Εορτολόγιο: Αχίλλιος, Αχιλλέας, Αχίλιος, Αχίλειος, Αχίλλειος Παχώμιος, Παχούμιος, Πάχος Καλή, Κάλη Βηθεσδά.
15 Μαΐου: Όσιος Παχώμιος ο Μέγας – Ο Όσιος Παχώμιος γεννήθηκε το 292 μ.Χ στην Κάτω Θηβαΐδα της Αίγυπτου από γονείς ειδωλολάτρες και έζησε κατά τους χρόνους του αυτοκράτορος Κωνσταντίνου του Μεγάλου (306 – 337 μ.Χ.).
Στο στρατό, στον οποίο κατετάγη σε ηλικία 20 ετών, γνωρίσθηκε με Χριστιανούς στρατιώτες και διδάχθηκε από αυτούς τα της Χριστιανικής πίστεως. Όταν δεν απολύθηκε από τις τάξεις του στρατού, εγκατέλειψε τον κόσμο και αφού μετέβη στην Ανω Θηβαΐδα, βαπτίσθηκε και εκάρη μοναχός.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Επιθυμώντας μεγαλύτερη ησυχία, για να αφοσιωθεί στην ερημική ζωή και την άσκηση, κατέφυγε στην έρημο και ετέθη υπό την πνευματική καθοδήγηση του περίφημου ησυχαστού Παλάμονος (τιμάται 12 Αυγούστου), του οποίου έγινε τέλειος μιμητής.
Μετά την κοίμηση του πνευματικού του πατέρα, περί το 320 μ.Χ., κατέφυγε σε έρημο νησίδα του Νείλου, τη νήσο Ταβέννη της Ανω Θηβαΐδας, όπου βοηθούμενος και από τον ασπασθέντα το μοναχικό σχήμα αδελφό του Ιωάννη, ίδρυσε μικρή μονή.
Η φήμη της αγιότητας και της συνέσεώς του είλκυσε πολλούς μοναχούς, εξ αιτίας δε τούτου ολοένα και μεγάλωνε τη μονή του, ώστε σε διάστημα λίγων ετών αυτή να αριθμεί περισσότερους από 14.000 μοναχούς. Έτσι ο Όσιος Παχώμιος έγινε ένας από τους μεγάλους οικιστές και ασκητές της ερήμου.
Ο Όσιος Παχώμιος θεωρείται θεμελιωτής της κοινοβιακής οργανώσεως των ασκητών. Όπως φαίνεται από την Λαυσαϊκή Ιστορία, βιβλίο που έγραψε ο Παλλάδιος περί το 420 μ.Χ., οι μοναχοί του Παχωμίου, που ονομάζονταν Ταβεννησιώτες, ζούσαν ανά τρεις σε μικρά οικήματα. Ο Όσιος Παχώμιος επέβαλε στους μοναχούς κοινή προσευχή κάθε πρωί και βράδυ (συνολικά βέβαια οι μοναχοί προσεύχονταν, σύμφωνα με τον Κανόνα, δώδεκα φορές την ημέρα και δώδεκα τη νύχτα), κοινή εργασία, κοινά έσοδα, κοινές δαπάνες, κοινά γεύματα και ομοιόμορφη ενδυμασία. Τα γεύματά τους αποτελούνταν από φυτικές τροφές και τυρί. Κατ’ αυτά οι μοναχοί δεν μιλούσαν μεταξύ τους, και γι αυτό συνεννοούνταν με νεύματα. Κάλυπταν δε τα πρόσωπά τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να βλέπουν μόνο την τράπεζα. Η ομοιόμορφη στολή τους αποτελείτο από τα εξής ενδύματα: λινό χιτώνα (« λεβιτωνάριο »), που έφθανε λίγο κάτω από τα γόνατα και ζωνόταν με ζώνη, λευκό μάλλινο ένδυμα αιγός ή προβάτου («μηλωτή»), επίσης ζωσμένο, που έφθανε έως τα γόνατα και είχε την μαλλοφόρο όψη προς τα έξω, κωνοειδές κουκούλιο, που στο πίσω μέρος έφθανε μέχρι τους ώμους και μικρό λινό ωμοφόριο (« μαφόριον » ή « μαφόριτιον ») που κάλυπτε συνήθως τον αυχένα και τους ώμους. Υποδήματα σπανίως χρησιμοποιούσαν.
