του Γιώργου Νταλιάρη
Η πολιτική της Τουρκίας αλλά και η στάση της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της ελληνικής κυβέρνησης έχουν γιγαντώσει το προσφυγικό ζήτημα που αυτή τη στιγμή αποτελεί μεγάλη απειλή να καταστρέψει το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ο Ανδρέας Γ. Μπανούτσος, Ιδρυτής και Πρόεδρος Δ.Σ. του Κέντρου Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων (ΚΕΔΙΣΑ) και αναλυτής Διεθνών Σχέσεων με ειδικότητα σε θέματα Ασφαλείας, αναλύει στο ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑ (tilegrafima.gr) τις προεκτάσεις του προβλήματος.
Ο πρόεδρος του νεοσύστατου φορέα, που ως στόχο έχει να συμβάλλει με εποικοδομητικό τρόπο στο δημόσιο διάλογο σχετικά με τα διεθνή δρώμενα, αναλύει τις κινήσεις των μεγάλων κρατών στη γεωπολιτική σκακιέρα σε αυτή τη τόσο κρίσιμη στιγμή για την παγκόσμια ιστορία.
– Ενώ οι Ευρωπαίοι εταίροι κατακρίνουν την Ελλάδα για τα όσα κάνει ή δεν κάνει, την ίδια στιγμή χαϊδεύουν την Τουρκία που αφήνει τους πρόσφυγες να περνούν από τα εδάφη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δίνοντας παράλληλα και τεράστια ποσά. Πως κρίνετε τη στάση των Ευρωπαίων αλλά και των Τούρκων;
«Δυστυχώς η στάση της ΕΕ και πολλών εκ των Ευρωπαίων εταίρων μας είναι υποκριτική και απαράδεκτη γιατί αγνοώντας τις Ευρωπαϊκές αξίες πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η Ενωμένη Ευρώπη στηρίζει οικονομικά ένα κράτος όπως η Τουρκία που σε άρθρο μου (http://kedisa.gr/tourkia-to-kratos-mafia/) δεν έχω διστάσει να την χαρακτηρίσω «Κράτος Μαφία». Η Τουρκία έχει παίξει έναν πολύ βρώμικο ρόλο στη Συριακή κρίση εξοπλίζοντας ακόμα και με χημικά όπλα τους τζιχαντιστές κατά ομολογία κορυφαίων Τούρκων δημοσιογράφων και βουλευτών της Τουρκικής αντιπολίτευσης. Η εγκληματική και ανεύθυνη αυτή τουρκική πολιτική είναι σε μεγάλο βαθμό η γενεσιουργός αιτία της προσφυγικής κρίσης που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Και τι κάνει η ΕΕ για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση; Αντί να φανεί γενναιόδωρη προς την Ελλάδα στηρίζει οικονομικά την Τουρκία με 3 δις ευρώ υποκύπτοντας στους εκβιασμούς του «σουλτάνου» Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν».
– Η κρίση αυτή, έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Είναι τεχνητή ώστε να περιέλθει η χώρα μας σε ακόμη πιο δύσκολη θέση; Είναι αληθινό το δίλλημα που λέει: «χρέος για πρόσφυγες»;
«Η κρίση αυτή έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι είναι το αποτέλεσμα της ανεύθυνης και τυχοδιωκτικής πολιτικής της Δύσης στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική. Η παράνομη εισβολή των ΗΠΑ και της συμμαχίας των προθύμων στο Ιράκ το 2003 και η κατάρρευση των κρατικών δομών της χώρας αυτής δημιούργησε το γόνιμο έδαφος για τη δράση εξτρεμιστικών τρομοκρατικών οργανώσεων μεταξύ των οποίων και της οργάνωσης Αλ Κάιντα στο Ιράκ του Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι, της προδρόμου οργάνωσης του γνωστού πλέον σε όλους μας ISIS ή «Ισλαμικού Κράτους». Η δράση του ISIS στη Συρία και το Ιράκ όπως και η δράση άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων όπως η Αλ Νούσρα στη Συρία (παρακλάδι της Αλ Κάιντα) έχουν οδηγήσει εκατομμύρια Σύριους στο δρόμο της προσφυγιάς κυρίως στην Τουρκία, το Λίβανο και την Ιορδανία. Το μαζικό κύμα όμως αυτών των προσφύγων προς την Ευρώπη από τις αρχές του 2015 οφείλεται κατά τη γνώμη μου σε τρεις λόγους: α) στην εσκεμμένη Τουρκική πολιτική να τους προωθήσει στην Ευρώπη προκειμένου μετά εκβιαστικά να ζητήσει οικονομικά ανταλλάγματα από την ΕΕ προκειμένου να τους κρατήσει στο έδαφός της, β) στην ανεύθυνη στάση της Γερμανίδας καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ να απευθύνει πρόσκληση στους δύστυχους αυτούς ανθρώπους αυξάνοντας απότομα τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές προς την Ευρωπαϊκή ήπειρο, γ) στην ανεύθυνη και ιδεοληπτική πολιτική της Ελληνικής κυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ από τον Ιανουάριο του 2015 να ‘ανοίξει’ ουσιαστικά τα Ελληνικά σύνορα ‘διευκολύνοντας’ τις μαζικές ροές προσφύγων προς την Ευρώπη. Για να απαντήσω τώρα στο ερώτημά σας αν είναι αληθινό το δίλλημα που λέει: «χρέος για πρόσφυγες» επιτρέψτε μου να διακινδυνεύσω την εκτίμηση ότι με την καταστροφική πολιτική της παρούσας κυβέρνησης στο τέλος θα μας μείνουν και το χρέος και οι πρόσφυγες».
