Γιορτάζουν σήμερα: Ζωγραφιά. Λοΐζος, Λουίζα. Φωκάς, Φώκιος, Φώκης, Φωκία, Φωκίνα.
22 Σεπτεμβρίου: Άγιος Φωκάς Ιερομάρτυρας ο Θαυματουργός – Πατρίδα του Αγίου Φωκά ήταν η Σινώπη του Ευξείνου Πόντου.
ΕΟΡΤΟΛΟΓΙΟ ΕΔΩ ΑΠΟ ΤΟ ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Οι γονείς του Πάμφυλος (ναυπηγός στο επάγγελμα) και Μαρία μεταλαμπάδευσαν στο Φωκά από την παιδική του ηλικία τη φλόγα της αγνής πίστης τους και τη θερμή ευσέβεια τους. Ο Φωκάς από μικρό παιδί εντρυφούσε στην ανάγνωση των Γραφών, και εκείνο που ιδιαίτερα τον διέκρινε ήταν η θερμή και ειλικρινής αγάπη που είχε προς το Θεό, αλλά και προς τους συνανθρώπους του. Διότι οδηγό στην αγάπη του αυτή είχε πάντα τα θεόπνευστα λόγια της Αγίας Γραφής: «Ὁ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῷ φωτὶ μένει,… ὁ δὲ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τὴ σκοτία ἐστι» (Α’ επιστολή Ιωάννου, Β’ 10-11). Εκείνος, δηλαδή, που αγαπά τον αδελφόν του, μένει μέσα στο πνευματικό και ηθικό φως. Ενώ αντίθετα, εκείνος που μισεί τον αδελφό του, μένει μέσα στο πνευματικό και ηθικό σκοτάδι.
Αναδείχθηκε Επίσκοπος Σινώπης και ευτύχησε να έχει το χάρισμα της επιτέλεσης θαυμάτων στο όνομα του Τριαδικού Θεού. Ανέπτυξε έντονη ιεραποστολική δραστηριότητα στην περιοχή της Επισκοπής του, γεγονός που δεν πέρασε απαρατήρητο σε κάποιους φανατικούς ειδωλολάτρες. Πράγματι, ο Έπαρχος Αφρικανός, διέταξε την σύλληψή του και τον έριξαν σε καυτό λουτρό, όπου και παρέδωσε το πνεύμα του, επί των χρόνων του αυτοκράτορος Τραϊανού (98 – 117 μ.Χ.).
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἐκ βρέφους τοῦ Πνεύματος, ὀφθεῖς δοχεῖον λαμπρόν, θαυμάτων ἐπλούτησας, τὴν παρ’ αὐτοῦ δωρεάν, Φωκὰ Ἱερώτατε, ὅθεν ἱερουργήσας, τῷ Σωτήρι ὁσίως, ἔπιες ἐν ἀθλήσει, τὸ ποτήριον τούτου, ὦ πρέσβευε δεόμεθα, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἠμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὴν πλουσιόδωρον χάριν, ὡς πηγὴν θεόβρυτον, ἐν τῇ ψυχῇ κεκτημένος, ἔσβεσας, πόνων ἱδρῶσι πλάνης τὴν φλόγα, βρύεις δὲ, θαυμάτων ῥεῖθρα τοῖς ἐκβοῶσι· χαίροις κλέος Ἱερέων, καὶ τῶν Μαρτύρων Φωκᾶ μακάριε.
Μεγαλυνάριον
Τοῦ Εὐαγγελίου μυσταγωγός, ἱερῶν θαυμάτων, θεοδόξαστος αὐτουργός, Ἐκκλησίας στῦλος, Φωκᾶ Ἱερομάρτυς, ἐδείχθης διασώζων, τοὺς προσιόντας σοι.
Γεγονότα σαν σήμερα
480 π.Χ. – Ο ελληνικός στόλος με επιφαλής τον Ευρυβιάδη και τον Θεμιστοκλή νικά τον περσικό στόλο του Ξέρξη Α’ στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
1236 – Οι Σαμογίτες νικούν το Τάγμα των Αδελφών του ξίφους στη μάχη του Σιαουλάι.
1598 – Ο Άγγλος δραματουργός Μπεν Τζόνσον σκοτώνει έναν ηθοποιό σε μονομαχία και του απαγγέλονται κατηγορίες για ανθρωποκτονία.
