Στη Νέα Υόρκη, στις 18 Δεκεμβρίου 2015, οι συμμετέχοντες στη Διεθνή Ομάδα Στήριξης της Συρίας, συμφώνησαν στις βασικές αρχές για τη διευθέτηση της συριακής κρίσης. Αργότερα, μετά από πεντάωρη συζήτηση, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, σε ψήφισμά του ενέκρινε ομόφωνα την απόφαση της Ομάδας.
Τι συζητήθηκε
Στη συνεδρίαση συζητήθηκε το σχέδιο ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Την πρωτοβουλία για την έγκριση αυτού του σημαντικού εγγράφου, είχαν οι ΗΠΑ. Το ψήφισμα, επικυρώνει τις αποφάσεις που ελήφθησαν νωρίτερα στις συναντήσεις στη Βιέννη, ενώ παράλληλα επιβεβαιώνει όλα όσα οι εμπλεκόμενες πλευρές συμφώνησαν για τον «οδικό χάρτη» σχετικά με τη διευθέτηση της συριακής σύγκρουσης.
Μήνυμα προς όλους
Το σχέδιο ψηφίσματος είχε συζητηθεί κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, στη Μόσχα στις 15 Δεκεμβρίου. Στην ρωσική πρωτεύουσα, ο Κέρι έκανε μια αιφνιδιαστική ανακοίνωση λέγοντας, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι εταίροι της δεν επιδιώκουν σήμερα αλλαγή του καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ Άσαντ στη Συρία, για την αποχώρηση του οποίου οι ΗΠΑ επιμένουν τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, μετά, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζόσουα Έρνεστ, δήλωσε ότι η πολιτική της Ουάσινγκτον παραμένει η ίδια: Ο Άσαντ πρέπει να φύγει.
Τι συμφωνήθηκε
Οι μετέχοντες της επονομαζόμενης «Διεθνούς Ομάδας Στήριξης της Συρίας», επιβεβαίωσαν την απόφαση που έχουν ήδη πάρει σχετικά με τη διαδικασία πολιτικής μετάβασης στη Συρία. Καταρτίστηκε οδικός χάρτης, ο οποίος προβλέπει ότι οι συριακές Αρχές και η αντιπολίτευση πρέπει να συμφωνήσουν στο σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης εντός εξαμήνου και στη διεξαγωγή εκλογών σε 18 μήνες, σύμφωνα με το νέο Σύνταγμα, το οποίο θα πρέπει να έχουν επεξεργαστεί μέχρι τότε.
Οι συνομιλίες μεταξύ των συριακών Αρχών και της αντιπολίτευσης, θα πρέπει να ξεκινήσουν υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών τον Ιανουάριο του 2016. Μόλις επιτευχθεί συμφωνία για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού, τα μέρη θα πρέπει να σταματήσουν τις πολεμικές ενέργειες.
Τα σημεία τριβής
Τα μέρη, μέχρι στιγμής, δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στην σύνταξη του καταλόγου των τρομοκρατικών ομάδων που έχουν παρουσία στη Συρία. Η Ιορδανία, όπως είχε αποφασιστεί στη συνάντηση στη Βιέννη στις 14 Νοεμβρίου, συνέταξε τη λίστα των τρομοκρατικών ομάδων. Σε αυτήν, σύμφωνα με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, συμπεριλήφθησαν 160 οργανώσεις. Ωστόσο, δεν συμφώνησαν όλοι με αυτή τη λίστα. Προς το παρόν, τα μέρη έχουν ενιαία άποψη μόνο στο γεγονός, ότι είναι τρομοκράτες οι μαχητές από τις οργανώσεις «Ισλαμικό Κράτος» και «Μέτωπο Αλ-Νούσρα».
Δεν είναι επίσης, οριστικά σαφές ποιος θα αντιπροσωπεύει την αντιπολίτευση στις συνομιλίες με τις συριακές Αρχές. Και αυτή η λίστα δεν έχει ακόμα συμφωνηθεί.
