η Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν σχηματίζουν την Ομοσπονδία Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών της Υπερκαυκασίας.
1933 – Παγκόσμια οικονομική ύφεση: Ο Φραγκλίνος Ρούζβελτ απευθύνεται για πρώτη φορά στο αμερικανικό έθνος ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
1938 – Προσάρτηση της Αυστρίας: Τα γερμανικά στρατεύματα καταλαμβάνουν και προσαρτούν την Αυστρία.
1940 – Σοβιετοφινλανδικός πόλεμος του 1939: Η Φινλανδία υπογράφει τη Συνθήκη Ειρήνης της Μόσχας με τη Σοβιετική Ένωση, παραχωρώντας το σύνολο σχεδόν της φινλανδικής Καρελίας. Τα φινλανδικά στρατεύματα και ο εναπομένων πληθυσμός εγκαταλείπουν αμέσως την περιοχή.
1964 – Δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι παρακολουθούν τη νεκρική πομπή του βασιλιά Παύλου της Ελλάδας από τη Μητρόπολη μέχρι το Τατόι.
2003 – Δολοφονία Ζόραν Τζίντζιτς στο Βελιγράδι.
2002 – Στο Τέξας η Αντρέα Γιετς καταδικάζεται σε ισόβια φυλάκιση, επειδή, έπνιξε τα πέντε παιδιά της, τον Ιούνιο του προηγούμενου έτους.
2005 – Ο Κάρολος Παπούλιας αναλαμβάνει Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Γεννήσεις
1096 – Κνούτος Λαβάρντ, Δανός πρίγκιπας
1270 – Κάρολος του Βαλουά, Γάλλος πρίγκιπας
1613 – Αντρέ Λε Νοτρ, Γάλλος αρχιτέκτονας τοπίου
1637 – Λαίδη Άννα Χάιντ, δούκισσα της Υόρκης
1824 – Γκούσταβ Κίρχοφ, Γερμανός φυσικός
1832 – Τσαρλς Μπόικοτ, Άγγλος κτηματομεσίτης
1835 – Σάιμον Νιούκομπ, Καναδός αστρονόμος και μαθηματικός
1863 – Γκαμπριέλε Ντ’ Ανούντσιο, Ιταλός συγγραφέας
1865 – Ανδρέας Καρκαβίτσας, Έλληνας συγγραφέας
1877 – Βίλχελμ Φρικ, Γερμανός πολιτικός
1878 – Νικόλαος Γεωργαντάς, Έλληνας δισκοβόλος
1905 – Τακάσι Σιμούρα, Ιάπωνας ηθοποιός
1910 – Μασαγιόσι Οχίρα, Ιάπωνας πολιτικός
1911 – Ουίλιαμ Πάτρικ Χίτλερ, ανιψιός του Αδόλφου Χίτλερ
1916 – Λυσίμαχος Σαραφιανός, Έλληνας πολιτικός
1921 – Μοχαμάντ Χασίμ Μαϊβαντβάλ, Αφγανός πολιτικός
1921 – Τζιάννι Ανιέλλι, Ιταλός επιχειρηματίας
1922 – Τζακ Κέρουακ, Αμερικανός συγγραφέας
1923 – Μέι Γιανγκ, Αμερικανίδα παλαίστρια
1923 – Κίρα Σίνου, Ρωσίδα συγγραφέας
1926 – Λες Σάνον, Άγγλος ποδοσφαιριστής και προπονητής
1927 – Ραούλ Αλφονσίν, Αργεντινός πολιτικός
1927 – Γιώργος Δαρίβας, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1928 – Έντουαρντ Άλμπι, Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας
1938 – Μάνος Ελευθερίου, Έλληνας συγγραφέας και στιχουργός
1938 – Δημήτρης Τερζάκης, Έλληνας συνθέτης και καθηγητής
1943 – Ράτκο Μλάντιτς, Σερβοβόσνιος στρατιωτικός
1946 – Λάιζα Μινέλι, Αμερικανίδα ηθοποιός και τραγουδίστρια
1947 – Μιτ Ρόμνεϊ, Αμερικανός πολιτικός
1950 – Χαβιέρ Κλεμέντε, Ισπανός προπονητής ποδοσφαίρου
1956 – Στιβ Χάρις, Άγγλος μουσικός (Iron Maiden)
1958 – Ντιλέιτα Μοχάμεντ Ντιλέιτα, πρωθυπουργός του Τζιμπουτί
1976 – Παναγιώτης Μπαχράμης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1979 – Ζεράρ Λόπεζ Σεγού, Ισπανός ποδοσφαιριστής
1988 – Κώστας Μήτρογλου, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1994 – Κριστίνα Γκρίμι, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
Θάνατοι
417 – Πάπας Ιννοκέντιος Α΄
604 – Πάπας Γρηγόριος Α΄
818 – Θεοφάνης Ομολογητής, Βυζαντινός μοναχός
996 – Όντο Α’, κόμης του Μπλουά
1316 – Στέφανος Ντραγκούτιν, βασιλιάς της Σερβίας
1507 – Καίσαρας Βοργίας, Ιταλός στρατιωτικός και πολιτικός
1578 – Αλεσσάντρο Πικκολόμινι, Ιταλός συγγραφέας και φιλόσοφος
1685 – Τζωρτζ Μπέρκλεϋ, Ιρλανδός φιλόσοφος
1838 – Μητροπέτροβας, Έλληνας οπλαρχηγός
1925 – Σουν Γιατ-Σεν, Κινέζος επαναστάτης και πολιτικός
1932 – Ιλίαζ Βριόνι, Αλβανός πολιτικός
1937 – Σαρλ – Μαρί Βιντόρ, Γάλλος οργανίστας και συνθέτης
1938 – Άννα Μελά – Παπαδοπούλου, Ελληνίδα νοσοκόμα
1942 – Ουίλιαμ Χένρι Μπραγκ, Άγγλος φυσικός
1943 – Γκούσταβ Βίγκελαντ, Νορβηγός γλύπτης
1949 – Νικόλαος Πολυκράτης, Έλληνας αντιστασιακός
1955 – Τσάρλι Πάρκερ, Αμερικανός σαξοφωνίστας
1971 – Κωνσταντίνος Καλαμποκιάς, Έλληνας δικαστής
1985 – Παναγιώτης Αρβανιτόπουλος, Έλληνας ζωγράφος
1998 – Γιώργος Καφταντζής, Έλληνας συγγραφέας
1999 – Γεχούντι Μενουχίν, Αμερικανός βιολιστής
2002 – Σπύρος Κυπριανού, Ελληνοκύπριος πολιτικός
2002 – Ζαν-Πωλ Ριοπέλ, Καναδός ζωγράφος και γλύπτης
2003 – Αγγελής Βλαχοθανάσης, Έλληνας πολιτικός
2003 – Ζόραν Τζίντζιτς, Σέρβος πολιτικός
2005 – Σταύρος Κουγιουμτζής, Έλληνας
2013 – Κλάιβ Μπαρ, Άγγλος ντράμερ (Iron Maiden)
2015 – Μάικλ Γκρέιβς, Αμερικανός αρχιτέκτονας
2015 – Τέρι Πράτσετ, Άγγλος συγγραφέας
2016 – Βερίνα Χούμπερ-Ντάισον, Ελβετίδα μαθηματικός
2017 – Πατρίκ Νεβ, Βέλγος παλαίμαχος οδηγός αγώνων
2018 – Χρήστος Σιμαρδάνης, Έλληνας ηθοποιός