Με αφορμή τη συμπλήρωση τεσσάρων χρόνων από την έναρξη του εμφυλίου στη Συρία οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δημοσιοποιούν, παγκοσμίως, υλικό από τη δράση τους στην περιοχή, εστιάζοντας στην «επείγουσα κατάσταση» που έχει διαμορφωθεί.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο γεγονός ότι υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι εγκλωβισμένοι μέσα στη χώρα που ζουν κάτω από πολύ άσχημες συνθήκες, χωρίς ιατρική φροντίδα και με την απειλή του Ισλαμικού Κράτους παρούσα.
Οι διαδηλώσεις που ξεκίνησαν το 2011 ως συνέπεια της Αραβικής Άνοιξης οδήγησαν σε έναν εμφύλιο με τουλάχιστον 200 χιλιάδες νεκρούς, 7,6 εκατομμύρια ανθρώπους εκτοπισμένους μέσα στη χώρα τους και περισσότερους από 3,2 εκατ. καταγεγραμμένους πρόσφυγες στο εξωτερικό.
«Καθώς ο πόλεμος στη Συρία εισέρχεται στον πέμπτο χρόνο, η πολυπόθητη και αναγκαία βοήθεια αδυνατεί να φτάσει σε εκατομμύρια ανθρώπους, οι οποίοι είναι παγιδευμένοι στις συγκρούσεις, ενώ απαιτείται μαζική αύξηση της ιατρικής βοήθειας», δηλώνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η γενική διευθύντρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Μαριέττα Προβοπούλου και συμπληρώνει: «Το σύστημα Υγείας της Συρίας έχει καταστραφεί. Η πρόσβαση στη βασική ιατρική θεραπεία έχει καταστεί σχεδόν αδύνατη, λόγω έλλειψης προμηθειών και ειδικευμένου ιατρικού προσωπικού ή εξαιτίας των επιθέσεων σε ιατρικές δομές».
Μόνο στο Χαλέπι, σύμφωνα με τα στοιχεία των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, από τους εκτιμώμενους 2.500 γιατρούς που εργάζονταν στην πόλη, όταν ξέσπασαν οι συγκρούσεις, αυτή τη στιγμή παραμένουν λιγότεροι από 100 στα νοσοκομεία που εξακολουθούν να λειτουργούν. Οι υπόλοιποι την εγκατέλειψαν, εκτοπίστηκαν μέσα στη χώρα, έπεσαν θύματα απαγωγής ή σκοτώθηκαν. Η ζωή στην πόλη είναι μαρτυρική καθώς δέχεται συνεχή πλήγματα και από βόμβες-βαρέλια, δηλαδή από βαρέλια γεμάτα εκρηκτικά και πυρομαχικά, που έχουν προκαλέσει χιλιάδες θανάτους και τραυματισμούς αμάχων, με καταστροφικές συνέπειες στις υποδομές και τα σπίτια.
Η άρνηση της συνεργασίας από την πλευρά της κυβέρνησης της Συρίας, η σταδιακή επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας και η απαγωγή των πέντε μελών της οργάνωσης από ομάδα του Ισλαμικού Κράτους (IS) τον Ιανουάριο 2014, ανάγκασαν τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα να μειώσουν τις δραστηριότητές τους στη χώρα. Συνεχίζουν όμως να λειτουργούν έξι ιατρικές δομές. Επίσης, η οργάνωση έχει δημιουργήσει υποστηρικτικά δίκτυα για περισσότερες από 100 ιατρικές δομές σε περιοχές που ελέγχονται τόσο από την κυβέρνηση όσο και από αντιπολιτευτικές δυνάμεις.
«Αυτά τα δίκτυα επιτρέπουν στο ελάχιστο, αλλά με πλήρη αφοσίωση στον συριακό λαό, ιατρικό προσωπικό της χώρας, να εργαστεί, πολύ συχνά σε εξαιρετικά επικίνδυνες συνθήκες, παρέχοντας ελάχιστη ιατρική φροντίδα στους πληθυσμούς που έχουν παγιδευτεί από τις συγκρούσεις. Αυτή η υποστήριξη, αν και πολύτιμη, είναι εφικτή μόνο σε περιορισμένες περιοχές και υστερεί κατά πολύ από την κάλυψη των τεράστιων ιατρικών αναγκών», υπογραμμίζει η κ. Προβοπούλου.
Τα στοιχεία για τους ανθρώπους που έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους συγκλονίζουν. «Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, έχει προκαλέσει μία από τις μεγαλύτερες μαζικές μετακινήσεις πληθυσμού στην πρόσφατη ιστορία. Ένας στους δύο Σύρους έχει εγκαταλείψει την εστία του εξαιτίας του πολέμου: είτε έχουν εκτοπιστεί μέσα στη χώρα, είτε έχουν αναζητήσει καταφύγιο στον γειτονικό Λίβανο, την Ιορδανία, την Τουρκία, το Ιράκ, αλλά και την Ευρώπη. Χιλιάδες Σύροι φτάνουν και στην Ελλάδα, στα Δωδεκάνησα από την Τουρκία, έχοντας διασχίσει το Αιγαίο μέσα σε μικρές βάρκες», λέει η κ. Προβοπούλου.
