ΟΥΚΡΑΝΙΑ: Η χθεσινή ανάρτηση του Ντόναλντ Τραμπ στο Truth Social προκάλεσε πραγματικό σεισμό στη διεθνή σκηνή. Ο Αμερικανός πρόεδρος, που μέχρι πρότινος κρατούσε μια στάση επιφυλακτική έως και αποστασιοποιημένη απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία, μίλησε για «νίκη της Ουκρανίας και ανάκτηση όλων των εδαφών της».
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
Η ανατροπή αυτή χαρακτηρίστηκε από αναλυτές ως «το πιο ηχηρό πισωγύρισμα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής» από την έναρξη της σύγκρουσης.
Στο tilegrafimanews.gr μίλησαν διεθνείς αναλυτές που παρακολουθούν στενά τις κινήσεις του Λευκού Οίκου. Όπως υπογράμμισαν, «η στροφή Τραμπ δεν μπορεί να ερμηνευθεί μονοδιάστατα. Έχει στοιχεία στρατηγικής πίεσης, αλλά αφήνει και ανοιχτό το ενδεχόμενο μίας νέας αμερικανικής εμπλοκής, με όρους που ο ίδιος ο πρόεδρος θέλει να επιβάλει».
Έκπληξη για τα διεθνή μέσα ενημέρωσης
Η αντίδραση των διεθνών ΜΜΕ ήταν ενδεικτική. Το Reuters έκανε λόγο για «αιφνιδιαστική μεταστροφή», επισημαίνοντας ότι η Μόσχα έσπευσε να υποβαθμίσει το μήνυμα, χαρακτηρίζοντάς το «ρητορικό πυροτέχνημα». Το CNN ανέδειξε την αντίφαση ανάμεσα στις δηλώσεις Τραμπ και στην παρέμβαση του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος λίγες ώρες αργότερα μίλησε για «αδιέξοδο χωρίς στρατιωτική λύση». Ο Guardian σημείωσε ότι η στάση του Αμερικανού προέδρου «αναγκάζει τους Ευρωπαίους να κινηθούν σε λεπτή γραμμή, καθώς φοβούνται μια νέα αναδίπλωση ανά πάσα στιγμή».
Διεθνή πρακτορεία ειδήσεων όπως το Associated Press και το AFP μετέδωσαν πως η ανάρτηση Τραμπ συνοδεύτηκε από χειροκροτήματα στο Κίεβο, αλλά και από «μισά χαμόγελα» σε διπλωματικά γραφεία των Βρυξελλών. Όπως σχολιάστηκε, «η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να θεωρήσει δεδομένη τη στήριξη των ΗΠΑ όσο ο Τραμπ παραμένει непредсказуемος».
Οι τρεις βασικές αναγνώσεις της ανατροπής
1. Η επίδραση Ζελένσκι:
Η συνάντηση του Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Νέα Υόρκη θεωρείται καθοριστική. Ο Ουκρανός πρόεδρος, όπως μεταδίδουν τα διεθνή μέσα, χρησιμοποίησε κάθε διπλωματικό όπλο για να πείσει τον Αμερικανό ομόλογό του. Το αποτέλεσμα ήταν άμεσο, με την ανάρτηση που χαιρετίστηκε στο Κίεβο ως «σημαντική νίκη στο πεδίο της πολιτικής».
2. Η ευρωπαϊκή πίεση:
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με το Politico, είχε εκτενή συνομιλία με τον Τραμπ λίγες ώρες πριν. Του παρουσίασε το νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας και τις δεσμεύσεις για απεξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα. Αναλυτές επισημαίνουν ότι οι Ευρωπαίοι «έπαιξαν το χαρτί του θαυμασμού», επιχειρώντας να δείξουν στον Τραμπ ότι ηγεμονεύει στο διεθνές παιχνίδι.
3. Η στρατηγική ασάφεια:
Όπως τόνισαν στο tilegrafimanews.gr διεθνείς παρατηρητές, «ο Τραμπ ξέρει να θολώνει τα νερά. Η ανατροπή μπορεί να είναι εργαλείο πίεσης προς Πούτιν και Ευρωπαίους. Δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη νέα δέσμευση».
