Αζερμπαϊτζάν: Στις 12 Δεκεμβρίου 2023, συμπληρώνονται 20 χρόνια από το θάνατο του εθνικού ηγέτη του Αζερμπαϊτζάν Heydar Aliyev, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του στην ευημερία του έθνους του και κατέχει μια…
ιδιαίτερη θέση στην ιστορία του Αζερμπαϊτζάν. Ταλαντούχος πολιτικός, ο Αλίεφ έδειξε την ικανότητά του ως εθνικού ηγέτη, όταν ανέλαβε την ηγεσία της χώρας του στις πιο δύσκολες στιγμές, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη του λαού του και θέτοντας τα θεμέλια για μια χώρα με ισχυρή οικονομική ανάπτυξη.
Γεννημένος στο Ναχτσιβάν του Αζερμπαϊτζάν, στις 10 Μαΐου του 1923. Τον ονόμασαν ιδρυτή του σύγχρονου Αζερμπαϊτζάν λόγω του έργου του για το καλό του έθνους κατά τη σοβιετική περίοδο κατά τη διάρκεια της προεδρίας του στο ανεξάρτητο Αζερμπαϊτζάν. Δημιούργησε ένα ορόσημο στη σύγχρονη ιστορία της χώρας και θα παραμείνει μαζί μας αιώνια μέσω των ιδεών και των τετελεσμένων έργων του που ορίζουν το μέλλον του Αζερμπαϊτζάν.
Ο Αλίεφ συμμετείχε στις πιο περίπλοκες και αντιφατικές ιστορικές διαδικασίες χωρίς να χάσει τον αυτοέλεγχό του σε δύσκολες καταστάσεις, εκτιμώντας τις γεωπολιτικές αλλαγές που θα μπορούσαν να επηρεάσουν δραματικά τους ανθρώπους. Έγινε αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κρατικής Ασφάλειας υπό το Υπουργικό Συμβούλιο του Αζερμπαϊτζάν το 1964 και μετά από την εκλογή του στην Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος του Αζερμπαϊτζάν ως Πρώτος Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος του Αζερμπαϊτζάν. Τον Ιούλιο του 1969, έγινε Επικεφαλής της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν. Ο Αλίεφ εξελέγη μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης τον Δεκέμβριο του 1982 όπου διορίστηκε στη θέση του πρώτου αντιπροέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ, μέσω αυτού έγινε ένας από τους ηγέτες της ΕΣΣΔ. Τον Οκτώβριο του 1987, ο Αλίεφ παραιτήθηκε από τη θέση του σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις πολιτικές που ακολουθούσαν το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης και ο Γενικός Γραμματέας Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Μετά την τραγωδία στο Μπακού, που προκλήθηκε από τα σοβιετικά στρατεύματα, στις 20 Ιανουαρίου του 1990, ο Αλίεφ ζήτησε την τιμωρία για τους διοργανωτές και τους εκτελεστές του εγκλήματος που διαπράχθηκε εναντίον του λαού του Αζερμπαϊτζάν. Για να διαμαρτυρηθεί για την υποκριτική πολιτική της ηγεσίας της ΕΣΣΔ και τη σύγκρουση που σημειώθηκε στο Ναγκόρνο- Καραμπάχ, αποχώρησε από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης τον Ιούλιο του 1991.
Αφού επέστρεψε στο Αζερμπαϊτζάν, έζησε στο Μπακού και στη συνέχεια στο Ναχτσιβάν και εξελέγη αναπληρωτής στο Ανώτατο Σοβιέτ του Αζερμπαϊτζάν την ίδια χρονιά και κατείχε τη θέση του προέδρου της Ανώτατης Συνέλευσης της Αυτόνομης Δημοκρατίας του Ναχτσιβάν και αντιπροέδρου του Ανώτατου Σοβιέτ της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν από το 1991-1993. Το 1992, ο Αλίεφ εξελέγη πρόεδρος στο ιδρυτικό συνέδριο του Κόμματος του Νέου Αζερμπαϊτζάν στο Ναχτσιβάν.
Ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής κρίσης τον Μάιο-Ιούνιο του 1993, ο λαός του Αζερμπαϊτζάν ήθελε ο Αλίεφ να επιστρέψει στην εξουσία και εξελέγη Πρόεδρος του Ανώτατου Σοβιέτ του Αζερμπαϊτζάν. Ανήλθε στην εξουσία ως Πρόεδρος του
Αζερμπαϊτζάν στις 24 Ιουλίου του 1993, εγκεκριμένος από το κοινοβούλιο — το Milli Mejlis. Ο Αλίεφ εξελέγη Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν σε πανεθνική ψηφοφορία στις 3 Οκτωβρίου του 1993 και επανεξελέγη το 1998.
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, η εξωτερική πολιτική του έθνους ανοικοδομήθηκε και μετατράπηκε σε μια ισορροπημένη πολιτική. Οι διμερείς σχέσεις μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και άλλων χωρών, καθώς και η συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς, ιδιαίτερα τον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας (OIC), και χώρες του Αραβικού Κόσμου άρχισαν να ενισχύονται. Η επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία το 1994 άνοιξε νέες ευκαιρίες για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων και οι δύο χώρες υπέγραψαν την πρώτη Γενική Συμφωνία για την οικονομία, το εμπόριο, τις επενδύσεις, την τεχνολογία, τον πολιτισμό, τη νεολαία και τον αθλητισμό.
Μόνο μετά την επιστροφή του στην εξουσία με απαίτηση του λαού εδραιώθηκε η πολιτική σταθερότητα. Στη σύγκρουση του Ναγκόρνο- Καραμπάχ, επιτεύχθηκε κατάπαυση του πυρός μεταξύ της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν και της Δημοκρατίας της Αρμενίας. Ξεκίνησαν οικονομικές μεταρρυθμίσεις μεγάλης κλίμακας και σταθεροποιήθηκε η οικονομική κατάσταση της χώρας. Ο όγκος των επενδύσεων που προσελκύονταν στην οικονομία αυξανόταν χρόνο με το χρόνο και επιτεύχθηκε καλύτερη ποιότητα ευημερίας των ανθρώπων.
Μετά την επιστροφή του από την εξουσία το 1993, ο Αλίεφ άρχισε να εφαρμόζει μέτρα σχετικά με την αναβίωση της βιομηχανίας πετρελαίου-φυσικού αερίου – της ατμομηχανής της οικονομίας του Αζερμπαϊτζάν.
Η νέα στρατηγική για το πετρέλαιο που εφαρμόστηκε το 1994 έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ενσωμάτωση του Αζερμπαϊτζάν στην παγκόσμια οικονομία, προσελκύοντας ξένες επενδύσεις λόγω της αποφασιστικής πολιτικής του Προέδρου. Η ενσωμάτωση του Αζερμπαϊτζάν στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα και η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας καθιερώθηκε με την υπογραφή της «Σύμβασης του Αιώνα» στις 20 Σεπτεμβρίου του 1994 στο Μπακού. Σύμφωνα με το «Συμβόλαιο του Αιώνα», 11 εταιρείες από 8 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Delta Nimir Company της Σαουδικής Αραβίας, γίνονται μέτοχοι.
Η εκμετάλλευση των αγωγών Baku-Novorossiysk του 1996 και του Baku- Supsa το 1999, η υπογραφή της συμφωνίας για την κατασκευή του κύριου αγωγού πετρελαίου Baku-Tbilisi-Jeyhan και η διαποικίληση των εξαγωγικών οδών για την εξαγωγή πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν στην παγκόσμια αγορά αλλάξαν την εικόνα της χώρας.
Ο κύριος αγωγός εξαγωγής πετρελαίου Μπακού-Τιφλίδα-Τζεϊχάν είναι η μεγαλύτερη επιτυχία της πετρελαϊκής στρατηγικής του Αλίεφ. Για να εξασφαλιστεί η εξαγωγή φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν στις δυτικές αγορές, η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Μπακού-Τιφλίδα-Ερζερούμ υλοποιήθηκε με πρωτοβουλία του.
