Από το 2011 μέχρι σήμερα ξεκινά η παρουσίαση των γεγονότων που έφεραν το ISIS εδώ που είναι σήμερα.
Tο Vox προσπαθεί να συνθέσει σε 18 βήματα, το παζλ του Ισλαμικού Κράτους που έχει αναλάβει την ευθύνη για πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις με τελευταία αυτή της Παρασκευής στο Παρίσι.
1. Το ISIS ήταν η Αλ-Κάιντα στο Ιράκ
Τα στρατεύματα των ΗΠΑ και των συμμαχικών σουνιτών νίκησαν την Αλ Κάιντα στο Ιράκ κατά τη διάρκεια του 2007 – αλλά δεν την κατέστρεψαν. Το 2011, η ομάδα άρχισε να ανοικοδομείται, και το 2012 και το 2013 απελευθέρωσε έναν αριθμό κρατουμένων από την ιρακινή κυβέρνηση, οι οποίοι στη συνέχεια εντάχθηκαν στις τάξεις της.
Εν τω μεταξύ, η ομάδα είδε μια ευκαιρία στη Συρία, όπου οι ειρηνικές διαμαρτυρίες μεταμορφώθηκα σε βία στα μέσα του 2011 και 2012. Ξεκίνησε την ίδρυση της παρουσίας της στη Συρία στα μέσα του 2011, προκειμένου να συμμετάσχει στον αγώνα κατά του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Ασάντ.
Το 2013, η ομάδα κάποτε γνωστή ως Αλ Κάιντα στο Ιράκ – που τώρα βασίζεται στην Συρία και το Ιράκ – μετονομάστηκε σε ISIS.
2. ISIS θέλει να καθιερώσει ένα χαλιφάτο
Από το 2004, ο στόχος της ομάδας ήταν συνεπής: βρήκε ένα σκληροπυρηνικό σουνιτικό ισλαμικό κράτος στις θέσεις του στη Συρίας και το Ιράκ. Ακόμη και μετά την διάσπαση της ISIS από την Αλ Κάιντα στο Φεβρουάριο του 2014 (εν μέρει λόγω του ότι το ISIS ήταν πάρα πολύ σκληρό ακόμα και για την Αλ-Κάιντα), ο στόχος του ISIS παρέμεινε ο ίδιος.
Σήμερα, κατέχει ένα μεγάλο μέρος του εδάφους τόσο στο Ιράκ όσο και τη Συρία, ίσο με περίπου το μέγεθος του Ηνωμένου Βασιλείου.
3. Η σύγκρουση μεταξύ ιρακινών σουνιτών και σιιτών διατηρεί τον ISIS
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την αναβίωση του ISIS είναι η σύγκρουση μεταξύ των μεγαλύτερων δύο Αραβικών θρησκευτικών ομάδων του Ιρακ: τους Σιίτες και τους Σουνίτες. Οι ίδιοι οι μαχητές ISIS είναι σουνίτες, και η ένταση μεταξύ των δύο ομάδων είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την στράτευση στον ISIS.
Η διάσπαση σουνιτών-σιιτών στο Ισλάμ ξεκίνησε με μια διαμάχη για το ποιος θα αναλάβει την εξουσία μετά το θάνατο του Προφήτη Μωάμεθ. Σήμερα οι διαφορές έχουν να κάνουν με τη σύγχρονη πολιτική εξουσία.
4. Ο πρώην πρωθυπουργός του Ιράκ έκανε χειρότερο το πρόβλημα του ISIS
Ο χειρισμός της σουιτικής μειοψηφίας από τον πρώην πρωθυπουργό του Ιράκ, Νουρί αλ-Μαλίκι, βοήθησε σημαντικά τον ISIS.
Ο Μαλίκι, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός το 2006 – 2014, έχτισε ένα σιιτικό κράτος και αρνήθηκε να λάβει μέτρα για να φιλοξενήσει σουνίτες, οι οποίοι ένοιωθαν ήδη ότι έχουν αποκλειστεί από τότε που έχασαν την επιρροή τους το 2003. Η αστυνομία σκότωσε ειρηνικούς σουνίτες διαδηλωτές και χρησιμοποίησε αντι-τρομοκρατικούς νόμους για τη μαζική σύλληψη των σουνιτών αμάχων. Ο Μαλίκι έκανε συμμαχίες με βίαιους σιίτες αντάρτες, εξοργίζοντας τους σουνίτες. Το ISIS το εκμεταλλεύτηκε αυτό για να στρατολογήσει νέους μαχητές.
