Στους χαλεπούς καιρούς μας όσο πιο πολύ προχωρεί η αποστασία, τόσο περισσότερο πληθαίνουν τα κρούσματα της βίας.
Αλλά υπάρχει και βία που σώζει. Βία που δεν γκρεμίζει, αλλά οικοδομεί. Δεν ισοπεδώνει, αλλά στεριώνει.
Ποια είναι αυτή η βία; Είναι το πνευματικό όπλο που βοηθεί τους αγωνιστές του καλού αγώνα να ανεβαίνουν στις υψηλές κορυφές της αρετής. Τη συνιστά πρωτίστως ο Κύριος, ο Οποίος λέει: «Ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ βαπτιστοῦ ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶἁρπάζουσιν αὐτήν.» (Ματθ. ια’ 12).
Από τότε που εμφανίστηκε ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ως τώρα η Βασιλεία του Θεού κερδίζεται με προσπάθεια και την κατακτούν αυτοί που αγωνίζονται. Αλλού μας λέει να αγωνιζόμαστε να εισέλθουμε «διά τῆς στενῆς πύλης» (Λουκ. ιγ’ 24). Και στην «επί του όρους ομιλία» του διδάσκει ότι είναι «στενὴ ἡ πύλη καὶ τεθλιμμένη ἡ ὁδὸς ἡ ἀπάγουσα εἰς τὴν ζωήν»(Ματθ. ζ΄ 14).
Τη βία συνιστούν και οι άγιοι Απόστολοι, οι Πατέρες της Εκκλησίας και όλοι οι πνευματικοί πατέρες. Αν θέλεις να αρπάξεις τη Βασιλεία του Θεού, «γενοῦ βιαστής», μας λέει ο Μέγας Βασίλειος.
«Σφίξον τήν ζεύγλην περί τόν τράχηλόν σου». Στο ζυγό του Κυρίου μπαίνουμε με την ελεύθερη θέλησή μας.
Αλλά για να κάνουμε βήματα σωστά, χρειάζεται να σφίξουμε τη ζεύγλα. Ο ιερός Χρυσόστομος ρωτάει: Ποιος αρπάζει τη Βασιλεία των ουρανών; Πες μου. Και άπαντα: «Πάντες οἱ μετά σπουδῆς προσιόντες».
Όλοι εκείνοι που πλησιάζουν με προθυμία. Αυτοί που κοπιάζουν με πόθο. Ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος παρακινεί τους αγωνιστές του καλού αγώνα να επιταχύνουμε περισσότερο το βήμα μας για να μη μείνουμε έξω του Νυμφώνος Χριστού. «Ὀξυποδήσατε μήποτε ἔξω μείνητε».
Τη βία ως πνευματικό όπλο συνιστά και ο αείμνηστος Αρχιμανδρίτης π. Ευσέβιος Ματθόπουλος. Στο βιβλίο του «Ο Προορισμός του ανθρώπου» αφιερώνει ειδικό κεφάλαιο για τη βία και αναπτύσσει διά πολλών πόσο πολύ βοηθεί στον πνευματικό αγώνα για να κερδίσουμε τη Βασιλεία των ουρανών.
Τι όμως εννοεί η Αγία Γραφή με τις λέξεις «βία», «βιάζεται» και «βιασταί» της Βασιλείας των ουρανών; Εννοεί ότι η Βασιλεία του Θεού κερδίζεται όχι με άνεση αλλά με κόπο. Κανείς δεν κερδίζει τον Παράδεισο χωρίς να κοπιάσει.
Μετά τη σταυρική θυσία, την Ανάσταση, την Ανάληψη του Κυρίου μας και την ίδρυση της Εκκλησίας κατά την ημέρα της Πεντηκοστής η Βασιλεία του Θεού είναι βεβαίως ανοικτή για όλους τους πιστούς, αλλά για να την κληρονομήσουμε, χρειάζεται να κάνουμε την απαραίτητη προσπάθεια.
«Σπουδήν πᾶσαν παρεισενέγκαντες», γράφει ο απόστολος Πέτρος σχετικώς (Β’ Πέτρ. α’ 5). Οφείλουμε δηλαδή να δείξουμε επιμέλεια, σπουδή, νήψη, εγρήγορση, προσοχή. Να διώξουµε μακριά την οκνηρία, τη ραθυμία και τη ραστώνη.
Βιαστής της Βασιλείας των ουρανών σύμφωνα µε τον εξαίρετο ορισμό του Μεγάλου Βασιλείου είναι ο φλογερός Χριστιανός, «ὁ τῷ πνεύµατι ζέων»! Είναι ο σφριγηλός Χριστιανός που σπεύδει να βοηθήσει σε κάθε καλή προσπάθεια.
