Πυροβολούν όλοι τα πόδια τους (κι εμείς, τα δικά μας…)
Θανάσης Κ.
Πριν λίγες μέρες είχα υποστηρίξει ότι η κατάσταση στην Ουκρανία ΔΕΝ πρόκειται να οδηγήσει σε… Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεν πρόκειται καν να οδηγήσει σε μακροχρόνιο Ψυχρό Πόλεμο Δύσης Ρωσίας.
Η Δύση ειδικά έχει ήδη αναδείξει μείζονα ανταγωνιστή της διεθνώς την Κίνα! Κι αυτό της επιβάλλει να βρει ένα συμβιβασμό με τη Ρωσία (ή τουλάχιστον της επιβάλει να κρατήσει την Ρωσία σε “ουδέτερη στάση”)
Μια “σύγκρουση” Δύσης-Ρωσίας στην Ουκρανία ή μια μακροχρόνια αντιπαράθεσή τους γι’ αυτό, ουσιαστικά στέλνει τη Ρωσία στην “αγκαλιά” της Κίνας. Δηλαδή είναι “αυτοκτονία” για τη δυτική στρατηγική.
Άρα στην Ουκρανία δεν ετοιμάζεται ο επόμενος Πόλεμος. Αλλά, πιθανότατα, ο επόμενος μεγάλος συμβιβασμός Δύσης-Ρωσίας, με ή χωρίς να μεσολαβήσει κάποια τοπική “σύγκρουση” (στην οποία δεν θα εμπλακούν οι Νατοϊκές δυνάμεις, όπως πολύ αποφασιστικά έχει ξεκαθαρίσει ο Αμερικανός Πρόεδρος).
Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώθηκε ήδη από τις δηλώσεις Μπάϊντεν προ δεκαημέρου, ότι οι ΗΠΑ θα αντιδράσουν με κυρώσεις, οι οποίες “δεν θα είναι πολύ σοβαρές”, αν η Ρωσία δεν επιχειρήσει μεγάλη εισβολή στην Κίνα!
Δηλαδή το επιχείρημα για την κατάργηση της κυριαρχίας της Ρωσίας αρχίζει να… “σχετικοποιείται”: Λίγο παραβίαση δεν είναι “σοβαρή υπόθεση”. Πολύ παραβίαση είναι πιο σοβαρή. Σαν να λέμε σε ένα “βιαστή”, αν τη βιάσεις λίγο, δεν θα τιμωρηθείς πολύ!
Αυτό είναι μάλλον πρόσκληση στον Πούτιν να προχωρήσει – παρά προειδοποίηση να μη το τολμήσει…
Βέβαια στην Ουάσιγκτων έσπευσαν στην συνέχεια να ανακαλέσουν αυτή τη φράση του Προέδρου τους.
Αλλά τώρα που τα ρωσικά στρατεύματα μπήκαν μέσα στις αυτονομημένες επαρχίες του Ντομπάς στην Ουκρανία, οι “κυρώσεις” κατά της Ρωσίας που ανακοινώθηκαν σε πρώτη φάση, επιβεβαιώνουν όσα είχε πει ο Μπάϊντες αρχικά. Πρόκειται για “συμβολικές” μόνο οικονομικές κυρώσεις…
— Η Αμερική ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, ότι βγάζει τη Ρωσία από την παγκόσμια αγορά δημοσίου χρέους. Παρέλειψε βέβαια να αναφέρει ότι η Ρωσία έχει ιδιαίτερα χαμηλό Εξωτερικό Δημόσιο Χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ της (από τις χαμηλότερες σχέσεις Κρατικού Χρέους προς ΑΕΠ διεθνώς!).
Υπολογίζεται ότι το χρέος της είναι γύρω στα 350 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ το ΑΕΠ της είναι γύρω στα 1,7 δισεκατομμύρια δολάρια! Μ’ άλλα λόγια έχει χρέος κάτω από 22% του ΑΕΠ – όταν η Ελλάδα έχει περίπου το… δεκαπλάσιο! Και τα ρευστά διαθέσιμά της υπερκαλύπτουν το συνολικό της Χρέος…
Η Γερμανία από την άλλη ανακοίνωσε ότι θα παγώσει την έγκριση του αγωγού North Stream-2. Ο οποίος έχει ολοκληρωθεί ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, αλλά δεν λειτουργεί γιατί η Γερμανία τον είχε “παγώσει”! Και τώρα ανακοίνωσαν ότι θα παγώσουν τον ήδη… “παγωμένο” ρωσικό αγωγό.