Οι Ταβεννησιώτες μοναχοί εκοιμούντο καθήμενοι και κοινωνούσαν των Αχράντων Μυστηρίων κάθε Σάββατο και Κυριακή. Διαιρούνταν σε είκοσι τέσσερα τάγματα, καθένα από τα οποία χαρακτηριζόταν με ένα γράμμα της αλφαβήτου, ανάλογα με την κατάσταση και τον τρόπο συμπεριφοράς εκείνων που το αποτελούσαν.
Πνεύμα οργανωτικό και απαράμιλλος στην καθοδήγηση και την διακυβέρνηση προσώπων και πραγμάτων, κατόρθωσε να διατηρήσει μεταξύ του πλήθους της περί αυτόν αδελφότητας πειθαρχία και αγάπη, φροντίζοντας ως φιλόστοργος πατέρας για τις πνευματικές και υλικές τους ανάγκες, δια δε των σοφών συμβουλών του και του παραδείγματός του να τους ενθαρρύνει στον αγώνα προς την αγιότητα. Λόγω της θεοσέβειας και της θεοφιλούς του δράσεως ο Όσιος Παχώμιος επροικίσθηκε από τον Θεό δια της χάριτος της θαυματουργίας και επιτέλεσε πλείστα όσα θαύματα.
Το 348 μ.Χ. περιποιούμενος ο ίδιος τους μοναχούς που ασθένησαν από πανώλη, αρρώστησε και ο ίδιος και μετά από λίγο απέθανε. Τον Όσιο Παχώμιο διαδέχθηκε στην ηγουμενία ο Όσιος Θεόδωρος ο Ηγιασμένος (τιμάται 16 Μαΐου).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀγελάρχης ἐδείχθης τοῦ Ἀρχιποιμένος, Μοναστῶν τᾶς ἀγέλας Πάτερ Παχώμιε, πρὸς τὴν μάνδραν ὁδηγῶν τὴν ἐπουράνιον, καὶ τὸ πρέπον ἀσκηταίς, ἐκεῖθεν σχῆμα μυηθεῖς, καὶ τοῦτο πάλιν μυήσας, νῦν δὲ σὺν τούτοις ἀγάλλη, καὶ συγχορεύεις ἐν οὐρανίαις σκηναίς.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ταῖς τῶν δακρύων σου ῥοαῖς, τῆς ἐρήμου τὸ ἄγονον ἐγεώργησας· καὶ τοῖς ἐκ βάθους στεναγμοῖς, εἰς ἑκατὸν τοὺς πόνους ἐκαρποφόρησας· καὶ γέγονας φωστὴρ τῇ οἰκουμένῃ, λάμπων τοῖς θαύμασιν, Παχώμιε Πατὴρ ἡμῶν ὅσιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Φωστὴρ φαεινός, ἐδείχθης ἐν τοὶς πέρασι τὴν ἔρημον δέ, ἐπόλισας τοὶς πλήθεσι, σεαυτὸν ἐσταύρωσας, τὸν σταυρόν σου ἐπ’ ὤμων ἀράμενος, καὶ ἀσκήσει τὸ σῶμα, κατέτηξας, πρεσβεύων ἀπαύστως ὑπὲρ πάντων ἠμῶν.
Έτερον Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὴν ἐν πρεσβείαις
Τὴν τῶν Ἀγγέλων ἐν στόματι πολιτείαν, ἐπιδεξάμενος Παχώμιε θεοφόρε, τούτων καὶ τῆς εὐκλείας ἠξίωσαι, τῷ τοῦ Δεσπότου θρόνῳ, σὺν αὐτοῖς παριστάμενος, καὶ πᾶσι πρεσβεύων θείαν ἄφεσιν.
