“Χαμένη στην μετάφραση”…
Θανάσης Κ.
“Η χώρα μας είναι μια κοινωνία υψηλών προσδοκιών, ανοικτή και συμπεριληπτική.
Μια κοινότητα ίσης ελευθερίας, δίχως διακρίσεις και αποκλεισμούς.”
Αυτό το απόσπασμα από το πρωτοχρονιάτικο χαιρετισμό της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου προκαλεί κάποιες σκέψεις.
* Πρώτον είναι φανερό ότι μεταφράζει κάποιους όρους από τα Αγγλικά.
Όπως το “συμπεριληπτική”! (ατυχής νεολογισμός που τελευταία συνηθίζεται), Προφανώς από το αγγλικό inclusive.
Τέτοιες έννοιες, όταν μεταφράζονται στα Ελληνικά, καλό είναι να αποδίδονται με περιφράσεις.
Γιατί αλλιώς προκύπτουν αυτά που ο Αριστοτέλης (στη Ρητορική του) ορίζει ως σολοικισμούς!
Το επίθετο που παράγεται από το ρήμα “συμπεριλαμβάνω” δεν είναι αναγκαστικά “συμπεριληπτικός”. Γιατί τότε το αντίθετο επίθετο, exclusive, που παράγεται από το ρήμα “exclude (αποκλείω), πώς ακριβώς θα αποδοθεί στα Ελληνικά; “Αποκλειστικός”;
Εδώ οι περιφράσεις είναι απαραίτητες! Για παράδειγμα, το inclusive μπορεί κάλλιστα να αποδοθεί: μια κοινωνία που δεν εξαιρεί κανένα.
Βέβαια, ένα μικρό γλωσσικό λάθος στη μετάφραση, συγχωρείται. Όπως θα δούμε όμως, δεν πρόκειται για “ένα”, δεν πρόκειται για “μικρό”, και δεν είναι μόνο στην “μετάφραση”…
* Δεύτερον, δεν υπάρχει στα Ελληνικά ο όρος κοινότητα “ίσης Ελευθερίας”. Η Ελευθερία είναι υπέρτατο Ιδανικό για μια κοινωνία! Και τα ιδανικά ΔΕΝ “ποσοτικοποιούντα”. Και δεν συγκρίνονται (ποσοτικά)…
Η έννοια της Ελευθερίας είναι απόλυτη – είτε υπάρχει για όλους τους πολίτες, είτε δεν υπάρχει καθόλου. Αν κάποιοι έχουν Ελευθερία κι άλλοι όχι, τότε Ελευθερία στην Κοινωνία ΔΕΝ υπάρχει!
Υπάρχουν “βαθμοί ελευθερίας” στην Επιχειρησιακή Έρευνα.
Αλλά δεν υπάρχουν “ίσες” και… “άνισες” ελευθερίες στη σφαίρα των Ιδανικών.
Γι’ αυτό άλλωστε, από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης ακόμα, η “Ελευθερία” και η “Ισότητα” είναι αυτάρκεις και διακριτές έννοιες (μαζί με την “Αδελφοσύνη”). Συμπληρώνουν η μία την άλλη – δεν προσδιορίζουν η μία την άλλη. (Ο Αριστοτέλης στο “Όργανο” ξεκαθαρίζει επαρκώς αυτές τις αναλυτικές έννοιες)
–Μπορούμε να μιλήσουμε για κοινωνία “Ίσων δικαιωμάτων”. Αλλά τα δικαιώματα δεν ταυτίζονται με την πολύ πιο πρωταρχική έννοια της Ελευθερίας.
–Μπορούμε ακόμα να μιλήσουμε για κοινωνία “Ίσων ευκαιριών”. Ούτε οι “ευκαιρίες” ταυτίζονται με την έννοια της Ελευθερίας.
