Εορτολόγιο: Άνθιμος, Άνθιμη Αριστίων, Αριστίωνας, Αριστέας, Αριστέα, Αρίστη Αρχοντής, Αρχοντίων, Αρχοντίωνας, Αρχοντία, Αρχοντή, Αρχοντούλα, Αρχόντισσα, Αρχόντω * Πολύδωρος, Πολύδωρας, Πόλης, Πολυδώρης, Πόλη, Πολυδώρα, Πόλα, Πολυδώρη Φοίβος, Φοίβη.
3 Σεπτεμβρίου: Άγιος Άνθιμος Ιερομάρτυρας επίσκοπος Νικομήδειας – Ο Άγιος Άνθιμος έζησε στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. και πατρίδα του ήταν η Νικομήδεια. Από μικρός διακρίθηκε για τον ευσεβή ζήλο του προς τα θεία. Όταν ενηλικιώθηκε, η ζωή του ήταν υπόδειγμα σωφροσύνης και αγάπης.
Επειδή πλούσια κατείχε το θησαυρό των θείων αληθειών, η θερμή του διδασκαλία, εμπνεόμενη από αποστολικό ζήλο, έβρισκε σχεδόν πάντα ανταπόκριση στις ψυχές των πιστών. Η πνευματική ικανότητα του Άνθιμου ώθησε τους χριστιανούς της Νικομήδειας και τον έπεισαν να γίνει Ιερέας και αργότερα επίσκοπος τους. Όταν, όμως, έγινε ο διωγμός επί Διοκλητιανού, τον κυνήγησαν και τον συνέλαβαν (302 μ.Χ.).
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Ο Διοκλητιανός του πρότεινε να θυσιάσει στους Θεούς για να κερδίσει τη ζωή του, αλλιώς τον περίμεναν φρικτά βασανιστήρια, και του έδειξε το όργανα που θα τον βασάνιζαν. Ο Άνθιμος είπε: «Γιατί μου τα δείχνεις; για να με φοβίσεις; Αυτά ας τα φοβούνται εκείνοι, για τους οποίους η παρούσα ζωή είναι μόνο ηδονή και τη στέρηση της θεωρούν μεγάλη απώλεια. Αλλά σε μένα, όπως και σε κάθε χριστιανό, αυτά δεν ασκούν καμιά γοητεία. Το σώμα μου είναι πρόσκαιρο και ευτελές, που μόνη αξία έχει, όταν αγιασθεί δια του Χριστού και δοθεί εις την κατά Χριστόν ζωή. Επομένως, τιμωρίες και βάσανα είναι για μένα πιο ποθητά από του να αρνηθώ το Σωτήρα μου». Τότε, αφού τον βασάνισαν φρικτά, τελικά τον αποκεφάλισαν.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς φοῖνιξ ἐξήνθισας, τὴ Ἐκκλησία Χριστοῦ, καρποὶς τοὶς τῶν λόγων σου, τῶν εὐσεβῶν τᾶς ψυχᾶς, ἐκτρέφων ἐν χάριτι ὅθεν καὶ ἐναθλήσας, Πάτερ Ἄνθιμε χαίρων, ὤφθης Ἱερομάρτυς, εὐκλεὴς τοῦ Σωτῆρος, ὦ πρέσβευε δεόμεθα, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Καὶ τρόπων μέτοχος, καὶ θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος, τὴν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν· διὰ τοῦτο τὸν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτομῶν, καὶ τῇ πίστει ἐνήθλησας μέχρις αἵματος, Ἱερομάρτυς Ἄνθιμε· Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Τῆς ποίμνης σου θεόφρον, στερρὸς προστάτης γενόμενος, ὑπὲρ αὐτῆς ἑτοίμως τὸ σὸν αἷμα ἐξέχεας, καὶ ἀπειλὰς τῶν δυσμενῶν μὴ πτοηθείς, ἐν οὐρανοῖς νῦν ἀγάλλῃ, τῷ θρόνῳ τῆς τρισηλίου Θεότητος παριστάμενος. Δόξα τῷ ἐνισχύσαντί σε Χριστῷ· δόξα τῇ εὐψυχίᾳ σου, δόξα τῇ μαρτυρικῇ σου Ἄνθιμε καρτερότητι.
(Ποίημα Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Ἀνθίμου Δ’).