Όταν το ISIS ανοικοδομήθηκε έθεσε τον σεχταρισμό των Σουνιτών στην καρδιά της ταυτότητας και της προπαγάνδας του
5. Το ISIS κατέχει επίσης ένα τεράστιο μέρος του εδάφους στη Συρία
Ο συνεχιζόμενος εμφύλιος πόλεμος στη Συρία διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην αναγέννηση του ISIS, που του επιτρέπει να διατηρήσει το έδαφος και να δημιουργήσει όπλα και χρήματα. Ο πόλεμος τους έδωσε πολλή πρόσβαση σε βαρύ οπλισμό. Το ISIS επίσης έχει μια ροή χρηματοδότησης στη διάθεσή του λόγω των τοπικών επιχειρήσεων και στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
6. Το ISIS χρηματοδοτείται μέσω του πετρελαίου και του εκβιασμού
Το ISIS, σε αντίθεση με πολλές άλλες ομάδες τζιχαντιστών, δεν εξαρτάται από την ξένη χρηματοδότηση για να επιβιώσει. Στη Συρία, έχει χτίσει κα΄τι σαν ένα μίνι-κράτος: εισπράττει φόρους, πουλά ηλεκτρική ενέργεια και εξάγει πετρέλαιο για να χρηματοδοτήσει τις μαχητικές του δραστηριότητές.
7. Η παγκόσμια αγορά πετρελαίου είχε τρομάξει αρχικά από τον ISIS, αλλά τώρα η επιροή του είναι ελάχιστη
Το Ιράκ είναι το σπίτι των πέμπτων μεγαλύτερων κοιτσμάτων πετρελαίου στον κόσμο, και αυτή τη στιγμή παράγει περίπου το 4% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου. Μέχρι στιγμής, η σύγκρουση του ISIS δεν έχει ακόμη να διαταράξει τις μεγάλες περιοχές παραγωγής πετρελαίου στο βορειοανατολικό και νοτιοανατολικά Ιράκ. Ενώ αρχικά είχε τρομάξει τις αγορές πετρελαίου, η επίδρασή του φαίνεται σήμερα να είναι αρκετά μικρή.
8. Η σύγκρουση ήταν ένα δώρο για τους Κούρδους του Ιράκ – αρχικά
Οι Κούρδοι, οι οποίοι ζουν τόσο στη Συρία όσο και το Ιράκ, είναι ως επί το πλείστον Σουνίτες, αλλά εθνοτικά διακρίνονται από τους Άραβες. Ελέγχουν μία λωρίδα βορειοανατολικά Ιράκ, όπου βρίσκονται πολλά από τα κοιτάσματα πετρελαίου. Στις αρχές της σύγκρουσης, ήταν σχετικά αμέτοχοι. Αλλά όταν το ISIS ωθήθηκε σε Κουρδικό έδαφος τον Αύγουστο του 2014 οι Κούρδοι αντεπιτέθηκαν, και έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ήττες του ISIS από τότε.
9. Επικίνδυνοι σιίτες μαχητές παίζουν τεράστιο ρόλο στη σύγκρουση
Αυτή η σύγκρουση συχνά απεικονίζεται ως μια πάλη ανάμεσα στην ιρακινή κυβέρνηση και τον ISIS. Αυτό είναι υπεραπλουστευμένο σε πολλά επίπεδα: πέρα από τους Κούρδους, η ιρακινή κυβέρνηση έχει σημαντική συνδρομή από το Ιράν και τους σιίτες μαχητές. Και το ISIS δεν κατέλαβε ένα μεγάλο κομμάτι του Ιράκ μόνο του.
Οι σιίτες αντάρτες ήρθαν να παίξουν ένα σημαντικό -ίσως επικίνδυνα σημαντικό – ρόλο στον πόλεμο εναντίον του ISIS.
10. Το ISIS έχει σημειώσει σημαντικά εδαφικά κέρδη στο Ιράκ, αλλά τα χάνει
Σημαντική νίκη για τον ISIS ήταν αυτή στη Μοσούλη, μια βόρεια ιρακινή πόλη και η δεύτερη πιο πυκνοκατοικημένη, τον Ιούνιο του 2014.
Ωστόσο, το ISIS έχει χάσει σημαντικό μέρος του εδάφους στο Ιράκ. Η πιο σημαντική νίκη ήταν τον Απρίλιο, όταν ο ιρακινός στρατός και οι σιίτες μαχητές έσπρωξαν τον ISIS έξω από το Τικρίτ, τη γενέτειρα του Σαντάμ Χουσεΐν και μια μεγάλη σουνιτική πόλη. Τώρα, πολλοί ειδικοί στο Ιράκ θεωρούν ότι αναμένεται να χάσει τον έλεγχο του συνόλου της Ιρακινής κατοχής του.
11. Οι ιρακινές δυνάμεις είναι πολύ ισχυρότερες από ό, τι το ISIS, αλλά ο ιρακινός στρατός είναι ένα χάος
Το ISIS δεν μπορεί να προκαλέσει τον ιρακινό στρατό για τον έλεγχο της χώρας – και ως εκ τούτου, έχει σιγά-σιγά χάσει έδαφος στο Ιράκ. Αλλά ο ιρακινός στρατός είναι επίσης αδύναμος και εξαρτημένος από τη στήριξη των σιιτών πολιτοφυλάκων και των Κούρδων peshmerga, έτσι η πρόοδος του ήταν βραδύτερη από ό, τι θα περίμενε κανείς.