Η Ελευθερία τα περιλαμβάνει όλα αυτά (ίσα δικαιώματα, ίσες ευκαιρίες κλπ.) αλλά πηγαίνει πολύ πιο πέρα: Παραπέμπει στην αξιοπρέπεια, στο αυθύπαρκτου και στο αυτεξούσιο των ατόμων και των λαών. Που είτε υπάρχει, είτε όχι.
Όταν οι υπόδουλοι παλεύουν για Ελευθερία, αυτό σημαίνει ότι αγωνίζονται να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους, να γίνουν κύριοι της τύχης τους. Και γι’ αυτό η Ελευθερία, ως “ιδανικό”, δεν μπαίνει σε διαβαθμίσεις. Είτε είσαι Ελεύθερος είτε δεν είσαι.
Δεν υπάρχει… “ολίγον Ελεύθερος”, όπως δεν υπάρχει “ολίγον έγκυος”…
Εδώ δεν πρόκειται για απλό λάθος στη μετάφραση…
* Τρίτον και σημαντικότερο: η Ελλάδα είναι “κοινωνία” (όπως σωστά αναφέρεται στην πρώτη γραμμή του ανωτέρω αποσπάσματος)
Αλλά ΔΕΝ είναι “κοινότητα”! (όπως λανθασμένα αναφέρεται αμέσως μετά).
Εδώ προφανώς μπερδεύεται το society (κοινωνία) με το community (κοινότητα).
Η έννοια της “κοινότητας” (community) εντάσσεται σε κάτι άλλο, ευρύτερο. Η Κοινότητα αποτελεί υποσύνολο μιας ευρύτερης “κοινωνίας” – συνήθως τοπικό υποσύνολο, επαγγελματικό κλπ.
Ας πούμε, παλαιότερα είχαμε Δήμους και μικρότερες διοικητικές υποδιαιρέσεις που ονομάζονταν “κοινότητες”.
Ή μιλάμε για “Ιατρική Κοινότητα” και εννοούμε το σύνολο των γιατρών μιας χώρας.
Η έννοια της Κοινότητα πάντα αναφέρεται σε κάτι ευρύτερο. Ενώ μια ανεξάρτητη χώρα είναι αυθύπαρκτη. Θεμελιώνεται ως αυτεξούσια κοινωνία. Και Πολιτεία…
Οι Έλληνες στη χώρα τους είναι Κοινωνία (society). Για την ακρίβεια, “εθνική κοινωνία”. Όχι “Κοινότητα”…
Όταν ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος., Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας απέρριψε το Σχέδιο Ανάν, το 2004, διακήρυξε το ιστορικό εκείνο:
–Παρέλαβα κράτος, δεν θα παραδώσω Κοινότητα.
Εννοώντας ότι δεν αποδεχόταν τον υποβιβασμό της χώρας του σε “διοικητική υποδιαίρεση”.
Γιατί η έννοια της Κοινότητας είναι ακριβώς αυτό: υποβιβασμός σε διοικητική υποδιαίρεση.
Ήθελε να υποβαθμίσει την Ελλάδα, η κα. Πρόεδρος;
Δεν το νομίζω. Απλώς τα μπέρδεψε. Ή χάθηκε στη μετάφραση…
* Τέταρτον, η ΕΈ είναι ένωση ανεξαρτήτων χωρών! Δεν είναι ενιαίο κράτος με διοικητικές υποδιαιρέσεις. Το προβλέπει σαφώς το Σύνταγμά της (η Συνθήκη της Λισαβώνας του 2009).
Άρα, όταν μιλάμε για ευρωπαϊκές χώρες, αναφερόμαστε σε εθνικές κοινωνίες. Όχι σε τοπικές “νομαρχίες”. Όχι σε υποδιαιρέσεις “κοινοτήτων”…
Κι όταν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας μιλάει για τη χώρα της, αναφέρεται στο Έθνος των Ελλήνων. Όχι σε μια υποβαθμισμένη “κοινότητα”…
* Πέμπτον, τα μέλη μιας Κοινωνίας (όπως και μιας Κοινότητας), έχουν – αναπόφευκτα – κάποια “κοινά”.