Και παρέλειψαν να πουν από πού θα καλύψουν το κενό στον ενεργειακό τους εφοδιασμό. Γιατί όλοι περίμεναν ότι με την “εκτόνωση” της κρίσης στην Ουκρανία, και την λειτουργία του NorthStream-2 θα υποχωρούσαν οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη. Αλλά τώρα η κρίση στην Ουκρανία κορυφώνεται και ο αγωγός παγώνει επ’ άπειρον. Μπορεί η Ευρώπη γενικά – και η Γερμανία ειδικότερα – να αντέξει άνοδο των τιμών ενεργείας επ’ άπειρον; Αυτό παρέλειψαν να μας το πουν…
Όπως ξέχασαν να πουν, αν τέτοιες κυρώσεις μπορούν να πλήξουν την Ρωσία, τώρα που ο Πούτιν συσφίγγει τις σχέσεις του με την Κίνα, η οποία έχει και ανάγκη για ρωσικούς ενεργειακούς πόρους και cash για να πληρώσει…
Συνεπώς στην καλύτερη οι δυτικές “κυρώσεις” κατά της Ρωσίας είναι συμβολικές, στη χειρότερη θα τις πληρώσουν περισσότερο οι δυτικοί παρά οι ίδιοι οι Ρώσοι – και σε κάθε περίπτωση, μπαίνουν προσωρινά για να βγουν σε λίγο, χωρίς να δημιουργήσουν μόνιμο χάσμα ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Ένα άλλο στοιχείο που δείχνει ότι και οι δύο πλευρές προσπαθούν να κρατήσουν υπό έλεγχο την κλιμάκωση της σύγκρουσης, είναι ο προσχηματικός χαρακτήρας των διαγγελμάτων που έγιναν εκατέρωθεν.
–Ο Πούτιν από την πλευρά του επικαλέστηκε προσχηματικά την Ιστορία.
–Και ο Μπάίντεν (όπως και ο Τζόνσον στη Βρετανία όπως και ο Σόλτς στη Γερμανία) επικαλέστηκαν, επίσης προσχηματικά το Διεθνές Δίκαιο (και την βίαιη ανατροπή κυριαρχίας των κρατών).
Και οι δύο πλευρές είπαν αλήθειες. Και οι δύο πλευρές είπαν μισές αλήθειες:
* Όταν ο Πούτιν ανέφερε ότι η Ουκρανία είναι απολύτως συνυφασμένη (κομμάτι) της Ρωσικής Ιστορίας δεν έλεγε ψέματα.
Αλλά η πλήρης αλήθεια είναι ότι το δυτικό και βορειοδυτικό τμήμα της Ουκρανίας είναι εξ ίσους συνυφασμένο με την Ιστορία της Πολωνίας και της Λιθουανίας.
Υπάρχει ένα σοβαρό τμήμα του πληθυσμού στην ανατολική Ουκρανία που νοιώθουν Ρώσοι. Αλλά υπάρχει ένα μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού στην υπόλοιπη Ουκρανία που μισεί τους Ρώσους. Μόνο στην εποχή του Στάλιν, μεταξύ 1937-38 ο λιμός που τους επέβαλε ο σοβιετικός τύραννος κόστισε τη ζωή σε πάνω από 4 εκατομμύρια Ουκρανούς, ιδιαίτερα στις δυτικές και βορειοδυτικές επαρχίες της χώρας…
— Ο Πούτιν ανέφερε ακόμα ότι τα σημερινά σύνορα της Ουκρανίας τα δημιούργησε ο Λένιν μετά την πλήρη επιβολή της Μπολσεβίκικης επανάστασης το 1921. Και ο Χρουστώφ (Ουκρανικής καταγωγής ο ίδιος) που προσάρτησε την Κριμαία στην Ουκρανία, μόλις το 1954.
Η διατήρηση των ίδιων συνόρων που υπήρχαν ως “εσωτερικές υποδιαιρέσεις” της Σοβιετικής Ένωσης έγιναν… “εξωτερικά σύνορα” το 1992 μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης! Και αποτελούν κατάλοιπα του Κομμουνισμού, όπως είπε.
Γι’ αυτό και μίλησε για “απο-κομμουνιστικοποίηση”! Ο Πούτιν…
Δηλαδή υποστήριξε εμμέσως ότι δεν αμφισβητεί γενικώς τα σύνορα άλλων χωρών. Αλλά αμφισβητεί τα αυθαίρετα σύνορα που επέβαλε ο Κομμουνισμός ως εσωτερικές υποδιαιρέσεις μέσα στην ΕΣΣΔ και ύστερα έγιναν σεβαστά ως “διεθνή σύνορα” από τους δυτικούς.