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Φωστὴρ Νικομηδείας ἀνεδείχθης πολύφωτος, καὶ πάσης Ἐκκλησίας Πάτερ Ἄνθιμε πρόβολος· ἀθλήσας γὰρ στεῤῥῶς ὑπὲρ Χριστοῦ, πλουσίων ἠξιώθης δωρεῶν· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν ἀσματικῶς, Ἱερομάρτυς κράζοντες: Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’ . Ὁ ὑψωθεὶς.
Ἐν ἱερεῦσιν εὐσεβῶς διαπρέψας, καὶ μαρτυρίου τὴν ὁδὸν διανύσας, τὰ τῶν εἰδώλων ἔσβεσας σεβάσματα, πρόμαχος γενόμενος, τῆς σῆς ποίμνης θεόφρον, διό σε καὶ γεραίρει νῦν, μυστικῶς ἐκβοῶσα· Ἐκ τῶν κινδύνων λύτρωσαι ἡμᾶς, ταῖς σαῖς πρεσβείαις, Πατὴρ ἡμῶν Ἄνθιμε.
Μεγαλυνάριον
Τὸν ἐν ἰερεῦσιν ἱερουργόν, μύστην τοῦ Δεσπότου, καὶ ἐν μάρτυσι θαυμαστόν, Ἱερομαρτύρων, τὸ κλέος εὐφημοῦμεν· Ἄνθιμε Ἱεράρχα, θεομακάριστε.
Έτερον Μεγαλυνάριον
Ἔχει δὲ τὸ πνεῦμά σου Οὐρανός, καὶ ἡμεῖς πλουτοῦμεν, τὴν εἰκόνα σου φέροντες, ἥν μετ’ εὐλαβείας καὶ πόθου ἀνεικάστου, τιμῶντες προσκυνοῦμεν, καὶ ἀσπαζόμεθα.
Έτερον Μεγαλυνάριον
Φύλαττε τρισμάκαρ ταῖς σαῖς εὐχαῖς, πάντας τοὺς τιμῶντας, τὴν πανίερον μνήμην σου, καὶ τοὺς σοὺς ἀγῶνας, καὶ ῥῦσαι αἰωνίως, παντοίας καταδίκης, Ἄνθιμε ἔνδοξε.
Έτερον Μεγαλυνάριον
Χαίροις τοῦ Σωτῆρος μυσταγωγέ, τῶν Ἀρχιερέων, ὐποτύπωσις καὶ κανών· χαίροις τῶν Μαρτύρων, σύναθλος καὶ ἀλείπτης, Ἄνθιμε Ἱεράρχα, ἡμῶν ἀντίληψις.
Ὁ Οἶκος
Ἐνθεὶς μοι γνῶσιν θεϊκήν, τὸν ζόφον τῆς ἀγνοίας, ἐκ τῆς ἐμῆς καρδίας, ἀπέλασον εὐχαῖς σου, ὅπως ὑμνήσω σου πιστῶς τὴν ἁγίαν μνήμην, ἐν ᾗ Ἀγγέλων χοροί, μετὰ Μαρτύρων σήμερον εὐφραίνονται ἐνθέως· καὶ ἄνθρωποι, ὕμνοις ἐγκωμίων τὴν σὴν κάραν, ὥσπερ ἄνθη συμπλέξαντες, στέφουσιν ἀξίως, αἰτοῦντες παρὰ σοῦ λαβεῖν, τῶν πταισμάτων ἀποχήν, καὶ τῶν κακῶν τοῦ βίου λύσιν, καὶ ἐχθρῶν ὁρατῶν καὶ ἀοράτων ῥυσθῆναι, ταῖς σαῖς πρεσβείαις, Πατὴρ ἡμῶν Ἄνθιμε.
Κάθισμα
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Τὸ αἷμά σου σοφέ, μυστικῶς ἀνεβόα, ἐκ γῆς πρὸς τὸν Θεόν, ὡς τοῦ Ἄβελ θεόφρον· σαφῶς γὰρ ἐκήρυξας, τὴν Τριάδα τὴν ἄκτιστον· ὅθεν Ἄνθιμε, ποιμαντικῶς διαπρέψας, ἀπεδίωξας, τοὺς τῶν αἱρέσεων θῆρας, ὡς φύλαξ τῆς πίστεως.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
36 π.Χ. – Ο Μάρκος Βιψάνιος Αγρίππας, ναύαρχος του Οκταβιανού, νικά τον Σέξτο Πομπήιο, γιο του Πομπήιου, στη ναυμαχία του Ναύλοχου.
301 – Ιδρύεται το κράτος του Αγίου Μαρίνου, ένα από τα μικρότερα κράτη στον κόσμο και η παλαιότερη δημοκρατία που εξακολουθεί να υφίσταται.
