Η Ευρώπη βασίζεται στις ΗΠΑ για τα πολεμικά της σχέδια – Εάν μείνει μόνη, η στρατιωτική κινητικότητα θα είναι ένα τεράστιο πρόβλημα
Όταν ιδρύθηκε το ΝΑΤΟ το 1949, ένας από τους βασικούς ρόλους των ευρωπαϊκών μελών της συμμαχίας ήταν να αντισταθούν σε μια εισβολή, ενώ οι ΗΠΑ θα συγκέντρωναν την τεράστια δύναμή τους και έστελναν στρατεύματα, εξοπλισμό και προμήθειες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Λιμάνια όπως του Ρότερνταμ και της Αμβέρσα θα αποβίβαζαν τους άνδρες και το υλικό και στη συνέχεια θα τους επέτρεπαν να χρησιμοποιούν δρόμους και σιδηροδρομικές γραμμές για να κατευθυνθούν προς τις μάχες.
Όμως οι ιδρυτές του ΝΑΤΟ, ποτέ δεν οραματίστηκαν ένα ΝΑΤΟ χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, και για δεκαετίες, οι στρατιωτικός εφοδιασμός της Ευρώπης οικοδομήθηκε με την αμερικανική υποστήριξη. Ωστόσο, η δεύτερη προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ τερμάτισε τη δέσμευση των ΗΠΑ στην ευρωπαϊκή άμυνα και η ήπειρος ίσως μείνει μόνη.
«Το αν οι ΗΠΑ θα παραμείνουν ή όχι στο ΝΑΤΟ ή στην Ευρώπη είναι ένα εύλογο ερώτημα», δήλωσε ο πρώην διοικητής του αμερικανικού στρατού στην Ευρώπη Ben Hodges στο POLITICO. «Ανησυχώ γι’ αυτό. Ελπίζω ότι δεν θα αλλάξουμε σημαντικά τη δέσμευσή μας στην Ευρώπη. Θα ήταν ένα τρομερό λάθος για τις Ηνωμένες Πολιτείες», τόνισε ο ίδιος.
Τι θα συμβεί όμως αν η Αμερική εγκαταλείψει την Ευρώπη; Η δυσάρεστη πραγματικότητα είναι ότι χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, η μετακίνηση στρατευμάτων στην Ευρώπη θα ήταν πιο αργή, πιο δαπανηρή και θα παρεμποδίζονταν από ένα συνονθύλευμα υλικοτεχνικών εμπλοκών.
Σε μια πραγματική κρίση, αυτό δεν θα ήταν απλώς αναποτελεσματικό αλλά θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο.
Συζητήσεις για στρατηγική αυτονομία
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζητούν εδώ και καιρό για τη στρατηγική αυτονομία, αλλά το κάνουν μέσα σε ένα σύστημα όπου η Ουάσινγκτον εξακολουθεί να ελέγχει τα βασικά εργαλεία της στρατιωτικής κινητικότητας – τα αεροσκάφη, τα πλοία, τις γραμμές καυσίμων, τους δορυφόρους, την κυβερνοάμυνα…
«Εξαρτόμαστε σε σημαντικό βαθμό από τις ΗΠΑ», δήλωσε η Kimberley Kruijver, ερευνήτρια στην ολλανδική εταιρεία συμβούλων TNO.
Η Ευρώπη στερείται βαρέων μεταφορικών αεροσκαφών, στρατιωτικών φορτηγών πλοίων και εξειδικευμένων οχημάτων που απαιτούνται για τη μετακίνηση αρμάτων μάχης και τεθωρακισμένων μονάδων. «Μπορούμε να μετακινήσουμε ελαφρύτερα οχήματα, αλλά όχι τα βαρύτερα», δήλωσε η Kruijver.
