Εορτολόγιο: Δωρόθεος, Δωροθέα Πλούταρχος Κύνθια, Κυνθία Απόλλωνας, Απόλλων Νίκανδρος, Νικανδρία, Νίκη Σεληνιάς, Σελήνος, Σελήνιος, Σεληνιάδα, Σεληνία, Σελήνη, Σελήνα.
5 Ιουνίου: Άγιος Δωρόθεος Ιερομάρτυρας επίσκοπος Τύρου – Ο Άγιος Δωρόθεος ήταν ποιμένας που είχε «τὴν μόρφωσιν τῆς γνώσεως καὶ τῆς ἀληθείας ἐν τῷ νόμῳ» (προς Ρωμαίους, β’ 20). Δηλαδή, την ακριβή γνώση και αλήθεια, που βρίσκεται μέσα στο Νόμο, στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Όταν ξέσπασε ο φονικός διωγμός κατά της Εκκλησίας στα χρόνια του Διοκλητιανου, το ποίμνιό του, προκειμένου να χάσει τον πολύτιμο ποιμένα του, με θερμές παρακλήσεις κατάφερε και τον έπεισε να απομακρυνθεί από τον τόπο των διωγμών. Αποχώρησε στη Δυσσό, πόλη της Θράκης, και εκεί ασκήτευε μέχρι να περάσει ο άγριος αυτός διωγμός. Όταν πέρασε η μπόρα του διωγμού, επανήλθε στο ποίμνιό του και με όλη την πατρική στοργή που τον διέκρινε, στήριζε στην πίστη τους αδυνάτους και πρωτοστατούσε στη βοήθεια των χηρών, ορφανών, ασθενών, και γενικά, των θλιβομένων.
Έζησε πολλά χρόνια. Πρόλαβε μέχρι και τη βασιλεία του Ιουλιανού του Παραβάτη. Οι ειδωλολάτρες, όμως, που ήταν προστατευόμενοι αυτού του αυτοκράτορα, έπιασαν το Δωρόθεο και αφού τον βασάνισαν ανελέητα τον σκότωσαν το 362 μ.Χ. Έτσι κέρδισε το στεφάνι του μαρτυρίου. Τότε ο Δωρόθεος ήταν 107 χρονών.
Σήμερα σώζεται εκκλησιαστικό σύγγραμμά του, για τους 70 μαθητές του Ιησού Χριστού.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς δώρημα τέλειον, ἐκ τοῦ τῶν φώτων Πατρός, σοφίας τὴν ἔλλαμψιν, ὡς Ἱεράρχης σοφός, ἐδέξω Δωρόθεε• ὅθεν καὶ πλεονάσας, τὸν σὸν τάλαντον μάκαρ, ἤθλησας ὑπὲρ φύσιν, βαθυτάτω ἐν γήρᾳ, πρεσβεύων Ἱερομάρτυς, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Καὶ τρόπων μέτοχος, καὶ θρόνων διάδοχος, τῶν Ἀποστόλων γενόμενος, τὴν πρᾶξιν εὗρες θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν· διὰ τοῦτο τὸν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτομῶν, καὶ τῇ πίστει ἐνήθλησας μέχρις αἵματος, Ἱερομάρτυς Δωρόθεε, Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α´. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῆς σοφίας σε μύστην, ἱερὸν ἐπιστάμεθα, πάντες οἱ ταῖς θείαις σοῦ βίβλοις, ἐντρυφῶντες Δωρόθεε· ποιμάνας ἐκλογάδα γὰρ Χριστοῦ, τῆς Τύρου ἐν συνέσει σου πολλῇ, ἐβεβαίωσας τὸ φίλτρον σου πρὸς Αὐτόν, ἐν πόνοις σῆς ἀθλήσεως. Χαίροις Ἀρχιερέων καλλονή, χαίροις Μαρτύρων καύχημα· χαίροις ὁ φιλοπόνῳ σοῦ σπουδῇ, τὰ θείᾳ συγγραψάμενος.
Κοντάκιον
Ἦχος δ´. Ἐπεφάνης σήμερον.
