Άγιος Άνθιμος Ιερομάρτυρας επίσκοπος Νικομήδειας
Βιογραφία
Ο Άγιος Άνθιμος έζησε στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. και πατρίδα του ήταν η Νικομήδεια. Από μικρός διακρίθηκε για τον ευσεβή ζήλο του προς τα θεία. Όταν ενηλικιώθηκε, η ζωή του ήταν υπόδειγμα σωφροσύνης και αγάπης. Επειδή πλούσια κατείχε το θησαυρό των θείων αληθειών, η θερμή του διδασκαλία, εμπνεόμενη από αποστολικό ζήλο, έβρισκε σχεδόν πάντα ανταπόκριση στις ψυχές των πιστών. Η πνευματική ικανότητα του Άνθιμου ώθησε τους χριστιανούς της Νικομήδειας και τον έπεισαν να γίνει Ιερέας και αργότερα επίσκοπος τους. Όταν, όμως, έγινε ο διωγμός επί Διοκλητιανού, τον κυνήγησαν και τον συνέλαβαν (302 μ.Χ.). Ο Διοκλητιανός του πρότεινε να θυσιάσει στους Θεούς για να κερδίσει τη ζωή του, αλλιώς τον περίμεναν φρικτά βασανιστήρια, και του έδειξε το όργανα που θα τον βασάνιζαν. Ο Άνθιμος είπε: «Γιατί μου τα δείχνεις; για να με φοβίσεις; Αυτά ας τα φοβούνται εκείνοι, για τους οποίους η παρούσα ζωή είναι μόνο ηδονή και τη στέρηση της θεωρούν μεγάλη απώλεια. Αλλά σε μένα, όπως και σε κάθε χριστιανό, αυτά δεν ασκούν καμιά γοητεία. Το σώμα μου είναι πρόσκαιρο και ευτελές, που μόνη αξία έχει, όταν αγιασθεί δια του Χριστού και δοθεί εις την κατά Χριστόν ζωή. Επομένως, τιμωρίες και βάσανα είναι για μένα πιο ποθητά από του να αρνηθώ το Σωτήρα μου». Τότε, αφού τον βασάνισαν φρικτά, τελικά τον αποκεφάλισαν.
Όσιος Θεόκτιστος συνασκητής του Μεγάλου Ευθυμίου
Βιογραφία
Ο όσιος και μέγας αυτός ασκητής, αποσύρθηκε από τον κόσμο και κατέφυγε έξι μίλια από τα Ιεροσόλυμα, όπου βρίσκεται η Λαύρα Φάρα. Εκεί κλείστηκε σ’ ένα κελί και επιδόθηκε σε αυστηρότατους ασκητικούς αγώνες. Στα χρόνια αυτά, εγκαταστάθηκε σ’ ένα γειτονικό κελί της Λαύρας αυτής και ο μέγας Ευθύμιος. Ο κοινός πόθος της άσκησης συνέδεσε στενά τους δύο διάσημους ασκητές, οι όποιοι μετά την απόδοση της γιορτής των Φώτων πήγαιναν μακρύτερα μέσα στην έρημο, για αυστηρότερη άσκηση. Επέστρεφαν στη Λαύρα, την Κυριακή των Βαΐων. Μετά το πέμπτο έτος, αποσύρθηκαν οριστικά στην έρημο μέσα σε μια σπήλια. Η φήμη όμως της αρετής τους, έφερε κοντά τους πολλούς μαθητές και έτσι δημιουργήθηκε κοινόβιο, που μέχρι τέλους της ζωής του προϊστάμενος ήταν ο Θεόκτιστος. Με τη μεγάλη υπόληψη και αγάπη των συνανθρώπων του, ο όσιος Θεόκτιστος πέθανε σε βαθιά γεράματα το 451 μ.Χ. Στην κηδεία του πρωτοστάτησαν ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Αναστάσιος και ο μέγας Ευθύμιος, που τότε ήταν 90 ετών.
Άγιος Πολύδωρος ο Νεομάρτυρας από τη Λευκωσία
Βιογραφία
Κύπριος από τη Λευκωσία ο νεομάρτυρας Πολύδωρος, ανατράφηκε από γονείς ευσεβείς, τον Λουκά προσκυνητή και τη Λουρδανού. Έμαθε τα Ιερά γράμματα και ταξίδεψε στην Αίγυπτο και σ’ άλλες χώρες, κάνοντας το επάγγελμα του πραματευτή. Όταν το 1793 μ.Χ. βρισκόταν στην Αίγυπτο, προσλήφθηκε γραμματέας από έναν αρνησίχριστο Ζακυνθηνό. Σε κάποια όμως διασκέδαση μαζί του, μέθυσε και αρνήθηκε τον Χριστό. Όταν όμως συνήλθε μετανόησε πικρά, πήγε στη Βηρυτό και εξομολογήθηκε στον εκεί Αρχιερέα. Κατόπιν αποσύρθηκε στο Μοναστήρι του όρους του Λιβάνου, όπου ξεκουράστηκε κατά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Κατόπιν αναχώρησε στην Πτολεμαΐδα (Ακρι), όπου ανακοίνωσε στον εκεί Αρχιερέα τον πόθο του να μαρτυρήσει. Με την προτροπή του Αρχιερέα αναχώρησε στην Αίγυπτο, αλλά λόγω θαλασσοταραχής προσάραξε στη Γιάφα. Από εκεί πήγε στη Χίο (13 Ιουνίου 1793 μ.Χ.) και έπειτα στη Σμύρνη, για να επιστρέψει έπειτα πάλι στη Χίο. Τελικά έφτασε στη Νέα Έφεσο, όπου μπροστά στον Μουφτή ομολόγησε τον Χριστό και μετά από άγρια βασανιστήρια τον απαγχόνισαν. Ήταν Κυριακή, 3 Σεπτεμβρίου του 1794 μ.Χ. Το λείψανο του νεομάρτυρα ενταφιάστηκε κοντά στους τάφους των Αρμενίων. Σήμερα η κάρα του Αγίου φυλάσσεται στο Ναό της Αγίας Αικατερίνης Πλάκας στην Αθήνα.