1692 – Πραγματοποιούνται οι τελευταίοι απαγχονισμοί για μαγεία στις βορειοαμερικανικές αποικίες της Αγγλίας.
1761 – Ο Γεώργιος Γ’ στέφεται βασιλιάς της Μεγάλης Βρετανίας.
1789 – Λαμβάνει χώρα η μάχη του Ρίμνικ, η οποία καθιερώνει τον Αλεξάντερ Βασίλιεβιτς Σουβόροφ ως Ρώσο στρατιωτικό διοικητή αφού ο στρατός του νικά τις ανώτερες οθωμανικές δυνάμεις.
1792 – Αρχίζει ο μήνας Βαντεμιαίρ του πρώτου έτους του Γαλλικού Δημοκρατικού Ημερολογίου.
1869 – Ο Χρυσός του Ρήνου, πρώτο μέρος της τετραλογίας Το Δαχτυλίδι των Νιμπελούνγκεν του Ρίχαρντ Βάγκνερ, παρουσιάζεται για πρώτη φορά, στο Μόναχο.
1908 – Αναγνωρίζεται η ανεξαρτησία της Βουλγαρίας.
1914 – Το γερμανικό υποβρύχιο U9 βυθίζει 3 βρετανικά καταδρομικά στις ολλανδικές ακτές, με 1.400 νεκρούς.
1915 – Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος προκαλεί και νέα παραίτηση του Βενιζέλου από την πρωθυπουργία.
1942 – Ανατινάζεται η φασιστική οργάνωση ΕΣΠΟ. Από την έκρηξη θα σκοτωθούν Έλληνες δοσίλογοι, ανάμεσά τους και ο αρχηγός της οργάνωσης, Ε. Στεροδήμος.
1943 – Το ελληνικό αντιτορπιλικό Αδρίας Ι προσκρούει σε νάρκη. Από την έκρηξη αποκόπηκε η πλώρη του. Παρά τις ζημιές το πλοίο κατόρθωσε κα έφθασε στις τούρκικες ακτές με 21 νεκρούς και 30 τραυματίες.
1955 – Η τηλεόραση είναι γεγονός στη Βρετανία.Πρώτο εμπορικό κανάλι στη χώρα γίνεται το ITV (Independent Television).
1960 – Το Μάλι γίνεται ανεξάρτητο κράτος από τη Γαλλία (εθνική εορτή).
1960 – Σύμβαση για την έρευνα και εκμετάλλευση πετρελαίων στην περιοχή Θεσσαλονίκης-Κατερίνης υπογράφεται μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και του Τεξανού ανεξάρτητου παραγωγού πετρελαίων Χάντσελ.
1961 – Υπογράφεται η σύμβαση για την κατασκευή σήραγγας εκτροπής των υδάτων του Αχελώου, μεταξύ της Δ.Ε.Η. και της αμερικανικής κατασκευαστικής εταιρίας Κάιζερ.
1961 – Αρχίζουν στο Ηράκλειο Κρήτης οι πανηγυρικοί εορτασμοί για τη συμπλήρωση 1.000 χρόνων από την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Άραβες και τη νίκη του Νικηφόρου Β’ Φωκά. Αρχίζουν και οι εργασίες του Κρητολογικού Συνεδρίου.
1964 – Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου δηλώνει ότι προτίθεται να ενοποιήσει το Ι.Κ.Α. με διάφορα άλλα ασφαλιστικά ταμεία εργατοϋπαλλήλων. Αντιδρούν οι τραπεζοϋπάλληλοι και άλλοι εργαζόμενοι σε δημόσιους οργανισμούς.
1965 – Τερματίζεται ο πόλεμος μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν για το Κασμίρ, με την εκεχειρία που κηρύσσει ο ΟΗΕ.
1965 – “Στον αέρα” οι εξετάσεις για το ακαδημαϊκό απολυτήριο. Σάλος για τη διαρροή θεμάτων στα λατινικά.
1968 – Ιδρύεται η Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας (ΚΝΕ) .
1971 – Αθήνα – Δικτατορία: Η πάνδημη κηδεία του ποιητή Γ. Σεφέρη μετατρέπεται σε διαδήλωση κατά της Χούντας.
1975 – Αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας κατά του Ρίτσαρντ Νίξον στην Καλιφόρνια, από τη Σάρα Τζέιν Μουρ.
1976 – Στην Ελλάδα, καθιερώνονται βιβλιάρια υγείας για τα μικρά παιδιά.
