Οι κυρώσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία ήταν απαραίτητες, όχι για να την τιμωρήσουν, αλλά ως ένας τρόπος που υπογραμμίζει ότι έχει ξεπεράσει τα όρια, όχι μόνο με την αγορά και απόκτηση των S-400, αλλά με όλη τη συμπεριφορά της στην ευρύτερη περιοχή μας, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας μιλώντας στη 2η Διάσκεψη για τα θέματα Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Ανατολικής Μεσογείου, η οποία πραγματοποιείται διαδικτυακά.
Η ελληνική αντίδραση είναι μιας χώρας-μέλος του ΝΑΤΟ, ενός κράτους που βλέπει τη Βορειοατλαντική Συμμαχία ως σταθεροποιητικό παράγοντα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, την Ευρώπη και τον κόσμο, αλλά και ως μια δύναμη ειρήνης, μια δύναμη που συμβάλλει στην παγκόσμια ειρήνη, εξήγησε με σαφήνεια ο κ. Δένδιας.
Απευθυνόμενος στην Τουρκία, την κάλεσε εκ νέου να σταματήσει τις προκλήσεις, να επιτρέψει να περάσει μια περίοδος ηρεμίας και διαμήνυσε πως η Ελλάδα είναι πάντα έτοιμη να συμμετάσχει σε έναν εποικοδομητικό διάλογο. Εξηγώντας τι εννοεί με τον εποικοδομητικό διάλογο, είπε πως μιλά για ένα διάλογο εντός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου και του διεθνούς δικαίου της θάλασσας και για ένα διάλογο σχετικά με τη μόνη διαφορά με την Τουρκία, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Σε αυτό το πλαίσιο, εκτίμησε πως μετά τις αποφάσεις των ΗΠΑ και τα συμπεράσματα του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπάρχει μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι μπορεί να υπάρξει μια περίοδος ηρεμίας που θα επιτρέψει την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών. Ειδικότερα, εξέφρασε την ελπίδα η Τουρκία να λάβει το σωστό μήνυμα αυτών των αποφάσεων και η τουρκική κυβέρνηση προς όφελος της τουρκικής κοινωνίας να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο και μέσα σε ένα λογικό χρονικό διάστημα, να εκκινήσουν εκ νέου οι διερευνητικές επαφές.
Η Ελλάδα θέλει μια χρονική περίοδο ηρεμίας επειδή θέλει να καταστεί σαφές πως αυτή είναι μια επιλογή που κάνει η Τουρκία και όχι σημαία ευκαιρίας, μια περιορισμένη χρονικά επιλογή μόνο για να αποφύγει κυρώσεις από την ΕΕ ή βαρύτερες κυρώσεις από τις ΗΠΑ, αποσαφήνισε. Υπό αυτό το πρίσμα, διαμήνυσε πως αν αυτό γίνει εμφανές, η Ελλάδα είναι πάντοτε πρόθυμη.
Ερωτηθείς από τον συντονιστή της συζήτησης, δημοσιογράφο Αθανάσιο Έλλις, για τη στάση της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως θα ήθελε μια πιο ξεκάθαρη γλώσσα από τους Ευρωπαίους εταίρους. Παράλληλα, επισήμανε πως η ΕΕ είναι ένα εγχείρημα σε εξέλιξη, χρειάζεται χρόνο και αντιδρά αργά. Ωστόσο, υπογράμμισε πως η ΕΕ αντιμετωπίζει σήμερα την Τουρκία ως ευρωπαϊκό πρόβλημα και όχι ως μια χώρα που έχει διαφορές με μία ή δύο κράτη-μέλη. Επιπρόσθετα, σημείωσε πως η Τουρκία θεωρείται αποσταθεροποιητικός παράγοντας στην περιοχή μας. Συνοψίζοντας την απάντησή του, είπε πως μπορεί να χρειαστεί χρόνος για την ΕΕ να φτάσει στο ίδιο επίπεδο, αυτό της επιβολής κυρώσεων όπως αυτών των ΗΠΑ και εκτίμησε ότι αυτό πρόκειται να συμβεί σύντομα, εκτός και αν αλλάξει πορεία η Τουρκία.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Δένδιας τόνισε πως αν θέλουμε να κρατήσουμε την Τουρκία στον δυτικό κόσμο, πρέπει να της καταστήσουμε σαφές πού είναι οι κόκκινες γραμμές, γιατί δεν είναι μια μονολιθική κοινωνία, αλλά υπάρχει ένας εσωτερικός πολιτικός διάλογος στην τουρκική κοινωνία και επιβάλλοντας κυρώσεις, δηλώνουμε πως είναι μη αποδεκτές και αποτυχημένες οι πολιτικές που εκτελούνται από την τουρκική κυβέρνηση, οι πολιτικές της εισβολής στο Ιράκ και στη Συρία, οι πολιτικές μεταφοράς τζιχαντιστών στη Λιβύη και στον Καύκασο. Με αυτόν τον τρόπο, σημείωσε, βοηθούμε το εκσυγχρονιστικό κομμάτι της τουρκικής κοινωνίας. Από την άλλη μεριά, προσέθεσε, αν επιτρέψουμε σε αυτού του είδους τις πολιτικές να εμφανιστούν στον τουρκικό πολιτικό διάλογο ως επιτυχημένες, τότε υπονομεύουμε το εκσυγχρονιστικό κομμάτι της Τουρκίας που κοιτάζει στη Δύση.
Ανακεφαλαιώνοντας την επιχειρηματολογία του για την αναγκαιότητα των κυρώσεων στην Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε πως με την επιβολή τους καθιστούμε με σαφήνεια πού είναι τα όρια και αναγκάζοντας την να ακολουθήσει τη γραμμή της δυτικής συμμαχίας, τη βοηθούμε να παραμείνει εντός της.
Μιλώντας για τις προσωπικές του σχέσεις με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο κ. Δένδιας είπε πως ήταν, είναι και ελπίζει να συνεχίσει να είναι φίλος. Εξέφρασε μάλιστα την ελπίδα η προσωπική τους σχέση να βοηθήσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις να περάσουν από τους δύσκολους καιρούς σε πιο ήρεμα νερά και κάποια στιγμή στο μέλλον, σύντομα, να φτάσουν σε μια κατανόηση. Ωστόσο, συμπλήρωσε, μέχρι σήμερα τα πράγματα δεν είναι καλά και αυτό είναι εμφανές.
Καταληκτικά, ο κ. Δένδιας αναφερόμενος στις προσδοκίες του από τη νέα ηγεσία των ΗΠΑ, είπε πως περιμένει να βοηθήσει τη χώρα μας να αντιμετωπίσει την πολύ δύσκολη κατάσταση με την Τουρκία. Επίσης, εξέφρασε την προσδοκία του να συνεργαστεί με τη νέα διοίκηση του Μπάιντεν.
Η Διάσκεψη για τα θέματα Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Ανατολικής Μεσογείου διοργανώνεται από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών σε συνεργασία με το «Hellenic American Leadership Council».