Το μέλλον του Άσαντ
Οι μετέχοντες στις διαβουλεύσεις δεν έχουν συμφωνήσει και πάνω στο πιο οξύ ζήτημα: Το πολιτικό μέλλον του Μπασάρ αλ-Άσαντ. Σύμφωνα με τον Τζον Κέρι, «παραμένουν εμπόδια και υπάρχουν βαθιές διαφορές απόψεων στη διεθνή κοινότητα, ειδικά, αναφορικά με την τύχη του προέδρου Άσαντ (την παραμονή του στην εξουσία)». Ταυτόχρονα, στο ψήφισμα που ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας αναφέρεται ότι «ο λαός της Συρίας θα καθορίσει το μέλλον της χώρας του». Σύμφωνα με το Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, «είναι μια σαφής απάντηση στις προσπάθειες να επιβληθούν στους πολίτες της Συρίας από το εξωτερικό λύσεις σε οποιαδήποτε προβλήματα, συμπεριλαμβανομένου του ζητήματος του πολιτικού μέλλοντος του προέδρου τους».
Η θέση της Ρωσίας
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, στη μεγάλης διάρκειας συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στις 17 Δεκεμβρίου, είχε δηλώσει ότι η Μόσχα «σε γενικές γραμμές είναι ικανοποιημένη» από το σχέδιο του ψηφίσματος, που καταρτίστηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Νομίζω ότι, μετά τη γνωριμία τους με το σχέδιο του ψηφίσματος, και οι συριακές Αρχές θα πρέπει να είναι καλυμμένες, αν και κάτι μπορεί να μην τους αρέσει. Γιατί σε μια προσπάθεια ειρηνικής διευθέτησης μιας κρίσης, που διαρκεί πολλά χρόνια αιματηρών συγκρούσεων, πάντα μπορεί να επιτευχθεί συμβιβασμός. Αλλά παραχωρήσεις θα πρέπει να γίνονται και από τις δύο πλευρές», είπε ο Πούτιν.
Για τη Ρωσία, εκτός από την άμεση πολιτική διευθέτηση, είναι σημαντική και μια άλλη πτυχή του συριακού προβλήματος: Η υλοποίηση της ιδέας περί συνένωσης των δυνάμεων για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Αξιολογώντας το ψήφισμα που εγκρίθηκε, ο Λαβρόφ είπε ότι η ψηφοφορία στο Συμβούλιο Ασφαλείας «θα πρέπει να ανοίξει το δρόμο για το σχηματισμό ενός μεγάλου αντιτρομοκρατικού μετώπου με βάση τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών, με την υποστήριξη όλων όσων πάνω στη Γη είναι αντίθετοι στην τρομοκρατία, συμπεριλαμβανομένων, του συριακού Στρατού, των δυνάμεων της κουρδικής πολιτοφυλακής και της ένοπλης πατριωτικής αντιπολίτευσης της Συρίας». Ο ίδιος, χαρακτήρισε την επιχείρηση των Αεροπορικών-Διαστημικών Δυνάμεων στη Συρία, ως μια σημαντική συμβολή σε αυτό τον αγώνα.
Οι μετέχοντες στη συνάντηση
Στις συνομιλίες συμμετείχαν εκπρόσωποι της Ρωσίας, των ΗΠΑ, του ΟΗΕ, της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γερμανίας, της Ιορδανίας, της Σαουδικής Αραβίας, της Τουρκίας, του Ιράν, καθώς και εκπρόσωποι από την ΕΕ, το Σύνδεσμο Αραβικών Κρατών και τον Οργανισμό Ισλαμικής Συνεργασίας.
Πότε θα γίνει η επόμενη συνάντηση
Όπως δήλωσε ο Σεργκέι Λαβρόφ, τα μέλη της Ομάδας σχεδιάζουν τη διενέργεια του επόμενου γύρου συναντήσεων τον Ιανουάριο. Τότε, όπως αναμένεται, θα έπρεπε να είναι ήδη γνωστή η σύνθεση της αντιπροσωπείας της αντιπολίτευσης στις ενδοσυριακές συνομιλίες.