«Οι άνθρωποι φτάνουν πολύ ταλαιπωρημένοι. Βλέπουμε πολλά περιστατικά με υποθερμία, λοιμώξεις του αναπνευστικού, γεγονός που μας δείχνει ότι έχουν υποστεί σοβαρή κακουχία, σωματική και ψυχική. Μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων που βλέπουμε έχει διασωθεί μέσα στη θάλασσα και είναι παγωμένοι και ιδιαίτερα καταπονημένοι. Μου έχουν κάνει ιδιαίτερη εντύπωση όλοι εκείνοι οι ανήλικοι που έρχονται μόνοι τους στην Ελλάδα για να ξεφύγουν από τον πόλεμο, ελπίζοντας σε ένα καλύτερο αύριο», σημειώνει ο δρ. Δημήτρης Γιαννούσης, γιατρός στην δράση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στα Δωδεκάνησα.
Οι μαρτυρίες των Σύρων που συνάντησαν οι γιατροί στις δράσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για τη φροντίδα προσφύγων στον Λίβανο και τα Δωδεκάνησα είναι ενδεικτικές της μεγάλης ανατροπής που βίωσαν εκατομμύρια άνθρωποι, που από τη μια στιγμή στην άλλη έχασαν τα πάντα.
Η 66χρόνη Ιζντιχάρ με τη 46χρονη κόρη της Φατιμά βρίσκονται στην κλινική των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στην Τρίπολη του Βορείου Λιβάνου. Οι δύο γυναίκες είναι πρόσφυγες από τη Συρία. Ο πόλεμος άλλαξε ολοκληρωτικά τη ζωή τους. Η Ιζντιχάρ είναι χρόνια ασθενής και η κατάστασή της επιδεινώνεται λόγω του πολέμου. «Είμαστε από την πόλη Χομς. Αναγκαστήκαμε να φύγουμε. Το σπίτι μας καταστράφηκε. Δίδασκα Γαλλικά και εργαζόμουν ως γραμματέας σε σχολείο. Τώρα δεν έχουμε τίποτα. Μοναδική μας ευχή είναι να γυρίσουμε πίσω στη χώρα μας. Αν τελειώσει ο πόλεμος, θα μέναμε ακόμα και σε σκηνή, εκεί που πριν ήταν το σπίτι μας».
Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα συνάντησαν τον 64χρονο Εμπσενάμ, βρεγμένο να τρέμει στο Λιμεναρχείο της Λέρου με υποθερμία. «Πριν τον πόλεμο, ζούσαμε στη Δαμασκό. Είμαι πολιτικός μηχανικός. Η ζωή μας ήταν εξαιρετική. Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, ανησυχούσα για τις κόρες μου και φύγαμε για την Αίγυπτο. Μετά από δύο μήνες στο Κάιρο, έμαθα από γείτονες ότι το σπίτι μου στη Συρία καταστράφηκε. Το ταξίδι από την Τουρκία στην Ελλάδα ήταν πολύ δύσκολο. Αλλά αν το συγκρίνω με τις δυσκολίες που είχα στη Συρία ή στην Αίγυπτο, δεν είναι τίποτα».
«Η ζωή πριν τον πόλεμο ήταν πολύ καλή. Η μητέρα μου ήταν καθηγήτρια Αγγλικών, ο πατέρας μου ήταν μηχανικός κι εγώ προετοιμαζόμουν να σπουδάσω. Ποτέ δεν πιστεύαμε ότι θα αναγκαζόμαστε να εγκαταλείψουμε τη χώρα. Έφυγα από τη Συρία γιατί έχω διαβήτη και αφότου ξεκίνησε ο πόλεμος δεν υπάρχει κατάλληλη φροντίδα», περιγράφει ο 18χρονος Μοχάτζερ, που βρέθηκε στην Κω.
«Αυτή τη στιγμή στη Συρία απαιτείται απεγνωσμένα μια μεγάλης κλίμακας, διεθνής ανθρωπιστική προσπάθεια. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε με όλους τους φορείς που εμπλέκονται στη διαμάχη, όπως έχουμε κάνει με επιτυχία σε πολλές εμπόλεμες περιοχές, προκειμένου να μας επιτραπεί να εργαστούμε με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα στη Συρία, εξασφαλίζοντας ότι η βοήθεια θα φτάσει στους πολίτες. Μέχρι τότε, η μόνη σωτήρια βοήθεια που έχουν οι άνθρωποι αυτοί είναι τα δίκτυα των γιατρών και των ακτιβιστών. Μπορούμε και οφείλουμε να κάνουμε πολύ περισσότερα για τους ανθρώπους στη Συρία», υπογραμμίζει η διεθνής πρόεδρος Γιατρών Χωρίς Σύνορα, δρ. Τζοάν Λιου.
Δείτε τις φωτογραφίες από τη δράση των Γιατρών Χωρίς Σύνορα
(Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα και προέρχονται από την παγκόσμια βάση οπτικοακουστικού υλικού τους. Οι πρώτες τέσσερις φωτογραφίες είναι της φωτογράφου Anna Surinyach, ενώ η πέμπτη είναι του φωτογράφου Robin Meldrum).
