Εορτολόγιο: Ευάγγελος, Βαγγέλης, Βάγγος, Αγγελής, Ευαγγελία, Βαγγελιώ, Βαγγελίτσα, Λίτσα, Εύα, Κέλλυ, Λιλή Αγγελική, Άντζελα, Άντζυ, Αγγέλα, Αγγελίνα, Άγγελος, Αγγελής * Εθνεγερσία.
25 Μαρτίου: Ευαγγελισμός της Υπεραγίας Θεοτόκου – Σήμερα η εκκλησία μας γιορτάζει το χαρμόσυνο μήνυμα της θείας ενσάρκωσης, που με τόσο σαφή τρόπο μας το παρουσιάζει ο Ευαγγελιστής Λουκάς στο Ευαγγέλιο του (κεφ. Α’ στίχ. 26-38).
Την ήμερα αυτή, ο θεόσταλτος Αρχάγγελος Γαβριήλ παρουσιάζεται στην Παρθένο Μαρία, στη Ναζαρέτ και της ανήγγειλε ότι θα γεννήσει το Σωτήρα του κόσμου, τον Ιησού Χριστό. Και Όταν η Παρθένος αναρωτήθηκε πώς ήταν δυνατό να συλλάβει χωρίς άνδρα, ο αρχάγγελος της απάντησε ότι «το Άγιο Πνεύμα θα έλθει σε σένα και η δύναμη του Υψίστου θα σε επισκιάσει» Τότε η σεμνή κόρη, η Παρθένος Μαρία, του απάντησε ταπεινά. «Ιδού λοιπόν, η δούλη του Κυρίου.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ας γίνει το θέλημα Εκείνου». και καθώς ο Γαβριήλ εξαφανίστηκε από μπροστά της, συντελέστηκε το μεγαλύτερο μυστήριο της ανθρωπότητας. με τρόπο υπερφυσικό, η Παρθένος συνέλαβε στην άχραντη κοιλιά της, τον Υιό και Λόγο του Θεού. Εκείνον πού με την εκούσια θυσία του επάνω στο Σταυρό, έσωσε το ανθρώπινο γένος από τον αιώνιο θάνατο και την καταστροφή στην οποία είχε οδηγηθεί μετά την πτώση των πρωτοπλάστων από τον παράδεισο και την εμφάνιση της αμαρτίας στον κόσμο.
Αξίζει, όμως, να δούμε πως οι εμπνευσμένοι υμνωδοί της Εκκλησίας μας έψαλαν το κοσμοσωτήριο άγγελμα: «Σήμερον χαράς Ευαγγέλια παρθενική πανήγυρις τα κάτω τοις άνω συνάπτεται• ο Αδάμ καινουργείται η Εύα της πρώτης λύπης ελευθερούται και η σκηνή της καθ’ ημάς ουσίας τη θεώσει του προσληφθέντος φυράματος ναός Θεού κεχρημάτικεν. Ω μυστήριον! ο τρόπος της κενώσεως άγνωστος, ο τρόπος της συλλήψεως άφραστος. Άγγελος λειτουργεί τω θαύματι παρθενική γαστήρ τον Υίόν υποδέχεται, Πνεύμα άγιον καταπέμπεται Πατήρ άνωθεν ευδοκεί, και το συνάλλαγμα κατά κοινήν πραγματεύεται βούλησιν εν ω και δι’ ου σωθέντες, συνωδά τω Γαβριήλ, προς την Παρθένον βοήοωμεν χαίρε, κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου, εξ ης ή σωτηρία, Χριστός ο Θεός ημών, την καθ’ ημάς προσλαβόμενος φύσιν προς εαυτόν έπανήγαγεν».