Σε μια τοπική “κοινότητα”, αυτά μπορούν να είναι σχετικά απλά: ο τόπος διαμονής τους.
Αλλά σε μια Κοινωνία – και πολύ περισσότερο σε μια “εθνική κοινωνία” – αυτά τα κοινά είναι πολύ ουσιαστικότερα. Και έχουν πάντα ιστορικό βάθος. Στην περίπτωσή μας πολύ μεγάλο ιστορικό βάθος…
Παραπέμπουν σε “κοινή αίσθηση του ανήκειν”: Σε κοινό Πολιτισμό, που παράγει: “κοινή ταυτότητα” (μεταξύ τους) και “κοινή ετερότητα” (ως προς όλους τους υπόλοιπους).
Χωρίς κοινή ταυτότητα δεν υπάρχει “κοινωνία” – αναιρούνται όλα τα “κοινά” που την ορίζουν και την καθορίζουν.
–Μια χώρα δεν είναι απλώς γεωγραφικός “χώρος”. Είναι μια κοινωνία με κοινές αναφορές, με ιστορικό βάθος και κοινή αίσθηση του ανήκειν.
–Ένας λαός δεν είναι απλώς ο “πληθυσμός” που έτυχε να κατοικεί κάπου. Είναι “λαός” γιατί διαθέτει κοινή ταυτότητα και κοινό πολιτισμό. Μέσα στον οποίο ορίζονται και οι ατομικότητες και οι συλλογικότητες.
Χωρίς όλα αυτά δεν υπάρχουν ούτε χώρες, ούτε λαοί, ούτε πολιτεύματα. Μόνο “απογυμνωμένα άτομα” χωρίς κοινές αναφορές, χωρίς να πραγματώνουν την Ελευθερία τους, χωρίς να αναλαμβάνουν την Ευθύνη της Ελευθερίας τους, έξω από σχέσεις, – μεταξύ τους και με τον τόπο τους.
Άρα αλλοτριωμένα άτομα χωρίς “πρόσωπα” – όχι “πολίτες”.
Η Ελλάδα είναι χώρα – δεν είναι “χώρος”.
Και οι Έλληνες είναι λαός – δεν είναι “πληθυσμός”…
Η κα. Πρόεδρος καλά θα κάνει να το θυμάται αυτό…
Σε κράτη όπου συγκατοικούν πληθυσμοί με διαφορετικές εθνικές ταυτότητες, πολύ συχνά αναπτύσσονται τριβές μεταξύ τους – και όχι σπάνια διαλύονται στις “εθνικές τους συνιστώσες”.
Οι πολυεθνικές χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, όταν κατέρρευσε το καθεστώς, διαλύθηκαν στις “εθνικές τους συνιστώσες”.
Αλλού αυτό έγινε ειρηνικά, όπως στην Τσεχοσλοβακία.
Κι αλλού έγινε αιματηρά, όπως στη Γιουγκοσλαβία.
Αλλά όταν οι λαοί γεύτηκαν – και κατέκτησαν – την Ελευθερία τους, έσπευσαν να δημιουργήσουν κοινωνίες όπου υπήρχε κοινή αίσθηση του ανήκειν. Εθνικές κοινωνίες! Γιατί αλλιώς δεν μπορούν να “αυτο- κυβερνηθούν”…
Και χώρες στο Νέο Κόσμο, που δημιουργήθηκαν από αποίκους (όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς η Αυστραλία), έσπευσαν να αποκτήσουν κοινή ταυτότητα. Γιατί αλλιώς δεν στέκονται.
Η πιο εμβληματική μεταναστευτική χώρα στον κόσμο, οι ΗΠΑ, έχουν ως εθνικό τους έμβλημα το Et pluribus unum.
Δηλαδή: “από τα πολλά στο ένα”!
Στο ένα! Σε μια εθνική ταυτότητα…
Αποτελούν το “χωνευτήρι”- melting pot πολλών διαφορετικών μεταναστευτικών φυλών σε ένα έθνος!
