Αντιμέτωπη με το διαλυτικό χάος που προκαλεί το μεταναστευτικό στην Ευρώπη, βρίσκεται η Ε.Ε. διανύοντας ένα κρίσιμο δεκαπενθήμερο που μπορεί να κρίνει όχι μόνο την φυσιογνωμία του εγχειρήματος της Ε.Ε. αλλά και την ίδια την διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Το μεταναστευτικό αναδεικνύει με τον πιο επώδυνο τρόπο τα σαθρά θεμέλια στα οποία στηρίζεται η Ευρώπη των 28 ,η οποία κάθε άλλο πάρα έχει ξεπεράσει την οικονομική κρίση ,και δοκιμάζεται από την άνοδο των λαϊκίστικων εθνικιστικών και αντιφεντεραλιστικών δυνάμεων.
Οι «παίκτες» είναι δεδομένοι, οι προθέσεις επίσης εκπεφρασμένες, το μόνο για το οποίο δεν υπάρχει ακριβής εικόνα είναι τα μεγέθη των μεταναστευτικών ροών προς την Ελλάδα τώρα που βελτιώνεται ο καιρός. Ήδη έχουν δημιουργηθεί υπερβολικές απαιτήσεις και προσδοκίες από την συνάντηση Ε.Ε. –Τουρκίας στις 7 Μαρτίου ενώ θα ακολουθήσει μια ακόμη Συνοδός Κορυφής στις 17-18 Μαρτίου.
Η Α. Μερκελ είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής αυτής της προσπάθειας ,καθώς επιχειρεί να διασώσει την πολιτική υστεροφημία της άλλα και την πολιτική κυριαρχία της, θέλοντας να παραμείνει ενωμένη η Ευρώπη, να δείξει ότι μπορεί να αντιμετωπίζει μείζονος σημασίας κρίσεις και συγχρόνως να επιτευχθεί μια συλλογική λύση για το μεταναστευτικο.
Που στοχεύει η Μέρκελ
Προς το παρόν όλα είναι εναντίον. Οι ροές από την Τουρκία συνεχίζουν ασταμάτητα πάρα τις προσωπικές της παρεμβάσεις και παρά το γεγονός ότι κατόρθωσε με τα γνωστά «πειστικά» επιχειρήματα της να πείσει την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί την γερμανοτουρκική πρόταση για εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο. Το αρχικό γερμανικό σχέδιο για ένα μεγάλο πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία έχει ακυρωθεί λογω της άρνησης των χωρών μελών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ενώ στις ίδιες χώρες προσκρούει και το νέο χαρτί που είναι αποφασισμένη να παίξει, δηλαδή της απευθείας μετεγκατάστασης προσφύγων από την Τουρκία ,ώστε να περιορισθεί το κίνητρο για μετακίνηση προς τα ελληνικά νησιά.
Η κ.Μερκελ επιδιώκει πάση θυσία να υπάρξει η εντύπωση ότι η κατάσταση τίθεται υπό έλεγχο και μπαίνει πια ένα πρόγραμμα στην διαχείριση των προσφυγικών ροών και ότι η Γερμανία δεν θα βρεθεί και πάλι στην δυσχερή θέση να υποδεχθεί άλλο ένα εκατομμύριο πρόσφυγες οπως έκανε το 2015..
Η γερμανίδα καγκελάριος έκλεισε το μάτι στην Άγκυρα ότι θα την στηρίξει στην προσπάθεια της για κήρυξη Ζώνης Ασφάλειας στο Συριακό έδαφος (που με πρόσχημα το προσφυγικό θα επιχειρήσει να απωθήσει τους κούρδους) και στην Αθήνα ότι θα την στηρίξει στην διαπραγμάτευση. Και οι δυο υποσχέσεις όμως φαίνεται ότι δεν λογάριαζαν τους δυο «ξενοδόχους»: Την Ρωσία στο Συριακό και το ΔΝΤ στο θέμα της αξιολόγησης.
Η κ. Μέρκελ δεν έχει ισχυρούς συμμάχους στην προσπάθεια της αυτή .Ο Ντ. Καμερον δεν διανοείται καν να εμπλακεί στην συζήτηση για το μεταναστευτικό ,καθώς θα του στοίχιζε με μαθηματική ακρίβεια το δημοψήφισμα. Ο Φ. Ολαντ, γνωρίζει ότι κάθε πρακτική στήριξη της Καγκελαρίου θα προσέφερε μερικές μονάδες στα ποσοστά της κ. Λεπέν και έτσι αποφεύγει την συζήτηση. Προφανώς η «συμμαχία» της κ. Μερκελ με τον Αλ. Τσίπρα ,κάθε άλλο μπορεί να της δημιουργεί αίσθημα ασφάλειας και αυτοπεποίθησης.
