Πολλές αναλύσεις των εκλογικών αποτελεσμάτων στην Τουρκια αλλά και η ερμηνεια της συνάντησης του Τουρκου Προέδρου Ερντογάν με τον τέως αρχηγό και νυν βουλευτή της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP, κ. Ντενίζ Μπαϋκάλ που απασχολεί την τουρκική ειδησεογραφία, δείχνουν ότι μια συνεργασία του κυβερνωντος κόμματος με το 2ο κομμα (CHP) είναι πολύ πιθανή και ίσως να ”στηνεται” ήδη.
Σε δηλώσεις που προέβη ο Πρωθυπουργός κ. Α Νταβούτογλου παρόλο που ”τα έριξε” στην αξιωματική αντιπολίτευση, πρόσθεσε:”Εγγύηση της σταθερότητας, της ηρεμίας και της ειρήνης στην Τουρκία είναι το ΑΚΡ. Κατά συνέπεια, επειδή είμαστε και ο καθοριστικός παράγοντας της πολιτικής στη συνέχεια, εμείς θα πραγματοποιήσουμε όποιο βήμα απαιτείται να πραγματοποιήσουμε στο πλαίσιο των σημερινών πραγματικοτήτων, χωρίς να αφήνουμε εκτός καμία πιθανότητα και καμία εναλλακτική περίπτωση. Είχα πει ότι εμείς δεν κλείσαμε ποτέ τις πόρτες. Διατηρήσαμε πάντοτε ανοικτές τις πόρτες της πολιτικής. Καθώς και τις πόρτες της ψυχής μας στο έθνος”.
Αλλά και σε άλλη δήλωση στην κρατική τηλεόραση TRT είπε: «Θέλαμε να αλλάξουμε το σύστημα σε προεδρικό αλλά ο λαός δεν μας το επέτρεψε. Είπαμε ότι η κυβέρνηση συνασπισμού δεν είναι καλή αλλά ο λαός που είναι υπεράνω όλων είπε ότι τη θέλει. Η πίεση για πρόωρες εκλογές δεν αντανακλούν τον σεβασμό στη θέληση του λαού. Δεν θα επιτρέψουμε το χάος. Είμαστε έτοιμοι να συμβιβαστούμε για μια κυβέρνηση συνασπισμού και να κάνουμε διαβουλεύσεις με όλους».
”Όλους” ομως -όπως ανεφερε- ή μερικούς, όπως φέρεται να είπε ο κ Ερντογάν;
Όπως αναφέρεται στην 1η σελίδα της εφημερίδας Posta και με τον τίτλο «Θα περιμένω 45 μέρες» γράφει ότι ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν, κατά τη συνάντησή του με τον πρώην Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, Μπαϊκάλ, έγινε γνωστό ότι του είπε «Θα δώσω εντολή πρώτα στον Αρχηγό του ΑΚΡ, Νταβούτογλου, και σε περίπτωση αποτυχίας θα δώσω εντολή στον Κιλιτσντάρογλου. Δε βλέπω θετικά μία κυβέρνηση μειοψηφίας. Δε θα δώσω στον Μπαχτσελί και στον Ντεμίρτας εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και στην περίπτωση που δεν μπορέσει να συσταθεί κυβέρνηση εντός 45 ημερών, θα ζητήσω αμέσως, χωρίς καμία επιφύλαξη, διεξαγωγή πρόωρων εκλογών».
Ο Πρόεδρος της Βουλής και η συμφωνια
Στις 3 Ιουλίου, το Κοινοβούλιο θα εκλέξει Πρόεδρο της Βουλής- μια διαδικασία που όπως θα δειτε παρακάτω ίσως να αφορά όρο μιας συμφωνιας…. Να σημειωθεί ότι στους πρώτους δύο γύρος απαιτούνται 367 βουλευτές για την εκλογή νέου Προέδρου, στον τρίτο γύρο απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία (276 βουλευτές) ενώ στον τέταρτο γύρο απαιτείται σχετική πλειοψηφία. Προκειμένου για την εκλογή προέδρου στον τρίτο γύρο απαιτείται ένας πολιτικός συμβιβασμός ο οποίος και θα καταδείξει την μετέπειτα κυβέρνηση συνασπισμού.
Ο αρθογράφος της Vatan, κ. Ρεχά Μουχτάρ, σχολιάζει το γεγονός ότι ο Ερντογάν συνάντησε τον κ. Μπαϋκάλ στην κατοικία του Υπουργού Εξωτερικών προκειμένου να καταδείξει ότι δεν επιθυμεί περεταίρω εντάσεις. Μετά την συνάντηση, ο κ. Μπαϋκάλ δήλωσε ότι ο Ερντογάν είναι ανοιχτός «σε όλες τις πιθανότητες κυβέρνησης συνασπισμού», δίνοντας έτσι το πράσινο φως για να γίνει ο Μπαϋκάλ Πρόεδρος της Βουλής. Με αυτόν τον τρόπο, μία κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ ΑΚΡ και CHP είναι πιο πιθανή, όπου ο Πρόεδρος της Βουλής θα προέρχεται από το CHP και ο Πρωθυπουργός από το ΑΚΡ.
