Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει στα κράτη μέλη της Ένωσης να δεχθούν 120.000 πρόσφυγες που βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ουγγαρία.
Αυτή η πρόταση, η οποία θα παρουσιασθεί αύριο από τον πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενο αίτημά του για την εισδοχή ακόμη 40.000 ατόμων.
Πρόκειται για μία νέα απόπειρα απάντησης στην άνευ προηγουμένου μαζική εισροή προσφύγων στην Ευρώπη, που στην πλειοψηφία τους προέρχονται από τη Συρία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει στη Γερμανία και τη Γαλλία να δεχθούν 31.443 και 24.031 άτομα αντίστοιχα κατά τα επόμενα δύο χρόνια. Η Ισπανία είναι η τρίτη χώρα η οποία θα κληθεί να υποδεχθεί λίγο λιγότερους από 15.000 πρόσφυγες.
Θα ακολουθήσουν η Πολωνία, η Ολλανδία, η Ρουμανία, το Βέλγιο, η Σουηδία, σύμφωνα με τις διαρροές στον Τύπο, κατ΄εφαρμογήν ενός αριθμητικού τύπου που συνδυάζει ποικίλα δημογραφικά και οικονομικά κριτήρια. Η Επιτροπή σχεδιάζει να απαιτήσει οικονομική αποζημίωση από τις χώρες που θα αρνηθούν να δεχθούν πρόσφυγες στο έδαφός τους, σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή.
Η Βρετανία, η Ιρλανδία και η Δανία, οι οποίες διαθέτουν ρήτρα εξαίρεσης από τις ευρωπαϊκές πολιτικές σε τέτοια θέματα, δεν θα συμμετάσχουν στο σχέδιο αυτό κατανομής προσφύγων.
Αυτό δεν θα τις εμποδίσει να δεχθούν κάποιον αριθμό προσφύγων. Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι η χώρα του είναι έτοιμη να δεχθεί κατά τη διάρκεια των πέντε προσεχών ετών 20.000 άτομα που θα προέρχονται από προσφυγικούς καταυλισμούς εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ευρωπαϊκή πρόταση για την “μετεγκατάσταση” 120.000 προσφύγων προστίθεται στην προηγούμενή η οποία διαμορφώθηκε πριν από το καλοκαίρι, για την κατανομή σε ευρωπαϊκές χώρες 40.000 προσφύγων που βρίσκονται στην Ιταλία και την Ελλάδα. \Οι ευρωπαϊκές χώρες κατόρθωσαν έπειτα από πολύ κόπο να αποφασίσουν τη μετεγκατάσταση 32.256 προσφύγων από τους 40.000 της αρχικής πρότασης και η απόφαση αυτή θα επικυρωθεί στις 14 Σεπτεμβρίου. Η εφαρμογή αυτής της πρώτης κατανομής προσφύγων θα αρχίσει τον Οκτώβριο, σύμφωνα με πηγή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Για τους 40.000 αυτούς πρώτους πρόσφυγες, της πρώτης πρότασης, όπως και για τους 120.000, της νέας πρότασης, πρόκειται για έναν μηχανισμό “μετεγκατάστασης”, δηλαδή μεταφοράς από το ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης στο άλλο.
Τα δικαιώματα των προσφύγων
Οι πρόσφυγες που “μετεγκαθίστανται” δεν θα έχουν άλλη επιλογή προορισμού και θα πρέπει να παραμείνουν στη χώρα όπου θα μεταφερθούν, η οποία θα λάβει ευρωπαϊκή βοήθεια ύψους 6.000 ευρώ ανά άτομο, σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής.
Αυτές οι “μετεγκαταστάσεις” αποτελούν εξαιρέσεις- στο όνομα της αλληλεγγύης μεταξύ κρατών – από τους ευρωπαϊκούς κανόνες, οι οποίοι προβλέπουν ότι οι πρόσφυγες θα παραμένουν υπό τη φροντίδα της χώρας εισόδου τους στην Ευρωπαϊκή Ενωση (συμφωνίες του Δουβλίνου).
Από την άλλη πλευρά υπάρχουν μηχανισμοί “μεταφοράς” προς κράτη μέλη της ΕΕ προσφύγων που έχουν εγκατασταθεί σε τρίτες χώρες, όπως είναι ο Λίβανος.
Τον Ιούλιο, στο περιθώριο των συνομιλιών για τη “μετεγκατάσταση”, τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέχθηκαν να μοιρασθούν την “μεταφορά” για διάστημα δύο ετών 20.000 προσφύγων, που έχουν ήδη το καθεστώς του πρόσφυγα, αλλά βρίσκονται ακόμη στο ευρωπαϊκό έδαφος. Η πρωτοβουλία που ανήγγειλε ο Ντέιβιντ Κάμερον εντάσσεται σε αυτήν τη διαδικασία.
Πέραν των συγκεκριμένων προτάσεων που βρίσκονται στο τραπέζι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ήθελε να αποφύγει στο εξής το καθήκον να διατυπώνει προτάσεις για την υποδοχή και κατανομή προσφύγων προς “μετεγκατάσταση”, διαδικασία που απαιτεί εξαντλητικές διαπραγματεύσεις με τα κράτη.
Ο “αναγκαστικός και διαρκής” μηχανισμός κατανομής που θέλει να θέσει σε ισχύ τους επόμενους μήνες ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, μηχανισμός που θα εφαρμόζεται αυτομάτως σε περιόδους κρίσης έμοιαζε αμφίβολος εδώ και λίγους μήνες λόγω της εχθρικής στάσης πολλών κρατών της ΕΕ.
Ωστόσο, το κλίμα άρχισε να αλλάζει όταν αυξήθηκε δραματικά ο αριθμός των προσφύγων και η ατμόσφαιρα άλλαξε οριστικά όταν δημοσιοποιήθηκαν οι φωτογραφίες του πνιγμένου μικρού Αϊλάν Κούρντι στην τουρκική παραλία.
Η Γαλλία, εχθρική στην ιδέα των μόνιμων ποσοστώσεων, υποστηρίζει πλέον, μαζί με τη Γερμανία την ανάγκη ενός “μόνιμου και υποχρεωτικού μηχανισμού υποδοχής των προσφύγων ώστε να κατανεμηθεί το βάρος σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες”.
Το Παρίσι επιμένει στην ανάγκη βελτίωσης των διαδικασιών ταυτοποίησης των ανθρώπων που εμφανίζονται στα εξωτερικά σύνορα της ζώνης Σένγκεν, ώστε να διαχωρίζονται κατά σαφή τρόπο οι πρόσφυγες, που έχουν ανάγκη προστασίας, από τους οικονομικούς μετανάστες.