Γεωργὸν ἀκάματον τοῦ ἀμπελῶνος, ὃν Χριστοῦ ἐφύτευσεν, ἡ ζωηφόρος δεξιά, πάντες τιμήσωμεν λέγοντες· Χαίροις τῆς Τύρου ἡ δόξα Δωρόθεε.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ´. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τῆς Ἐκκλησίας τὸν ποιμένα καὶ διδάσκαλον, τοῦ Παρακλήτου τὸν ὀξὺν καὶ μέγαν κάλαμον, τὸν ἐν πόνοις πολυτρόποις τοῦ Μαρτυρίου· τὴν πρὸς Κύριον ἀγάπην ὑπογράψαντα, καὶ σφραγίσαντα τὴν πίστιν ἐπαινέσωμεν Χαίροις λέγοντες· Τύρου δόξα Δωρόθεε.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ὀρθοδόξοις δόγμασιν, Ἱερομάρτυς κηρύξας, δῶρον θεῖον ἅγιον, σαυτὸν προσήξας τῷ Κτίστῃ, πρότερον ἐν τῇ ἀσκήσει ἐνδιαπρέψας, ὕστερον τῷ μαρτυρίῳ στερρῶς ἀθλήσας, καὶ νομίμως ὑπεδέξω, βραβεῖον νίκης, παρὰ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις οὐρανίων μυσταγωγέ, χαίροις τῶν τελείων δωρημάτων ἡ ἀπαρχή, χαίροις τοῦ τῶν πάντων Θεοῦ ἡ εὐκληρία· Δωρόθεε τῆς Τύρου ἔξοχον ἄκουσμα.
Έτερον Μεγαλυνάριον
Δεῦτε τῆς φυτείας τοῦ Οὐρανοῦ, μέλψωμεν τὸ κλῆμα τὸ κατάμεστον ἐν καρποῖς, Ἀρχιερωσύνης σεπτοῦ τε Μαρτυρίου· Δωρόθεον τιμίων δώρων ἐπώνυμον.
Ὁ Οἶκος
Αἴγλῃ Ἱεραρχίας καὶ τιμῇ Μαρτυρίου καὶ δόξῃ συγγραμάτων σου πλείστων κεκόσμησαι Δωρόθεε μάκαρ· τοῦ οὐρανοῦ καταφαιδρύνων τὸ στερέωμα καὶ γῆς ἁπάσης ἐπευφραίνων τὰ πληρώματα, τῆς Ἐκκλησίας δὲ τὸ πρόσωπον ὡραΐζων. Διὸ καὶ παρ᾿ ἡμῶν τῶν θαυμαζόντων τὰς τοσαύτας ἀριστείας σου, ἀκούεις ἐν φωνῇ αἰνέσεως καὶ εἰς βεβαίωσιν τιμῆς τοιαῦτα·Χαίροις ὁ κάλαμος τῆς σοφίας·Χαίροις διδάσκαλε ἀληθείας.Χαίροις τῶν Ἀρχιερέων θεοβράβευτος ἀκρότης·Χαίροις τῶν Χριστοῦ Μαρτύρων ἡ τιμία ὡραιότης.Χαίροις Φωτουργοῦ Τριάδος λύχνος φῶς γλυκὺ ἐκφαίνων·Χαίροις Παρακλήτου οἶκος χάριτος ἀρίστης γέμων.Χαίροις τρόπους τῶν Ἀγγέλων ἐν σαρκί σου ὁ ζηλώσας·Χαιροις Ἄγγελε τῆς Τύρου ἄθλους θείους κατορθώσας.Χαίροις βίβλων θεοπνεύστων ἡ γραφὶς ἡ ὀξυτάτη·Χαίροις θείων δωρημάτων κρήνη ἡ διαυγέστατη.Χαίροις θεῖον ἀμπελῶνα τὸν ἐν Τύρῳ γεωργήσας·Χαίροις φωτεινὸν νυμφῶνα τῆς Ἐδὲμ ὁ κατοικήσας.Χαίροις τῆς Τύρου ἡ δόξα Δωρόθεε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ´. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Παρακλήτου ταῖς χάρισι πλουτισθείς, καὶ τῷ χρίσματι μύρου βεβαιωθείς, εἰσῆλθες εἰς τὰ Ἅγια, τῶν Ἁγίων Δωρόθεε· καὶ ἐν αὐτοῖς λατρείαν, Κυρίῳ προσέφερες· Ἀρχιερεὺς ὡς ἄξιος, Αὐτοῦ καθιστάμενος· ὅθεν καὶ τοῦ Θρόνου, τοῦ ἐν Τύρῳ προέστης, καὶ ποίμνην ὠδήγησας, λογικὴν εἰς τὰ νάματα, τῆς ζωῆς τὰ ἀκένωτα. Λόγοις δὲ καὶ ἔργοις τοῖς σοῖς, τούτοις ὑπέδειξας τρῖβον τὴν ἄγουσαν εἰς σκηνώματα δόξης, καὶ ἀπείρου λαμπρότητος.