Ουσιαστικά κατήγγειλε τους δυτικούς που επιμένουν να σέβονται τα “κομμουνιστικά κατάλοιπα”.
Βέβαια ό,τι ισχύει για τα σύνορα της Ουκρανίας μέσα στην Κομμουνιστική ΕΣΣΔ, ακριβώς το ίδιο ισχύει για τα σύνορα της Σερβίας μέσα στην Κομμουνιστική Γιουγκοσλαβία. Να το θυμάστε αυτό…
* Από την άλλη πλευρά οι δυτικοί ηγέτες που κατήγγειλαν την κίνηση του Πούτιν τόνισαν ότι είναι αναφαίερετο δικαίωμα κάθε χώρας να συμμαχεί με όποιαν άλλη χώρα θέλει. Πράγμα που είναι σωστό ασφαλώς.
Σωστό, αλλά προσχηματικό κι αυτό – από την πλευρά τους!
Γιατί με την κρίση των πυραύλων του 1962 ήταν η Κούβα που επικαλούνταν το δικαίωμά της να συμμαχήσει με την – τότε – Σοβιετική Ρωσία. Και οι Αμερικανοί, δικαίως, αντιτάχθηκαν και το ματαίωσαν! Διότι έθιγε άμεσα το δικαίωμα ασφαλείας της χώρας τους.
Κι αν ο κόσμος ολόκληρος έπρεπε να δείξει κατανόηση στην επιμονή των ΗΠΑ τότε, να μη συμμαχήσει η Κούβα με τη Ρωσία, με ακριβώς την ίδια λογική έχει νόημα και η απαίτηση της Ρωσίας τώρα, να μην συμμαχήσει η Ουκρανία με το ΝΑΤΟ, και πάντως να μην εγκατασταθούν εκεί αμερικανικοί πύραυλοι.
Ό,τι ισχύει στην μία περίπτωση και έχει λογική, ακριβώς για τον ίδιο λόγο, πρέπει να ισχύει σε κάθε περίπτωση.
Ακόμα στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου ήταν τρείς χώρες στην Ευρώπη που είχαν συμφωνήσει να είναι ουδέτερες – δηλαδή να μην ανήκουν σε κανένα συνασπισμό, ούτε στο ΝΑΤΟ ούτε στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας, Οι χώρες αυτές ήταν η Φιλανδία στο Βορρά, η Αυστρία στο Κέντρο και η Γιουγκοσλαβία στο Βαλκανικό Νότο. Από τις τρείς αυτές χώρες οι δύο τελευταίες το είχαν διαλέξει εθελοντικά. Στη Φιλανδία επιβλήθηκε η… “Φινλανδοποίηση”. Δηλαδή ήταν – ήταν υποτίθεται, “ανεξάρτητη χώρα”, αλλά η ΕΣΣΔ έλεγχε τα πάντα στο εσωτερικό της. Μέχρι και υπουργούς παραιτούσε, αν δημιουργούσαν το παραμικρό πρόβλημα. Και οι δυτικοί δεν είχαν κανένα πρόβλημα. Επί 45 χρόνια!
Τέλος, τι ακριβώς δουλειά έχει το ΝΑΤΟ μέσα στην Ουκρανίας;
Εξυπηρετεί αυτό τα συμφέροντα ασφαλείας της Δύσης συνολικά; Ή έστω της Ενωμένης Ευρώπης;
Το 2008, όταν είχε ξανατεθεί ζήτημα για την ένταξη του ΝΑΤΟ (στο Βουκουρέστι) η Γαλλία και άλλες χώρες είχαν αντιταχθεί. Και σήμερα υπάρχουν ΝΑΤΟϊκές χώρες που θα αντιτάσσονταν!
Και τι ακριβώς έχουν να κερδίσουν οι Ευρωπαίοι με το να εντάξουν την Ουκρανία στη “συλλογική τους ασφάλεια” και να διακινδυνεύσουν σύγκρουση με τη Ρωσία, όταν δεν μπορούν να προστατέψουν δύο χώρες μέλη της Ένωσης – την Ελλάδα και την Κύπρο – που απειλούνται από μια την Τουρκία (που είναι πολύ μικρότερη από τη Ρωσία);
Θα τρελαθούμε εντελώς;
Προς τι λοιπόν, η ένταση και η αντιπαράθεση, για κάτι που δεν είναι στις προτεραιότητες ασφαλείας της Δύσης συνολικά (είναι η Κίνα, μάλλον),
δεν βρίσκεται καν στις προτεραιότητες της Ευρώπης (είναι η Δυτική Μεσόγειος και η ενεργειακή της ασφάλειας)
και οδηγεί με βεβαιότητα σε αντιπαράθεση με τη Ρωσία, από την οποία εξαρτάται ενεργειακά η Ευρώπη κατά ποσοστό άνω του 40%;
Όντως τρελαθήκαμε εντελώς!