1979 – Πυρηνική δοκιμή στο νησί Μπουβέ του νοτίου Ατλαντικού, πιθανότατα από τη Νότια Αφρική.
1980 – Έναρξη του οκταετούς πολέμου Ιράν-Ιράκ. Το Ιράκ εισβάλλει στο Ιράν.
1981 – Τουρκικό στρατιωτικό αεροσκάφος συντρίβεται στον Έβρο στη διάρκεια ασκήσεων, με 150 νεκρούς.
1983 – Ο Κινέζος Ζιανχούα Τσου καταρρίπτει το παγκόσμιο ρεκόρ στο ύψος με 2.38 σε μίτινγκ που γίνεται στη Σαγκάη. Τη χρονιά αυτή το αντίστοιχο ελληνικό είναι 12 πόντους πιο χαμηλά (2.26) και το έχει ο Π. Πανάγος από τις 4 Ιουνίου 1983 έχοντας καταρρίψει το 2.22 του Πατρώνη που κρατούσε από τις 30 Μαΐου 1975.
1986 – Υπογράφεται στη Στοκχόλμη από 35 χώρες, συμφωνία για αφοπλισμό.
1988 – 67 λεπτά διαρκούν οι αψιμαχίες όταν Νοτιοκορεάτες προπονητές χτυπούν τον Νεοζηλανδό διαιτητή λόγω διαφωνίας με την απόφασή του σε αγώνα πυγμαχίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ .
1990 – Η Λίβερπουλ σημειώνει την 10η συνεχόμενη νίκη επί της Έβερτον στο 143o ντέρμπι του Μερσεϊσάιντ.
1994 – Συναντήσεις του υπουργού Εξωτερικών Καρόλου Παπούλια στη Ν. Υόρκη με τους Σάιρους Βανς και Μπ. Γκάλι σχετικά με το θέμα των σχέσεων της Ελλάδας με την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και την Αλβανία.
1996 – Στις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα, το ΠΑΣΟΚ παραμένει στην εξουσία με 41,4% και 162 έδρες, έναντι 38,1% για τη ΝΔ και 108 έδρες. Επίσης, το ΚΚΕ λαμβάνει 5,6% και 11 έδρες, ο Συνασπισμός 5,1% και 10 έδρες, το ΔΗΚΚΙ 4,4% και 9 έδρες, ενώ η Πολιτική Άνοιξη λαμβάνει το 2,94% και δεν μπαίνει στη Βουλή. Παραιτείται ο πρόεδρος της ΝΔ, Μιλτιάδης Έβερτ. Στις 25 Σεπτεμβρίου ορκίστηκε νέα κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη.
1996 – Πρώτες βουλευτικές εκλογές στην πορτογαλική αποικία του Μακάο (σήμερα ανήκει στην Κίνα).
1997 – Η UEFA τιμωρεί την ΡΣΚ Άντερλεχτ με αποκλεισμό ενός έτους από κάθε ευρωπαϊκή διοργάνωση, απόφαση που θα ισχύσει την ποδοσφαιρική περίοδο 1998-99. Η ομάδα των Βρυξελλών πλήρωσε ακριβά την δωροδοκία του Ισπανού διαιτητή, πριν από 14 χρόνια, παραμονή του επαναληπτικού τελικού του Κυπέλλου UEFA του 1984 με τη Νότιγχαμ Φόρεστ.
1997 – Υπογραφή από την Ελλάδα της συμφωνίας του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων στις χώρες της Ε.Ε.
1997 – Σφαγή περισσοτέρων από 200 χωρικών από ισλαμιστές στην Μπεντάλια της Αλγερίας.
1998 – Η Νότια Αφρική επεμβαίνει στρατιωτικά στο Λεσότο (τουλάχιστον 30 νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες σε συγκρούσεις ανάμεσα σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση στο Βασίλειο).
1999 – Κινέζοι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τα αρχαιότερα γνωστά μουσικά όργανα (αυλοί φτιαγμένοι από οστά πουλιών) ηλικίας 9.000 ετών.
2000 – Εκδηλώσεις στην Αθήνα (πόλη χωρίς αυτοκίνητα-μόνο ποδήλατα κυκλοφορούν σε πάνω από 50 Δήμους).
2000 – Ένα ανεπανάληπτο ρεκόρ σημειώνει ο 38χρονος Βρετανός κωπηλάτης Στίβεν Ρεντγκρέιβ, ο οποίος πάσχει από διαβήτη, όταν κατακτά το πέμπτο του χρυσό μετάλλιο στην τετράκωπο άνευ πηδαλιούχου στο Σίδνεϊ.
