ΠΟΥΤΙΝ – ΤΡΑΜΠ: Ανάλυση διεθνών πρακτορείων και πολιτικών δηλώσεων – Τι δείχνει η εμπλοκή του Βατικανού, η στάση της Μόσχας και οι προειδοποιήσεις Ζελένσκι
Ρεπορτάζ: Παντελής Χαριτάκης
Νέα ώθηση στον διπλωματικό διάλογο;
Η δίωρη τηλεφωνική επικοινωνία του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Ντόναλντ Τραμπ στις 19 Μαΐου 2025 σηματοδοτεί, σύμφωνα με διεθνή μέσα ενημέρωσης, μια δυνητική επανεκκίνηση των διπλωματικών προσπαθειών για την Ουκρανία. Όπως μετέδωσε το Associated Press, η συνομιλία έγινε σε «θετικό κλίμα», ενώ Τραμπ δήλωσε ότι Ρωσία και Ουκρανία θα ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός.
Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι δηλώσεις Ζελένσκι καταδεικνύουν ότι ο δρόμος προς την ειρήνη κάθε άλλο παρά εύκολος θα είναι.
Η ρωσική στάση: «Διαλλακτική, αλλά όχι υποχωρητική»
Όπως σημειώνει το Reuters, ο Πούτιν εμφανίζεται μεν πιο δεκτικός στις προτάσεις Τραμπ, όμως επανέλαβε τις πάγιες θέσεις του Κρεμλίνου: καμία υποχώρηση από τα εδάφη που έχουν περιέλθει στον έλεγχο της Ρωσίας.
«Ο πρόεδρος Πούτιν είναι έτοιμος να συνομιλήσει με τον Ζελένσκι, αλλά στη βάση ρεαλιστικών όρων», ανέφερε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου. Σύμφωνα με πληροφορίες του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, βασική ρωσική απαίτηση είναι η αναγνώριση της Κριμαίας και άλλων περιοχών ως ρωσικών.
Ζελένσκι: «Καμία αναγνώριση εδαφών – οι κυρώσεις πρέπει να συνεχιστούν»
Η απάντηση του Κιέβου δεν άργησε. Ο πρόεδρος Ζελένσκι ξεκαθάρισε πως «η Ουκρανία δεν αναγνωρίζει κανένα τμήμα της επικράτειάς της ως ρωσικό», δείχνοντας πως το πλαίσιο που θέτει η Μόσχα παραμένει απαράδεκτο. Σε ανάρτησή του στα social media και σε δηλώσεις του στο Γραφείο Τύπου της ουκρανικής προεδρίας τόνισε:
«Η απόσυρση των ΗΠΑ από τη διαδικασία ειρήνευσης θα ήταν ένα δώρο για τον Πούτιν. Οι αμερικανικές κυρώσεις είναι το μόνο αποτελεσματικό εργαλείο περιορισμού του ρωσικού στρατιωτικού δυναμικού».
Σύμφωνα με το CNN, ο Ζελένσκι ζήτησε την εντατικοποίηση των κυρώσεων σε ρωσικές τράπεζες και ενεργειακές εταιρείες.
Η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Χωρίς συμμετοχή της ΕΕ, καμία συμφωνία
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε πως ενημερώθηκε από τον Τραμπ για τη συνομιλία του με τον Πούτιν, εκφράζοντας την ικανοποίησή της, αλλά έθεσε ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές: «Οποιαδήποτε ειρηνευτική διαδικασία θα πρέπει να περιλαμβάνει την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους εταίρους».
Η πρόταση του Ζελένσκι για πενταμερή διάσκεψη (Ουκρανία, Ρωσία, ΗΠΑ, ΕΕ και Ηνωμένο Βασίλειο) έχει ήδη τεθεί υπό συζήτηση και φαίνεται να κερδίζει έδαφος, με τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία να δηλώνουν θετικές.
Το Βατικανό στο προσκήνιο: Φιλοξενία διαπραγματεύσεων;
Έκπληξη και θετική εντύπωση προκάλεσε η πρόθεση του Πάπα Λέοντα ΙΔ’ να φιλοξενήσει τις συνομιλίες στο Βατικανό. Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε:
«Η Ιταλία χαιρετίζει την πρόθεση του Αγίου Πατέρα να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο. Βρισκόμαστε σε συνεννόηση με όλους τους εταίρους για το πώς μπορεί να διευκολυνθεί η διαδικασία».
Σύμφωνα με το Vatican News, ήδη έχουν ξεκινήσει προκαταρκτικές επαφές, χωρίς ακόμη να υπάρξει επίσημη συμφωνία για το μέρος ή το χρονοδιάγραμμα.
Η θέση των ΗΠΑ: Μεγάλη ευκαιρία, αλλά όχι χωρίς όρους
Ο Ντόναλντ Τραμπ στην ανάρτησή του στο Truth Social υποστήριξε πως οι δύο πλευρές θα ξεκινήσουν άμεσα τις διαπραγματεύσεις και περιέγραψε το τηλεφώνημα με τον Πούτιν ως «καθοριστικό». Μίλησε για απεριόριστες δυνατότητες επενδύσεων και ανάπτυξης σε Ρωσία και Ουκρανία μετά τον πόλεμο.
Ο Λευκός Οίκος, σε μεταγενέστερη ενημέρωση, προειδοποίησε πως οι ΗΠΑ δεν θα παραμείνουν επ’ αόριστον στη διαδικασία εάν δεν υπάρξουν ουσιαστικές ενδείξεις προόδου.
Αντίδραση των διεθνών ΜΜΕ
• Η Le Monde σημειώνει ότι «η συνάντηση Πούτιν–Τραμπ δεν αποτελεί συμφωνία, αλλά πολιτικό τέχνασμα της Ουάσινγκτον εν όψει εκλογών».
• Η Frankfurter Allgemeine Zeitung εκτιμά ότι «η Μόσχα δοκιμάζει την αντοχή της Δύσης και την αποφασιστικότητα του Κιέβου».
• Η Al Jazeera επισημαίνει πως «η Ουκρανία δεν θέλει να υποκύψει στην πίεση, αλλά έχει ανάγκη από στρατιωτική στήριξη όσο οι συνομιλίες καθυστερούν».
• Το Sky News αναφέρει πως «ο Πούτιν επενδύει στην απομόνωση της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ, αλλά υποτιμά την ευρωπαϊκή συνοχή».
Τι μέλλει γενέσθαι;
Η διπλωματική σκηνή κινείται με ταχύτητα. Η επιθυμία Τραμπ να εξομαλύνει τις σχέσεις με τον Πούτιν, η αντίδραση της Ευρώπης, η αδιάλλακτη στάση του Κιέβου και η πρόταση του Βατικανού δημιουργούν ένα πολύπλοκο σκηνικό.
Σύμφωνα με ανώτατους διπλωματικούς κύκλους που επικαλείται το tilegrafimanews.gr οι επόμενες ημέρες είναι κρίσιμες. Οι Ρώσοι μετακινούν ελαφρές μονάδες από τις γραμμές του μετώπου, ενώ οι ΗΠΑ ζητούν να υπάρξει «συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα» έναρξης συνομιλιών.
Η διεθνής κοινότητα, οι θεσμοί και οι πολίτες παρακολουθούν με δέος. Η κλεψύδρα για μια ειρηνευτική συμφωνία τρέχει και το ερώτημα παραμένει: είναι αυτή η αρχή του τέλους ή άλλη μια διπλωματική αυταπάτη;