Εορτολόγιο: Καρπός * Αγαθονίκη Χρυσή, Χρύσα, Χρυσαλία, Χρυσαυγή, Χρυσούλα, Σήλια, Χρυστάλλα, Χρυσταλλία * Φλωρεντία, Φλωρέντα, Φλωρένα, Φλώρινα, Φλωρένσα, Φλωρέντζα, Ντία, Φλωρέντιος, Φλωρέντης, Φλωρέντος, Φλορέντσος.
13 Οκτωβρίου: Αγία Χρυσή η Νεομάρτυς – Η Αγία Χρυσή γεννήθηκε στο χωριό Σλάτενα (σημερινή Χρυσή) της επαρχίας Αλμωπίας Νομού Πέλλης.
Ο πατέρας της ήταν φτωχός και είχε τέσσερις θυγατέρες. Η Χρυσή ήταν ωραία στο σώμα και στην ψυχή.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Κάποτε, ενώ βρισκόταν μαζί με άλλες γυναίκες στους αγρούς και μάζευε καυσόξυλα, την απήγαγε κάποιος Τούρκος και τη μετέφερε στο σπίτι του. Ο Τούρκος προσπάθησε με κολακείες να την εξισλαμίσει και να την κάνει γυναίκα του. Η Χρυσή όμως αντιστάθηκε και δυναμικά απάντησε: «Εγώ τον Χριστό μόνο γνωρίζω για νυμφίο μου, που δεν θα αρνηθώ και αν ακόμα με κομματιάσεις».
Οι γονείς και οι συγγενείς της Χρυσής, με εξαναγκασμό των Τούρκων, την παρακαλούσαν να δεχτεί τον μωαμεθανισμό για να σωθεί. Αλλά η μεγαλόψυχη Χρυσή τους απάντησε ότι: «πατέρα έχω τον Κύριό μου Ιησού Χριστό, μητέρα την Κυρία Θεοτόκο, αδελφούς δε και αδελφές έχω τους Αγίους και τις Αγίες της Εκκλησίας μας».
Μπροστά λοιπόν στη σταθερότητα της Χρυσής, οι Τούρκοι απάντησαν με φρικτά βασανιστήρια. Τελικά στις 13 Οκτωβρίου 1795 μ.Χ., κατέκοψαν το σώμα της με μαχαίρια και έτσι πανάξια έλαβε το στεφάνι του μαρτυρίου από τον Νυμφίο Χριστό.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας Πίστεως.
Σκεῦος χρύσεον, τῆς παρθενίας, καὶ ἀκήρατος, νύμφη Κυρίου, ἐχρημάτισας Χρυσῆ καλλιπάρθενε· τὴν γὰρ ἁγνείαν ἀμέμπτως φυλάττουσα, ὐπὲρ Χριστοῦ θεοφρόνως ἐνήθλησας· Μάρτυς ἔνδοξε, ἱκέτευε τὸν Νυμφίον σου, δωρήσασθε ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Χρυσωθεῖσα Πνεύματι, Τῷ Παναγίῳ, τὴν ἁγνείαν ἔφθορον, τὴν σὴν ἐτήρησας Χριστῷ, καὶ ὑπὲρ φύσιν ἠγώνισαι, παρθενομάρτυς, Χρυσῆ ἀξιάγαστε.
Μεγαλυνάριον
Τὴν Παρθενομάρτυρα τοῦ Χριστοῦ, τὴν κεχρυσωμένην, σώματί τε καὶ τῇ ψυχῇ, Χρυσῆν τὴν ἁγίαν, αἰνέσωμεν βοῶντες· χαῖρε νύμφη Κυρίου, ἁγνὴ καὶ πάγχρυσε.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
54 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Κλαύδιος δηλητηριάζεται και πεθαίνει κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες. Ο 17χρονος θετός γιος του, Νέρων, τον διαδέχεται στο ρωμαϊκό θρόνο.
1307 – Με εντολή του βασιλιά Φιλίππου Δ΄ της Γαλλίας συλλαμβάνονται εκατοντάδες Ναΐτες Ιππότες, οι οποίοι αργότερα θα υποβληθούν σε βασανιστήρια προκειμένου να «ομολογήσουν» ότι είναι αιρετικοί.