Ο επιχειρηματικός κοσμος θέλει συνεργασία
Πάντως σύμφωνα με την εφημερίδα, Haberturk, ο επιχειρηματικός κόσμος στηρίζει μια κυβέρνηση συνασπισμού. Η κ. Τζανσέν Μπαρασάν Σύμες, Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων (TUSIAD), δήλωσε ότι τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να στηρίξουν την κουλτούρα του συμβιβασμού.Ο επιχειρηματίας, κ. Ali Kibar, δήλωσε υπέρ μιας κυβέρνησης συνασπισμού όπως ακριβώς στη Γερμανία ενώ ο Πρόεδρος της ΤΙΜ (Ένωση Εξαγωγέων Τουρκίας), κ. Μεχμέτ Μπουγιούκερσεν δήλωσε υπέρ μιας κυβέρνησης συνασπισμού με το ΑΚΡ.
Ο κ. Ερντάλ Σαγλάμ της Hurriyet, γράφει ότι οι αγορές χαιρέτισαν την συνάντηση Ερντογάν – Μπαϋκάλ και ότι διαφαίνεται το ενδεχόμενο δημιουργίας συνασπισμού μεταξύ ΑΚΡ και CHP. Εκτιμά ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν επιθυμεί την δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού για να μπορέσει να συνεχιστεί η διαδικασία επίλυσης και ότι θα απαιτήσει να διατηρήσει το καθεστώς του Προέδρου και να παραμείνει στο Προεδρικό Μέγαρο. Από την άλλη, CHP και ΜΗΡ φαίνεται να ‘γλυκαίνονται’ από την προοπτική να συγκυβερνήσουν και θα συμφωνήσουν στις απαιτήσεις του Ερντογάν. Ο αρθογράφος εκτιμά ότι σε κάθε περίπτωση, ο οποιοσδήποτε κυβερνητικός εταίρος του ΑΚΡ θα υποστεί μεγάλες απώλειες στις επόμενες εκλογές.
Από την άλλη, οι φιλοκυβερνητικές Yeni Safak και Turkiye γράφουν ότι ο επιχειρηματικός κόσμος πιέζει για μια κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ του ακραιου εθνικιστικού ΜΗΡ και του ΑΚΡ. Η Turkiye γράφει ότι ανέκαθεν το ΜΗΡ έδειχνε ευαισθησία για το εθνικό συμφέρον και θυμίζει ότι το 2007 είχε στηρίξει την εκλογή του Γκιουλ για Πρόεδρο. Το ΜΗΡ επίσης συνέβαλε στην άρση της απαγόρευσης της μαντήλας, όταν συνεργάστηκε με το ΑΚΡ για το ζήτημα αυτό καθώς επίσης στήριξε τις μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία και την απαγόρευση του αλκοόλ. Να σημειωθεί ότι ο Μπαχτσελί είχε απορρίψει την απαγόρευση του ΑΚΡ ενώ κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων για το πάρκο Γκεζί είχε αποτρέψει τα μέλη του κόμματος από το να προσέλθουν στις διαδηλώσεις.
Η κ. Σερπίλ Τσεβικτζάν της Milliyet σχολιάζει ότι η συνάντηση Ερντογάν – Μπαϋκάλ έγινε για μειωθούν οι εντάσεις και να εξομαλυνθεί η πολιτική κατάσταση στη χώρα ενώ ενήμεροι ήταν τόσο ο Αρχηγός της αξ. αντιπολίτευσης κ.Κιλιτσντάρογλου όσο και ο κ. Νταβούτογλου. Η αρθογράφος εκτιμά ότι συνεχίζονται οι διαβουλέυσεις στο εσωτερικό του ΑΚΡ και ότι πραγματοποιούνται επαφές τόσο με το CHP όσο και με το ΜΗΡ, κάτι όμως που αρνείται να το επιβεβαιώσει η Πρωθυπουργία.
Ο Γκιουνερί Τζιβάογλου της Milliyet εκτιμά ότι ο Μπαϋκάλ θα μπορουσε να διαδραματίσει κομβικό ρόλο σε μια κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ ΑΚΡ και CHP. Θυμίζει ότι πριν από 13 χρόνια, όταν απαγορεύονταν στον Ερντογάν να κατέβει υποψήφιος στις εκλογές, Ερντογάν και Μπαϋκάλ είχαν συναντηθεί σε εστιατόριο του Βοσπόρου και έπειτα από την συνάντηση, ο Μπαϋκάλ ανακοίνωσε ότι το CHP θα στηρίξει τις μεταρρυθμίσεις που θα επιτρέψουν στον Ερντογάν να θέσει υποψηφιότητα στις εκλογές. Επίσης κατά τη δεκαετία του ’70, ο Μπαϋκάλ διαδραμάτισε ενεργό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για την δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού μεταξύ του CHP και του ισλαμικού MSP.
Αλλοι δεν βλέπουν συνεργασία ΑΚΡ και CHP
Από την άλλη, ο κ. Μεχμέτ Τεζκάν της Milliyet εκτιμά ότι μία κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ CHP και ΑΚΡ είναι δύσκολο να γίνει γιατί βαθιές διαφορές χωρίζουν τα δύο κόμματα. Η κατάσταση στην Τουρκία, γράφει, δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή της Γερμανίας στην οποία λειτουργεί το μοντέλο των κυβερνήσεων συνασπισμού και εκτιμά ότι πρώτα θα πρέπει να υπάρξουν ευρείες συναινέσεις και από τα δύο κόμματα.