12. Το Ιράν πολεμά στο πλευρό της κυβέρνησης του Ιράκ
Η ιρανική κυβέρνηση είναι σιίτες, και έχει στενούς δεσμούς με την ιρακινή κυβέρνηση. Οπως η Συρία, το Ιράν δεν θέλει οι σουνίτες ισλαμιστές αντάρτες να ανατρέψουν μια φιλική σιιτική κυβέρνηση. Έτσι και στις δύο χώρες, το Ιράν κήρυξε πόλεμο.
13. Οι ΗΠΑ και το Ιράν σιωπηρά συνεργάζονται με το Ιράκ
Οι ΗΠΑ και το Ιράν ήταν σε διαμάχη για δεκαετίες στη Μέση Ανατολή για θέματα όπως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, το δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ, τη Συρία και το Ισραήλ. Ωστόσο, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και το Ιράν θέλουν την ιρακινή κυβέρνηση να κερδίσουν τον ISIS, και οι δύο χώρες παίζουν κάποιο ρόλο στη στρατιωτική εκστρατεία εναντίον του ISIS. Έτσι, οι δύο παραδοσιακοί εχθροί βρίσκονται ανεπίσημα σε συνεργασία, ακόμη και αν εξακολουθούν να διαφωνούν για το μέλλον του Ιράκ.
14. Οι ΗΠΑ διεξάγουν εκστρατεία για να καταστρέψουν τον ISIS
Στις 10 Σεπτεμβρίου, του 2014, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την καταστροφή του ISIS τόσο στο Ιράκ όσο και τη Συρία.
15. Μερικοί Αμερικανοί κατηγορούν τον Ομπάμα για την ανάπτυξη του ISIS
Υπάρχει μια έντονη πολιτική συζήτηση για το αν η κυβέρνηση Ομπάμα αξίζει να κατηγορείται για την άνοδο του ISIS.Η διαμάχη έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Ομπάμα δεν κατόρθωσε να επεκτείνει το καθεστώς της εποχής Μπους, της συμφωνίας με δυνάμεις του Ιράκ, το οποίο ορίζει ότι όλα τα στρατεύματα των ΗΠΑ αναγκάστηκαν να αποσυρθούν από το Ιράκ μέχρι το τέλος του 2011. Η κυβέρνηση προσπάθησε και απέτυχε να διαπραγματευτεί διατάξεις που θα επέτρεπαν στις ΗΠΑ για να αφήσει ένα αριθμό στρατευμάτων εκεί.
Αρκετοί κατηγορούν την αποτυχία αυτή του Ομπάμα για τη σημερινή κρίση. Λένε ότι ο Ομπάμα δεν προσπάθησε πολύ σκληρά για να διαπραγματευτεί τους όρους με τον τότε Ιρακινό πρωθυπουργό Νούρι αλ-Μαλίκι.
16. Οι σουνίτες του Ιράκ και μειονότητες θα υποφέρουν το περισσότερο
Οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι το ISIS τελικά θα χάσει τον έλεγχο και οι Κούρδοι ενδεχομένως να είναι οι μεγάλοι νικητές.«Το Ισλαμικό Κράτος … θα χάσει τη μάχη στο να κρατήσει έδαφος στο Ιράκ», σημειώνει ο Ντάγκλας Ολιβαντ, διευθυντής του εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας για το Ιράκ 2008-2009 .Στους μήνες ή τα χρόνια που θα χρειαστούν για να γίνει αυτό όμως, οι άνθρωποι που ζουν κάτω από την εξουσία του θα υποφέρουν.
17. Το ISIS αιχμαλώτισε και εκτέλεσε τον James Foley και τον Steven Sotloff, δύο Αμερικανούς δημοσιογράφους
Ο James Foley ήταν ένας Αμερικανός δημοσιογράφος που χάθηκε στη Συρία πριν σχεδόν δύο χρόνια. Την Τρίτη, 19 Αυγούστου, κυκλοφόρησε ένα βίντεο με τον Foley, το οποίο προφανώς είχε φτιάξει το ISIS ως προειδοποίηση προς τις ΗΠΑ να σταματήσουν τις αεροπορικές επιθέσεις εναντίον της ομάδας στο Ιράκ, και έληξε με τον θάνατο του Foley.
Στις 2 Σεπτεμβρίου, το ISIS κυκλοφόρησε ένα βίντεο που δείχνει την εκτέλεση ενός δεύτερου Αμερικανού δημοσιογράφου, του Steven Sotloff.
18. Το ISIS ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στο Παρίσι
Στις 13 Νοεμβρίου 2015, ένα συντονισμένο κύμα βομβαρδισμών και πυροβολισμών χτύπησε αρκετές περιοχές στο Παρίσι. Στις επιθέσεις σκοτώθηκαν τουλάχιστον 129 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 352, καθιστώντας την πιο θανατηφόρα τρομοκρατική επίθεση στη γαλλική ιστορία. Το ISIS ανέλαβε την ευθύνη.
