Εορτολόγιο: Αλέξανδρος, Αλέξαντρος, Αλέκος, Αλέξης, Άλεξ, Αλεξάνδρα, Αλεξία, Αλέξα, Αλεξάντρα, Αλεξανδρα Ευλάλιος, Ευλαλία Φύλακας.
30 Αυγούστου: Άγιοι Αλέξανδρος, Ιωάννης και Παύλος ο νέος, Πατριάρχες Κωνσταντινούπολης – Άγιος Αλέξανδρος Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης – Ήταν, όπως λέγουν, «ἀποστολικοῖς χαρίσμασι λαμπρυνόμενος».
Σαν πρεσβύτερος ακόμα, διακρινόταν για τη μεγάλη του ευσέβεια, την αρετή και την αγαθότητα του. Στην Α’ Οικουμενική σύνοδο, που έγινε στη Νίκαια της Βιθυνίας, ο τότε Πατριάρχης τον εξέλεξε αντιπρόσωπο του. Και όταν στη Σύνοδο αυτή καταδικάστηκε ο Άρειος, ο Αλέξανδρος, αν και γέροντας 70 χρονών, δέχθηκε να περιοδεύσει στη Θράκη, Μακεδονία, Θεσσαλία και στην υπόλοιπη Ελλάδα, για να διδάξει και να γνωστοποιήσει τα ορθά δόγματα των αποφάσεων της Συνόδου της Νικαίας. Αλλά ενώ βρισκόταν στην περιοδεία αυτή, ο πατριάρχης Μητροφάνης απεβίωσε. Όρισε όμως διάδοχο του τον Αλέξανδρο, διότι, παρά το γήρας του, είχε τα κατάλληλα εφόδια για τη διακυβέρνηση της αρχιεπισκοπής της πρωτεύουσας. Πράγματι, σαν Πατριάρχης ο Αλέξανδρος ανταποκρίθηκε σωστά στις δύσκολες περιστάσεις των καιρών. Τότε ο Άρειος είχε εξαπατήσει το βασιλιά Κωνσταντίνο ότι δήθεν πιστεύει ορθά. Και ο βασιλιάς διέταξε τον Αλέξανδρο να αφήσει τον Άρειο να μετέχει της Θείας Κοινωνίας. Ο Αλέξανδρος, λυπημένος, προσευχήθηκε στο Θεό και ζήτησε τη βοήθεια Του. Η δέηση του Ιεράρχη εισακούσθηκε. Και το πρωί που ο Άρειος με πομπή θα πήγαινε στην εκκλησία, βρέθηκε το σώμα του σχισμένο και σκωληκόβρωτο! Ο Άγιος Αλέξανδρος απεβίωσε ειρηνικά το 337 μ.Χ.
Άγιος Ιωάννης Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
Πρόκειται μάλλον για τον Ιωάννη τον ονομαζόμενο Ξιφιλίνο, που διαδέχτηκε τον Πατριάρχη Κωνσταντίνο τον Γ’. Γεννήθηκε το 1006 μ.Χ. στην Τραπεζούντα και διακρίθηκε για τη μεγάλη του παιδεία και τα μεγάλα πολιτικά αξιώματα που είχε καταλάβει. Κατόπιν όμως αποσύρθηκε σε κάποια μονή της Βιθυνίας, όπου μόνασε 10 χρόνια. Από κει προσκλήθηκε για να καταλάβει τον πατριαρχικό θρόνο. Χειροτονήθηκε ιερέας, και μετά μια εβδομάδα – την 1η Ιανουαρίου 1064 μ.Χ. – επίσκοπος. Ο Ιωάννης λειτουργούσε και κήρυττε κάθε μέρα στους ναούς της πρωτεύουσας, επισκεύασε τις εικόνες της Αγίας Σοφίας, και μοίραζε δωρεάν ψωμί και σιτάρι στους φτωχούς. Πέθανε το 1075 μ.Χ., και να πως τον περιγράφει ένας από τους συγχρόνους του: «ἀνεφάνη ἀνὴρ πρώτον μὲν καθαρώτατος καὶ ἁγνότατος καὶ πρὸ παντὸς ρύπου σωματικοῦ καθάπαξ ἀπεχόμενος. Ἔπειτα δὲ τὰ εἰς καταφρόνησιν χρημάτων καὶ ἀκτημοσύνην τελείαν καὶ τὴν πρὸς τοὺς πένητας φιλανθρωπίαν καὶ μετάδοσιν κατ᾿ οὐδὲν ἐλάττων τοῦ περιβόητου ἐκείνου Ἐλεήμονος, καὶ ταῖς ἄλλοις δὲ ἀρεταῖς πάσαις συλλήβδην εἰπεῖν ἀφθόνως κοσμούμενος, ἀλλὰ καὶ τῷ λόγῳ πολύς, καὶ παιδεύσεως πάσης μετειληχῶς καὶ νομομαθείς ἐξαίρετος».