Οι αρχές της εορτής του Ευαγγελισμού δεν είναι επακριβώς γνωστές. Το γεγονός ότι η Αγία Ελένη έκτισε στη Ναζαρέτ βασιλική, στην οποία περιλαμβανόταν κατά παράδοση ο οίκος της Θεοτόκου, όπου αυτή δέχθηκε τον Ευαγγελισμό, επέδρασε ίσως στη σύσταση τοπικής εορτής. Οι πρώτες μαρτυρίες περί αυτής ευρίσκονται στον Άγιο Πρόκλο, Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, το 430 μ.Χ. και στο Πασχάλιον Χρονικόν (624 μ.Χ.), όπου χαρακτηρίζεται ως συσταθείσα στις 25 Μαρτίου από τους θεοφόρους δασκάλους. Η μεγαλοπρεπής πανήγυρη του Ευαγγελισμού ετελείτο από τους Βυζαντινούς στο ναό των Χαλκοπρατείων, όπου παρίσταντο και οι αυτοκράτορες.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό Κεφάλαιον, καί τοῦ ἀπ᾽ αἰῶνος Μυστηρίου ἡ φανέρωσις· ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, Υἱός τῆς Παρθένου γίνεται, καί Γαβριήλ τὴν χάριν εὐαγγελίζεται. Διό καὶ ἡμεῖς σὺν αὐτῷ τῇ Θεοτόκῳ βοήσωμεν· Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τά νικητήρια, ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια, ἀναγράφω σοι ἡ Πόλις σου Θεοτόκε. Ἀλλ᾽ ὡς ἔχουσα τό κράτος ἀπροσμάχητον, ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον, ἵνα κράζω σοι· Χαῖρε νύμφη ἀνύμφευτε.
Μεγαλυνάριον
Νῦν εὐαγγελίζεται Γαβριήλ, τὸ χαῖρε κραυγάζων, μετὰ δέους τῇ Μαριάμ. Ὢ τοῦ ξένου τρόπου! ἐν μήτρᾳ γὰρ ἀχράντῳ, συνείληπται ὁ Πλάστης σῴζων ὃν ἔπλασε.
Ὁ Οἶκος
Ἄγγελος πρωτοστάτης, οὐρανόθεν ἐπέμφθη, εἰπεῖν τῇ Θεοτόκῳ τὸ Χαῖρε καὶ σὺν τῇ ἀσωμάτῳ φωνῇ, σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε, ἐξίστατο καὶ ἵστατο, κραυγάζων πρὸς αὐτὴν τοιαῦτα.
Χαῖρε, δι’ ἧς ἡ χαρὰ ἐκλάμψει,
χαῖρε, δι’ ἧς ἡ ἀρὰ ἐκλείψει.
Χαῖρε, τοῦ πεσόντος , Ἀδὰμ ἡ ἀνάκλησις,
χαῖρε τῶν δακρύων τῆς Εὔας ἡ λύτρωσις.
Χαῖρε, ὕψος δυσανάβατον ἀνθρωπίνοις λογισμοῖς,
χαῖρε, βάθος δυσθεώρητον καὶ Ἀγγέλων ὀφθαλμοῖς.
Χαῖρε, ὅτι ὑπάρχεις Βασιλέως καθέδρα,
χαῖρε, ὅτι βαστάζεις τὸν βαστάζοντα πάντα.
Χαῖρε, ἀστὴρ ἐμφαίνων τὸν Ἥλιον,
χαῖρε, γαστὴρ ἐνθέου σαρκώσεως.
Χαῖρε, δι’ ἧς νεουργεῖται ἡ κτίσις,
χαῖρε, δι’ ἧς βρεφουργεῖται ὁ Κτίστης.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ὁ μέγας Στρατηγός, τῶν ἀΰλων ταγμάτων, εἰς πόλιν Ναζαρέτ, ἐπιστὰς Βασιλέα, μηνύει σοι Ἄχραντε, τῶν αἰώνων καὶ Κύριον· Χαῖρε, λέγων σοι, Εὐλογημένη Μαρία, ἀκατάληπτον, καὶ ἀνερμήνευτον θαῦμα, βροτῶν ἡ ἀνάκλησις.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Σήμερον ἅπασα κτίσις ἀγάλλεται, ὅτι τὸ χαῖρέ σοι φωνεῖ Ἀρχάγγελος, εὐλογημένη σὺ Σεμνή, καὶ Ἄχραντε πανάμωμε. Σήμερον τοῦ ὄφεως, ἀμαυροῦται τὸ φρύαγμα· ἀρᾶς γὰρ διαλέλυται, τοῦ Προπάτορος σύνδεσμος. Διὸ καὶ κατὰ πάντα βοῶμέν σοι· Χαῖρε ἡ Κεχαριτωμένη.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος δ’. Κατεπλάγη Ἰωσὴφ.