Ο Jannik Hartmann, συνεργάτης του Γερμανικού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, επιβεβαίωσε ότι μια απόσυρση των ΗΠΑ – για παράδειγμα από την αεροπορική βάση Ramstein της Γερμανίας – θα άφηνε την Ευρώπη χωρίς βασικό εξοπλισμό φόρτωσης, όπως ράμπες και βαγόνια με επίπεδη πλατφόρμα.
Η Ευρώπη διαθέτει επίσης λίγα εμπροσθοβαρή αποθέματα στρατιωτικού υλικού, ενώ οι ΗΠΑ έχουν προμήθειες σε όλη τη Γερμανία, την Πολωνία και την Ολλανδία.
Παράλληλα, η υπεράσπιση της ανατολικής πλευράς της Ευρώπης στηρίζεται σε αμερικανικά χρηματοδοτούμενα δίκτυα καυσίμων του ΝΑΤΟ που εκτείνονται σε όλη την ήπειρο. Εάν η Ουάσινγκτον υποχωρήσει, χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία θα αγωνιστούν να καλύψουν το κενό, ανέφερε ο Hartmann.
Επίσης, η Ευρώπη βασίζεται και στις αμερικανικές πληροφορίες, στην άμυνα στον κυβερνοχώρο και στην ανίχνευση υβριδικών απειλών. «Εάν οι ΗΠΑ αποσυρθούν, οι πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο και η δορυφορική επιτήρηση θα είναι οι πρώτες που θα επηρεαστούν», δήλωσε ο Simon Van Hoeymissen, ερευνητής στο Βασιλικό Ανώτατο Ινστιτούτο Άμυνας με έδρα τις Βρυξέλλες.
Οι δυνατότητες των ΗΠΑ στον τομέα της κυβερνοασφάλειας διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην υπεράσπιση των στρατιωτικών δικτύων της Ευρώπης.
Χωρίς αυτές, οι υποδομές της ηπείρου θα γίνονταν εύκολος στόχος για κυβερνοεπιθέσεις, σαμποτάζ και εκστρατείες παραπληροφόρησης. Ακόμη και με αυξημένες επενδύσεις, η Ευρώπη θα δυσκολευόταν να αντικαταστήσει αυτές τις δυνατότητες βραχυπρόθεσμα, σημείωσε ο Hartmann.
Αλλά ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να ενισχύσει τα στρατιωτικά της μέσα, η μετακίνηση στρατευμάτων, αρμάτων μάχης και καυσίμων σε όλη την ήπειρο – και όχι απαραίτητα κατά μήκος της παραδοσιακής για το ΝΑΤΟ διαδρομής από τη Δύση προς την Ανατολή – θα αποτελούσε πρόκληση.
Ο Hodges χαρακτήρισε επίσης τις ευρωπαϊκές υποδομές «μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις» για τη στρατιωτική κινητικότητα.
«Εάν τοποθετήσετε έναν εκτοξευτή Patriot σε ένα σιδηροδρομικό βαγόνι, θα χωράει μέσα από κάθε σήραγγα; Αν είναι σε αυτοκινητοπομπή, μπορεί να περάσει κάτω από κάθε γέφυρα με ασφάλεια;», διερωτήθηκε. «Μπορούν οι γέφυρες στην Ανατολική και Νότια Ευρώπη να αντέξουν το βάρος ενός άρματος 70-75 τόνων;». Η απάντηση είναι όχι.
Το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ευρώπης δεν είναι σχεδιασμένο για ταχείες στρατιωτικές μετακινήσεις μεγάλης κλίμακας, έγραψε ο Sergei Boeke, πολιτικός σύμβουλος στην Ευρωπαϊκή Κοινή Διοίκηση Υποστήριξης και Ενεργοποίησης του ΝΑΤΟ, σε έγγραφο σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατιωτική κινητικότητα.