Άγιος Παύλος ο νέος, Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης
Για τον Πατριάρχη Παύλο δεν έχουμε σαφείς και συγκεκριμένες πληροφορίες. Μερικοί νομίζουν ότι πρόκειται για τον Παύλο τον Γ’. Αυτός πατριάρχευσε το 687 – 693 μ.Χ. Προήδρευσε της Πανθέκτης λεγομένης Συνόδου. Άλλοι νομίζουν, ότι πρόκειται για τον Πατριάρχη Παύλο τον Δ’. Αυτός καταγόταν από την Κύπρο και έλαμψε, κατά τον Θεοφάνη, στα λόγια και στα έργα. Ανέβηκε στον θρόνο το 780 μ.Χ. παραιτήθηκε δε στα τέλη Αυγούστου του 784 μ.Χ. και αποσύρθηκε στη Μονή Φλώρου, όπου έζησε σαν απλός μοναχός μόνο δύο ή τρεις μήνες από την παραίτηση του. Ανήκε στους ζηλωτές της Ορθοδοξίας και διακρίθηκε για της ελεημοσύνες του. (Προ του 12ου αιώνα μ.Χ., η μνήμη του εορταζόταν στις 2 Σεπτεμβρίου).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ´. Τὴν ὡραιότητα.
Μύσται οὐράνιοι ἀποδεικνύμενοι, θεῖοι ἐκφάντορες τῷ κόσμῳ ὤφθητε, τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, ποιμάναντες θεαρέστως, ἱερὲ Ἀλέξανδρε, τῆς Τριάδος ὁ πρόμαχος, Ἰωάννη ἔνδοξε, ὁ τῆς χάριτος τρόφιμος, καὶ Παῦλε Ἱερέων ἀκρότης, ὅθεν ὑμᾶς ἀνευφημοῦμεν.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
526 – Ο Θεοδώριχος ο Μέγας πεθαίνει από δυσεντερία στη Ραβέννα. Η κόρη του, Αμαλασούνθα, αναλαμβάνει την εξουσία ως αντιβασίλισσα του 10χρονου γιου της Αθαλάριχου.
1282 – Ο Πέτρος Γ΄ της Αραγωνίας αποβιβάζεται στην πόλη Τράπανι για να επέμβει στον πόλεμο του Σικελινού Εσπερινού.
1464 – Ο Πάπας Παύλος Β΄ διαδέχεται τον Πάπα Πίο Β΄ ως ο 211ος Πάπας.
1574 – Ο Ραμ Ντας γίνεται ο τέταρτος γκουρού των Σιχ.
1590 – Ο Τοκουγκάβα Ιεγιάσου μπαίνει στο κάστρο του Έντο.
1727 – Η Άννα, η μεγαλύτερη κόρη του βασιλιά Γεωργίου Β΄ της Μεγάλης Βρετανίας, λαμβάνει τον τίτλο της βασιλικής πριγκίπισσας.
1791 – Το βρετανικό πλοίο HMS Pandora βυθίζεται αφού προσάραξε σε ύφαλο του εξώτερου Μεγάλου Κοραλλιογενή Υφάλου την προηγούμενη ημέρα.
1799 – Το σύνολο του ολλανδικού στόλου καταλαμβάνεται από τις βρετανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του πολέμου του Δεύτερου Συνασπισμού.
