Οι τροφικές δηλητηριάσεις αποτελούν συνηθισμένο φαινόμενο την εορταστική περίοδο, καθώς η αγορά και η αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων τροφών, μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη βακτηρίων.
Τα πιο συνηθισμένα βακτήρια που ευθύνονται για τις τροφικές δηλητηριάσεις είναι το καμπυλοβακτήριο (πουλερικά, κόκκινο κρέας και μη παστεριωμένο γάλα), η σαλμονέλα (μπορεί να υπάρχει σχεδόν σε όλα τα τρόφιμα, αλλά τείνει να περιέχεται κυρίως στα μισοψημένα πουλερικά, στο μη παστεριωμένο γάλα και στα αυγά), το κολοβακτηρίδιο ή Ε. coli (στον μισοψημένο κιμά) και η λιστέρια (σε μαλακά τυριά).
Η τροφική δηλητηρίαση εκδηλώνεται όταν τα επιβλαβή βακτήρια προσκολληθούν στο εσωτερικό τοίχωμα του εντέρου. Η μόλυνση από αυτά τα βακτήρια μπορεί να γίνει με κατανάλωση ληγμένων τροφίμων, με μόλυνση μαγειρεμένου φαγητού από ωμό και με κατανάλωση φαγητού το οποίο είτε δεν μαγειρεύτηκε καλά είτε δεν αποθηκεύθηκε σωστά.
Τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της τροφικής δηλητηρίασης (συνήθως ναυτία, έμετος, διάρροια και πυρετός) εκδηλώνονται σε γενικές γραμμές μέσα σε λίγες ώρες από την κατανάλωση του αλλοιωμένου τροφίμου, αλλά μπορεί να περάσουν και κάποιες μέρες έως ότου εκδηλωθούν.
Ο δεκάλογος της σωστής συντήρησης των τροφίμων
1. Μην υπερφορτώνετε το ψυγείο με τρόφιμα, διότι η κυκλοφορία του αέρα δεν γίνεται σωστά με συνέπεια να μη δουλεύει στις σωστές θερμοκρασίες.
2. Στο ψυγείο, να αποθηκεύετε τα τρόφιμα που είναι έτοιμα προς κατανάλωση πιο ψηλά από τα ωμά (το ωμό κρέας πρέπει να μπαίνει στο κάτω μέρος και οι σαλάτες στο πάνω).
3. Να αποφεύγετε να διατηρείτε για πολύ νωπό κρέας στην κατάψυξη, διότι υποβαθμίζεται η ποιότητά του.
4. Να μην αποψύχετε κατεψυγμένα τρόφιμα σε θερμοκρασία δωματίου. Να τα τοποθετείτε στη συντήρηση του ψυγείου, στο κατώτερο μέρος του, για τουλάχιστον 24 ώρες. Όταν βιάζεστε, να αποψύχετε τα τρόφιμα κάτω από τρεχούμενο νερό.
5. Να προγραμματίζετε σωστά τις προμήθειές σας.
6. Καλό είναι να αποφεύγετε τη χρήση ωμών αυγών για την παρασκευή μαγιονέζας και γλυκισμάτων, τα οποία δεν θέλουν ψήσιμο (όπως μους, τιραμισού κ.λπ.)
7. Να ψήνετε πολύ καλά το κρέας.
8. Να μην τοποθετείτε τα ζεστά τρόφιμα κατευθείαν εντός του ψυγείου, εκτός κι αν τα αποθηκεύετε σε ρηχά τάπερ.
9. Να μην ξαναζεσταίνετε το μαγειρεμένο φαγητό περισσότερες από μία φορές.
10. Για να επιτύχετε ταχύτερη ψύξη των τροφίμων, να χρησιμοποιείτε ρηχά και όσο το δυνατόν πιο μικρά τάπερ (αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για ορισμένα τρόφιμα, όπως το ρύζι).
Πριν ψήσετε
-Μην αφήνετε το ωμό να ακουμπά ή να στάζει σε άλλα τρόφιμα. Να χρησιμοποιείτε διαφορετικά μαχαίρια και επιφάνειες κοπής για το ωμό κρέας και για τα ψημένα τρόφιμα.
-Να μην τοποθετείτε ψημένο φαγητό στο ίδιο πιάτο που είχατε χρησιμοποιήσει για το ωμό κρέας (εκτός κι αν πλύνετε πρώτα σχολαστικά το πιάτο με ζεστό νερό και σαπούνι).
-Να πλένετε καλά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό κάθε φορά που πιάνετε ωμό κρέας.
-Να μην προσθέτετε σε ψημένο κρέας σάλτσα ή μαρινάδα την οποία έχετε πρώτα χρησιμοποιήσει σε ωμό.
Το ψήσιμο
Βεβαιωθείτε ότι το φαγητό είναι καλοψημένο. Αυτό θα το εξασφαλίσετε αποψύχοντας καλά το κρέας προτού το ψήσετε, γυρνώντας το συχνά για να ψηθεί ομοιόμορφα και ελέγχοντας το εσωτερικό του πριν το καταναλώσετε, ώστε να βεβαιωθείτε ότι έχει ψηθεί πολύ καλά και στο εσωτερικό του. Να θυμάστε ότι ακόμα κι αν το κρέας είναι καμένο εξωτερικά, μπορεί να μην είναι καλά ψημένο από μέσα. Γι’ αυτό πρέπει να ψήνεται ομοιόμορφα, σε σταθερή θερμοκρασία.