Κάθε βράδυ σε εστιατόρια και ξενοδοχεία πολυτελείας, κινούνται άνθρωποι της πολιτικής και του υπόκοσμου. Αν τους δεις, θα τους εντοπίσεις αμέσως, φαλακροί, ευτραφείς που βγαίνουν από πανάκριβα οχήματα, συνήθως ‘Jeep’ έχοντας το αυτί τους σχεδόν κολλημένο με το κινητό τηλέφωνο, που όταν τελειώσει τη συνομιλία ξαναχτυπά αμέσως.
Αυτή είναι μια καθημερινή εικόνα που δείχνει σαφώς τη λειτουργία της μαφίας που φωλιάζει στην καθημερινή πολιτική σκηνή των Σκοπίων. Αλλά πως λειτουργεί;
Σύμβολο η Μαφία
Η Μαφία εξακολουθεί να θεωρείται ως ένα σύμβολο που προτιμάται από πολλούς στα Σκόπια. Έχει, ήδη, βαθιές ρίζες σε κάθε πόρο της κοινωνίας και στους θεσμούς της.
Τα Σκόπια εξακολουθούν να θεωρείται ως οχυρό, όπου υπάρχουν μεγάλοι δεσμοί με την ‘σκοτεινή’ πολιτική μαφία.
Όλες οι διεθνείς εκθέσεις χτυπούν συναγερμό για την παρουσία του οργανωμένου εγκλήματος στα Σκόπια, το οποίο λειτουργεί σε διαφορετικές κατευθύνσεις από την ανεξαρτησία της χώρας το 1991, όταν έγιναν ιδιωτικοποιήσεις και μονοπωλιακές επιχειρήσεις τέθηκαν στα χέρια ατόμων που εντάσσονται στον όρο «μαφία και πολιτική».
Σήμερα κανείς δεν τολμά να μιλήσει στην πΓΔΜ με τα ονόματά τους και τις υποθέσεις που έχουν σκοτεινές διασυνδέσεις με τον υπόκοσμο και την πολιτική, και λειτουργούν σε όλες τις κυβερνήσεις και τους ανθρώπους τους.
Που εμφανίζεται η μαφία
Οι ειδικοί και οι γνώστες του φαινομένου αυτού, υπογραμμίζουν ότι η μαφία είναι μια μορφή κοινωνικής οργάνωσης που δημιουργείται όταν δεν υπάρχει πραγματική λειτουργία της αστυνομίας, δεν υπάρχει λειτουργία του δικαστικού συστήματος και υπάρχει έντονη γραφειοκρατία που αδυνατεί να διαιτητεύσει στα διάφορα κοινωνικά μέρη.
Ο Σαμ Βάκνιν, Ισραηλινός ειδικός και εμπειρογνώμονας σε θέματα κοινωνικών και οικονομικών εξελίξεων στα Σκόπια, εκτιμά ότι σε αυτήν τη χώρα οι περισσότεροι πολιτικοί συνδέονται με τη μαφία.
Πως συνδέονται Μαφία και πολιτική στα Σκόπια
«Στην πΓΔΜ, υπάρχουν δύο τύποι συνδέσεων των επιχειρήσεων με τη Μαφία.
Ένα είδος προέρχεται από την εγκληματική δραστηριότητα, όπως είναι τα ναρκωτικά, η πορνεία και το λαθρεμπόριο που γίνεται με διάφορους τρόπους. Αυτά τα χρήματα δεν εμπλέκονται στην πολιτική, αλλά στις επιχειρήσεις. Αυτοί οι εγκληματίες διατηρούν εστιατόρια, μικρά καταστήματα, σπίτια, διαμερίσματα και ούτω καθεξής.
Αλλά υπάρχει ένα άλλο είδος σύνδεσης της μαφίας και της πολιτικής, στην οποία περίπτωση τα χρήματα που κερδίζονται παράνομα ως αποτέλεσμα της διαφθοράς και της παραοικονομίας.
Οι επιχειρηματίες που έχουν επωφεληθεί από αυτού του είδους του εγκλήματος δωρίζουν ένα μέρος του κέρδους, στα πολιτικά κόμματα.
«Αλλά υπάρχουν πολιτικοί που βυθίζονται στις επιχειρήσεις αυτές και αποκρύβουν τις δραστηριότητές τους μέσω των στενών ανθρώπων γύρω τους», λέει ο Βάκνιν, που είχε διατελέσει σύμβουλος πρωθυπουργών παλαιότερα στα Σκόπια.
Ο εθνικισμός ως σενάριο της μαφίας
Ο εθνικισμός και η πολιτική αναταραχή είναι σενάρια της μαφίας, αναφέρει ο συγγραφέας Misha Glenny στο βιβλίο του «McMafia» που μεταφράστηκε σε 36 γλώσσες, παρουσιάζοντας τη Μαφία στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι οι πολιτικοί που συνδέονται με τη Μαφία, στα εδάφη της πρώην Γιουγκοσλαβίας χρησιμοποιούν την κάρτα του εθνικισμού και την πολιτική αναταραχή για να εκτελέσουν την αποστολή του οργανωμένου εγκλήματος και του ξεπλύματος χρήματος, παραπλανώντας το λαό.
Η μαφία στο δικαστικό σώμα
Γνώστες των νομικών ζητημάτων αναφερόμενοι στα Σκόπια, τονίζουν ότι επικρατεί μια μετα-κομμουνιστική κατάσταση η οποία έχει σαφώς σχέση με τη μαφία.
Σύμφωνα με αυτούς, οι δεσμοί βρίσκονται κυρίως μεταξύ των υψηλών αξιωματούχων του κράτους, αλλά και με αρχηγούς κομμάτων που παρουσιάζονται ευπρεπείς αλλά ασκούν σκοτεινές δραστηριότητες.
«Η πλέον ανησυχητική κατάσταση βρίσκεται στο δικαστικό σώμα, όπου η πολιτική εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό και επηρεάζει τις αποφάσεις των δικαστών, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις του οργανωμένου εγκλήματος», όπως λένε.
Τέλος, υπάρχουν πολλές επικριτικές αναφορές από την ΕΕ, αλλά και άλλους διεθνείς οργανισμούς σχετικά με τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος στην πΓΔΜ.
Αυτή η κατάσταση επηρεάζει, σαφώς, τη συνολική λειτουργία του κράτους και θα το βλάψει ανεπανόρθωτα, εάν το δικαστικό σύστημα εξακολουθήσει να ενσωματώνει στους κόλπους του το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά, τη δωροδοκία και διάφορες μορφές εγκληματικότητας στη δικαστική επιρροή.
(δημοσίευμα του αλβανικού πρακτορείου των Σκοπίων)