1835 – Ιδρύεται η Μελβούρνη.
1862 – Αμερικανικός Εμφύλιος Πόλεμος: Οι Συνομόσπονδες δυνάμεις (Νότιοι) νικούν τις δυνάμεις της Ένωσης (Βόρειοι) στη μάχη του Ρίτσμοντ.
1873 – Αυστριακοί εξερευνητές ανακαλύπτουν το αρχιπέλαγος της Γης του Φραγκίσκου Ιωσήφ στον Αρκτικό Ωκεανό.
1914 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι Γερμανοί νικούν τους Ρώσους στη μάχη του Τάνενμπεργκ.
1918 – Η Φάνια Καπλάν πυροβολεί και τραυματίζει σοβαρά τον μπολσεβίκο ηγέτη Βλαντίμιρ Λένιν.
1945 – Οι βρετανικές δυνάμεις απελευθερώνουν το Χονγκ Κονγκ από τους Ιάπωνες.
1945 – Πραγματοποιείται η πρώτη συνεδρίαση του Συμμαχικού Συμβουλίου Ελέγχου, που κυβερνά τη Γερμανία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
1962 – Η Ιαπωνία πραγματοποιεί δοκιμή του NAMC YS-11, του πρώτου της αεροσκάφους από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και του μοναδικού επιτυχημένου εμπορικού αεροσκάφους της πριν ή μετά τον πόλεμο.
1963 – Τίθεται σε λειτουργία η τηλεφωνική γραμμή Μόσχας-Ουάσινγκτον μεταξύ των ηγετών των Η.Π.Α. και της Σοβιετικής Ένωσης.
1974 – Τρένο που εκτελεί το δρομολόγιο Βελιγράδι-Ντόρτμουντ εκτροχιάζεται στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό του Ζάγκρεμπ, σκοτώνοντας πάνω από 150 επιβάτες.
1984 – STS-41-D: Το Διαστημικό Λεωφορείο Ντισκάβερι απογειώνεται για το παρθενικό του ταξίδι.
1991 – Το Αζερμπαϊτζάν κηρύσσει την ανεξαρτησία του από τη Σοβιετική Ένωση.
1996 – Στην Ολλανδία, η στρατιωτική θητεία γίνεται εθελοντική.
2001 – Διεξάγονται οι πρώτες εκλογές στο Ανατολικό Τιμόρ. Το Επαναστατικό Μέτωπο για ένα Ανεξάρτητο Ανατολικό Τιμόρ (FRETILIN) κερδίζει 57% των ψήφων και 55 από τις 88 έδρες στο Κοινοβούλιο, ακολουθούμενο από το Δημοκρατικό Κόμμα με 9% και 7 έδρες. Η συμμετοχή είναι πολύ μεγάλη και φθάνει το 91,3%.
2003 – Βυθίζεται στη Θάλασσα Μπάρεντς το παροπλισμένο ρωσικό πυρηνοκίνητο υποβρύχιο K-159 με αποτέλεσμα την απώλεια 9 μελών του πληρώματός του.
2008 – Η Λιβύη υπογράφει συμφωνία με την Ιταλία με βάση την οποία η δεύτερη θα προβεί σε επενδύσεις και θα καταβάλει αποζημιώσεις εκατομμυρίων ευρώ στην αφρικανική χώρα για την περίοδο της αποικιοκρατίας.