Γαβριὴλ ἐξ οὐρανοῦ, τὸ Χαῖρε κράζει τῇ σεμνῇ, ὅτι συλλήψῃ ἐν γαστρί, τὸν προαιώνιον Θεόν, τὸν διὰ λόγου τὰ πέρατα συστησάμενον· ὅθεν Μαριὰμ ἀπεφθέγγετο· Ἄνανδρός εἰμι, καὶ πῶς τέξω Υἱόν; ἄσπορον γονὴν τὶς ἑώρακε; καὶ ἑρμηνεύων ἔλεγεν ὁ Ἄγγελος, τῇ Θεοτόκῳ καὶ Παρθένῳ· Ἐλεύσεταί σοι· Ἅγιον Πνεῦμα, καὶ δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’.Αὐλῶν ποιμενικῶν.
Ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ἐπὶ γῆς νῦν κατῆλθεν, ὁ Ἄγγελος βοῶν, τῇ Παρθένῳ ἐπέστη· Χαῖρε Εὐλογημένη, ἡ τὴν σφραγῖδα μόνη φυλάξασα, ἐν μήτρᾳ δεξαμένη, τὸν πρὸ αἰώνων Λόγον καὶ Κύριον, ἵνα ἐκ πλάνης σώσῃ ὡς Θεός, τὸ γένος τῶν ἀνθρώπων.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
421 – Παραδοσιακή ημερομηνία ίδρυσης της Βενετίας.
708 – Ο Πάπας Κωνσταντίνος διαδέχεται τον Πάπα Σισίνιο.
717 – Ο Θεοδόσιος Γ´ παραιτείται από το θρόνο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας για να εισέλθει στην ιεροσύνη.
919 – Ο Βυζαντινός αρχιναύαρχος Ρωμανός ο Λεκαπηνός ορκίζεται πίστη και αφοσίωση στον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ΄ και διορίζεται μάγιστρος και εταιρειάρχης.
1306 – Ο Ροβέρτος Μπρους γίνεται βασιλιάς της Σκωτίας.
1409 – Συνέρχεται το Συμβούλιο της Πίζας.
1584 – Ο Ουόλτερ Ράλεϊ λαμβάνει άδεια για τον αποικισμό της Βιρτζίνια.
1634 – Φτάνουν οι πρώτοι άποικοι στο Μέριλαντ.
1655 – Ο Κρίστιαν Χόιχενς ανακαλύπτει τον Τιτάνα, τον μεγαλύτερο δορυφόρο του Κρόνου.
1770 – Ο Δασκαλογιάννης επικεφαλής Σφακιανών κηρύσσει την επανάσταση στον Αποκόρωνα της Κρήτης.
1770 – Κηρύσσεται η επανάσταση στην περιοχή Σφακίων, στην Ανώπολη.
1802 – Η Γαλλία, η Ολλανδία, η Ισπανία και η Αγγλία υπογράφουν τη Συνθήκη της Αμιένης.
1807 – Καταργείται το δουλεμπόριο στη Βρετανική Αυτοκρατορία.
1811 – Η Πέρσι Σέλλεϋ αποβάλλεται από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης λόγω της έκδοσης του φυλλαδίου «Η αναγκαιότητα του Αθεϊσμού».
1821 – Παραδοσιακή ημερομηνία έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
1838 – Πρώτος επίσημος εορτασμός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
1881 – Ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ της Ελλάδας θέτει το θεμέλιο λίθο του νοσοκομείου Ευαγγελισμός.
1884 – Πραγματοποιούνται τα εγκαίνια του νοσοκομείου Ευαγγελισμός.
1905 – Ιδρύεται ο Γυμναστικός Σύλλογος Διαγόρας Ρόδου.
1911 – Στη Νέα Υόρκη, φωτιά στο εργοστάσιο Triangle Shirtwaist προκαλεί το θάνατο σε 146 εργαζόμενους.
1914 – Ιδρύεται ο αθλητικός σύλλογος Άρης στη Θεσσαλονίκη.
1918 – Ιδρύεται η Λαϊκή Δημοκρατία της Λευκορωσίας.
1924 – Στην επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου ανακηρύσσει τη Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία.
1932 – Γίνονται τα αποκαλυπτήρια του μνημείου του άγνωστου στρατιώτη στην Αθήνα.
1938 – Η πιο βαριά ήττα της Εθνικής Ελλάδας από την Ουγγαρία με 11-1 στη Βουδαπέστη για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου.
1941 – Ο Πρωθυπουργός της Νοτιοσλαβίας Ζβέτκοβιτς και ο υπουργός των Εξωτερικών Μάρκοβιτς υπογράφουν στη Βιέννη τη προσχώρηση της χώρας τους στον Άξονα. Οι ελπίδες των Ελλήνων κράτησης του μετώπου αρχίζουν να κλονίζονται.
