ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: Ημέρα παγκόσμιου πένθους και ιερής σιγής.
Του Γιώργου Θεοχάρη – tilegrafimanews.gr
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η κατεξοχήν ημέρα της σιγής και του Θρήνου για την Ορθόδοξη Εκκλησία. Είναι η μοναδική μέρα του έτους όπου δεν τελείται Θεία Λειτουργία.
Οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα από το ξημέρωμα σε όλη την επικράτεια, οι σημαίες κυματίζουν μεσίστιες και οι δρόμοι των πόλεων αδειάζουν, καθώς οι καρδιές των πιστών σιωπούν μπροστά στο μέγα Μυστήριο του Ενταφιασμού του Χριστού.
Ο Επιτάφιος και τα Εγκώμια της Παναγίας
Το πρωί τελείται η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών, ενώ ακολουθεί η Αποκαθήλωση, όπου ο Χριστός αποκαθηλώνεται από τον Σταυρό και εναποτίθεται στο ανθοστόλιστο κουβούκλιο του Επιταφίου.
Το βράδυ, σε όλους τους ναούς, ψάλλονται τα Εγκώμια – τρεις συγκλονιστικές στάσεις ύμνων: «Η ζωή εν τάφω», «Άξιον εστί», «Αι γενεαί πάσαι». Εκεί κορυφώνεται ο Επιτάφιος Θρήνος, με τους πιστούς να γονατίζουν και να συμμετέχουν στο θείο δράμα.
Οι ύμνοι εξυμνούν τη θυσία του Χριστού και εκφράζουν το ράγισμα της ψυχής της Παναγίας, καθώς βλέπει τον Υιό της να οδηγείται στον τάφο. Το κλίμα είναι βαθιά συγκινησιακό, καθώς οι πιστοί προσέρχονται με αποναμμένες λαμπάδες, έτοιμοι να κλάψουν, να προσευχηθούν και να ελπίσουν.
Έθιμα πίστης και ταπεινότητας
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, οι γυναίκες προσέρχονται από το πρωί στους ναούς με λουλούδια, στολίζοντας τον Επιτάφιο με κρίνα, γιασεμιά, λεμονιές και ροδοπέταλα. Το έθιμο επιβιώνει από γενιά σε γενιά, συμβολίζοντας την ευγνωμοσύνη και το πένθος του λαού προς τον Κεκοιμημένο Χριστό.
Τα παιδιά, όπως παλιά, περνούν κάτω από τον Επιτάφιο, παίρνοντας ευλογία, ενώ μετά την περιφορά, σε πολλούς ναούς, το κουβούκλιο παραμένει στην είσοδο για να περάσουν όλοι από κάτω. Είναι μια πράξη ελπίδας και καθαρμού που ενώνει την προσωπική προσευχή με την κοινή λατρεία.
Η περιφορά του Επιταφίου και η ενότητα του λαού
Η περιφορά του Επιταφίου πραγματοποιείται με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια και πλήρη σιγή στους δρόμους των πόλεων και των χωριών. Φαναράκια, εικόνες, θυμιατήρια και κατανυκτική μουσική συνοδεύουν τον Επιτάφιο. Σε περιοχές όπως η Κέρκυρα, η Πάτρα και η Χίος, οι Επιτάφιοι από διαφορετικούς ναούς συναντώνται και ψάλλονται τα Εγκώμια από κοινού.
Πρόκειται για μία πράξη βαθιάς ενότητας του λαού του Θεού, μια σύγχρονη μαρτυρία κοινής πίστης που ξεπερνά τις ατομικές ευλάβειες και ενώνει το Έθνος στο πένθος του. Στον Πανάγιο Τάφο στα Ιεροσόλυμα, όπου τελείται η κορυφαία ακολουθία, το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων μεταδίδει εικόνες παγκόσμιας κατάνυξης, ενώ σε όλη τη χώρα οι λειτουργίες παρακολουθούνται μέσω κρατικών και εκκλησιαστικών μέσων.
Η μυσταγωγία της σιωπής
Η Μεγάλη Παρασκευή δεν είναι μόνο μια θρησκευτική ημέρα. Είναι μια υπαρξιακή στάση ζωής. Είναι η στιγμή που ο άνθρωπος καλείται να σταθεί μπροστά στον Τάφο του Χριστού με σιωπή, δάκρυα και προσδοκία.
Ο Χριστός κείται στον Τάφο, όμως η Εκκλησία ψιθυρίζει ήδη τον παλμό της Ανάστασης. Η σημερινή σιγή δεν είναι η σιγή του τέλους, αλλά της προετοιμασίας για τη Ζωή.
Σε αυτή τη σιγή, η Ελλάδα γονατίζει με ταπεινότητα, αναγνωρίζοντας πως η μόνη δύναμη που σώζει είναι αυτή που θυσιάζεται από αγάπη.
