H Τουρκία μετατρέπεται σε μια περιφερειακή υπερδύναμη. Αυτό είναι το συμπέρασμα των διεθνών αναλυτών αναφορικά με τις συνεχώς αυξανόμενες δυνατότητες της αμυντικής της βιομηχανίας και των εξοπλισμών των ενόπλων της δυνάμεων.
Δεν υπάρχει αμυντικό εξοπλιστικό πρόγραμμα το οποίο δεν περιέχει πλέον τη συμμετοχή τουρκικών εταιρειών στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.
Ταυτόχρονα η τουρκική αμυντική βιομηχανία εκτός από κύριος τροφοδότης του στρατού έχει μετατραπεί σε κύριο τροφοδότη και στυλοβάτη της οικονομίας προσφέροντας δουλείες και συνάλλαγμα από τις εξαγωγές.
Από την άλλη πλευρά η θλιβερή πραγματικότητα της Ελλάδας παραπέμπει σε αντίστοιχα θλιβερές συγκρίσεις. Η ελληνική αμυντική βιομηχανία βρίσκεται συνεχώς σε ημιθανή κατάσταση θύμα πρακτικών χωρίς όραμα. Ενώ η ελληνική αμυντική βιομηχανία ξεκίνησε με διαφορά νωρίτερα από την αντίστοιχη τουρκική τώρα δεν είναι παρά ένας «φάντασμα» του κάποτε καλού εαυτού της.
Για παράδειγμα η ΕΑΒ που ιδρύθηκε το 1975 δεν μπορεί να συγκριθεί με την τουρκική αεροπορική βιομηχανία TAI η οποία ιδρύθηκε σχεδόν 10 χρόνια αργότερα το 1984. Το ίδιο συμβαίνει και με άλλες εταιρείες. Η ΕΒΟ το 1977 (σήμερα ΕΑΣ),ή η ΕΛΒΟ ως Στάγιερ Ελλάς το 1972, έχουν σημειώσει ελάχιστη αν όχι μηδαμινή πρόοδο στο διάστημα που μεσολάβησε.
Αντίθετα τουρκικές εταιρείες όπως η FNSS με έτος ίδρυσης το 1988, η ή Roketsan (1988) ή τέλος η ASELSAN (1975) σήμερα θεωρούνται από τις μεγαλύτερες στον τομέα τους. Παράλληλα η ίδρυση της γραμματείας αμυντικών εξοπλισμών το 1985 (SSM) κλατι σαν την δική μας «αμαρτωλή» ΓΔΕ, ΓΔΑΕΕ )και ότι άλλο όνομα μπορεί να έχει λάβει στο μεταξύ) αποδείχθηκε βασικός άξονας για την ανάπτυξη της τουρκικής βιομηχανίας.
Έτσι οι στόχοι που έθεσε η Τουρκία στα μέσα της δεκαετίας του ΄80 για δημιουργία ενός συστήματος αμυντικού και βιομηχανικού βρίσκονται σήμερα σε απόλυτη ανάπτυξη.
Αντίθετα η χωρίς εθνικό όραμα ελληνική αμυντική βιομηχανία δεινοπαθούσε και εξακολουθεί να δεινοπαθεί κάτω από άσχετες διοικήσεις και αδιάφορες πολιτικές ηγεσίες .
Η προσπάθεια που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ΄70 με όραμα τη δημιουργία μιας εθνικής αμυντικής βιομηχανίας στυλοβάτη τόσο του στρατεύματος όσο και της ελληνικής οικονομίας σήμερα φαντάζει ως βαρίδι στην εκάστοτε ηγεσία του ΥΠΕΘΑ και του ΥΠΟΙΚ.
Και φυσικά αυτό αντικατοπτρίζεται σε όλες τις πτυχές της ελληνικής πραγματικότητας: Ηττοπάθεια, μεμψιμοιρία, «υπόγεια» και «υπέργεια» συμφέροντα, έλλειψη οράματος.
Φυσικά αυτό έχει και τις επιπτώσεις του και στον ίδιο τον αμυντικό αποτρεπτικό μηχανισμό της χώρας. Σκάνδαλα επί σκανδάλων, συμβάσεις που καρκινοβατούν, συστήματα που δεν παραδίδονται, ανεκτέλεστα ΑΩ, δίκες, φυλακίσεις, τραπεζικοί λογαριασμοί που αναζητούν τον «ιδιοκτήτη» τους και η λίστα τέλος ουκ έχει.
Στην άλλη πλευρά του Αιγαίου όμως, ο τουρκικός «γίγαντας» απειλητικά απλώνει τη σκιά του. Τελευταίο σύμπτωμα η «νουθεσία» στην ελληνική κυβέρνηση να συνετίσει τον υπουργό Εθνικής Άμυνας!