Έτερον Κάθισμα
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείοις δόγμασιν ἀεὶ ἐκλάμπων, δῶρον ἅγιον σαυτὸν προσῆξας, τῷ ἀθανάτῳ Βασιλεῖ δι’ ἀθλήσεως, καὶ κατοικεῖς νῦν ἀεὶ εὐφραινόμενος, τῶν πρωτοτόκων τὴν ἄνω μητρόπολιν, Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
754 – Ο Αγγλοσάξονας ιεραπόστολος Βονιφάτιος δολοφονείται από μία ομάδα παγανιστών στο Ντόκουμ της Φρισίας.
1283 – Ναυμαχία του Κόλπου της Νάπολης: ο Ρουτζέρο ντι Λαούρια, ναύαρχος του βασιλιά Πέτρου Γ΄ της Αραγωνίας, συλλαμβάνει τον Κάρολο Β΄ της Νάπολης.
1625 – Η πόλη της Μπρέντα παραδίδεται στα ισπανικά τέρθιος.
1825 – Ξεκινά η Μάχη της Τραμπάλας ενάντια στον Ιμπραήμ Πασά.
1829 – Το HMS Pickle καταλαμβάνει το δουλεμπορικό πλοίο Voladora στα ανοικτά των ακτών της Κούβας.
1832 – Ξεσπά στο Παρίσι η Ιουνιανή Εξέγερση, σε μία προσπάθεια να ανατραπεί η μοναρχία του Λουδοβίκου Φιλίππου.
1837 – Συστήνεται το Χιούστον από τη Δημοκρατία του Τέξας.
1849 – Η Δανία γίνεται συνταγματική μοναρχία με την υπογραφή νέου συντάγματος.
1851 – Δημοσιεύεται στην αμερικανική εφημερίδα National Era το πρώτο μέρος της Καλύβας του Μπαρμπα-Θωμά της Χάριετ Μπίτσερ Στόου.
1883 – Αναχωρεί από το Παρίσι το πρώτο προγραμματισμένο δρομολόγιο του Οριάν Εξπρές.
1888 – Σεισμός χτυπά το Ρίο ντε λα Πλάτα.
1900 – Δεύτερος πόλεμος των Μπόερς: Οι Βρετανοί στρατιώτες καταλαμβάνουν την Πρετόρια.
1915 – Η Δανία τροποποιεί το σύνταγμά της για να παραχωρήσει το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες.
1917 – Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αρχίζει η στρατολόγηση στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
1925 – Ψηφίζεται στη Βουλή των Ελλήνων ο ιδρυτικός νόμος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
1933 – Το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών καταργεί τη χρήση του κανόνα του χρυσού των Ηνωμένων Πολιτειών με τη θέσπιση ενός κοινού ψηφίσματος που ακυρώνει το δικαίωμα των πιστωτών να απαιτούν την πληρωμή τους σε χρυσό.
1940 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Μετά από μία σύντομη ανάπαυλα στη μάχη της Γαλλίας, οι Γερμανοί επιτίθενται ενάντια στις υπόλοιπες γαλλικές μεραρχίες νότια του ποταμού Σομμ.
1941 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Τέσσερις χιλιάδες κάτοικοι της Τσονγκτσίνγκ πεθαίνουν από ασφυξία σε καταφύγιο κατά τη διάρκεια του βομβαρδισμού της πόλης.
1942 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής κηρύσσουν τον πόλεμο στη Βουλγαρία, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία.
1944 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Πάνω από 1000 βρετανικά βομβαρδιστικά ρίχνουν 5.000 τόνους βόμβες στο γερμανικό Τείχος του Ατλαντικού στις ακτές της Νορμανδίας στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την απόβαση στη Νορμανδία.
1945 – Αναλαμβάνει επίσημα την εξουσία στη Γερμανία το Συμμαχικό Συμβούλιο Ελέγχου, το στρατιωτικό κατοχικό κυβερνητικό όργανο της χώρας.
1946 – Πυρκαγιά σε ξενοδοχείο του Σικάγου στο Ιλινόι σκοτώνει 61 άτομα.
1947 – Σχέδιο Μάρσαλ: Σε ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζορτζ Μάρσαλ ζητά την οικονομική ενίσχυση της κατεστραμμένης από τον πόλεμο Ευρώπης.
1956 – Ο Έλβις Πρίσλεϊ παρουσιάζει στο The Milton Berle Show το νέο του τραγούδι, Hound Dog, σκανδαλίζοντας το κοινό με τις υπονοούμενες κινήσεις των γοφών του.