Μεγαλυνάριον
Χαίροις εὐσεβείας ὑπογραμμός, καὶ τῶν μοναζόντων, Ἀγελάρχης θεοειδής. Χαίροις τῆς Αἰγύπτου, κανὼν καὶ τύπος μέγας, Παχώμιε θεόφρον, Πατέρων καύχημα.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ
495 π.Χ. – Εγκαινιάζεται στην αρχαία Ρώμη ναός προς τιμήν του θεού Μερκούριους.
392 – Δολοφονείται ο αυτοκράτορας Ουαλεντινιανός Β΄, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η εκστρατεία του στη Γαλατία κατά του Φράγκου σφετεριστή Αρβογάστη.
589 – Ο βασιλιάς Αυθάριος παντρεύεται τη Θεοδελίνδη, κόρη του δούκα της Βαυαρίας, Γαριβάλδου Α΄, με μεγάλη επιρροή στους Λομβαρδούς ευγενείς.
908 – Ο τριών ετών Κωνσταντίνος Ζ΄, γιος του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ΄ του Σοφού, στέφεται συναυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τον Πατριάρχη Ευθύμιο Α΄. Η τελετή πραγματοιείται στην Αγία Σοφία (Κωνσταντινούπολη).
1252 – Ο Πάπας Ιννοκέντιος Δ΄ εκδίδει την παπική βούλα ad extirpanda, με την οποία επιτρέπει, αλλά και οριοθετεί, τα βασανιστήρια των αιρετικών στη μεσαιωνική Ιερά Εξέταση.
1525 – Οι εξεγερμένοι χωρικοί με επικεφαλής τον αναβαπτιστή πάστορα Τόμας Μύντσερ ηττώνται στη μάχη του Φρανκενχάουζεν, τερματίζοντας τον Πόλεμο των Χωρικών στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
1536 – Η βασίλισσα της Αγγλίας, Άννα Μπολέυν, δικάζεται στο Λονδίνο με τις κατηγορίες της προδοσίας, της μοιχείας και της αιμομιξίας. Καταδικάζεται σε θάνατο από ένα ειδικά επιλεγμένο σώμα ενόρκων.
1567 – Η Μαρία Α΄ της Σκωτίας παντρεύεται τον Ιάκωβο Χέπμπορν, 4ο κόμη του Μπόθγουελ, ο οποίος γίνεται ο τρίτος σύζυγός της.
1618 – Ο Γιοχάνες Κέπλερ διατυπώνει τον τρίτο νόμο της κίνησης των πλανητών.
1648 – Υπογράφεται η Συνθήκη της Βεστφαλίας.
1793 – Ο Ντιέγο Μαρίν Αγιλέρα πετάει ένα ανεμόπτερο για «περίπου 360 μέτρα», σε ύψος 5-6 μέτρων, κατά τη διάρκεια μίας από τις πρώτες απόπειρες επανδρωμένων πτήσεων.
1796 – Πόλεμος του Πρώτου Συνασπισμού: Ο Ναπολέων Α΄ μπαίνει θριαμβευτικά στο Μιλάνο.
1800 – Ο βασιλιάς Γεώργιος Γ΄ του Ηνωμένου Βασιλείου σώζεται από απόπειρα δολοφονίας.
1811 – Η Παραγουάη ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την Ισπανία.
1836 – Ο Φράνσις Μπέιλι παρατηρεί τις «χάντρες του Μπέιλι» κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης ηλίου.
1849 – Τα στρατεύματα των Δύο Σικελιών καταλαμβάνουν το Παλέρμο και συντρίβουν τη δημοκρατική κυβέρνηση της Σικελίας.
1905 – Ιδρύεται το Λας Βέγκας όταν δημοπρατούνται 110 στρέμματα, που αργότερα θα γίνουν το κέντρο της πόλης.
1911 – 303 Κινέζοι και 5 Ιάπωνες μετανάστες σκοτώνονται στην Τορρεόν, όταν οι δυνάμεις της μεξικανικής επανάστασης καταλαμβάνουν την πόλη.
1919 – Αρχίζει γενική απεργία στην πόλη Γουίνιπεγκ, όπου συμμετείχε σχεδόν το σύνολο του εργατικού δυναμικού της πόλης.
