ΤΡΑΜΠ: Αποκλειστικές εκτιμήσεις ξένων αναλυτών στο tilegrafimanews.gr – Παγκόσμια στροφή σε εθνικά νομίσματα, στο στόχαστρο το δολάριο
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Ένταση στη Σύνοδο των BRICS: Οικονομικός πόλεμος χωρίς δηλωμένο εχθρό
Οι BRICS ετοιμάζονται να δώσουν το πρώτο μαζικό, πολιτικό και οικονομικό «σήμα» προς την Ουάσινγκτον, χωρίς να κατονομάζουν τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Στη Σύνοδο Κορυφής που διεξάγεται στη Βραζιλία, οι ηγέτες των 11 αναδυόμενων οικονομιών του πλανήτη – από την Κίνα και την Ινδία, μέχρι την Αιθιοπία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για την επιθετική επιστροφή του προστατευτισμού.
Παρότι απουσιάζουν οι δύο ηγέτες των ισχυρότερων BRICS, Βλαντίμιρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ, η κατεύθυνση της Συνόδου είναι σαφής: καταδίκη των μονομερών δασμών και επανεκκίνηση ενός παγκόσμιου μπλοκ που προβάλλει ως εναλλακτική του δυτικού μοντέλου.
Στρατηγική απο-δολαριοποίησης και το γιουάν στην πρώτη γραμμή
Αναλυτές από τη Λατινική Αμερική και την Ασία που μίλησαν στο tilegrafimanews.gr επισημαίνουν ότι, αν και το κοινό νόμισμα BRICS δεν φαίνεται να προχωρά άμεσα, οι διμερείς συναλλαγές σε εθνικά νομίσματα βρίσκονται πλέον σε πλήρη ανάπτυξη.
Σύμφωνα με ειδικούς από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η τάση απομάκρυνσης από το δολάριο σε πληρωμές ενέργειας μεταξύ Κίνας – Ρωσίας και Κίνας – Σαουδικής Αραβίας είναι οικονομικά βιώσιμη και πολιτικά προσχεδιασμένη. Το Πεκίνο επιθυμεί τη σταδιακή επικράτηση του offshore ψηφιακού γιουάν, κυρίως στην αγορά πετρελαίου και πρώτων υλών.
Ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ επικεντρώνει τις διπλωματικές επαφές του στην ενεργειακή συνεργασία και στο κινεζικό νόμισμα, παρά την απουσία του Σι. Όπως σημειώνουν διεθνείς αναλυτές, η Κίνα δεν αποχωρεί από τον ηγετικό της ρόλο, απλώς προσαρμόζει τη δημόσια παρουσία της για να διατηρεί τις ισορροπίες με τη Ρωσία και τον Παγκόσμιο Νότο.
Προσεκτική η γλώσσα, αλλά σαφές το μήνυμα
Στο προσχέδιο του τελικού ανακοινωθέντος που διέρρευσε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP), αναφέρεται ότι οι BRICS:
«Ανησυχούν βαθιά για τα μονομερή δασμολογικά μέτρα που διαταράσσουν το παγκόσμιο εμπόριο και επηρεάζουν την αναπτυξιακή προοπτική».
Όπως εξηγεί στο tilegrafimanews.gr αναλυτής του World Trade Organization (WTO), το μήνυμα είναι ξεκάθαρο αλλά όχι ευθεία επίθεση στον Τραμπ, για λόγους τακτικής. Πολλά μέλη των BRICS, κυρίως η Ινδία και τα ΗΑΕ, διατηρούν ισχυρούς εμπορικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ και δεν θέλουν να συγκρουστούν ανοιχτά με τον Λευκό Οίκο.
Οι απουσίες και το παρασκήνιο
Η απουσία Πούτιν αποδίδεται στο ένταλμα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία, το οποίο η Βραζιλία έχει υπογράψει. Ο Πούτιν θα παρέμβει μέσω βιντεοσύνδεσης, αποφεύγοντας την «παγίδα» επίσημης παρουσίας.
Η απρόσμενη απουσία του Σι Τζινπίνγκ εξηγείται με πολιτικούς όρους. Σύμφωνα με αναλυτές του Carnegie China, η επιλογή αποχής δεν είναι δείγμα αδυναμίας, αλλά στρατηγική συγχρονισμού με τη Ρωσία και ταυτόχρονη αποφυγή κλιμάκωσης της σύγκρουσης με τις ΗΠΑ.
Η απάντηση στον Τραμπ: Ενότητα, όχι καταγγελία
Το tilegrafimanews.gr εξασφάλισε εκτιμήσεις από οικονομικούς παρατηρητές που βρέθηκαν στη Βραζιλία. Όπως αναφέρουν:
«Ο Τραμπ δεν κατονομάζεται, αλλά βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε παραγράφου του κειμένου».
Η φράση του Λούλα ντα Σίλβα «τα αναδυόμενα κράτη πρέπει να υπερασπιστούν τη μεταρρύθμιση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος» δείχνει ότι οι BRICS δεν απαντούν με αντιπαλότητα, αλλά διεκδικούν θεσμική αλλαγή.
Η Βραζιλία, η Ινδία και η Σαουδική Αραβία προτείνουν την αναβάθμιση της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας των BRICS (New Development Bank), η οποία μπορεί να αποτελέσει αντίβαρο στην Παγκόσμια Τράπεζα για έργα υποδομής, ενέργειας και πράσινης μετάβασης.
Το τέλος του μονοπωλίου του δολαρίου;
Η συζήτηση για κοινό νόμισμα BRICS έχει υποχωρήσει, αλλά ο οικονομικός απογαλακτισμός από το δολάριο εντείνεται. Ρωσία, Ιράν και Κίνα προωθούν ήδη εναλλακτικά δίκτυα πληρωμών και συμφωνίες σε ρούβλια, γιουάν και ριάλ.
Εάν αυτή η κατεύθυνση παγιωθεί, αναφέρουν στο tilegrafimanews.gr οικονομολόγοι από την Ευρασία, θα πρόκειται για τη σημαντικότερη νομισματική αλλαγή του αιώνα μετά το Bretton Woods.
Η εποχή των πολυμερών μετώπων ξεκίνησε
Χωρίς θεατρινισμούς, χωρίς ρητορικά χτυπήματα, οι BRICS στέλνουν ξεκάθαρο σήμα: το μονοπολικό σύστημα εξαντλείται.
Η αποδολαριοποίηση, η ενεργειακή αυτονόμηση, και η ενίσχυση των θεσμών εκτός δυτικού πλαισίου δεν είναι θεωρία – είναι σε εξέλιξη.
Το μόνο που λείπει είναι η χρονική συγκυρία – και αν τελικά οι ΗΠΑ, υπό τον Ντόναλντ Τραμπ ή άλλον ηγέτη, θα επιλέξουν να προσαρμοστούν ή να σκληρύνουν τη γραμμή τους.