* Κάποιοι βιάστηκαν να πουν, ότι η περίπτωση της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι αντίστοιχη με την περίπτωση της Τουρκίας στην Κύπρο. Και οι δύο χώρες έχουν καταλάβει εδάφη γειτονικών χωρών, με πρόσχημα την προστασία ομοεθνών τους. Επομένως η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να στραφεί κατά της Ρωσίας στην Κριμαία…
Το επιχείρημα αυτό, έχει μια βάση, αλλά αυτό μπορεί να διαβαστεί και με τον ακριβώς αντίστροφο τρόπο:
Αν η Δύση σπεύδει να υπερασπιστεί την Ουκρανία, της οποίας περιοχές καταλαμβάνει η Ρωσία και να τιμωρήσει τη Ρωσία γι’ αυτό, γιατί άραγε απέναντι στην Τουρκία δεν έκανε τα ίδια, εδώ και 48 χρόνια;
Γιατί άραγε έμεινε ατιμώρητο το “έγκλημα” που έκανε η Τουρκία και συνεχίζεται εδώ και μισόν αιώνα, ενώ τιμωρείται σήμερα το “έγκλημα” που τώρα κάνει η Ρωσία;
* Και κάτι ακόμα σχετικό: Η Δύση επικαλείται σήμερα ότι η Ρωσία παραβιάζει τις συμφωνίες του Μίνσκ, του 2014. Αυτό δεν είναι απολύτως ακριβές: Είναι η Ουκρανία που είχε αρνηθεί ρητά να εφαρμόσει τις συνθήκες του Μίνσκ! Και η Ρωσία επικαλείται ως πρόσχημα για να επέμβει το γεγονός ότι δεν τηρούνται από την Ουκρανία όσα προβλέπει η Συμφωνία του Μινσκ για τους ρωσοφώνους του Ντομπάς.
Είναι απολύτως αληθές ότι ενώ η συμφωνία εκείνη προέβλεπε “αυτονομία” των περιοχών αυτών στα πλαίσια της Ουκρανίας, η Ουκρανία το αρνήθηκε πεισματικά.
Είναι επίσης αληθές ότι ενώ η συμφωνία εκείνη προέβλεπε ότι η ρωσική γλώσσα θα γίνει απολύτως σεβαστή σε όλη την Ουκρανία, σήμερα δεν γίνεται σεβαστή πουθενά στην Ουκρανία – εκτός από τις περιοχές που ελέγχουν οι “αυτονομιστές” και την Κριμαία (που έχει προσαρτήσει η Ρωσία).
Η αλήθεια είναι ότι οι Ελληνοκύπριοι έχουν ήδη δώσει στους Τουρκοκυπρίους πολύ περισσότερα απ’ όσα οι Ουκρανοί αρνούνται να δώσουν στους ρωσόφωνους! Και που αν τα είχαν δώσει, πιθανότατα δεν θα είχαμε φτάσει ως εδώ. Ή τουλάχιστον η Ρωσία δεν θα είχε πρόσχημα σήμερα να επέμβει.
Μη συγκρίνουμε λοιπόν, εντελώς ανόμοια πράγματα.
Κάποιοι άλλοι μας είπαν ότι τώρα που η Δύση πρόκειται να συγκρουστεί με τη Ρωσία, η Τουρκία γίνεται αυτόματα πιο “πολύτιμη” για τη Δύση (ως μοχλός πίεσης σε βάρος της Τουρκίας), άρα η Δύση θα αφήσει
Μη βιάζονται!
–Αν η κρίση στην Ουκρανία οδηγούσε σε ένα νέο παρατεταμένο Ψυχρό Πόλεμο, αυτό θα μπορούσε πράγματι να αληθεύει. Εν μέρει τουλάχιστον…
Αλλά μόνο προσωρινά – και μόνο “μερικά” – αφού υπάρχουν και αρκετές άλλες χώρες της περιοχής, τις οποίες η Δύση θα τις ήθελε κοντά της, αλλά έχουν “ανταγωνιστικά” συμφέροντα προς την Τουρκία.