«Είναι ολοφάνερο ότι η συνέχιση των ανεύθυνων κινήσεων θα αυξήσουν την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στο Αιγαίο», αναφέρεται στην ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ για τον Π. Καμμένο και την παρουσία του στα νησιά και τις νησίδες του Α. Αιγαίου.
Πρόκειται ασφαλώς για μια πρωτοφανή ανακοίνωση, από την Άγκυρα η οποία θεωρεί εαυτόν τόσο ισχυρή όσο να κάνει τέτοιες παρεμβάσεις και να υποδεικνύει που θα πρέπει να πηγαίνει ο Έλληνας ΥΕΘΑ στο εσωτερικό της χώρας του και που όχι!
Μιλάμε για δορυφόριοποίηση της Ελλάδας από την «Υψηλή Πύλη»; Ασφαλώς. Και αν αυτό δεν έχει γίνει αντιληπτό ακόμη τα επόμενα χρόνια θα είναι.
Ο στόχος της Τουρκίας γτια την μετατροπή της σε περιφερειακή υπερδύναμη δεν ούτε μυστικός ούτε κρυφός. Ομολογείται και τους ίδιους.
Ο αρχηγός του τουρκικού Ναυτικού αντιναύαρχος Bülent Bostanoğlu σε πρόσφατη συνέντευξή του ανέφερε πως το όραμα του Ναυτικού είναι «να εξελιχθεί σε μια παγκόσμια δύναμη προβολής ισχύος μέσης στάθμης».
«Η Τουρκία παρακολουθεί στενά τις ενέργειας ειδικά της Ελλάδας και της Αιγύπτου και κατά το πόσο αυτές επηρεάζουν τα τουρκικά δίκαια στη Μεσόγειο.
Έτσι το τουρκικό Ναυτικό λαμβάνει κάθε μέτρο για να διαφυλάξει τα δίκαια αυτά με επιχειρήσεις όπως η Mediterranean Shield στους χώρους δικαιοδοσίας τόσο της Τουρκίας όσο και της “τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου”», αναφέρει σε ένα σημείο της συνέντευξής του.
«Σήμερα οι τουρκικές ναυτικές δυνάμεις με 158 πλοία και υποβρύχια, σχεδόν 50 αεροσκάφη, μια ταξιαρχία αμφίβιων επιχειρήσεων και ομάδες ειδικών αποστολών συγκροτούν ένα φοβερό σύνολο σε παγκόσμια κλίμακα.
Σε ότι αφορά την προσωπική μου άποψη το τουρκικό Ναυτικό με το πρόγραμμα απόκτησης σκαφών αμφίβιων επιχειρήσεων και άλλα προγράμματα εκσυγχρονισμού βρίσκεται σε πορεία για να εξελιχθεί σε μια μέση παγκόσμια δύναμη προβολής ισχύος», ανέφερε ακόμη χαρακτηριστικά.
Από τα λόγια του αρχηγού του τουρκικού Ναυτικού φαίνονται ξεκάθαρα οι προθέσεις της Τουρκίας. Προθέσεις οι όποιες έχουν ως πρώτο «σκαλοπάτι» το 2020 χρονιά κατά την οποία θεωρούν ότι θα ξεκινήσει η «λύση» των προβλημάτων τους με τα γειτονικά κράτη μηδέ της Ελλάδος εξαιρουμένης. Για την ακρίβεια με την Ελλάδα να φιγουράρει πρώτη στο κάδρο.
Τουρκικός εξοπλιστικός οργασμός
Η Τουρκία βρίσκεται από τος αρχές του 2000 πρακτικά σε ένα εξοπλιστικό οργασμό. Με τη διαφορά ότι δεν πρόκειται απλά για συστήματα που αγοράζουν αλλά συστήματα που παράγουν ή επιθυμούν να συμπεράνουν στην Τουρκία,
Ο στόχος είναι, όπως αναφέρθηκε, σε κάθε εξοπλιστικό τους πρόγραμμα να υπάρχει έμμεση εμπλοκή της τουρκικής βιομηχανίας και στη συνέχεια απορρόφηση του μέγιστου ποσοστού της προσφερόμενης τεχνογνωσίας προκειμένου να η βιομηχανία τους να είναι σε θέση να σχεδιάζει τα δικά τους διάδοχα συστήματα.
Μια τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι το πρόγραμμα T-LORAMIDS. Η επιλογή της κινεζικής εταιρείας CPMIEC για την προμήθεια του συστήματος HQ-9/FD-2000 είχε να κάνει όχι με τα επιχειρησιακά χαρακτηριστικά του συστήματος όσο και με την χωρίς περιορισμούς παροχή τεχνογνωσίας στις τουρκικές βιομηχανίες.