2000 – Η Ολλανδέζα Ίνγκε ντε Μπρούιν κάνει το τρίτο της παγκόσμιο ρεκόρ στην κολύμβηση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ με 24.13 στα 50μ ελεύθερο.
2000 – Ο Βίκτωρας Μήτρου κατακτά το αργυρό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ στην κατηγορία 77 κιλών της άρσης βαρών σηκώνοντας 165 κιλά στο αρασέ, 165 στο ζετέ και 367.5 στο σύνολο.
2001 – Ο Αντώνης Φώτσης υπογράφει στην ομάδα “Μέμφις Γκρίζλις” και γίνεται ο πρώτος Έλληνας καλαθοσφαιριστής που θα παίξει στο NBA.
2001 – Τις σχέσεις με τους Ταλιμπάν διακόπτουν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
2002 – Αργά τα μεσάνυχτα, οριστικοποιείται η νίκη του καγκελάριου Σρέντερ στις βουλευτικές εκλογές που γίνονται στη Γερμανία. Ο συνασπισμός του SPD και των Πρασίνων κερδίζει νίκη με 38,5%, με διαφορά 8.864 ψήφων από τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU/CSU 38,5%).
2002 – Στρατιωτικές ενισχύσεις στέλνει η Γαλλία στην Ακτή Ελεφαντοστού, όπου, έπειτα από πραξικόπημα. Ξέσπασαν συγκρούσεις, με περισσότερους από 270 νεκρούς.
2002 – Ολοκληρώνεται στο Μόναχο το διήμερο 1ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ακραίου Σιδερώματος.
2002 – Το χρυσό μετάλλιο στο τρίαθλο γυναικών στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα θαλάσσιου σκι που έγινε στο Ροκεμπρίν της Γαλλίας κατακτά η Αγγελική Ανδριοπούλου.
2003 – Νέα επίθεση αυτοκτονίας λαμβάνει χώρα κοντά στο αρχηγείο του ΟΗΕ στη Βαγδάτη. Βομβιστής και αστυνομικός σκοτώθηκαν επιτόπου, ενώ τραυματίστηκαν 18 ακόμα άτομα. Η επίθεση αποσοβήθηκε καθώς ο νεκρός πλέον Ιρακινός φρουρός σταμάτησε έγκαιρα τον ζωσμένο με εκρηκτικά άντρα.
2003 – Ο Ντέιβιντ Χέμπλμαν-Άνταμς γίνεται το πρώτο πρόσωπο που διασχίζει τον Ατλαντικό με αερόστατο με ζεστό αέρα.
2003 – Από σύγκρουση λεωφορείου με φορτηγό που ήταν φορτωμένο με ανθρωπιστική βοήθεια που είχε προορισμό το Μπουρούντι βρίσκουν το θάνατο 46 άνθρωποι και άλλοι 33 τραυματίζονται στην Ουγκάντα.
2004 – Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής αποπέμπει για λόγους ηθικής τάξεως τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σάββα Τσιτουρίδη, ο οποίος επί σειράν ετών υπήρξε εκ των θερμοτέρων υποστηρικτών του. Αιτία αποπομπής του υπουργού ήταν η μετεγγραφή του φοιτητή γιου του από Πανεπιστήμιο Κρήτης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
2004 – Προσωρινή έγκριση για τη μερική άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Λιβύη, δίνουν απεσταλμένοι της Eυρωπαϊκής Eνωσης.
2004 – Ο Ούγγρος Πολ Ζέκερες κατακτά χάλκινο μετάλλιο στη σπάθη στους Παραολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας την ημέρα των 40ών γενεθλίων του και γίνεται ο μοναδικός αθλητής με μετάλλιο τόσο στους Ολυμπιακούς (Σεούλ 1988, χάλκινο στο ομαδικό) και στους Παραολυμπιακούς Αγώνες. Αργυρό μετάλλιο στη σφαίρα (κατηγορία ΕS2) κατακτά ο Γιώργος Καραμηνάς.
2004 – H Μαλαισιανή “Βασίλισσα των Σκορπιών”, Νουρ Μαλένα Χασάν πετυχαίνει νέο παγκόσμιο ρεκόρ ζώντας σε ένα δωμάτιο γεμάτο με σκορπιούς (επί 33 ημέρες, με 6.000 σκορπιούς).