Η ανάπτυξη των υποδομών είναι μια από τις σημαντικές κατευθύνσεις της κοινωνικοοικονομικής πολιτικής. Η ανάπτυξη των διεθνών και διαμετακομιστικών διαδρόμων και οδικών μεταφορών, των υποδομών οδικών μεταφορών μεταξύ επαρχιών, πόλεων και περιοχών, καθώς και η ταχεία ενσωμάτωση των εθνικών συστημάτων μεταφορών στο παγκόσμιο σύστημα μεταφορών ήταν το επίκεντρο της πολιτικής των μεταφορών. Τα έργα του προγράμματος TRACECA, Βορράς-Νότος και INOGEYT πραγματοποιήθηκαν για τη βελτίωση του διεθνούς συστήματος μεταφορών.
Το Διεθνές Συνέδριο για την ανοικοδόμηση του «Μεγάλου Δρόμου του Μεταξιού» διοργανώθηκε με επιτυχία με τη συμμετοχή και υποστήριξη ορισμένων δομών της ΕΕ
στο Μπακού, τον Σεπτέμβριο του 1998. Στις εκδηλώσεις συμμετείχαν εκπρόσωποι από 32 χώρες. Η κύρια πολυμερής συμφωνία για τις διεθνείς μεταφορές για την ανάπτυξη του TRASEKA, του διαμετακομιστικού διαδρόμου Ευρω-Καύκασου-Ασίας, υπεγράφη από 12 χώρες της Ευρώπης και της Ασίας στις 8 Σεπτεμβρίου του 1998, και ο όγκος των διαμετακομιστικών φορτίων που διέρχεται από το Αζερμπαϊτζάν αυξήθηκε ραγδαία.
Τα έργα που ξεκίνησαν από τον Aliyev εφαρμόζονται τώρα από τον Πρόεδρο Ilham Aliyev. Το 2018 το TAP και ο αγωγός Trans Anatolian (TANAP) ολοκλήρωσαν με επιτυχία τη σύνδεσή τους με την τελική Golden Weld, η οποία φυσικά συνδέει τους δύο αγωγούς. Το TAP θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το γιγαντιαίο πεδίο Shah Deniz II του Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη. Ο αγωγός μήκους 878 χλμ θα συνδεθεί με τον αγωγό Trans Anatolian (TANAP) στα Ελληνο-Τουρκικά σύνορα στους Κήπους, σε όλη την Ελλάδα και την Αλβανία και την Αδριατική Θάλασσα, πριν φτάσει στην ξηρά στη νότια Ιταλία.
Ο Aliyev πέθανε στις 12 Δεκεμβρίου του 2003, αλλά η μνήμη του είναι ζωντανή ακόμα και σήμερα. Ήταν ηγέτης που κέρδισε την αγάπη και το σεβασμό εκατομμυρίων ανθρώπων μέσω των ιδεών και της σκληρής δουλειάς του. Ο Aliyev θα παραμείνει για πάντα στη μνήμη και τις καρδιές του λαού, καθώς οι θετικές αλλαγές στη ζωή τους συνδέονται άμεσα με το όνομα του εθνικού ηγέτη και την διορατική πολιτική του.
Κάθε χρόνο, ο λαός του Αζερμπαϊτζάν και όλοι οι Αζερμπαϊτζάνοι απ’ όλο τον κόσμο τιμούν τη μνήμη του. Ο Aliyev ζει και θα ζει αιώνια επειδή έχει συνδεθεί για πάντα με ισχυρούς δεσμούς με τους ανθρώπους, οι οποίοι ήταν η πηγή της δύναμης και της εξουσίας του. Σύμφωνα με αυτή τη διορατική πολιτική του, το Αζερμπαϊτζάν αναπτύσσεται ταχέως και οικοδομεί το κύρος του. Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων που ξεκίνησε με την πρωτοβουλία του Aliyev στη σύγκρουση του Nagorno- Karabakh ολοκληρώθηκε ως αποτέλεσμα της συνετής πολιτικής του Ilham Aliyev και το Αζερμπαϊτζάν έχει αποκαταστήσει την εδαφική του ακεραιότητα.