Ο αντίλογος: Σκεπτικισμός και φόβος αναδίπλωσης
Η ίδια στιγμή που η ανάρτηση του Τραμπ έδινε θάρρος στο Κίεβο, πολλοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες δεν έκρυβαν τις ανησυχίες τους. «Ένα τηλεφώνημα στον Πούτιν μπορεί να αλλάξει τα πάντα», δήλωσε χαρακτηριστικά αξιωματούχος της Ε.Ε. στο Politico.
Αναλυτές που μίλησαν στο tilegrafimanews.gr σημείωσαν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος συνηθίζει να χρησιμοποιεί «τακτικές σοκ» για να ελέγχει την ατζέντα. Το ερώτημα είναι εάν αυτή η δήλωση σηματοδοτεί όντως αλλαγή πολιτικής ή αν αποτελεί ένα ακόμη εργαλείο πίεσης.
Τι σημαίνει για την Ουκρανία
Η ουκρανική ηγεσία δεν έκρυψε την ικανοποίησή της. Ο Ζελένσκι δήλωσε πως «οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας μετά τον πόλεμο». Ωστόσο, αναλυτές προειδοποιούν ότι «οι προσδοκίες μπορεί να αποδειχθούν εύθραυστες». Το Κίεβο χρειάζεται σταθερή ροή όπλων, χρηματοδότηση και πολιτική κάλυψη. Μια νέα αναδίπλωση Τραμπ θα μπορούσε να αφήσει την Ουκρανία εκτεθειμένη.
Ο ρόλος της Μόσχας
Η Μόσχα, μέσω εκπροσώπων της, χαρακτήρισε τις δηλώσεις «ρητορικές ασκήσεις». Το Κρεμλίνο γνωρίζει ότι οι θεσμοί των ΗΠΑ –Κογκρέσο, Υπουργείο Άμυνας, State Department– έχουν το δικό τους βάρος. Ωστόσο, αν οι αμερικανικές δηλώσεις ενισχύσουν την ευρωπαϊκή γραμμή κατά της ρωσικής ενέργειας, τότε η Ρωσία μπορεί να κλιμακώσει αντιδράσεις.
Οι ευρωπαϊκές ισορροπίες
Ο Εμανουέλ Μακρόν και η Κάγια Κάλας χαιρέτισαν το μήνυμα Τραμπ ως «ισχυρό σινιάλο». Η φον ντερ Λάιεν επέμεινε ότι «η Ευρώπη πρέπει να αποεπενδύσει από τη ρωσική ενέργεια». Παράλληλα όμως, χώρες όπως η Ουγγαρία συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο, κάτι που αποδυναμώνει τη συλλογική εικόνα.
⸻
Τι λένε οι διεθνείς αναλυτές
Στο tilegrafimanews.gr, έμπειροι παρατηρητές σημείωσαν:
• Η ανατροπή Τραμπ μπορεί να είναι τακτική για να πιέσει Ρωσία και Ευρώπη.
• Αν δεν ακολουθήσουν συγκεκριμένες πράξεις (κυρώσεις, στρατιωτική βοήθεια), τότε πρόκειται για «λεκτική διπλωματία».
• Οι Ευρωπαίοι παραμένουν διχασμένοι: από τον ενθουσιασμό του Μακρόν μέχρι τη σιωπηλή δυσπιστία των Ανατολικών χωρών.
Η «μεγάλη ανατροπή» Τραμπ αποτελεί έκπληξη που σχολιάστηκε εκτενώς από τα διεθνή μέσα. Για άλλους είναι σημάδι νέας φάσης στον πόλεμο, για άλλους ένα ακόμη επεισόδιο στη στρατηγική ασάφεια του Αμερικανού προέδρου. Το σίγουρο είναι ότι η Ουκρανία και η Ευρώπη βρίσκονται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, όπου η κάθε λέξη από την Ουάσιγκτον μετράει περισσότερο από ποτέ.