1946 – Εγκαινιάζεται ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Θεσσαλονίκης με πομπό φορητό πάνω σε αυτοκίνητο. Μετά από λίγο καιρό διακόπτει τη λειτουργία του για να εγκατασταθεί μόνιμα το Μάρτιο του 1947.
1947 – Η Ολλανδία και η Ινδονησία υπογράφουν Συμφωνία αναγνώρισης ντε φάκτο της ανεξαρτησίας της δεύτερης. Έκτοτε η Ινδονησία υφίσταται ως ανεξάρτητη δημοκρατία.
1954 – Κατασκευάζεται η πρώτη έγχρωμη τηλεόραση από την RCA (12 ιντσών).
1955 – Γερμανός αρχαιολόγος ανακαλύπτει στην Ολυμπία το καλούπι που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του τεράστιου αγάλματος του Ολυμπίου Διός.
1957 – Ιδρύεται η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα – ΕΟΚ σημερινή ΕΕ.
1965 – Αγωνιστές πολιτικών δικαιωμάτων με επικεφαλής τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ολοκληρώνουν επιτυχώς την τετραήμερη πορεία τους από τη Σέλμα προς το καπιτώλιο στο Μοντγκόμερι (Αλαμπάμα).
1969 – Υπογράφεται το Σύμφωνο των Άνδεων.
1972 – Στο Εδιμβούργο, το Λουξεμβούργο κερδίζει τον 17ο διαγωνισμό τραγουδιού της Γιουροβίζιον, με την Βίκυ Λέανδρος να τραγουδάει Apres toi.
1979 – Ο Κρις Φορντ των Boston Celtics σκοράρει το πρώτο τρίποντο στην ιστορία του ΝΒΑ εναντίον των Huston Rockets.
1979 – Υπογράφεται από τους Ανουάρ Σαντάτ και Μεναχέμ Μπεγκίν η ισραηλινοαιγυπτιακή συμφωνία στην Ουάσιγκτον.
1982 – Στη Νικαράγουα, οι Σαντινίστας αναστέλλουν όλα τα πολιτικά δικαιώματα.
1983 – Στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνα διεξάγεται ο τελικός του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και το Αμβούργο κερδίζει τη Γιουβέντους με 1-0 με γκολ-φάουλ του Μάγκατ στα πρώτα λεπτά.
1983 – Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν διατάσσει την εισβολή στη Γρενάδα.
1990 – Από πυρκαγιά σε παράνομο κοινωνικό όμιλο, με την ονομασία «Ευτυχισμένη Γη», στη Νέα Υόρκη, χάνουν τη ζωή τους 87 άτομα.
1992 – Βρετανοί επιστήμονες βρίσκουν το μεγαλύτερο τέλειο αριθμό (2 756839 -1 * 2 756839).
1995- Αφήνεται ελεύθερος ο Μάικ Τάισον μετά από 3 χρόνια φυλάκισης εξαιτίας σεξουαλικής παρενόχλησης.
1997 – Η Πάμελα Γκόρντον διορίζεται πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργός στις Βερμούδες.
1999 – Ανακάλυψη (από Αυστραλούς) των παλαιοτέρων ιχνών ζωής σε βράχο στη Δυτική Αυστραλία (βακτήρια-ηλικίας 3,5 δισ. ετών).
2002 – Σεισμική δόνηση μεγέθους 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ (5,9 σύμφωνα με το Κέντρο Γεωλογικών Ερευνών στο Κολοράντο των ΗΠΑ) πλήττει το βορειοανατολικό Αφγανιστάν, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον 2.000 άτομα, άλλα 4.000 να τραυματιστούν και περίπου 20.000 σπίτια να καταστραφούν.
2004 – Αρχίζουν συνομιλίες για το Κυπριακό, στην Λουκέρνη της Ελβετίας.
2004 – Σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα πραγματοποιείται η πρώτη ύστερα από 24 χρόνια επίσκεψη Βρετανού πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ στη Λιβύη.
