Της Αϊνόλα Τερζοπούλου
Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και ψάρια είναι οι απαραίτητες τροφές που δεν πρέπει να λείπουν από το διαιτολόγιο μας και οι οποίες βοηθούν στην προστασία του εγκεφάλου σας από τις φθορές που φέρνει η γήρανση.
Μια διεθνής ομάδα ερευνητών διαπίστωσε, ότι οι ηλικιωμένοι που κατανάλωναν τις πιο πάνω θρεπτικές τροφές, είχαν σχεδόν 25 τοις εκατό μείωση του κινδύνου ψυχικής κατάπτωσης σε σύγκριση με εκείνους που έκαναν λιγότερο υγιεινή διατροφή, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην ηλεκτρονική έκδοση της
Νευρολογίας.
«Γνωρίζουμε ότι η υγιεινή διατροφή μειώνει σημαντικά τους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αυτό είναι ένας σημαντικός μηχανισμός προστασίας για τις γνωστικές λειτουργίες», λέει ο επικεφαλής και συγγραφέας της μελέτης, Άντριου Σμιθ, ερευνητής στο Πληθυσμός Έρευνας Υγείας Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου McMaster στο Οντάριο του Καναδά και το HRB Clinical Research Facility Galway στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας στο Galway. Η ομάδα παρακολούθησε 27.860 άτομα ηλικίας 55 ετών και άνω από 40 διαφορετικές χώρες για περίπου πέντε χρόνια. Το κάθε άτομο είχε είτε διαβήτη ή ιστορικό καρδιακής νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου ή περιφερικής αρτηριακής νόσου. Κατά την έναρξη της μελέτης, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν ν’ απαντήσουν πόσο συχνά έτρωγαν ορισμένα είδη τροφίμων, όπως φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς και πρωτεΐνες σόγιας, δημητριακά ολικής αλέσεως, τηγανητές τροφές και έπιναν αλκοόλ.
Κατά την έναρξη της μελέτης, ελέγχθηκε η ικανότητα της μνήμης και της σκέψης τους, ο οποίος αυτός ο έλεγχος ξανά επαναλήφθηκε σε δύο χρόνια και στο τέλος της μελέτης.
Οι εξετάσεις έγιναν σε δέκα διαφορετικές πτυχές της γνωστικής λειτουργίας και περιελάμβαναν τεστ που εξέταζαν την ικανότητα να θυμούνται και στη συνέχεια να επαναφέρουν στη μνήμη τους λίστα από διάφορα αντικείμενα, τις αριθμητικές τους ικανότητες και το εύρος προσοχής τους. Η μέγιστη βαθμολογία ήταν 30 και αν η βαθμολογία έπεφτε κατά τρεις μονάδες ή περισσότερο, θεωρείτο ότι υπάρχει μείωση της διανοητικής κατάστασης. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, 4.699 άτομα υπέστησαν μείωση της σκέψης και της μνήμης. Όσοι κατανάλωναν πιο θρεπτικές τροφές, είχαν 24 τοις εκατό λιγότερες πιθανότητες να έχουν γνωστική μείωση σε σύγκριση με τα άτομα που κατανάλωναν λιγότερο υγιεινές τροφές. Σημαντικό είναι, να προσθέσουμε, ότι τα αποτελέσματα δεν άλλαξαν όταν ερευνητές συνυπολόγισαν παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη γνωστική υγεία, όπως η σωματική δραστηριότητα, η υψηλή αρτηριακή πίεση και το ιστορικό καρκίνου.
«Αυτό δείχνει ότι ένας υγιεινός τρόπος ζωής δεν έχει μόνο θετικά αποτελέσματα στη σωματική ευεξία και μακροζωία, αλλά και στη γνωστική ευημερία», εξηγεί ο Τζέιμς Μπέικερ καθηγητής ψυχιατρικής, νευρολογίας και ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ. «Ωστόσο, το κρίσιμο πράγμα που πρέπει να γνωρίζουμε είναι πότε ο τρόπος ζωής, σε σχέση με το χρόνο, «μπαίνει στο παιχνίδι». Για αυτό και χρειάζεται να γίνουν περισσότερες μελέτες που να δείχνουν πότε πρέπει να γίνουν αυτές οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μας που θα επιφέρουν τη διαφορά στη γνωστική υγεία», επισημάνει.
«Γνωρίζουμε ότι η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου», προσθέτει ο Τζέισον Κάρλαβιτς καθηγητής της ιατρικής και της ιατρικής δεοντολογίας και πολιτικής υγείας στην Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. «Η νέα μελέτη δείχνει πόσο οι συνήθειες μας μπορούν να διαμορφώσουν πόσο καλά ή όχι θα γεράσει το μυαλό μας». Ακόμα, όμως, κανείς δεν γνωρίζει πως η υγιεινή διατροφή κάνει τον εγκέφαλο πιο υγιή. «Μπορεί να είναι ότι μειώνει την κυτταρική φλεγμονή». λέει ο Τζέιμς Μπέικερ.
«Ο γρήγορος τρόπος της καθημερινής ζωής και το άγχος επηρεάζει τη διατροφική συμπεριφορά και τις επιλογές που κάνουμε. Αν τρώμε καλά υγιεινά και ισορροπημένα οι πιθανότητες είναι να έχουμε και ένα πιο υγιή εγκέφαλο. Και ως εκ τούτου, να είμαστε και πιο ευτυχισμένοι». Φρούτα και λαχανικά έρχονται πρώτα στη διατροφική πυραμίδα, τα οποία πρέπει να είναι το μισό από αυτά που καταναλώνετε και βεβαιωθείτε να εντάξετε περισσότερο ψάρι.
Οι συστάσεις από το Αμερικανικό Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (USDA) είναι:
Φρούτα
Οι γυναίκες μεταξύ 19 και 30 πρέπει να καταναλώνουν 2 μερίδες την ημέρα, ενώ εκείνοι που είναι μεγαλύτερης ηλικίας θα πρέπει να τρώνε 1 ½ μερίδες την ημέρα. Οι άνδρες όλων των ηλικιών πρέπει να καταναλώνουν 2 μερίδες.
Λαχανικά
Οι γυναίκες μεταξύ 19 και 50 πρέπει να καταναλώνουν 2 ½ μερίδες την ημέρα από λαχανικά, ενώ αυτά που είναι 51 ετών και άνω θα πρέπει να τρώνε 2 μερίδες την ημέρα.
Οι άνδρες κάτω των 50 ετών πρέπει να καταναλώνουν 3 μερίδες την ημέρα, ενώ εκείνοι που είναι 51 ετών και άνω θα πρέπει να καταναλώνουν 2 ½ ημέρα. Μία μερίδα ωμά φυλλώδη λαχανικά ή μια ψητή πατάτα θα πρέπει να είναι περίπου το μέγεθος μίας μικρής μπουνιάς.
Ψάρι
Όλοι, εκτός αν είσαστε χορτοφάγοι, θα πρέπει να τρώνε κάποιο είδος θαλασσινών ως πηγή πρωτεΐνης δύο φορές την εβδομάδα.