Επί Ψυχρού Πολέμου μόνο η Ελλάδα είχε ανταγωνιστικά συμφέροντα με την Τουρκία στην περιοχή. Τώρα όλοι έχουν προβλήματα μαζί της…
Ακόμα και σε περίπτωση που θα ακολουθήσει παρατεταμένος νέος Ψυχρός Πόλεμος Ρωσίας-Δύσης, η Ρωσία θα μπορούσε να καταφέρει συντριπτικά πλήγματα όχι στην ίδια την Τουρκία, αλλά στην υπερεπέκταση της Τουρκία σε όλη την περιοχή. Γιατί οι συνθήκες τώρα δεν είναι ίδιες με τον προηγούμενο Ψυχρό Πόλεμο…
–Υπάρχει όμως και η άλλη – πολύ πιθανότερη – περίπτωση: η Δύση να επιλέξει να εκτονώσει την κρίση με τη Ρωσία στην Ουκρανία. Ώστε να μείνει απερίσπαστη έναντι της Κίνας.
Σε αυτή την περίπτωση η “υπεραξία” της Τουρκίας για τη Δύση θα μειωθεί. Αλλά η εκδικητικότητα της Ρωσίας – που θα έχει έλθει σε συμβιβασμό με τη Δύση, αλλά δεν θα έχει ξεχάσει τις παρασπονδίες της Τουρκία – θα έχει ενταθεί.
Σε κάθε περίπτωση, οξύτητα στις σχέσεις Δύσης-Ρωσίας αναβαθμίζει προσωρινά την Τουρκία στα μάτια της Δύσης, αν και όχι τόσο όσο νομίζουν κάποιοι.
Αλλά ένας “ιστορικός συμβιβασμός” μεταξύ Δύσης-Ρωσίας (πράγμα απαραίτητο πλέον, για την ίδια την Δύση) δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στην Τουρκία.
Για την Ελλάδα – και για όλους τους άλλους – το σημαντικότερο είναι μετά την κρίση να υπάρξει μια “νέα Γιάλτα” Δύσης-Ρωσίας.
Αυτό αργά ή γρήγορα θα το καταλάβουν όλοι! Και θα γίνει! Γιατί δεν μπορεί να γίνει αλλιώς…
Οι δύο πυρηνικές υπερδυνάμεις δεν πολέμησαν μεταξύ τους όταν τους χώριζαν “ιδεολογικά τείχη” και η παγκόσμια ηγεμονία – και θα πολεμήσουν σήμερα; Που η Ρωσία δεν φιλοδοξεί παγκόσμια υπερδύναμη – και οι ΗΠΑ απειλούνται πια κυρίως από την Κίνα, που μακροχρόνια αποτελεί απειλή και για την ίδια τη Ρωσία;
ΥΓ. Η Ελλάδα ήδη βρίσκεται στο επίκεντρο των σχεδιασμών του ΝΑΤΟ στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Και θεωρείται πολύ πιο “αξιόπιστο” έρεισμα για τη Δύση συνολικά – και για τις ΗΠΑ και για τη Γαλλία, αλλά και για το Ισραήλ και για την Αίγυπτο – απ’ ό,τι η Τουρκία.
Και αν η Ευρώπη αποφασίσει να “απογαλακτιστεί” από το ρωσικό αέριο, η Ανατολική Μεσόγειο κι ό,τι υπάρχει εκεί είναι μια πολύ καλή εναλλακτική για την Ευρώπη. Γιατί εκεί βρίσκεται η ΑΟΖ δύο χωρών μελών της Ένωσης – της Ελλάδας και της Κύπρου – και δύο χωρών που έτσι κι αλλιώς η Δύση τις θέλει στο πλευρό της: της Κύπρου και του Ισραήλ.
Φτάνει βέβαια, να αφήσουμε κι εμείς τις ανοησίες ότι είμαστε με την “πράσινη μετάβαση”, μας ενδιαφέρουν μόνον οι ΑΠΕ και δεν μας ενδιαφέρει καθόλου το “φυσικό αέριο”!
Όσο λέμε τέτοιες σαχλαμάρες, υπονομεύουμε τον εαυτό μας! Γιατί δεν μπορεί να διεκδικούμε ΑΟΖ που έχει φυσικό αέριο, σε μια εποχή που όλοι σκοτώνονται για το φυσικό αέριο και ταυτόχρονα να δηλώνουμε ότι κι αν το βρούμε …δεν μας νοιάζει!
Τελικά δεν πυροβολούν μόνον οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι τα πόδια τους. Πυροβολούμε κι εμείς τα δικά μας…
