Η τηλεφωνική συνομιλία που διέρρευσε μεταξύ του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και του συμβούλου του Βλαντίμιρ Πούτιν για θέματα εξωτερικής πολιτικής Γιούρι Ουσάκοφ σχετικά με το πώς να πείσουν τους αντίστοιχους προϊσταμένους τους να αναζωογονήσουν την ειρηνευτική διαδικασία στην Ουκρανία, προκάλεσε ερωτήματα για το ποιος το έκανε και γιατί.
Όπως σημειώνει η Wall Street Journal, σε όλο τον κόσμο, όλοι αναζητούν τις απαντήσεις για τα κίνητρα. Ποιος έχει τη δυνατότητα να υποκλέψει μια συνομιλία μέσω κινητού τηλεφώνου μεταξύ υψηλόβαθμων Ρώσων και Αμερικανών αξιωματούχων; Και ποιος θα είχε το μεγαλύτερο όφελος από τη διαρροή της συνομιλίας;
Ήταν μια ευρωπαϊκή υπηρεσία πληροφοριών, που ήλπιζε να σαμποτάρει ένα σχέδιο εκεχειρίας που ευνοεί τη Ρωσία; Αυτή είναι η θεωρία που υποστήριξαν γρήγορα οι κορυφαίοι Ρώσοι αξιωματούχοι την Τετάρτη.
Ήταν οι ίδιοι οι Ρώσοι, ένας παράγοντας εντός της ρωσικής κυβέρνησης ή ολιγαρχίας που επωφελείται από τον πόλεμο και θέλει να συνεχιστεί; Αυτή είναι η θεωρία που διατυπώνουν ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Ένας από αυτούς υποστήριξε ότι θα μπορούσε να είναι μια κίνηση εξουσίας εκ μέρους της Ρωσίας για να δείξει ότι ελέγχει τον Γουίτκοφ.
Ή μήπως ήταν κάποιος άλλος, όπως ένα μέλος μιας αμερικανικής κυβερνητικής υπηρεσίας, που επίσης ανησυχούσε ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να πιέσει την Ουκρανία να υπογράψει μια συμφωνία που θα ευνοεί τη Ρωσία;
«Όλοι προσπαθούν να καταλάβουν τι συμβαίνει», δήλωσε η Έμιλι Φέρις, ειδική σε θέματα Ρωσίας στο Royal United Services Institute, ένα think tank με έδρα το Λονδίνο. «Αυτές οι δύο εβδομάδες ήταν πολύ χαοτικές, και αυτό απλώς εντείνει τη σύγχυση και τη δυσπιστία για οτιδήποτε προέρχεται από όλες τις χώρες».
Το κείμενο της τηλεφωνικής συνομιλίας μεταξύ του Γουίτκοφ και του Ουσάκοφ δημοσιεύθηκε αργά την Τρίτη από το Bloomberg. Το πρακτορείο φρόντισε να μην δώσει καμία ένδειξη σχετικά με τις πηγές του: Το άρθρο δεν έφερε υπογραφή ή ημερομηνία.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Τραμπ δήλωσε ότι πιστεύει ότι η συνομιλία διέρρευσε από μια ξένη υπηρεσία πληροφοριών και ότι ο στόχος δεν ήταν ο Γουίτκοφ, αλλά ο Ουσάκοφ, ο οποίος επίσης ηχογραφήθηκε σε μια δεύτερη συνομιλία με έναν άλλο απεσταλμένο του Κρεμλίνου, τον Κιρίλ Ντμίτριεφ.
Ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος ασφαλείας δήλωσε ότι δεκάδες χώρες σε όλο τον κόσμο διαθέτουν την τεχνολογία ώστε να μπορούσαν να παρακολουθήσουν τις συνομιλίες του Ουσάκοφ, καθώς ο αξιωματούχος του Κρεμλίνου χρησιμοποιούσε μια ανοιχτή γραμμή τηλεφώνου. Ο κύριος ύποπτος; Πιθανότατα κάποια ευρωπαϊκή χώρα, είπε, αλλά δεν ξέρει ποια ακριβώς. Από την άλλη πλευρά, πρόσθεσε, η Ρωσία δεν μπορεί να αποκλειστεί, καθώς υπάρχουν διαφωνίες και εσωτερικές διαμάχες σχετικά με τον ρόλο του Ντμίτριεφ ως μεσάζοντα του Κρεμλίνου.