1919 – Απελευθέρωση της Σμύρνης: Ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει τη Σμύρνη.
1932 – Ιαπωνία: Επεισόδιο 15ης Μαΐου κατά το οποίο δολοφονείται στην οικία του ο πρωθυπουργός Τσουγιόσι Ινουκάι
1940 – Ιδρύεται η εταιρεία εστιατορίων “McDonald’s”.
1941 – Βυθίζεται από Γερμανική αεροπορική επιδρομή το αντιτορπιλικό Λέων στον όρμο στης Σούδας.
1941 – Ιδρύεται στη μικρασιατική προσφυγική συνοικία της Επταλόφου η πρώτη αντιστασιακή οργάνωση στην Ελλάδα, η “Ελευθερία”, με την ομώνυμη εφημερίδα της και το πρώτο παράνομο τυπογραφείο της πόλης στην ίδια συνοικία.
1943 – Ο Ιωσήφ Στάλιν διαλύει την Κομμουνιστική Διεθνή, γνωστή και ως Τρίτη Διεθνή.
1948 – Το Ισραήλ δέχεται επίθεση από την Αίγυπτο, το Λίβανο, τη Συρία, το Ιράκ, τη Σαουδική Αραβία και την Υπεριορδανία.
1963 – Πρόγραμμα Μέρκιουρι: Εκτοξεύεται η τελευταία αποστολή Μέρκιουρι, με επιβαίνοντα τον αστροναύτη Γκόρντον Κούπερ, ο οποίος γίνεται ο πρώτος Αμερικανός που παραμένει πάνω από μία ημέρα στο διάστημα.
1970 – Δύο φοιτητές σκοτώνονται από την αστυνομία στο Πανεπιστήμιο Τζάκσον Στέιτ κατά τη διάρκεια φοιτητικών διαδηλώσεων.
1988 – Ο Κόκκινος Στρατός αρχίζει την αποχώρησή του από το Αφγανιστάν, ύστερα από οκτώ και πλέον χρόνια πολέμου.
1991 – Η Εντίθ Κρεσόν γίνεται η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Γαλλίας.
Γεννήσεις
1459 – Ιωάννης Α΄, παλατινός κόμης του Ζίμερν
1567 – Κλαούντιο Μοντεβέρντι, Ιταλός συνθέτης
1689 – Λαίδη Μαίρη Μόνταγκιου, Αγγλίδα συγγραφέας
1773 – Κλέμενς φον Μέττερνιχ, Γερμανός πολιτικός
1786 – Δημήτρης Πλαπούτας, Έλληνας στρατιωτικός
1873 – Ιδομέν Κοστούρι, Αλβανός πολιτικός
1842 – Λουδοβίκος Βίκτωρ, αρχιδούκας της Αυστρίας
1854 – Γιάννης Ψυχάρης, Έλληνας συγγραφέας και γλωσσολόγος
1856 – Φρανκ Μπάουμ, Αμερικανός συγγραφέας
1859 – Πιερ Κιουρί, Γάλλος φυσικός
1891 – Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, Ρώσος συγγραφέας
1905 – Τζόζεφ Κότεν, Αμερικανός ηθοποιός
1909 – Τζέιμς Μέισον, Άγγλος ηθοποιός
1911 – Μαξ Φρις, Ελβετός συγγραφέας
1915 – Πολ Σάμιουελσον, Αμερικανός οικονομολόγος
1922 – Αντίλ Τσαρτσάνι, Αλβανός πολιτικός
1926 – Πήτερ Σάφερ, Άγγλος θεατρικός συγγραφέας
1929 – Άντριου Μπερτιέ, Άγγλος πρίγκιπας και μέγας μάγιστρος του Κυρίαρχου Στρατιωτικού Τάγματος της Μάλτας
1931 – Τζέιμς Φιτς-Άλεν Μίτσελ, πρωθυπουργός του Άγιου Βικέντιου και Γρεναδίνων
1937 – Τρίνι Λόπεζ, Αμερικανός τραγουδιστής, κιθαρίστας και ηθοποιός
