ΤΡΑΜΠ: Η Ουάσινγκτον κατέθεσε την πιο σαφή και προωθημένη πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Axios, ο Ντόναλντ Τραμπ, μέσω του επιτελείου του, παρουσιάζει ένα σχέδιο-τελεσίγραφο που προκαλεί έντονες αντιδράσεις στο Κίεβο και επιφυλάξεις στην Ευρώπη.
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Η πρόταση περιλαμβάνει την αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία και σε άλλες ουκρανικές περιοχές, με αντάλλαγμα την αναστολή εχθροπραξιών και ένα περιορισμένο πακέτο αποζημιώσεων για την Ουκρανία.
Το περιεχόμενο της πρότασης – Τι δίνει και τι παίρνει κάθε πλευρά
Σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, το πλαίσιο που παρουσίασε η ομάδα Τραμπ σε Ουκρανούς αξιωματούχους στο Παρίσι, αποτελεί προϊόν τετράωρης συνάντησης του Αμερικανού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Το έγγραφο, μόλις μίας σελίδας, φέρει τη σφραγίδα της «τελικής πρότασης» και απαιτεί γενναίες παραχωρήσεις από τον Ζελένσκι, ο οποίος στο παρελθόν έχει απορρίψει κάθε συζήτηση περί εδαφικών απωλειών.
Η Ρωσία θα κερδίσει την επίσημη αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής, την αποδοχή της κατοχής στις περιφέρειες Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια, καθώς και υποσχέσεις από τις ΗΠΑ για άρση κυρώσεων και μελλοντική οικονομική συνεργασία.
Αντίστοιχα, η Ουκρανία θα λάβει κάποιες ασφαλιστικές εγγυήσεις από ευρωπαϊκές χώρες, περιορισμένη επιστροφή εδαφών στο Χάρκοβο και δικαίωμα ελεύθερης πλοήγησης στον ποταμό Δνείπερο. Προβλέπονται επίσης κονδύλια για την ανασυγκρότηση, χωρίς σαφή προσδιορισμό πηγών χρηματοδότησης.
Το ενεργειακό χαρτί και οι παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις
Στο επίκεντρο της πρότασης είναι και η διαχείριση του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, ο οποίος σύμφωνα με το σχέδιο θα παραμείνει υπό ουκρανική κυριότητα αλλά θα διαχειρίζεται από τις ΗΠΑ, προσφέροντας ενέργεια τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Ρωσία.
Παράλληλα, αποκαλύπτεται συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας για εκμετάλλευση εξορυκτικών κοιτασμάτων, με στόχο την αναθέρμανση της οικονομίας μέσω αμερικανικών επενδύσεων. Η συμφωνία αυτή, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, αναμένεται να υπογραφεί εντός της εβδομάδας.
Οι αντιδράσεις Κιέβου και οι ευρωπαϊκές ανησυχίες
Η Ουκρανία αναμένεται σήμερα να απαντήσει επίσημα. Σύμφωνα με κυβερνητική πηγή που επικαλείται το Υπουργείο Εξωτερικών Ουκρανίας, η πρόταση «είναι σαφώς ευνοϊκή για τη Μόσχα» και δεν εγγυάται πραγματική ειρήνη, αλλά μονιμοποίηση της σημερινής κατοχής. Το Κίεβο φοβάται ότι αν αποδεχθεί την πρόταση, θα δημιουργήσει προηγούμενο «επιβράβευσης» της βίας ως μέσου διεκδίκησης.
Από την πλευρά της, η Ρωσία φέρεται διατεθειμένη να «παγώσει» τις εχθροπραξίες με τους υφιστάμενους συσχετισμούς δυνάμεων, απορρίπτοντας όμως την πρόταση για την ανάπτυξη ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης στις παραμεθόριες περιοχές.
Τι μέλλει γενέσθαι – Οι επόμενες κινήσεις
Ο Στιβ Γουίτκοφ πρόκειται να μεταβεί εκ νέου στη Μόσχα για τέταρτο γύρο συνομιλιών, ενώ παράλληλα συνεχίζεται η ευρωπαϊκή διαβούλευση. Ο Κιθ Κέλογκ αναλαμβάνει ρόλο-κλειδί στις επαφές στο Λονδίνο με αξιωματούχους από τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Βρετανία. Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, απέχει προς το παρόν, αλλά δηλώνει αισιόδοξος μέσω Twitter ότι η ειρήνη «είναι πλέον ορατή».
Το State Department επισημαίνει πως οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο και κάθε απόφαση μπορεί να επηρεάσει μακροπρόθεσμα την ισορροπία στην Ανατολική Ευρώπη.
Σύμφωνα με πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, αν η Ουκρανία απορρίψει και επισήμως την πρόταση, ο Λευκός Οίκος ενδέχεται να αναστείλει για μήνες τη συμμετοχή του σε πρωτοβουλίες διαμεσολάβησης, προτάσσοντας άλλες προτεραιότητες ενόψει εκλογών.
Το παρασκήνιο πυκνώνει. Το ερώτημα παραμένει: Ειρήνη με κόστος εδαφικής απώλειας ή πόλεμος δίχως τέλος;