Το ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Guardian είναι σαφές: Η ανταπόκριση από την Αθήνα αναφέρει ότι η Ελλάδα δεν έχει εγκαταλείψει την ιδέα να προσφύγει στα διεθνή δικαστήρια προκειμένου να επαναπατρίσει τα μάρμαρα του Παρθενώνα και εξετάζει νέους τρόπους που θα υποστηρίξουν το αίτημά της απέναντι στο Βρετανικό Μουσείο.
Λίγες ημέρες πριν τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την «αιχμαλωσία» των μαρμάρων στη Βρετανική πρωτεύουσα, o Guardian τονίζει την κινητικότητα της Αθήνας στο να δημιουργήσει συμμαχίες που θα ενισχύσουν τη θέση της.
«Προσπαθούμε να αναπτύξουμε συμμαχίες οι οποίες ελπίζουμε ότι τελικά θα μπορούσαν να οδηγήσουν ένα διεθνή οργανισμό όπως ο ΟΗΕ να σταθεί στο πλευρό μας κατά του Βρετανικού Μουσείου», λέει μιλώντας στη Helena Smith ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς. «Αν ο ΟΗΕ που αντιπροσωπεύει όλα τα έθνη του κόσμου πει ότι” τα μάρμαρα πρέπει να επιστρέψουν “τότε θα πάμε στο δικαστήριο γιατί το Βρετανικό Μουσείο θα βρίσκεται απέναντι στην ανθρωπότητα. Δεν αντιμετωπίζουμε τον Παρθενώνα ως αποκλειστικά Ελληνικό έργο αλλά ως μια κληρονομιά της ανθρωπότητας», προσθέτει, ενώ παραδέχεται ότι υπάρχει το ενεχόμενο μιας αρνητικής απόφασης για την Ελλάδα.
«Τα δικαστήρια δεν αντιμετωπίζουν εξ ορισμού τα θέματα από τη σκοπιά της ιστορίας ή της ηθικής. Εξετάζουν τους νόμους »λέει ο κ. Μπαλτάς και συνεχίζει: «Καθώς δεν υπάρχουν σαφείς κανόνες που αφορούν το θέμα της επιστροφής θησαυρών που πήραν ορισμένοι από διάφορες χώρες, δεν υπάρχει μια αδιαμφισβήτητη νομική βάση».
Η βρετανική εφημερίδα παρουσιάζει και τη νομική γνωμοδότηση που συνέταξε ομάδα δικηγόρων με τη συμμετοχή της Αμάλ Αλαμουντίν στην οποία αναφέρεται: «Πιστεύουμε ότι το διεθνές δίκαιο έχει εξελιχθεί σε ένα σημείο ώστε να αναγνωρίζει ως τμήμα της ακεραιότητας ενός κράτους το δικαίωμά του να επαναδιεκδικήσει πολιτιστική περιουσία μεγάλης ιστορικής σημασίας που έχει αρπαγεί στο παρελθόν – ένας κανόνας που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επανενώσει τα μάρμαρα του Παρθενώνα ».
Στο συμπέρασμά της η γνωμοδότηση αναφέρει ότι η Ελλάδα έχει εξαντλήσει κάθε διπλωματική οδό και ο μόνος τρόπος για να διεκδικήσει τα γλυπτά είναι τα δικαστήρια. Μετά την απόρριψη της διαμεσολάβησης της Ουνέσκο από την μεγάλη Βρετανία και το Συμβούλιο των Μουσείων, με το να χρησιμοποιήσει ξανά πολιτικές και διπλωματικές οδούς, οι οποίες έχουν αποδειχτεί άχρηστες, η Ελλάδα διατρέχει πραγματικό κίνδυνο που μπορεί να προσαρμοστεί σε οποιαδήποτε νομική αξίωση μπορεί να αποφασίσει να φέρει στο μέλλον. Πρέπει να δράσει τώρα ή ποτέ.
Το 141 σελίδων έγγραφο των νομικών – οι λεπτομέρειες του οποίου έχουν διαρρεύσει αποκλειστικά στον Guardian, αναφέρουν ότι ο Έλγιν σαφώς υπερέβη το «φιρμάνι» που του δόθηκε όταν διέταξε να αφαιρεθούν οι «θησαυροί» από το μνημείο. Οι δικηγόροι, συμπεριλαμβανομένης της εμπειρογνώμονος στα ανθρώπινα δικαιώματα Αμάλ Κλούνεϊ, επιμένουν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να ισχυροποιήσει την υπόθεση για να κερδίσει τα μάρμαρα πίσω.