1959 – Ορκίζεται η πρώτη κυβέρνηση της Σιγκαπούρης.
1960 – Διακομιδή των οστών του ποιητή Ανδρέα Κάλβου και της συζύγου του στη Ζάκυνθο.
1963 – Ο Βρετανός υπουργός Πολέμου Τζον Προφιούμο παραιτείται λόγω ενός σεξουαλικού σκανδάλου γνωστού ως «Υπόθεση Προφιούμο».
1963 – Στο Ιράν ξεσπούν διαμαρτυρίες εναντίον του σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί για τη σύλληψη του Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί. Σε πολλές πόλεις, μάζες εξαγριωμένων διαδηλωτών αντιμετωπίζονται με άρματα και αλεξιπτωτιστές.
1967 – Αρχίζει ο Πόλεμος των Έξι Ημερών: Το Ισραήλ πραγματοποιεί αιφνιδιαστικές επιθέσεις εναντίον των αιγυπτιακών αεροδρομίων ως απάντηση στην κινητοποίηση των αιγυπτιακών δυνάμεων στα σύνορα με το Ισραήλ.
1968 – Ο Αμερικανός υποψήφιος πρόεδρος Ρόμπερτ Κένεντι πυροβολείται σε ξενοδοχείο του Λος Άντζελες από τον Παλαιστίνιο Σιρχάν Σιρχάν. Ο Κένεντι πεθαίνει την επόμενη μέρα.
1969 – Δραπετεύει από τις φυλακές Μπογιατίου ο Αλέκος Παναγούλης, ο οποίος επικηρύσσεται με ποσό 500.000 δραχμών και συλλαμβάνεται τρεις ημέρες αργότερα σε διαμέρισμα της οδού Πάτμου.
1970 – Αφήνεται ελεύθερος ο πρώην κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ε.Δ.Α., Ηλίας Ηλιού, ο οποίος ήταν υπό εκτόπιση στη Λέρο, αλλά νοσηλευόταν στο νοσοκομείο των φυλακών Αβέρωφ.
1975 – Ανοίγει για πρώτη φορά η διώρυγα Σουέζ μετά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών.
1975 – Το Ηνωμένο Βασίλειο πραγματοποιεί το πρώτο του δημοψήφισμα σε ολόκληρη τη χώρα σχετικά με την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα.
1989 – Διαδηλωτής σταματά φάλαγγα αρμάτων μάχης για πάνω από μισή ώρα μετά τη φοιτητική εξέγερση στην πλατεία Τιεν Αν Μεν.
1995 – Δημιουργείται για πρώτη φορά το συμπύκνωμα Μπόζε-Αϊνστάιν.
1997 – Στην Αλγερία διεξάγονται οι πρώτες βουλευτικές εκλογές από το 1992, όταν η ακύρωση της διαφαινόμενης εκλογικής νίκης των ισλαμιστών πυροδότησε την έκρηξη βίας και αιματοχυσίας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
2002 – Κυκλοφορεί η πρώτη έκδοση του προγράμματος για περιήγηση στο διαδίκτυο, Mozilla 1.0.
2014 – Δυνάμεις τζιχαντιστών που προσκείνονται στο ΙΚΙΛ καταλαμβάνουν την πόλη Σαμάρα του Ιράκ.
