Οι ελβετικοί παγετώνες έχουν υποστεί σοβαρές απώλειες εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη, με τον όγκο τους να μειώνεται κατά ένα τέταρτο μέσα σε δέκα χρόνια, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα. Η έρευνα προκαλεί ανησυχία για την επιταχυνόμενη τήξη των παγετώνων.
Το 2025, το ελβετικό δίκτυο Glamos, που παρακολουθεί την κατάσταση των παγετώνων, κατέγραψε για ακόμα μια χρονιά σημαντική μείωση των πάγων, κοντά στα επίπεδα-ρεκόρ του 2022.
Ο χειμώνας με περιορισμένες χιονοπτώσεις και τα κύματα καύσωνα του Ιουνίου και του Αυγούστου οδήγησαν στην απώλεια 3% του όγκου των παγετώνων, σύμφωνα με μετρήσεις από περίπου είκοσι παγετώνες, τα αποτελέσματα των οποίων εφαρμόστηκαν και στους 1.400 παγετωνικούς σχηματισμούς της χώρας.
Αυτή η απώλεια αποτελεί την τέταρτη μεγαλύτερη μείωση από την έναρξη των μετρήσεων, μετά τα έτη 2022, 2023 και 2003.
“Εδώ και περίπου 20 χρόνια, όλοι οι ελβετικοί παγετώνες χάνουν πάγο και ο ρυθμός (…) επιταχύνεται”, δήλωσε ο Ματίας Χους, διευθυντής του Glamos.
Οι ελβετικοί παγετώνες, που είναι κρίσιμοι για την υδροηλεκτρική ενέργεια και την παροχή πόσιμου νερού, έχασαν το 24% του όγκου τους μεταξύ 2015 και 2025, έναντι 17% την περίοδο 2010-2020, 14% μεταξύ 2000-2010 και 10% κατά την περίοδο 1990-2000, σύμφωνα με την έκθεση.
Η Ελβετία επηρεάζεται ιδιαίτερα από την κλιματική αλλαγή, καθώς η θερμοκρασία στη χώρα αυξάνεται με ρυθμό διπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου, σύμφωνα με την Ελβετική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας.
Παρά το γεγονός ότι σχεδόν 50 κορυφές στην Ελβετία ξεπερνούν τα 4.000 μέτρα ύψος, οι παγετώνες αναμενόταν να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής συγκριτικά με την Αυστρία, όπου οι κορυφές φτάνουν τα 3.800 μέτρα, σύμφωνα με τον Μίχαελ Ζεμπ, διευθυντή της Παγκόσμιας Υπηρεσίας Παρακολούθησης Παγετώνων (WGMS).
Ωστόσο, αν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα διατηρηθούν στα σημερινά επίπεδα, σχεδόν όλοι οι ελβετικοί παγετώνες – που αντιπροσωπεύουν πάνω από το μισό του όγκου των αλπικών παγετώνων – αναμένεται να έχουν λιώσει μέχρι το τέλος του αιώνα, προειδοποιεί ο Χους.
Από τη δεκαετία του 1970, περισσότεροι από 1.100 ελβετικοί παγετώνες έχουν εξαφανιστεί, σύμφωνα με το Glamos.
Σημαντικές επιπτώσεις για τα αποθέματα νερού
Η σταδιακή υποχώρηση των αλπικών παγετώνων περιορίζει τα αποθέματα γλυκού νερού στην Ευρώπη. Παράλληλα, “αποσταθεροποιεί το βουνό, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε γεγονότα όπως η κατάρρευση βράχων και πάγου. Αυτό προκάλεσε την καταστροφή του χωριού Μπλάτεν τον περασμένο Μάιο”, εξηγεί ο Χους.
Έως το τέλος του 2025, ο όγκος του πάγου στους ελβετικούς παγετώνες αναμένεται να φθάσει τα 45,1 κυβικά χιλιόμετρα, 30 κυβικά χιλιόμετρα λιγότερα σε σχέση με το 2000. Η συνολική επιφάνειά τους εκτιμάται στα 755 τετραγωνικά χιλιόμετρα, παρουσιάζοντας μείωση 30% την ίδια περίοδο.
Το 2024, ο δεύτερος θερμότερος Ιούνιος που έχει καταγραφεί στην Ελβετία οδήγησε στο λιώσιμο του χιονιού ακόμη και σε μεγάλα υψόμετρα, ενώ ο Αύγουστος σημείωσε νέο κύμα καύσωνα. Ωστόσο, το φετινό καλοκαίρι, η τήξη των πάγων ήταν μόνο κατά 15% μεγαλύτερη από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2020, η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων τεσσάρων ετών.
Σύμφωνα με το Glamos, οι χαμηλές θερμοκρασίες τον Ιούλιο, που έφεραν φρέσκο χιόνι σε υψόμετρα άνω των 2.500 μέτρων, «βοήθησαν να αποφευχθούν τα χειρότερα» φέτος.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