590 – Εκλέγεται Πάπας ο Γρηγόριος Α΄ (Γρηγόριος ο Μέγας).
863 – Σημαντική νίκη των Βυζαντινών εναντίον των Αράβων στη Μάχη του Λαλακάοντος.
1189 – Ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος στέφεται βασιλιάς της Αγγλίας στο Αββαείο του Ουέστμινστερ.
1783 – Η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ υπογράφουν στο Παρίσι ειρήνη, τερματίζοντας έτσι τον πόλεμο της ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, και αναγνωρίζοντάς την ως ανεξάρτητη χώρα.
1826 – Καταπλέει στο Ναύπλιο το πρώτο ατμοκίνητο ελληνικό πολεμικό πλοίο, η Καρτερία, με πλοίαρχο τον Άγγλο φιλέλληνα Φρανκ Χέιστινγκς, ο οποίος είχε συνεισφέρει οικονομικά για τη ναυπήγησή του.
1843 – Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου. Ο βασιλιάς Όθωνας υπογράφει το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας.
1878 – Ναυάγιο στον Τάμεση με 640 και πλέον νεκρούς έπειτα από σύγκρουση δύο πλοίων.
1922 – Τα εναπομείναντα ελληνικά στρατεύματα εγκαταλείπουν τη Μικρά Ασία.
1938 – Ιδρύεται η Τέταρτη Διεθνής, υπό την ηγεσία του Τρότσκι.
1939 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: η Μεγάλη Βρετανία κηρύσσει τον πόλεμο κατά της ναζιστικής Γερμανίας. Η Γαλλία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία ακολουθούν αυθημερόν το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας.
1943 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η εισβολή των συμμαχικών δυνάμεων στην Ιταλική χερσόνησο με επιτυχή τα πρώτα γεφυρώματα στην Καλαβρία.
1947 – Η Αίγυπτος αντιμέτωπη με τα πρώτα κρούσματα επιδημίας χολέρας, όπου μέχρι το τέλος Οκτωβρίου που εκφυλίστηκε σημειώθηκαν 7.000 θάνατοι.
1958 – Ιδρύεται το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
1967 – Dagen H στη Σουηδία: κατά τη διάρκεια της νύχτας γίνονται κυκλοφοριακές αλλαγές από την οδήγηση στα αριστερά στην οδήγηση στα δεξιά.
1971 – Το Κατάρ γίνεται ανεξάρτητο κράτος από το Ηνωμένο Βασίλειο.
1974 – Ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος (ΠΑΣΟΚ).
1975 – Από συντριβή αεροσκάφους του Μαρόκου στα Όρη του Άτλαντα, βρίσκουν το θάνατο 188 άνθρωποι.
1987 – Με στρατιωτικό πραξικόπημα ανατρέπεται η κυβέρνηση στο Μπουρούντι από τον Πιερ Μπουγιόγια.
1995 – Ιδρύεται η αμερικανική διαδικτυακή εταιρεία για δημοπρασίες ebay.
2004 – Σφαγή στο Μπεσλάν. Με την αιματηρή επέμβαση των ρωσικών ειδικών δυνάμεων τερματίζεται η ομηρία εκατοντάδων κυρίως παιδιών, με απολογισμό περισσότερους από 300 νεκρούς.
2006 – Η Εθνική ανδρών Ισπανίας στην καλαθοσφαίριση κατακτά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στη Σαϊτάμα της Ιαπωνίας μετά τη νίκη της επί της αντίστοιχης ομάδας της Ελλάδας με 70-47.