1582 – Λόγω της εφαρμογής του Γρηγοριανού ημερολογίου, αυτή η ημέρα δεν υπάρχει στην Ιταλία, την Πολωνία, την Πορτογαλία και την Ισπανία.
1644 – Ο σουηδικός και ολλανδικός στόλος νικούν το στόλο της Δανίας κοντά στο νησί Φέμαρν.
1773 – Ο Σαρλ Μεσιέ ανακαλύπτει τον Γαλαξία της Δίνης.
1775 – Το Ηπειρωτικό Κογκρέσο των Η.Π.Α. αποφασίζει την ίδρυση του Ηπειρωτικού Ναυτικού (αργότερα μετονομάστηκε σε Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ).
1792 – Τίθεται στην Ουάσινγκτον ο θεμέλιος λίθος του Λευκού Οίκου.
1845 – Η πλειοψηφία των ψηφοφόρων στη Δημοκρατία του Τέξας εγκρίνει σύνταγμα, το οποίο αν γίνει αποδεκτό από το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών το Τέξας θα γίνει πολιτεία των Η.Π.Α.
1892 – Ο Έντουαρντ Έμερσον Μπάρναρντ ανακαλύπτει τον κομήτη D/1892 T1, τον πρώτο κομήτη που ανακαλύφθηκε με φωτογραφικά μέσα.
1917 – Περίπου 70.000 άνθρωποι γίνονται μάρτυρες του «θαύματος του Ήλιου» στη Φάτιμα της Πορτογαλίας.
1921 – Οι σοβιετικές δημοκρατίες της Ρωσίας, της Αρμενίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Γεωργίας υπογράφουν τη συνθήκη του Καρς με τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, καθορίζοντας τα σύγχρονα σύνορα μεταξύ της Τουρκίας και των χωρών του νοτίου Καυκάσου.
1923 – Η Τουρκική Εθνοσυνέλευση ανακηρύσσει την Άγκυρα πρωτεύουσα της Τουρκίας, αντί της Κωνσταντινούπολης.
1930 – Η Ελληνίδα καλλονή Αλίκη Διπλαράκου, «Μις Ευρώπη 1930», εκλέγεται στη β΄ θέση «Μις Υφήλιος 1930» στα καλλιστεία του Ρίο Ντε Τζανέιρο (Βραζιλία).
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: η νέα κυβέρνηση της Ιταλίας τάσσεται με τις συμμαχικές δυνάμεις και κηρύσσει τον πόλεμο στη Γερμανία.
1944 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: η πρωτεύουσα της Λετονίας, Ρίγα, απελευθερώνεται από τον Κόκκινο Στρατό.
1944 – Ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός νικά τους Γερμανούς στη μάχη της Ηλεκτρικής, διασώζοντας το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρισμού στο Κερατσίνι.
1946 – Η Γαλλία υιοθετεί το Σύνταγμα της Τέταρτης Γαλλικής Δημοκρατίας.
1970 – Ο Παντελής Γκίνης, καπετάνιος καλυμνιώτικου σπογγαλιευτικού, καταθέτει στην Εισαγγελία αίτηση κατάσχεσης δίσκου της εταιρίας Λύρα που περιέχει την πασίγνωστη επιτυχία του νεαρού τραγουδοποιού Διονύση Σαββόπουλου Ντιρλαντά, διεκδικώντας την πατρότητα της σύνθεσης.