Όμως το περιβάλλον αυτό υπονομεύει κάθε προσπάθεια για επιβολή συγκεκριμένων υποχρεωτικών ποσοστώσεων κατανομής προσφύγων στις χώρες μέλη. Εάν η Βρετανία, η Γαλλία, η Πολωνία και αρκετές μικρότερες χώρες το απορρίπτουν, τότε είναι προφανές ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Υπάρχει …Βαρουφάκης στη διπλωματία;
Αυτός όμως φαίνεται να είναι ο στόχος με τον οποίο προσέρχεται στις Συνόδους Κορυφής ο Αλ.Τσίπρας, απειλώντας μάλιστα με βέτο τις αποφάσεις της Ε.Ε. Προφανώς κάποιος νέος …Βαρουφάκης έχει βρεθεί να τον συμβουλεύει στα διπλωματικά θέματα.
Εάν εννοεί ότι θα βάλει βέτο στις αποφάσεις για το προσφυγικό, θα είναι σαν να πυροβολεί το μάτι του. Γιατί πολύ απλά δεν θα υπάρξει καμία κοινή απόφαση και έτσι νομιμοποιείται κάθε χώρα να προβαίνει σε μονομερείς ενέργειες.
Εάν συμβούλεψαν τον πρωθυπουργό ότι θα μπλοκάρει άλλου είδους αποφάσεις της Ε.Ε. ,θα πρέπει απλώς να του θυμίσουν σε ποιο σημείο έχει οδηγήσει και ο ίδιος την διαπραγματευτική θέση της χώρας και πόσο μπορεί να εκβιάσει με το προσφυγικό τους δανειστές της χώρας…
Ο κ.Τσίπρας ίσως θα έπρεπε να είχε σκεφθεί το βέτο πέρυσι τον Μάιο,(αλλά τότε έσκιζε μνημόνια) ή τον Οκτώβριο όταν περιχαρής αποδέχονταν την δημιουργία τουλάχιστον 50000 θέσεων υποδοχής και φιλοξενίας προσφύγων.
Και φυσικά η ελληνική κυβέρνηση συζητά και δίνει «μάχες» για τους πρόσφυγες όταν η είσοδος παράτυπων οικονομικών μεταναστών παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις και αυτό αποτελεί πλέον καθαρά ελληνικό πρόβλημα.
Κλειδί για την διαχείριση της κρίσης παραμένει η Τουρκία.
Με την Τουρκία να γνωρίζει ότι το «όπλο» της απέναντι στην Ευρώπη είναι η στρόφιγγα των μεταναστευτικών ροών , ότι η κ.Μερκελ είναι έτοιμη να προσφέρει γη και ύδωρ προσκειμένου να αποσπάσει μια θετική δέσμευση της Άγκυρας και φυσικά να γνωρίζει ότι μπορεί να προωθήσει τις διεκδικήσεις της έναντι της «αδύναμης» και εξαρτώμενης Ελλάδας.
Οπως εγκαίρως, όλοι όσοι γνωρίζουν τα ελληνοτουρκικά, είχαν προειδοποιήσει , η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει τις νατοϊκές δομές για να νομιμοποιήσει και να κατοχυρώσει σε συμμαχικό επίπεδο όλο το πακέτο των διεκδικήσεων εναντίον της χώρας μας.
Ο κ.Τσίπρας θεώρησε ότι η εμπλοκή του ΝΑΤΟ θα βοηθήσει για να μην παίζεται το blame game εναντίον της Ελλάδας στο προσφυγικό. Κανείς δεν έδειξε να ενδιαφέρεται για το μεγάλο εθνικό κόστος που θα είχε αυτή η «ασαφής» εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο.
Οι Αυστριακοί με μονομερείς ενέργειες ,οι οποίες βεβαίως προκληθήκαν εν μέρει και από την γερμανική στάση (το Βερολίνο επιστρέφει διαρκώς πρόσφυγες και μετανάστες στην Αυστρία) βρέθηκαν να ηγούνται ενός «μετώπου» χωρών της Ανατολικής Ευρώπη και του Βαλκανικού Διαδρόμου ,που επιβάλλουν περιορισμούς στην διέλευση και υποδοχή προσφύγων δημιουργώντας ασφυξία στην Ελλάδα και υστερία στην Καγκελαρία.
Με τα σημερινά δεδομένα και με χώρες όπως η Ουγγαρία να έχουν εξαγγείλει δημοψήφισμα για τις ποσοστώσεις είναι προφανές ότι η επίτευξη μιας βιώσιμης και ουσιαστικής ευρωπαϊκής λύσης στο προσφυγικό είναι ακόμη μακριά. Και ο πρώτος μεγάλος χαμένος δείχνει να είναι η Ελλάδα.