Γεννήσεις
1392 – Φιλίππο Μαρία Βισκόντι, δούκας του Μιλάνου
1530 – Ιβάν Δ΄, τσάρος της Ρωσίας
1568 – Αντριάνο Μπανκιέρι, Ιταλός συνθέτης
1695 – Πιέτρο Λοκατέλι, Ιταλός συνθέτης
1734 – Τζόζεφ Ράιτ, Άγγλος ζωγράφος
1851 – Όλγα, βασίλισσα της Ελλάδας
1856 – Λούις Σάλλιβαν, Αμερικανός αρχιτέκτονας
1859 – Ζαν Ζωρές, Γάλλος πολιτικός
1875 – Φέρντιναντ Πόρσε, Αυστριακός μηχανικός και επιχειρηματίας
1895 – Τζουζέπε Μποτάι, Ιταλός πολιτικός
1905 – Καρλ Ντέιβιντ Άντερσον, Αμερικανός φυσικός
1910 – Μορίς Παπόν, Γάλλος πολιτικός
1922 – Αλεξάντρ Καζντάν, Ρώσος βυζαντινολόγος
1926 – Ειρήνη Παππά, Ελληνίδα ηθοποιός
1936 – Ζιν Ελ Αμπιντίν Μπεν Άλι, Τυνήσιος πολιτικός
1940 – Εδουάρδο Γκαλεάνο, Ουρουγουανός δημοσιογράφος και συγγραφέας
1945 – Αλέκος Αλεξιάδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1947 – Μάριο Ντράγκι, Ιταλός τραπεζίτης και οικονομολόγος
1948 – Φώτης Κουβέλης, Έλληνας δικηγόρος και πολιτικός
1948 – Λέβι Μουαναγουάσα, πρόεδρος της Ζάμπιας
1949 – Πέτρος Ζ΄, Πατριάρχης Αλεξανδρείας
1952 – Σεχραζάτ, Τουρκάλα τραγουδίστρια
1965 – Τσάρλι Σιν, Αμερικανός ηθοποιός
1968 – Σμαράγδα Διαμαντίδου, Ελληνίδα ηθοποιός
1971 – Κίραν Ντεσάι, Ινδή συγγραφέας
1976 – Νίκος Δεληγιάννης, Έλληνας υδατοσφαιριστής
1977 – Όλοφ Μέλμπεργκ, Σουηδός ποδοσφαιριστής
1978 – Κώστας Καραφώτης, Έλληνας τραγουδιστής
1979 – Ζούλιο Σέζαρ Σοάρες ντε Εσπίντολα, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
1981 – Δημήτρης Σουλτανόπουλος, Έλληνας πετοσφαιριστής
1988 – Ζερόμ Μπόατενγκ, Γερμανός ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
863 – Αμρ αλ-Ακτά, Άραβας εμίρης
1057 – Ρενώ Α΄, κόμης της Βουργουνδίας
1120 – Αδελφός Γεράρδος, Ιταλός μοναχός
1324 – Πετρονίλα του Μιθ, πρώτη Ιρλανδή γυναίκα που κάηκε στην πυρά ως αιρετική
1402 – Τζαν Γκαλεάτσο Βισκόντι, δούκας του Μιλάνου
1420 – Ροβέρτος Στιούαρτ, δούκας του Όλμπανυ
1658 – Όλιβερ Κρόμγουελ, Άγγλος στρατιωτικός και πολιτικός
1730 – Νικόλαος Μαυροκορδάτος, ηγεμόνας της Μολδοβλαχίας
1877 – Αδόλφος Θιέρσος, Γάλλος πολιτικός
1883 – Ιβάν Τουργκένιεφ, Ρώσος συγγραφέας
1933 – Ιωάννης Φουστάνος, Έλληνας ιατρός
1948 – Έντουαρντ Μπένες, Τσέχος πολιτικός
1962 – Ε.Ε. Κάμινγκς, Αμερικανός ποιητής
1964 – Δημητρός Καραμπάτης, Έλληνας αθλητής
1965 – Γεώργιος Σαμουήλ, Έλληνας στρατιωτικός
1974 – Χάρυ Παρτς, Αμερικανός συνθέτης
1983 – Έλλη Λαμπέτη, Ελληνίδα ηθοποιός
1991 – Φρανκ Κάπρα, Ιταλός σκηνοθέτης
1993 – Κωνσταντίνος Καλλιγάς, Έλληνας συγγραφέας
1994 – Νίκος Χατζηκυριάκος – Γκίκας, Έλληνας καλλιτέχνης
1998 – Μιχαήλ Αρναούτης, Έλληνας στρατιωτικός
1999 – Δημήτρης Κουταλιανός, Έλληνας παλαιστής
2001 – Πωλίν Κάελ, Αμερικανίδα κριτικός κινηματογράφου
2003 – Ηλίας Πετρόπουλος, Έλληνας συγγραφέας
2006 – Γιώργος Θεοδοσιάδης, Έλληνας σκηνοθέτης
2006 – Χριστίνα Σπυράκη, Ελληνίδα πολιτικός και ιατρός
2008 – Ιφιγένεια Χρυσοχόου, Ελληνίδα συγγραφέας
2012 – Μάικλ Κλαρκ Ντάνκαν, Αμερικανός ηθοποιός
2016 – Θάνος Ανεστόπουλος, Έλληνας τραγουδιστής
2017 – Τζον Άσμπερυ, Αμερικανός ποιητής