Η τηλεφωνική συνομιλία της 14ης Οκτωβρίου μεταξύ του Γουίτκοφ και του Ουσάκοφ έδωσε μια εικόνα για την προέλευση του σχεδίου 28 σημείων που εμφανίστηκε τις τελευταίες ημέρες και θεωρήθηκε ευρέως φιλικό προς τη Ρωσία.
Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής συνομιλίας, η οποία πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο που ο Τραμπ κατηγορούσε όλο και περισσότερο τον Πούτιν για την άρνησή του να τερματίσει τον πόλεμο, ο Γουίτκοφ πρότεινε στον Ουσάκοφ να καλέσει ο Ρώσος ηγέτης τον Τραμπ για να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους και να ξαναρχίσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες. Φαίνεται ότι καθοδήγησε τον ομόλογό του να φροντίσει ώστε ο Πούτιν να ξεκινήσει τη συνομιλία επαινώντας τον Τραμπ για το σχέδιο κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.
Ο Πούτιν και ο Τραμπ είχαν μια μακρά συζήτηση αργότερα εκείνη την εβδομάδα, που κατέληξε σε νίκη για τον Πούτιν: κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Λευκό Οίκο την επόμενη μέρα, ο Τραμπ απέρριψε το αίτημα του Ουκρανού για πυραύλους Tomahawk μακράς εμβέλειας και έκτοτε έχει θέσει τους Ουκρανούς σε διπλωματική άμυνα. Οι Ουκρανοί υποστηρίζουν ότι η πίεση της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης είναι ο μόνος τρόπος για να την αναγκάσουν να συμμετάσχει σε ουσιαστικές ειρηνευτικές συνομιλίες.
Ο Τραμπ, ο οποίος έχει παραμερίσει τους συνήθεις διπλωματικούς διαύλους για να συνάψει συμφωνίες μέσω ανεπίσημων συνομιλιών με τη βοήθεια μεσαζόντων όπως ο Γουίτκοφ και ο γαμπρός του Τζάρεντ Κούσνερ, δήλωσε ότι δεν είδε τίποτα κακό στη συνομιλία με τον Γουίτκοφ, λέγοντας ότι ήταν ένα φυσιολογικό μέρος των διαπραγματεύσεων.
Ωστόσο, ορισμένοι Ρεπουμπλικανοί βουλευτές επέκριναν τον ρόλο του Γουίτκοφ και δήλωσαν ότι η συζήτηση αποκάλυψε ότι είναι πολύ φιλικός με τους Ρώσους.
Ένας ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος υπερασπίστηκε τον Γουίτκοφ. «Δεν πιστεύουμε ότι ο Γουίτκοφ παίζει υπέρ του Κρεμλίνου», δήλωσε ο Μιχάηλο Ποντολιάκ, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου.
Την Τετάρτη, ο Ουσάκοφ δήλωσε στη ρωσική κρατική τηλεόραση ότι όποιος διέρρευσε την τηλεφωνική συνομιλία πιθανότατα προσπαθεί να παρεμποδίσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες της Ρωσίας με τις ΗΠΑ. «Το κάνουν για να μας παρεμποδίσουν, είναι απίθανο να το κάνουν για να βελτιώσουν τις σχέσεις [μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ]», δήλωσε σε δημοσιογράφο της ρωσικής κρατικής τηλεόρασης. Είπε επίσης ότι δεν γνωρίζει ποιος διέρρευσε την κλήση, αλλά υποστήριξε ότι δεν ήταν οι ίδιοι οι Ρώσοι.
