Αζερμπαϊτζάν: Η 18η Οκτωβρίου είναι η Ημέρα Αποκατάστασης της Εθνικής Ανεξαρτησίας του Αζερμπαϊτζάν.
Πριν από 30 χρόνια, στην έκτακτη σύνοδό του στις 18 Οκτωβρίου 1991, το Ανώτατο Σοβιέτ της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν υιοθέτησε ένα ιστορικό έγγραφο – τη Συνταγματική Πράξη για την Ανεξαρτησία του Κράτους.
Αναδείχθηκε ως ανεξάρτητη δημοκρατία για πρώτη φορά το 1918. Το Αζερμπαϊτζάν ήταν η πρώτη δημοκρατική χώρα στη Μουσουλμανική Ανατολή για 23 μήνες μεταξύ Μαΐου 1918 και Απριλίου 1920, αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα έγινε μία από τις πιο προοδευτικές χώρες στον κόσμο παρέχοντας καθολικά δικαιώματα ψήφου σε όλους τους πολίτες της. Το Αζερμπαϊτζάν ανέκτησε την ανεξαρτησία του στις 18 Οκτωβρίου 1991, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, και αυτοανακηρύχθηκε πολιτικός και νομικός διάδοχος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Μετά την ανεξαρτησία το Αζερμπαϊτζάν πέρασε πολλές δυσκολίες ως νέο κράτος. Οι προκλήσεις που προέκυψαν στον χώρο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης στις αρχές της δεκαετίας του ’90 δεν πέρασαν από το Αζερμπαϊτζάν κατά την πρώιμη περίοδο της ανεξαρτησίας του. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το Αζερμπαϊτζάν αντιμετώπισε εδαφικές διεκδικήσεις και στη συνέχεια στρατιωτική επίθεση από την Αρμενία, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη του 20 % των εδαφών του. Αυτά τα 30 χρόνια μπήκαν στην ιστορία ως περίοδος κατοχής των εδαφών του Αζερμπαϊτζάν από την Αρμενία.
Παρά τις πολλές δυσκολίες, η σοφή και ισορροπημένη πολιτική του ηγέτη Heydar Aliyev βοήθησε το Αζερμπαϊτζάν να γίνει η πιο επιτυχημένη χώρα στο Νότιο Καύκασο. Το Αζερμπαϊτζάν, προκειμένου να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη και να προωθήσει την περιφερειακή σταθερότητα, άνοιξε τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου σε ξένες συμμετοχές, γεγονός που έφερε διεθνείς επενδυτές και εγγυήθηκε την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας.
Το Αζερμπαϊτζάν άσκησε πολύ διαφορετική εξωτερική πολιτική μετά την ανεξαρτησία του. Το Αζερμπαϊτζάν διατηρεί στενούς δεσμούς τόσο με τις μουσουλμανικές χώρες, τη Χριστιανική Δύση όσο και με το Ισραήλ ταυτόχρονα. Το Αζερμπαϊτζάν αποδείχθηκε αξιόπιστος εταίρος της Δύσης διατηρώντας παράλληλα καλές, φιλικές σχέσεις με τη Ρωσία και το Ιράν, διατηρώντας τη ροή ενέργειας και εμπορίου μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.
Σήμερα το Αζερμπαϊτζάν παίζει καθοριστικό ρόλο στην παροχή ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη, βοηθώντας στη διαφοροποίηση των πόρων εφοδιασμού πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η ενέργεια, οι υποδομές και άλλα έργα που υλοποιούνται με την ενεργό συμμετοχή της χώρας παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της περιοχής στο σύνολό της. Εκτός από τον ενεργειακό τομέα, το Αζερμπαϊτζάν επένδυσε σημαντικά στην υποδομή των μεταφορών και ως αποτέλεσμα έγινε ένας σημαντικός περιφερειακός κόμβος μεταφορών, παράλληλα με τις
τεράστιες επενδύσεις που έγιναν και στον τομέα του τουρισμού, των τεχνολογιών της πληροφορίας, της γεωργίας και των κατασκευών.
Η κυβέρνηση λαμβάνει αποτελεσματικά μέτρα για να καταστήσει τη χώρα περιφερειακό κόμβο μεταφορών και τεχνολογιών πληροφορικής, ενώ μέχρι στιγμής έχουν υλοποιηθεί αρκετά μεγάλα έργα και συνεχίζονται οι εργασίες προς αυτή την κατεύθυνση.
Παρόλο που το Αζερμπαϊτζάν είχε τεράστια επιτυχία σε κάθε πτυχή του κρατικού μηχανισμού, η σύγκρουση με τη γειτονική Αρμενία παρέμεινε άλυτη μέχρι το φθινόπωρο του 2020. Με τα χρόνια, οι διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ δεν είχαν κανένα θετικό αποτέλεσμα. Με την πάροδο του χρόνου, η ατιμωρησία μόνο αύξησε την επιθετικότητα της Αρμενίας και τις νέες εδαφικές διεκδικήσεις κατά του Αζερμπαϊτζάν που οδήγησαν στον πλήρη πόλεμο στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Μέσα σε 44 ημέρες, το Αζερμπαϊτζάν απελευθέρωσε τα εδάφη του από την αρμενική κατοχή. Το Αζερμπαϊτζάν έλυσε την 30χρονη σύγκρουση και αποκατέστησε την εδαφική του ακεραιότητα και την ιστορική δικαιοσύνη με στρατιωτικά και πολιτικά μέσα. Η σύγκρουση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ έμεινε στο παρελθόν.
Το Αζερμπαϊτζάν έχει ήδη ανακοινώσει την ετοιμότητά του να ξεκινήσει την οριοθέτηση των συνόρων μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για ειρηνευτική συμφωνία με την Αρμενία, με βάση την αμοιβαία αναγνώριση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας του άλλου. Μια τέτοια συμφωνία θα μετατρέψει την περιοχή μας σε περιοχή ειρήνης και συνεργασίας. Η Αρμενία πρέπει να κάνει μια επιλογή μεταξύ της περιφερειακής συνεργασίας η των παράνομων και αβάσιμων εδαφικών διεκδικήσεων κατά των γειτόνων της. Η διεθνής κοινότητα πρέπει επίσης να παίξει τον θετικό της ρόλο σε αυτό το θέμα και να παροτρύνει την Αρμενία να συνειδητοποιήσει ότι η ειρήνη δεν έχει εναλλακτική λύση.
Το Αζερμπαϊτζάν θα συνεχίσει τις συνεχείς προσπάθειές του να εδραιώσει και να ενισχύσει την περιφερειακή ειρήνη και ανάπτυξη.