2005 – To τηλεοπτικό δίκτυο ITV εορτάζει τα 50ά του γενέθλια.
2006 – Τραγωδία στη βορειοδυτική Γερμανία, όταν μαγνητικό τρένο υψηλής ταχύτητας συγκρούστηκε μετωπικά με βαγόνι συντήρησης στη διάρκεια διαδρομής σε δοκιμαστική σιδηροτροχιά. 25 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και δέκα τραυματίστηκαν.
Γεννήσεις σαν σήμερα
1515 – Άννα φον Κλεβ, βασίλισσα της Αγγλίας
1523 – Κάρολος των Βουρβώνων, Αρχιεπίσκοπος της Ρουέν
1601 – Άννα της Αυστρίας, βασίλισσα της Γαλλίας
1763 – Κλοντ Αντουάν, Γάλλος μηχανικός και πολιτικός
1791 – Μάικλ Φαραντέι, Άγγλος επιστήμονας
1832 – Γεώργιος Γρηγόριος Καντακουζηνός, Ρουμάνος πολιτικός
1842 – Αμπντούλ Χαμίτ Β΄, Οθωμανός σουλτάνος
1882 – Βίλχελμ Κάιτελ, Γερμανός στρατάρχης
1891 – Χανς Άλμπερς, Γερμανός ηθοποιός
1895 – Πολ Μιούνι, Αμερικανός ηθοποιός
1899 – Δημητρός Καραμπάτης, Έλληνας αθλητής
1899 – Φάιτ Χάρλαν, Γερμανός σκηνοθέτης
1950 – Κίρκα, Φινλανδός τραγουδιστής
1951 – Ντέιβιντ Κόβερντεϊλ, Άγγλος τραγουδιστής (Whitesnake και Deep Purple)
1953 – Σεγκολέν Ρουαγιάλ, Γαλλίδα πολιτικός
1957 – Νικ Κέιβ, Αυστραλός τραγουδοποιός
1958 – Αντρέα Μποτσέλι, Ιταλός τενόρος
1958 – Τζόαν Τζετ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια
1967 – Φέλιξ Σαβόν, Κουβανός πυγμάχος
1974 – Κώστας Καϊάφας, Κύπριος ποδοσφαιριστής
1974 – Χουάν Μαρτίν Παρόδι, Ουρουγουανός ποδοσφαιριστής
1989 – Μιχάλης Παυλής, Έλληνας ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ. Σταμάτησε το ποδόσφαιρο στα 24 χρόνια του λόγο σοβαρής ασθένειας.
Θάνατοι σαν σήμερα
530 – Πάπας Φήλιξ Δ΄
852 – Αμπντ-Αρ-Ραχμάν Β’, εμίρης της Κόρδοβας
880 – Καρλομάγνος, βασιλιάς της Βαυαρίας
1345 – Ερρίκος, 3ος κόμης του Λάνκαστερ, Άγγλος πολιτικός
1408 – Ιωάννης Ζ´ Παλαιολόγος, Βυζαντινός αυτοκράτορας
1520 – Σελίμ Α΄, Οθωμανός σουλτάνος
1539 – Γκουρού Νανάκ Ντεβ, ιδρυτής του Σιχισμού
1612 – Βασίλειος Δ’, τσάρος της Ρωσίας
1774 – Πάπας Κλήμης ΙΔ΄
1821 – Γεωργάκης Ολύμπιος, Έλληνας αγωνιστής
1828 – Σάκα Ζούλου, ηγέτης των Ζουλού
1914 – Αλαίν-Φουρνιέ, Γάλλος συγγραφέας
1921 – Ιβάν Βάζοφ, Βούλγαρος ποιητής
1952 – Τίμος Μωραϊτίνης, Έλληνας δημοσιογράφος και συγγραφέας
1991 – Γιάννης Νεγρεπόντης, Έλληνας ποιητής και συγγραφέας
1994 – Μπαντ Σέιτζεντορφ, Αμερικανός καρτουνίστας
1999 – Τζορτζ Σι Σκοτ, Αμερικανός ηθοποιός
2004 – Ουίνστον Σίνακ, πρωθυπουργός της Αγίας Λουκίας
2006 – Ενρίκε Γκοριαράν Μέρλο, Αργεντινός αντιστασιακός
2007 – Αντρέ Γκορζ, Αυστριακός φιλόσοφος
2007 – Μαρσέλ Μαρσώ, Γάλλος ηθοποιός