Γεννήσεις
1334 – Πέτρος, βασιλιάς της Καστίλης
1645 – Τζουζέπε Αβάντζι, Ιταλός ζωγράφος
1748 – Ζακ-Λουί Νταβίντ, Γάλλος ζωγράφος
1797 – Μαίρη Σέλλεϋ, Αγγλίδα συγγραφέας
1811 – Θεόφιλος Γκωτιέ, Γάλλος συγγραφέας
1852 – Ιάκωβος Ερρίκος βαν’τ Χοφ, Ολλανδός χημικός
1853 – Παναγιώτης Δαγκλής, Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός
1860 – Ισαάκ Λεβιτάν, Ρώσος ζωγράφος
1870 – Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Ελλάδας και Δανίας
1871 – Έρνεστ Ράδερφορντ, Νεοζηλανδός χημικός
1883 – Τέο φαν Ντέσμπουργκ, Ολλανδός καλλιτέχνης
1893 – Χιούι Λονγκ, Αμερικανός πολιτικός
1896 – Ρέιμοντ Μάσεϊ, Καναδός ηθοποιός
1898 – Σίρλεϊ Μπουθ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1910 – Γεώργιος Τενεκίδης, Έλληνας διεθνολόγος
1912 – Έντουαρντ Πάρσελ, Αμερικανός φυσικός
1919 – Βόλφγκανγκ Βάγκνερ, Γερμανός σκηνοθέτης
1937 – Μπρους ΜακΛάρεν, Νεοζηλανδός οδηγός αγώνων και ιδρυτής της Μακλάρεν
1939 – Τζον Πιλ, Άγγλος ραδιοφωνικός παρουσιαστής
1943 – Λάκης Χαλκιάς, Έλληνας τραγουδιστής
1946 – Άννα Μαρία, βασίλισσα της Ελλάδας
1951 – Γκεντίμινας Κιρκίλας, Λιθουανός πολιτικός
1951 – Ντάνα, Ιρλανδή τραγουδίστρια
1952 – Μινέρβα Μελπομένη Μαλλιώρη, Ελληνίδα πολιτικός
1953 – Ρόμπερτ Πάρις, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής
1954 – Αλεξάντερ Λουκασένκο, Λευκορώσος πολιτικός
1958 – Άννα Πολιτκόφσκαγια, Ρωσίδα δημοσιογράφος
1959 – Σεΐχης Χαμάντ ιμπν Τζαμπρ αλ Θανί, πρωθυπουργός του Κατάρ
1960 – Μπάκο Σαχακιάν, πρόεδρος του Ναγκόρνο-Καραμπάχ
1970 – Πάρις Ζουμπούλης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1970 – Πάολο Σόουζα, Πορτογάλος ποδοσφαιριστής
1972 – Πάβελ Νέντβεντ, Τσέχος ποδοσφαιριστής
1972 – Κάμερον Ντίαζ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1977 – Καμίλ Κοσόφσκι, Πολωνός ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
526 – Θεοδώριχος ο Μέγας, βασιλιάς των Οστρογότθων
1148 – Αμεδαίος Γ΄, κόμης της Σαβοΐας
1181 – Πάπας Αλέξανδρος Γ΄
1483 – Λουδοβίκος ΙΑ΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1580 – Εμμανουήλ Φιλιβέρτος, δούκας της Σαβοΐας
1874 – Σπυρίδων Βασιλειάδης, Έλληνας συγγραφέας
1875 – Φιοντόρ Μπρούνι, Ιταλός ζωγράφος
1899 – Γκαστόν Τισαντιέ, Γάλλος χημικός και εκδότης
1928 – Βίλχελμ Βίεν, Γερμανός φυσικός
1935 – Ανρί Μπαρμπύς, Γάλλος συγγραφέας
1940 – Τζόζεφ Τζον Τόμσον, Άγγλος φυσικός
1958 – Θεόδωρος Κιζάνης, Έλληνας στρατιωτικός
1961 – Γεώργιος Ρεβελιώτης, Έλληνας πολιτικός
1974 – Δώρος Λοΐζου, Κύπριος ποιητής
1981 – Ανδρέας Στράτος, Έλληνας πολιτικός
1992 – Κωνσταντίνος Στεφανάκης, Έλληνας πολιτικός
2003 – Τσαρλς Μπρόνσον, Αμερικανός ηθοποιός
2006 – Ναγκίμπ Μαχφούζ, Αιγύπτιος συγγραφέας
2006 – Γκλεν Φορντ, Καναδός ηθοποιός
2007 – Μαρία Μπονέλου, Ελληνίδα ηθοποιός
2008 – Κίλερ Κοβάλσκι, Καναδός παλαιστής
2013 – Σέιμους Χίνι, Ιρλανδός συγγραφέας
2015 – Γουές Κρέιβεν, Αμερικανός σκηνοθέτης