Οι αδύναμες γέφυρες, οι απότομες στροφές, οι στενές σήραγγες και οι κακώς τοποθετημένες πινακίδες καθιστούν δύσκολη τη γρήγορη μετακίνηση βαρέων τεθωρακισμένων με τον σιδηρόδρομο – ενώ και οι δρόμοι δεν είναι καλύτεροι.
Οι κίτρινες πινακίδες ταξινόμησης γεφυρών, οι οποίες υποδεικνύουν πόσο βάρος μπορεί να μεταφέρει μια γέφυρα, είναι σπάνιες σε πολλές χώρες. Και σε αντίθεση με τα σχέδια της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, οι περισσότερες από τις σημερινές υποδομές δεν προορίζονταν ποτέ για στρατιωτική χρήση.
Προετοιμασία για πόλεμο
Οι προκλήσεις που υπάρχουν στον συντονισμό μπορούν να επηρεάσουν και τις στρατιωτικές ασκήσεις μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ, ενώ υπάρχουν ανησυχίες πως οι ΗΠΑ μπορεί να μειώσουν τη συμμετοχή σε αυτές μελλοντικά.
Ωστόσο, γίνονται προσπάθειες για να βελτιωθεί η κατάσταση. Ο διοικητής του JSEC, υποστράτηγος Kai Rohrschneider, δήλωσε στο POLITICO ότι η διοίκησή του συνεργάζεται με χώρες για την αξιολόγηση και την εξειδίκευση των «ελάχιστων επιχειρησιακών απαιτήσεων» για το δίκτυο μεταφορών.
Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τον εντοπισμό κρίσιμων υποδομών και κόμβων εφοδιασμού, την κατανόηση του ποιος τους λειτουργεί και τους υποστηρίζει και την ενθάρρυνση των εθνών να υιοθετήσουν ένα πιο ευέλικτο σύστημα στρατιωτικής κινητικότητας.
Ωστόσο, όλα αυτά τα σχέδια εξακολουθούν να βασίζονται στο παλιό μοντέλο της δημιουργίας υποδομών δυτικής-ανατολικής κατεύθυνσης με βάση τη συμμαχία με τις ΗΠΑ.
Αν οι Αμερικανοί δεν εμφανιστούν τελικά, τίποτα από όλα αυτά – ούτε οι διάδρομοι, ούτε τα λιμάνια, ούτε η σχολαστικά σχεδιασμένη υλικοτεχνική υποδομή – θα λειτουργήσουν, επειδή τα πλοία και τα αεροπλάνα στα οποία βασίζονται μπορεί να είναι σταθμευμένα χιλιάδες μίλια μακριά.
Επενδύοντας σε μεγάλο βαθμό σε μια πολεμική στρατηγική που βασίζεται στην υποστήριξη των ΗΠΑ, η οποία μπορεί να μην υλοποιηθεί ποτέ, η Ευρώπη κινδυνεύει να προετοιμαστεί για τη λάθος σύγκρουση – μια σύγκρουση όπου τα λιμάνια και οι παραλίες θα μείνουν άδειες, ενώ τα ευρωπαϊκά εργοστάσια που κατασκευάζουν τανκς και οι βάσεις που εκπαιδεύουν στρατεύματα, θα αποκοπούν από το μέτωπο. Ωστόσο, λίγοι εμπειρογνώμονες – ή υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής – φαίνονται πρόθυμοι να αντιμετωπίσουν αυτό το ενδεχόμενο.
Αν οι Αμερικανοί κάνουν πίσω, «η (ρωσική) απειλή θα γίνει μόνο χειρότερη», εκτιμά ο Hodges.
«Αν οι Ρώσοι πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα παραμείνουν δεσμευμένες, ο κίνδυνος να πάρουν μια τρομερή απόφαση αυξάνεται», εξήγησε, τονίζοντας πως «το πρόβλημα της στρατιωτικής κινητικότητας πρέπει να λυθεί – ανεξάρτητα από το αν οι ΗΠΑ είναι εκεί ή όχι».
Πηγή: skai.gr