{Ας κάνει τον κόπο η κα. Πρόεδρος να διαβάσει τα Federalist papers, που αποτελούν την “βίβλο συγκρότησης” την Αμερικανικής Ομοσπονδίας…)
Μπορεί να μην το γνωρίζει η κα. Πρόεδρος, αλλά και στην Αγγλία, την πρώτη χώρα που υιοθέτησε την “πολυ-πολιτισμικότητα” στην Ευρώπη, ο Τρέβορ Φίλιπς, υπεύθυνος μετανάστευσης επί Εργατικής Κυβέρνησης Τόνι Μπλαίρ, κήρυξε την “επιστροφή στη Βρετανικότητα”, ήδη από το 2005.
Ως αντίδοτο στο λάθος της “πολυ-πολιτισμικότητας”…
Ο Τρέβορ Φίλιπς δεν είναι κανένας “λευκός ρατσιστής”. Είναι μαύρος πολιτικός από τη Βρετανική Γουιάνα.
Και δεν είναι “ακροδεξιός”. Προερχόταν από την “αριστερά” του Εργατικού Κόμματος…
Μπορεί να μην το έχει ακουστά, η κα. Πρόεδρος, αλλά ακόμα και η Άγγελα Μέρκελ στη Γερμανία διακήρυξε ότι η “πολυ- πολιτισμικότητα” αποδείχθηκε ψευδαίσθηση και απέτυχε!
Ξέρετε, ούτε η κα. Μέρκελ υπήρξε “ακροδεξιά”…
Ούτε ο Εμμάνουελ Μακρόν στη Γαλλία είναι “ακροδεξιός”./ Κεντρώος είναι ο άνθρωπος. Και έχει απορρίψει κατηγορηματικά το ανεξέλεγκτο “άνοιγμα” της γαλλικής κοινωνίας…
Εδώ φαίνεται ότι η κα. Πρόεδρος δεν έχει μόνο χαθεί στη μετάφραση. Έχει χάσει και “τεύχη”…
Αν η κα. Πρόεδρος έχει κατά νου να μας φέρει την “πολυ- πολιτισμικότητα”, στην Ελλάδα, πρώτον δεν είναι δουλειά της αυτή και δεύτερον, ας κάνει ένα κόπο να ρωτήσει τι συνέβη εκεί όπου δοκιμάστηκε….
Γιατί παντού αποδείχθηκε ότι η πολυ-πολιτισμικότητα δεν παράγει “ενσωμάτωση”, ούτε κοινωνική συνοχή – παράγει αλληλοσυγκρουόμενα γκέτο.
(Στην Αθήνα έχουμε ήδη αρχίσει να το διαπιστώνουμε αυτό)…
Όταν λοιπόν μιλάμε για μια “συμπεριληπτική” κοινωνία (ή κοινότητα), τι ακριβώς εννοούμε;
Ένα τοπικό κατακερματισμό σε διαφορετικά γκέτο;
Κι αυτό μας το λέει για… καλό;
Και πότε οι Έλληνες αυτό το αποδέχθηκαν;
Προφανώς οι ελεύθερες κοινωνίες και τα φιλελεύθερα πολιτεύματα είναι ανοικτά. Αλλά δεν είναι… “μπάτε σκύλοι αλέστε”!
“Ενσωματώνουν”, όσους επιλέγουν! Κι όσους αντέχουν.Και μόνο αυτούς που διακαώς επιθυμούν οι ίδιοι να ενσωματωθούν στην “κοινή αίσθηση του ανήκειν”.
Δεν “ενσωματώνουν” αυτούς που έρχονται να καταργήσουν την κοινή αίσθηση του ανήκειν…
Γιατί τότε δεν είναι ούτε “ανοικτές” ούτε “συμπεριληπτικές”. Απλά παύουν να είναι “κοινωνίες”!
(Ας ρωτήσει σχετικώς η κα. Πρόεδρος και τον Κεντρώο Γάλλο Πρόεδρο, Μακρόν).