Γεννήσεις
1252 – Κορραδίνος, βασιλιάς της Ιερουσαλήμ
1259 – Ανδρόνικος Β΄ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1297 – Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1479 – Βασίλειος Γ΄ της Ρωσίας, μέγας πρίγκιπας της Μόσχας
1490 – Φραντσέσκο Μαρία Α΄ ντελλα Ρόβερε, Ιταλός στρατιωτικός
1510 – Γκιγιόμ Ποστέλ, Γάλλος γλωσσολόγος
1541 – Φραγκίσκος Α΄ των Μεδίκων, μέγας δούκας της Τοσκάνης
1767 – Ζοακίμ Μυρά, βασιλιάς της Νάπολης
1771 – Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ΄, μητροπολίτης Πάτρας
1778 – Σοφί Μπλανσάρ, Γαλλίδα αεροναυτικός
1817 – Ζαν-Μαρί Λε Μπρι, Γάλλος αεροπόρος και εφευρέτης
1838 – Άγγελος Βλάχος, Έλληνας πολιτικός και συγγραφέας
1881 – Μπέλα Μπάρτοκ, Ούγγρος συνθέτης
1907 – Αλέξανδρος Ιόλας, Έλληνας συλλέκτης έργων τέχνης
1908 – Ντέιβιντ Λην, Άγγλος σκηνοθέτης
1911 – Τζακ Ρούμπι, Αμερικανός δολοφόνος του Λη Χάρβεϊ Όσβαλντ
1914 – Τάσσος, Έλληνας χαράκτης
1915 – Γεώργιος Γουλιέλμος, πρίγκιπας του Αννοβέρου
1915 – Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Τιμόθεος
1921 – Αλεξάνδρα της Ελλάδας (Βασίλισσα της Γιουγκοσλαβίας)
1921 – Σιμόν Σινιορέ, Γαλλίδα ηθοποιός
1942 – Κιμ Γούντμπαμ, Αγγλίδα παρουσιάστρια
1942 – Αρίθα Φράνκλιν, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1944 – Θεόδωρος Νιτσιάκος, Έλληνας επιχειρηματίας
1945 – Γιώργος Μαργαρίτης, Έλληνας τραγουδιστής
1946 – Αθανάσιος Αγγελής, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1947 – Πάνος Καπώνης, Έλληνας συγγραφέας
1947 – Έλτον Τζον, Άγγλος τραγουδοποιός
1953 – Χρήστος Αρδίζογλου, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1957 – Κανέλλος Κανελλόπουλος, Έλληνας ποδηλάτης
1965 – Στέφκα Κοσταντίνοβα, Βουλγάρα αθλήτρια
1971 – Εβελίνα Παπούλια, Ελληνίδα ηθοποιός
1973 – Λάμπρος Βασιλόπουλος, Έλληνας ποδηλάτης
1976 – Βλαντίμιρ Κλιτσκό, Ουκρανός πυγμάχος
1978 – Τζορτζ Γκάτις, Έλληνας αθλητής του ράγκμπι
1978 – Τίνα Κάι, Αμερικανίδα πορνογραφική ηθοποιός
1991 – Σέισελλ Γκάμπριελ, Αμερικανίδα ηθοποιός
Θάνατοι
1223 – Αλφόνσος Β΄, βασιλιάς της Πορτογαλίας
1323 – Μαρία της Ουγγαρίας, βασίλισσα της Νάπολης
1537 – Κάρολος των Βουρβόνων, δούκας του Βαντόμ.
1801 – Νοβάλις, Γερμανός ποιητής
1914 – Φρεντερίκ Μιστράλ, Γάλλος ποιητής
1918 – Κλωντ Ντεμπυσσύ, Γάλλος συνθέτης
1939 – Καρλ Ρίκαρντ Νίμπεργκ, Σουηδός εφευρέτης
1950 – Φρανκ Μπακ, Αμερικανός κυνηγός
1967 – Γιοχάνες Ίττεν, Ελβετός ζωγράφος
1976 – Γιόζεφ Άλμπερς, Γερμανός καλλιτέχνης
1987 – Τάσος Καψιδέλης, Έλληνας φιλόλογος και συγγραφέας
2006 – Επαμεινώνδας Γονατάς, Έλληνας συγγραφέας
2007 – Αντρανίκ Μαρκαριάν, Αρμένιος πολιτικός
2008 – Άμπι Μαν, Αμερικανός σεναριογράφος
2012 – Αντόνιο Ταμπούκι, Ιταλός συγγραφέας
2017 – Κάθμπερτ Σεμπάστιαν, γενικός κυβερνήτης του Αγίου Χριστοφόρου και Νέβις
2019 – Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας Στυλιανός, Έλληνας επίσκοπος