– Παράλληλα, οι απειλές για έξοδο από τη Σένγκεν μπορεί να αναγκάσουν την ελληνική κυβέρνηση να δεχθεί τελικά, σκληρές αποφάσεις που θα λάβουν οι ξένοι, όπως η δημιουργία στρατοπέδων για τους μετανάστες;
«Δεν θα χρησιμοποιούσα τον όρο «στρατόπεδα» αλλά εκτεταμένους χώρους υποδοχής προσφύγων και μεταναστών και δεν θεωρώ αυτού του είδους τις αποφάσεις σκληρές αλλά αναγκαίες. Η κατασκευή αυτών των χώρων είναι χρήσιμο να γίνει για την διασφάλιση της δημόσιας τάξης είτε ανασταλεί η συμμετοχή μας στη ζώνη Σένγκεν είτε όχι. Να σημειώσω σε αυτό το σημείο την καταστροφική επιλογή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να κλείσει το κέντρο κράτησης στην Αμυγδαλέζα τον Φεβρουάριο του 2015 που έδωσε το λάθος «μήνυμα» σε πολλούς πρόσφυγες και παράτυπους μετανάστες ότι η Ελλάδα θα τους βοηθήσει και θα τους προωθήσει μέσω Βαλκανίων στη Κεντρική και Βόρειο Ευρώπη όπως και έγινε. Να συμπληρώσω επίσης ότι οι χώροι αυτοί θα πρέπει να τηρούν όλες τις προϋποθέσεις προκειμένου οι άνθρωποι που θα κρατούνται εκεί να ζουν με αξιοπρέπεια μέχρι να αποφασιστεί από τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας αν δικαιούνται προστασίας ασύλου ή όχι».
– Ως λύση του προσφυγικού θεωρείται το τέλος των εχθροπραξιών στη Συρία. Είναι εφικτό να συμβεί κάτι τέτοιο άμεσα;
«Αυτό που λέτε είναι σε μεγάλο βαθμό σωστό και η ενδεδειγμένη βιώσιμη λύση για την ριζική αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Δυστυχώς μετά και το πρόσφατο ναυάγιο των συνομιλιών στη Γενεύη για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη Συριακή κρίση εκτιμώ ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό να συμβεί άμεσα».
– Οι τζιχαντιστές έχουν χάσει μέρος της δύναμής τους από τη στιγμή που η Ρωσία ρίχτηκε στη μάχη; Πως κρίνεται τη στάση ΝΑΤΟ και ΗΠΑ;
«Πράγματι κατά την εκτίμησή μου η στρατιωτική επιχείρηση της Ρωσίας που ξεκίνησε στις 30 Σεπτεμβρίου 2015 είναι αυτό που συνηθίζεται να λέμε στις Διεθνείς Σχέσεις «game changer», δηλαδή σε απλά Ελληνικά η επέμβαση της Ρωσίας κατόπιν νομίμου προσκλήσεώς της σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο από την κυβέρνηση της Συρίας έχει αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού υπέρ του Μπασάρ αλ Άσαντ και εις βάρος των τζιχαντιστών είτε αυτών του ISIS είτε εκείνων άλλων τρομοκρατικών οργανώσεων που οι Δυτικοί υποκριτικά αποκαλούν «μετριοπαθείς αντάρτες». Αναφορικά με τη στάση του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ θα την χαρακτήριζα επιεικώς υποκριτική και εν τέλει αναποτελεσματική. Στο ζήτημα της καταπολέμησης της μάστιγας των τζιχαντιστών εκτιμώ πως θα έπρεπε να υπάρχει συντονισμός και συνεργασία της Δύσης με τη Ρωσία και όχι ανταγωνιστική διάθεση. Δυστυχώς η Δύση για διάφορους λόγους έχει επιλέξει να μην συνεργαστεί με την Ρωσία προς όφελος της παγκόσμιας ασφάλειας και σταθερότητας ούτε σε αυτό το κρίσιμο πεδίο».
– Τι ρόλο φιλοδοξείτε να διαδραματίσει το Κέντρο Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων- ΚΕΔΙΣΑ σε μια τόσο κρίσιμη καμπή για τη χώρα μας;
«Το Κέντρο Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων-ΚΕΔΙΣΑ είναι ένας νέος επιστημονικός φορέας του ευρύτερου πεδίου των Διεθνών Σχέσεων και των Στρατηγικών Σπουδών που ίδρυσα μαζί με νέους επιστήμονες τον Ιούνιο του 2015. Φιλοδοξία μας είναι καταρχήν να δώσουμε την ευκαιρία σε νέους επιστήμονες και ερευνητές των Διεθνών Σχέσεων να αποκτήσουν ένα βήμα γνώμης και δημοσίευσης των αναλύσεών τους και να συμβάλλουμε με αυτό τον τρόπο γόνιμα στο δημόσιο διάλογο σχετικά με τα διεθνή δρώμενα που επηρεάζουν όχι μόνο τις γεωπολιτικές ισορροπίες στον πλανήτη αλλά και την καθημερινότητά μας. Καλώ τους αναγνώστες σας να επισκεφτούν την ιστοσελίδα μας kedisa.gr».