Γεννήσεις
1341 – Εδμόνδος του Λάνγκλεϊ, δούκας της Υόρκης
1523 – Μαργαρίτα της Γαλλίας (1523-1574)
1599 – Ντιέγο Βελάθκεθ, Ισπανός ζωγράφος
1656 – Ζοζέφ Πιτόν ντε Τουρνεφόρ, Γάλλος βοτανολόγος
1878 – Πάντσο Βίγια, Μεξικανός επαναστάτης
1883 – Τζων Μέυναρντ Κέυνς, Άγγλος οικονομολόγος
1887 – Ρουθ Μπένεντικτ, Αμερικανίδα ανθρωπολόγος και λαογράφος
1898 – Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Ισπανός συγγραφέας
1900 – Ντένις Γκέιμπορ, Ούγγρος μηχανικός και φυσικός
1921 – Γιάννα Περσάκη, Ελληνίδα ζωγράφος
1932 – Κρίστι Μπράουν, Ιρλανδός συγγραφέας
1938 – Κάριν Μπάλτσερ, Γερμανίδα αθλήτρια
1942 – Τεοδόρο Ομπιάνγκ Νγκέμα Μπασόνγκο, πρόεδρος της Ισημερινής Γουινέας
1947 – Λόρι Άντερσον, Αμερικανίδα καλλιτέχνιδα
1951 – Αλέκος Παπαδόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής και προπονητής
1953 – Σούζι Άτγουντ, Αμερικανίδα κολυμβήτρια
1954 – Λάκης Μπέλλος, Έλληνας δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας
1955 – Ντίνος Κούης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1956 – Μιχάλης Ζαμπέτας, Έλληνας συνθέτης
1958 – Αχμέτ Αμπντάλα Σαμπί, πρόεδρος των Κομορών
1964 – Ρικ Ρίορνταν, Αμερικανός συγγραφέας
1971 – Μαρκ Γουόλμπεργκ, Αμερικανός ηθοποιός και τραγουδιστής
1976 – Γιάννης Γιαννούλης, Έλληνας καλαθοσφαιριστής
1978 – Φερνάντο Μέιρα, Πορτογάλος ποδοσφαιριστής
1979 – Στέφανος Κοτσόλης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1980 – Ντράκο Μαλφόυ, φανταστικός χαρακτήρας από Χάρι Πότερ
1995 – Τρόι Σιβάν Μέλλετ, Αυστραλός ηθοποιός
1998 – Γιούλια Λιπνίτσκαγια, Ρωσίδα αθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ
Θάνατοι
535 – Επιφάνιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
754 – Άγιος Βονιφάτιος
928 – Λουδοβίκος ο Τυφλός, αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας
1226 – Ερρίκος Μπόρβιν Β΄, πρίγκιπας του Μεκλεμβούργου
1249 – Ούγος Ι΄ του Λουζινιάν, κόμης του Μαρς
1296 – Εδμόνδος Κράουτσμπακ, κόμης του Λάνκαστερ
1310 – Αμαλρίκ, κύριος της Τύρου
1316 – Λουδοβίκος Ι΄, βασιλιάς της Γαλλίας
1383 – Ντμίτρι, πρίγκιπας του Σούζνταλ
1434 – Γιούρι του Ζβενίγκοροντ, μέγας πρίγκιπας της Μόσχας
1568 – Λάμοραλ, κόμης του Έχμοντ, Φλαμανδός στρατηγός και πολιτικός
1625 – Ορλάντο Γκίμπονς, Άγγλος συνθέτης
1688 – Κωνσταντίνος Γεράκης, Έλληνας τυχοδιώκτης
1825 – Οδυσσέας Ανδρούτσος, Έλληνας αγωνιστής
1826 – Καρλ Μαρία φον Βέμπερ, Γερμανός συνθέτης
1916 – Χέρμπερτ Κίτσενερ, 1ος κόμης Κίτσενερ, Βρετανός στρατάρχης
1925 – Περικλής Ζερλέντης, Έλληνας λόγιος και ιστορικός
1941 – Μιχαήλ Κοθρής, Έλληνας πολιτικός
1942 – Ηλίας Καζάκος, Έλληνας αξιωματικός του λιμενικού
1942 – Γεώργιος Κωτούλας, Έλληνας αξιωματικός του λιμενικού
1971 – Γκέοργκ Λούκατς, Ούγγρος φιλόσοφος
1979 – Γεώργιος Μαριδάκης, Έλληνας πανεπιστημιακός
1983 – Κουρτ Τανκ, Γερμανός μηχανικός αεροναυπηγικής
1989 – Νότης Καπνίσης, Έλληνας πολιτικός
1991 – Θεόφραστος Παππάς, Έλληνας πολιτικός
2004 – Ρόναλντ Ρήγκαν, 40ός πρόεδρος των Η.Π.Α.
2009 – Μπασίρο Ντάμπο, πολιτικός από τη Γουινέα-Μπισσάου
2012 – Ρέι Μπράντμπερι, Αμερικανός συγγραφέας
2012 – Αθηνόδωρος Προύσαλης, Έλληνας ηθοποιός
2015 – Ταρέκ Αζίζ, Ιρακινός πολιτικός
2016 – Ταομάτι Γιούτα, πολιτικός από το Κιριμπάτι
2016 – Τζερόμ Μπρούνερ, Αμερικανός ψυχολόγος
2017 – Σεΐκ Ισμαέλ Τιοτέ, Ιβοριανός ποδοσφαιριστής
2018 – Άρης Ραφτόπουλος, Έλληνας καλαθοσφαιριστής και προπονητής μπάσκετ