«Ὁ σφριγῶν πρός τάς πράξεις τῆς εὐσεβείας»! Είναι ο ακμαίος Χριστιανός που µε νεανικό ενθουσιασμό δίνει ακούραστος δυναμικό το «παρών» στα έργα της αγάπης, της φιλανθρωπίας και της ιεραποστολής. «Ὁ ἀκµάζων πρός πᾶσαν εὐτονίαν ἀγαθῶν ἔργων»!
Πρακτικότερα βία για τα πνευματικά χρειάζεται να ασκούμε πρωτίστως στο σώμα µας. Να μην ικανοποιούμε τα θελήματα και τις ορέξεις της σαρκός, αλλά να αγαπούμε την άσκηση και την κακοπάθεια.
«Ὑποπιάζω µου τό σῶµα καί δουλαγωγῶ», γράφει ο απόστολος Παύλος (Α’ Κορ. θ’ 27). «Βίαν ἐκάλεσε τήν τοῦ σώµατος καταπόνησιν, ἥν ὑποµένουσιν ἐκουσίως οἱ τοῦ Χριστοῦ μαθηταί», σχολιάζει αρχαίος ερμηνευτής.
Δηλαδή, μαθαίνουμε να κυριαρχούμε στις κατώτερες επιθυμίες µας, να λέμε όχι στη λαιμαργία µας, όχι στην πολυλογία µας, όχι στον αργόσχολο τρόπο ζωής, όχι στη χλιδή, την τρυφή και την καλοπέραση.
Αν χρειασθεί, μαθαίνουμε να ζούμε και µε στερήσεις, χωρίς αναπαυτικά στρώματα, χωρίς αφθονία και υπερεπάρκεια υλικών αγαθών. Κι όλα αυτά τα κάνουμε όχι για να βασανίσουμε το θεόπλαστο σώμα µας, αλλά για να πολεμήσουμε τα πάθη µας και να επιτύχουμε τον αγιασμό µας.
Επίσης βία χρειάζεται να ασκούμε και στο πνεύμα µας. Να λέμε όχι στο θυμό, στο φθόνο, στον εγωισμό και την κενοδοξία µας, όχι στα θελήματα και την ιδιορρυθμία µας. Να λέμε όχι στην απάτη του πλούτου, την απάτη των ηδονών και την απάτη της εφήμερης δόξας. Αν διαβάζουμε ευκολότερα εφημερίδα και δυσκολότερα την Αγία Γραφή, να παρακινούμε εντονότερα τον εαυτό µας στην πνευματική μελέτη.
Αν διαθέτουμε ευκολότερα τον χρόνο µας για ατελείωτες συζητήσεις και δυσκολότερα για προσευχή, να επιμένουμε στο άθλημα της προσευχής. Αν η σκέψη µας μετεωρίζεται και θυμόμαστε τα μάταια και αμαρτωλά, να κάνουμε προσπάθεια να σκεπτόμαστε όσα είναι αληθινά, όσα δίκαια, όσα αγνά.
Επίσης χρειάζεται να κοπιάσουμε για να νικήσουμε τον διάβολο, που µας αντιστρατεύεται και µας πολεμά, ή τον κόσμο της αμαρτίας, που µας παρασύρει στον εύκολο δρόμο. Χρειάζεται να κάνουμε προσπάθεια για να κόψουμε τις αδυναμίες, τα πάθη και τα ελαττώματά µας. Χρειάζεται να βάλουμε καλή σειρά στα πνευματικά. Να ζούμε συνειδητή μυστηριακή ζωή. Να έχουμε πρόγραμμα µε αυτοεξέταση, περισυλλογή, προσεκτική παρακολούθηση του εαυτού µας. Κι όλα αυτά να τα κάνουμε µε χαρά.
Οι αθλητές του στίβου, για να πάρουν στεφάνι που φθείρεται, υποβάλλονται σε εξαντλητικές ασκήσεις και εγκρατεύονται σε όλα, και στην τροφή και στο ποτό. Εμείς, για να λάβουμε «στέφανον ἄφθαρτον», στεφάνι που δεν φθείρεται, οφείλουμε µε πολύ περισσότερο ενθουσιασμό να αγωνιζόμαστε. Όχι λοιπόν εφησυχασμός, αλλά εγρήγορση και σπουδή. Όσο μπορούμε να παρακινούμε τον νωθρό εαυτό µας για τα πνευματικά, διότι «ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καί βιασταί ἀρπάζουσιν αὐτήν».
Ο Σωτήρ, 1981