1938 – Μιρέιγ Νταρκ, Γαλλίδα ηθοποιός και μοντέλο
1938 – Τόμι Ολιβένσια, Πορτορικανός μουσικός
1942 – Μπαρνάμπας Σιμπουσίζο Ντλαμίνι, πρωθυπουργός της Σουαζιλάνδης
1945 – Ντουάρτε Πίο, δούκας της Μπραγκάνσα
1947 – Μαρία Κανελλοπούλου, Ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός
1948 – Βίκυ Βανίτα, Ελληνίδα ηθοποιός
1948 – Μπράιαν Ίνο, Άγγλος τραγουδοποιός, μουσικός και παραγωγός
1951 – Φρανκ Ουίλτσεκ, Αμερικανός φυσικός
1952 – Ιμπαρέκ Σαμέχ, Λίβυος πολιτικός
1953 – Μιμή Ντενίση, Ελληνίδα ηθοποιός και συγγραφέας
1953 – Μάνος Ξυδούς, Έλληνας τραγουδοποιός
1955 – Λία Βίσση, Κύπρια τραγουδίστρια
1956 – Ανδρέας Λοβέρδος, Έλληνας πολιτικός
1956 – Μίρεκ Τοπολάνεκ, Τσέχος πολιτικός
1958 – Γιάννης Γκαλίτσιος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1958 – Τζουλιάνο Μερ Καμίς, Ισραηλινός ηθοποιός, σκηνοθέτης και ακτιβιστής
1958 – Ρον Σίμονς, Αμερικανός παλαιστής
1964 – Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, Δανός πολιτικός
1965 – Σταύρος Καλαφάτης, Έλληνας πολιτικός
1973 – Αιμιλία Τσουλφά, Ελληνίδα ιστιοπλόος
1974 – Βασίλης Κικίλιας, Έλληνας πολιτικός
1981 – Πατρίς Εβρά, Γάλλος ποδοσφαιριστής
1982 – Σεγούντο Καστίγιο, ποδοσφαιριστής από τον Ισημερινό
1982 – Φουτζιγάρα Τατσούγια, Ιάπωνας ηθοποιός
1983 – Γιώργος Σαμπάνης, Έλληνας τραγουδιστής
1987 – Άντι Μάρρεϊ, Σκωτσέζος αντισφαιριστής
1995 – Ξένια Σίτνικ, Λευκορωσίδα τραγουδίστρια
Θάνατοι
348 – Παχώμιος, ασκητής και όσιος
392 – Ουαλεντινιανός Β΄, Ρωμαίος αυτοκράτορας
884 – Πάπας Μαρίνος Α΄
1157 – Γιούρι Ντολγκορούκι, μέγας πρίγκιπας του Κιέβου
1174 – Νουρεντίν Ζενγκί, εμίρης της Δαμασκού
1461 – Ντομένικο Βενετσιάνο, Ιταλός ζωγράφος
1470 – Κάρολος Η΄, βασιλιάς της Σουηδίας
1622 – Πέτρος Πλάνκιος, Φλαμανδός αστρονόμος και χαρτογράφος
1873 – Αλέξανδρος Ιωάννης Α’ Κούζας, ηγεμόνας της Ρουμανίας
1886 – Έμιλι Ντίκινσον, Αμερικανίδα ποιήτρια
1935 – Καζιμίρ Μαλέβιτς, Ρώσος καλλιτέχνης
1966 – Μαξιμιλιάνο Ερνάντες Μαρτίνες, πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ
1967 – Σταύρος Νικολαΐδης, Έλληνας εκπαιδευτικός και πολιτικός
1978 – Στυλιανός Καψωμένος, Έλληνας φιλόλογος, παπυρολόγος και ιστορικός
1986 – Έλιο ντε Άντζελις, Ιταλός οδηγός αγώνων
2003 – Γκαμπριέλ Ρομπέρ, Γάλλος ποδοσφαιριστής
2008 – Γουίλις Γιουτζίν Λαμπ, Αμερικανός φυσικός
2012 – Κάρλος Φουέντες, Μεξικανός συγγραφέας
2013 – Ενρίκε Ρόζα, πολιτικός της Γουινέας Μπισσάου