Γεννήσεις
1161 – Ελεονώρα της Αγγλίας, βασίλισσα της Καστίλης
1453 – Εδουάρδος του Ουεστμίνστερ, πρίγκιπας της Ουαλίας
1499 – Κλαυδία, βασίλισσα της Γαλλίας
1613 – Λουίζα του Γκουθμάν, βασίλισσα της Πορτογαλίας
1821 – Ρούντολφ Βίρχοβ, Γερμανός επιστήμονας και πολιτικός
1873 – Γεώργιος Καφαντάρης, Έλληνας πολιτικός
1895 – Κουρτ Σουμάχερ, Γερμανός πολιτικός
1918 – Λοράνς Περνού, Γαλλίδα παιδαγωγός και συγγραφέας
1921 – Υβ Μοντάν, Ιταλο-Γάλλος ηθοποιός και τραγουδιστής
1925 – Γκούσταφ Βίνκλερ, Δανός τραγουδιστής
1925 – Μάργκαρετ Θάτσερ, Αγγλίδα πολιτικός
1926 – Κίλερ Κοβάλσκι, Καναδός παλαιστής
1926 – Πωλ Σουλικιάς, Έλληνας ζωγράφος
1927 – Τουργκούτ Οζάλ, Τούρκος πολιτικός
1930 – Σαφίκ Χαντάλ, Σαλβαδοριανός πολιτικός
1934 – Νάνα Μούσχουρη, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1945 – Ντέσι Μπουτέρσε, πρόεδρος του Σουρινάμ
1951 – Αντώνης Καφετζόπουλος, Έλληνας ηθοποιός
1952 – Ζαφείρης Μελάς, Έλληνας τραγουδιστής
1960 – Βασίλης Λέκκας, Έλληνας τραγουδιστής
1960 – Τζόι Μπελαντόνα, Αμερικανός τραγουδιστής (Anthrax)
1964 – Παύλος Παυλίδης, Έλληνας τραγουδοποιός
1965 – Μιχάλης Κουμπιός, Έλληνας συνθέτης
1967 – Χαβιέρ Σοτομαγιόρ, Κουβανός αθλητής
1969 – Νικόλαος Γραμματικός, Έλληνας χειροσφαιριστής
1971 – Πύρρος Δήμας, Έλληνας αρσιβαρίστας
1977 – Πολ Πιρς, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1981 – Δημήτρης Μούγιος, Έλληνας κωπηλάτης
1982 – Ίαν Θορπ, Αυστραλός κολυμβητής
1984 – Λιονέλ Χόρχε Νούνιες, Αργεντινός ποδοσφαιριστής
1993 – Τίφανι Τραμπ, Αμερικανίδα κοσμική
1979 – Όλγα Ραζή – Ελληνίδα
Θάνατοι
54 – Κλαύδιος, Ρωμαίος αυτοκράτορας
1093 – Ροβέρτος Α΄, κόμης της Φλάνδρας
1131 – Φίλιππος της Γαλλίας, βασιλιάς των Φράγκων
1382 – Πέτρος Β΄, βασιλιάς της Κύπρου
1453 – Ιάκωβος, μάργραβος του Μπάντεν-Μπάντεν
1605 – Ακμπάρ ο Μέγας, αυτοκράτορας των Μογγόλων
1715 – Νικολά Μαλμπράνς, Γάλλος φιλόσοφος
1815 – Ζοακίμ Μυρά, Γάλλος στρατιωτικός
1882 – Αρτύρ ντε Γκομπινώ, Γάλλος φιλόσοφος
1904 – Παύλος Μελάς, Έλληνας στρατιωτικός
1925 – Εμμανουήλ Λυκούδης, Έλληνας συγγραφέας
1961 – Λουί Ρουαγκασόρε, πρωθυπουργός του Μπουρούντι
1962 – Δημήτριος Τσαλόπουλος, Έλληνας πολιτικός
1968 – Παυσανίας Λυκουρέζος, Έλληνας πολιτικός
1976 – Δημήτριος Παπαδημητρίου, Έλληνας πολιτικός
1985 – Σπύρος Βασιλείου, Έλληνας ζωγράφος
1985 – Τάσσος, Έλληνας χαράκτης
1987 – Γουόλτερ Χάουζερ Μπράταιην, Αμερικανός φυσικός
1997 – Αντίλ Τσαρτσάνι, Αλβανός πολιτικός
2007 – Μπομπ Ντενάρ, Γάλλος μισθοφόρος
2008 – Γκιγιόμ Ντεπαρντιέ, Γάλλος ηθοποιός
2008 – Σωκράτης Δημητριάδης, Έλληνας πολιτικός
2010 – Κώστας Καφάσης, Έλληνας τραγουδιστής
2013 – Φίλιππος Συρίγος, Έλληνας δημοσιογράφος
2016 – Πουμιπόν Αντουνιαντέτ, βασιλιάς της Ταϊλάνδης
2016 – Ντάριο Φο, Ιταλός συγγραφέας
2017 – Αλμπέρ Ζαφί, πρόεδρος της Μαδαγασκάρης
2018 – Νικολάι Πάνκιν, Ρώσος κολυμβητής
