Η Ολλανδία κατάφερε να ελαχιστοποιήσει των αριθμό των αδέσποτων σκύλων στους δρόμους της μέσα στα τελευταία 200 χρόνια, χάρη σε μια μοναδική συμμαχία μεταξύ πολλών φιλοζωικών οργανώσεων (Honden-bescherming -Dutch Dog Protection Agency, Animal Foundation Platform, HAS Den Bosch, Dog Research).
Στοιχεία από το 1800 δείχνουν πως υπήρχαν πολλά αδέσποτα σκυλιά. Ήταν, όμως, πολλά και τα δεσποζόμενα, αφού από τότε σχεδόν κάθε σπίτι στην Ολλανδία είχε ζώα. Η ανώτερη τάξη είχε καθαρόαιμα σκυλιά για σπορ ή απλά ως συντροφιά. Αποτελούσαν το σύμβολο της ευζωίας τους και ήταν πολύ καλά φροντισμένα. Από την άλλη, η φτωχή μάζα του πληθυσμού είχε ημίαιμα ζώα, που χρησιμοποιούνταν ως φύλακες και σκύλοι εργασίας. Δεν υπήρχαν νόμοι για την ευζωία τους και έτσι τα σκυλιά αυτά γυρνούσαν ελεύθερα, ζευγάρωναν και όταν οι άνθρωποι είχαν πολλά σκυλιά άφηναν στο δρόμο όσα δεν ήθελαν. Έτσι αυξήθηκε ο πληθυσμός των αδέσποτων σκυλιών.
Η εμφάνιση της λύσσας οδήγησε στους πρώτους κανόνες ασφαλείας, όπως η βόλτα με λουρί ή και φίμωτρο. Τότε δημιουργήθηκε και «μπόγιας», που μάζευε και θανάτωνε όσα σκυλιά γυρνούσαν μόνα τους. Το 19ο αιώνα κάποιοι Δήμοι επέβαλαν φόρο στα σκυλιά, με σκοπό τη ρύθμιση του αριθμού τους, αλλά τελικά το μέτρο είχε το αντίθετο αποτέλεσμα αφού αυξήθηκαν τα αδέσποτα, λόγω αυξημένων εγκαταλείψεων. Με τα χρόνια, η ευζωία του ζώου έγινε δείκτης της ευζωίας του ιδιοκτήτη του. Έτσι, άλλαξε σιγά σιγά η αντίληψη απέναντι στην μεταχείριση των ζώων.
Το πρώτο φιλοζωικό σωματείο ιδρύθηκε το 1864 στη Χάγη και το πρώτο κυνοκομείο δημιουργήθηκε το 1877 ενώ η κακοποίηση ζώου άρχισε να τιμωρείται μόλις από το 1886.
Η σχέση ανθρώπου-σκύλου άλλαξε με τα χρόνια, σύμφωνα με την έρευνα, περνώντας 4 διαφορετικά στάδια:
Αφέντης & σκλάβος
Εργοδότης & εργαζόμενος
Γονιός & παιδί
Φίλος & φίλος
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι ο πολιτισμός των Ολλανδών σίγουρα έπαιξε ρόλο στη μείωση των αδέσποτων ζώων. Η χώρα άλλωστε είναι από τις λίγες που έχει πολιτικό κόμμα στη Βουλή της, το οποίο ασχολείται με τη βελτίωση της ευζωίας των ζώων.
Πώς μπορούμε να ακολουθήσουμε στην Ελλάδα το παράδειγμα των Ολλανδών;
Αυτό που η έρευνα προτείνει σε χώρες με μεγάλο αριθμό αδέσποτων ζώων, είνσι η στείρωση (με στόχο να στειρωθεί τουλάχιστον του 70% των θηλυκών σκυλιών), η ενημέρωση των ανθρώπων για την εκτροφή, την υπεύθυνη ιδιοκτησία, την εγκατάλειψη καθώς και η καταγραφή & ταυτοποίηση ζώου και ιδιοκτήτη.
Είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά ότι η ανθρώπινη παρεμβολή είναι αυτή που προκαλεί τον υπερπληθυσμό των σκύλων. Γιατί χωρίς νερό, τροφή και καταφύγιο τα σκυλιά θα είχαν εκλείψει. Τα αδέσποτα επιβιώνουν επειδή ταΐζονται και φροντίζονται από τους ανθρώπους. Εξαρτώνται από εμάς και δεν μπορούν να επιβιώσουν μόνα στη φύση, όπως οι γάτες. Φυσικά, η λύση για να μειωθούν οι πληθυσμοί δεν είναι να αφήσουμε επίτηδες νηστικά τα αδέσποτα για να πεθάνουν! Υπάρχουν άλλοι τρόποι στους οποίους η έρευνα αναφέρεται συνοπτικά με τα αρχικά CNVR:
Collect – Περισυλλογή
Neuter – Στείρωση
Vaccinate – Εμβολιασμός
Return – Επανένταξη
…δηλαδή ό,τι ακριβώς ορίζει και ο ελληνικός νόμος για τους Δήμους. Πλην όμως, δεν εφαρμόζεται από όλους.
Από τις μέχρι τώρα έρευνες προκύπτει ότι όταν υπάρχουν πληθυσμοί στειρωμένων αδέσποτων ο αριθμός των σκύλων μειώνεται. Αλλά αυτό δεν φτάνει από μόνο του. Χρειάζεται ενημέρωση του κόσμου ώστε να μην εγκαταλείπει νέα σκυλιά και καταγραφή μέσω microchip, ώστε να εντοπίζονται όσοι εγκαταλείπουν σκυλιά και να λειτουργεί αποτρεπτικά.
Για όσους έχουν… αντιρρήσεις σχετικά με τη στείρωση, αναφέρεται ενδεικτικά ότι ένα θηλυκό σκυλί κατά μέσο όρο γεννά 4 κουτάβια κάθε 6 μήνες. Αν το συντηρούμε με λίγο φαγητό, μπορεί, μαζί με τους απογόνους του, να παράγει περισσότερα από 5.000 σκυλιά μέσα σε 5 χρόνια ζωής.
5.000 ζώα από ένα μόνο αδέσποτο;!
Αντίθετα, όταν υπάρχουν αδέσποτα αλλά είναι στειρωμένα, μειώνεται και το βασανιστήριό τους από τα αλλεπάλληλα ζευγαρώματα, καβγάδες και γέννες.
Στην Ολλανδία οι εθελοντικές φιλοζωικές οργανώσεις έπαιξαν και παίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων γι’ αυτό το κράτος φροντίζει να τους δίνει πάντα ενεργό ρόλο.
Η έρευνα καταλήγει ότι αυτά που χρειάζονται για να μειωθούν τα αδέσποτα ζώα και σε άλλες χώρες είναι ο σωστός συνδυασμός CNVR, συνεργασιών σε διεθνές επίπεδο, συμμετοχής των φιλοζωικών οργανώσεων και εκπαίδευσης του κοινού.