Η σημερινή Κυβέρνηση (επί ημερών της οποίας αναδείχθηκε σε Πρόεδρο της Δημοκρατίας η κα. Σακελλαροπούλου), καταγγέλλει τις ροές των παράνομων από την Τουρκία ως “εργαλειοποιημένους”. Από τον Ερντογάν!
Έναντι ποίων θέλει η κα. Πρόεδρος να είμαστε “ανοικτή κοινωνία”.
Έναντι των εργαλειοποιημένων;
Ποιούς θέλει να ανοίξουμε τις αγκαλιές μας και να “συμπεριλάβουμε”;
Τους εργαλειοποιημένους;
Μπορεί μια σύγχρονη φιλελεύθερη και ανεκτική κοινωνία να είναι… “συμπεριληπτική” με ανθρώπους που μπήκαν παράνομα στη χώρα, είναι
“εργαλειοποιημένοι” από τους εχθρούς της και επιβάλλουν στις γυναίκες (τους) μαντήλα και τσαντόρ;
Καταγγέλλει η κα Πρόεδρος τις… “γυναικοκτονίες” και το ΜeΤοο – δηλαδή έχει υιοθετήσει πλήρως ολόκληρη την ακραία φεμινιστική ατζέντα…
Αλλά την ίδια στιγμή ζητάει να είμαστε… “συμπεριληπτικοί” με ένα παράνομα εισαγόμενοι ισλαμοφασισμό!
Όπου ο άνδρας κάνει ό,τι θέλει τη γυναίκα του, γιατί είναι, λέει… “δικιά” του…
Τα έχει μπερδέψει, κομματάκι, η Προεδρίνα μας.
Κι όχι μόνο “στη μετάφραση”…
Καλό είναι να τα ξεμπερδέψει.
Καλή της Χρονιά. Και να προσέχει…
ΥΓ.1 Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάποτε καταψήφισε – μόνος αυτός από τη ΝΔ – την υποψηφιότητα του Προκόπη Παυλόπουλου για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Κι ύστερα “δικαιώθηκε” στα μάτια πολλών για την επιλογή του εκείνη.
Πέντε χρόνια αργότερα ο άνθρωπος που καταψήφισε τον Παυλόπουλο πρότεινε για (επόμενη) Πρόεδρο την κα. Σακελλαροπούλου.
Και πολλοί άρχισαν πια να… νοσταλγούν τον Παυλόπουλο!
Που λέει ο λόγος…
Χρόνια Πολλά και στον Κυριάκο. Και να προσέχει (κι αυτός)…
ΥΓ.2 Και επί τη ευκαιρία: Κάποιοι, παραμονές Χριστουγέννων έσπευσαν να ειρωνευθούν την… “άμωμο σύλληψη” της Θεοτόκου, για να “τιμωρήσουν” την Εκκλησία, ελάχιστοι λειτουργοί της οποίας αρνούνται να εμβολιαστούν. Και για να πικάρουν όσους πιστούς πηγαίνουν στην Εκκλησία, χρονιάρες μέρες, εν μέση Πανδημία…
Για τους παράνομους αλλοδαπούς που συνωστίζονταν στο Σύνταγμα παραμονή Πρωτοχρονιάς, δεν βρήκαν ούτε λέξη να πουν. Ούτε λέξη…
Εκεί φαίνεται δεν μεταδίδεται η πανδημία…
Και δεν ρώτησαν ποτέ πόσοι από τους παράνομους αλλοδαπούς στην Ελλάδα έχουν εμβολιαστεί! Και γιατί ΔΕΝ έχουν εμβολιαστεί.//
Αυτοί, προφανώς, δεν μεταδίδουν την ίωση. Έτσι;
Τελικά η “πολιτική ορθότητα” δεν είναι ιδεολογική στάση.
Είναι αθεράπευτη ανοησία. Και υπέρτατη υποκρισία…
(Πέρα από τα λάθη στη μετάφραση…)