Ο Ουσάκοφ επέκρινε επίσης τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν διατυπώσει αντιρρήσεις για το αρχικό ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων. «Οι Ευρωπαίοι παρεμβαίνουν στην ειρηνευτική διαδικασία στην Ουκρανία με έναν εντελώς περιττό τρόπο», δήλωσε.
Ο Ουσάκοφ ανέφερε σε συνέντευξή του σε ρωσικό ειδησεογραφικό ιστότοπο ότι ορισμένες συνομιλίες πραγματοποιούνται μέσω του WhatsApp, μιας εφαρμογής που ανήκει στη Meta, και ότι αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει σε τρίτους να υποκλέψουν τις συνομιλίες.
Δεν είναι η πρώτη διαρροή που αφορά διπλωμάτες και την Ουκρανία. Στις αρχές του 2014, περίπου την εποχή που η Μόσχα προσάρτησε την Κριμαία, η Ρωσία θεωρήθηκε ευρέως υπεύθυνη για τη διαρροή μιας ηχογράφησης στην οποία υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ συζητούσαν ποιος θα έπρεπε να ηγηθεί μιας νέας φιλοδυτικής κυβέρνησης στην Ουκρανία.
Η ηχογράφηση αποκάλυψε επίσης τις εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης σχετικά με τα γεγονότα στο Κίεβο, με την τότε εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ να εκφράζει την απογοήτευσή της για τον λιγότερο ενεργό ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Γ@@@ την ΕΕ», ακούγεται να λέει στην ηχογράφηση.
Χρόνια αργότερα, παρατηρείται μια αντιστροφή ρόλων: Η Ευρώπη είναι πλέον πολύ πιο επιθετική από την κυβέρνηση Τραμπ στην προσπάθειά της να αποτρέψει τη ρεβανσιστική Ρωσία από το να κατακτήσει ολόκληρη την Ουκρανία και να διαλύσει τη μεταπολεμική διατλαντική αρχιτεκτονική ασφαλείας.
«Οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι προσεγγίζουν το θέμα από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες», δήλωσε η Φέρις. «Η Ευρώπη βλέπει τη Ρωσία να επανεξοπλίζεται και ανησυχεί για οτιδήποτε επιτρέπει στη Ρωσία να ανασυνταχθεί, να αντλήσει διδάγματα και να ενισχύσει το αμυντικό της σύμπλεγμα, ώστε να επιχειρήσει ξανά επίθεση στην Ουκρανία ή να δοκιμάσει τα όρια του ΝΑΤΟ. Οι Αμερικανοί σκέφτονται πολύ πιο βραχυπρόθεσμα: να ολοκληρώσουν την ειρηνευτική διαδικασία, να επιτύχουν κατάπαυση του πυρός, να βοηθήσουν την Ουκρανία να σταθεί ξανά στα πόδια της και να επιτύχουν ένα είδος ειρήνης για ένα ή δύο χρόνια».
Ανεξάρτητα από το ποιος διέρρευσε τη συζήτηση, τοο συμβάν ενίσχυσε την αίσθηση του χάους και της αβεβαιότητας γύρω από τον πόλεμο και τη διπλωματία, κάτι που πιθανότατα δεν θα πειράζει τη Ρωσία, είπε η Φέρις. «Πρόκειται για μια εξαιρετική θέση για τους Ρώσους. Δεν χρειάζεται να κάνουν σχεδόν τίποτα εδώ. Όλες οι αντιδράσεις τους δείχνουν ότι δεν αισθάνονται μεγάλη ανάγκη να επιταχύνουν τα πράγματα», είπε.
Ανεξάρτητα από το ποιος ηχογράφησε την κλήση ή την διέρρευσε, τελικά μπορεί να μην έχει και μεγάλη σημασία. Εξάλλου, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Ριάμπκοφ δήλωσε την Τετάρτη ότι οι στόχοι της Ρωσίας στην «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία δεν έχουν αλλάξει.
Πηγή: skai.gr