Έτσι η Τουρκία ελπίζει πως θα μπορέσει να αντιγράψει πλήρως το κινεζικό βλήμα και να το τοποθετήσεις στις τουρκικής σχεδίασης φρεγάτες TF-2000 σε συνδυασμό με το ραντάρ AESA από ετοιμάζει η Aselsan. Μάλιστα πρόσφατα η τουρκική εταιρεία κατασκεύασε μια εργοστασιακή μονάδα η οποία θα παράγει το ραντάρ AESA.
Αυτό είναι ένα μικρό παράδειγμα από το «βάθος» όλων των τουρκικών σχεδιασμών. Και αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Ταυτόχρονα τρέχουν δεκάδες άλλα προγράμματα που κτίζουν την τουρκική πολεμική μηχανή.
Είναι τα προγράμματα συστήματα SHORADS και μέσου βεληνεκούς O-HISAR και A-HISAR, είναι το πρόγραμμα του νέου μαχητικού FX-1, το τουρκικό άρμα ALTAY, (μάλιστα το τουρκικό άρμα θα επιχειρήσει την πρώτη του εξαγωγική προσπάθεια στο Ομάν που θέλει 77 νέα άρματα μάχης, το ΤΟΜΑ TULPAK, το επιθετικό ελικόπτερο T-129 “Turkgusta”, τα νέας τεχνολογίας υποβρύχια που θα διαδεχθούν τα T-214 τα οποία δεν έχουν παραδοθεί καν(!), το νέο ελικόπτερο πολλαπλών χρήσεων που ετοιμάζει η ΤΑΙ, το βαλλιστικό πύραυλο J-600 T Yildirim που βασίστηκε στο μη κατευνόμενο πυραυλικό σύστημα WS-1 της Κίνας, με εμβέλεια 150 χιλιομέτρων και πολεμική κεφαλή 480 κιλών, το UAV Anka της ΤΑΙ, το σύστημα πυροβολικού T-300 Kasirga με βεληνεκές 100 χιλιομέτρου και τη συνεργασία κινεζικών εταιρειών, και πραγματικά ουκ έστι αριθμός για το σύνολο των τουρκικών προγραμμάτων τα οποία είναι αδύνατο να καταγραφούν στο πλαίσιο ενός και μόνο άρθρου.
Να σημειώσουμε και το πρόγραμμα από το ινστιτούτο έρευνας και ανάπτυξης TÜBİTAK για την ανάπτυξη του πυραύλου cruise αρθρωτής αρχιτεκτονικής (Modular Stand Off Missile) SOM.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2006 και η πρώτη δοκιμή πτήσης διεξήχθη πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα το 2010. Ο πύραυλος εξαπολύθηκε από ένα F-4 το 2011 και φέρεται να έχει καλύψει απόσταση 185 χλμ. Ο πύραυλος προωθείται από τον γαλλικό στροβιλοκινητήρα Microturbo TR-40.
Παρόλα αυτά το 2011 η Τουρκία υπέγραψε σύμβαση για την Kale Aero για την τοπική παραγωγή του αντικαταστάτη του γαλλικού στροβιλοκινητήρα. Ο κινητήρας αναμένεται να συνδυάσει τα καλύτερα χαρακτηριστικά του TR-40 με συστήματα πιστεύεται ότι είναι παρόμοια με την σειρά Teledyne CAE J402 που εξοπλίζει τον Ηarpoon. Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι προτίθεται να επεκτείνει την εμβέλεια του SOM μέχρι και 1.500 χιλιόμετρα!
Το 2011 η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε τα σχέδιά της να αναπτύξει έναν βαλλιστικό πύραυλο βεληνεκούς 2.500 χιλιομέτρων. Λίγες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα έχουν κυκλοφορήσει, αν και η κυβέρνηση στην Άγκυρα θα ήθελε να χρησιμοποιήσει τον προτεινόμενο πύραυλο για εκτοξεύσεις δορυφόρων, καθώς και να συμβάλει στην ενίσχυση των τουρκικών αμυντικών ικανοτήτων.
Η TÜBİTAK-Sage έχει λάβει μια σύμβαση ανάπτυξης και έχει δηλώσει ότι προτίθεται να δοκιμάσει ένα πρωτότυπο μέσα στο επόμενο έτος.
Και σε όλα αυτά τα προγράμματα δεν περιλαμβάνονται συμβάσεις ΑΩ από αγορές υλικού όπως είναι αυτές που προέρχονται από το F-35 και είναι ύψους περί 6 δισ.$.
Φυσικά όλο αυτό το τιτάνιο αμυντικό και βιομηχανικό πρόγραμμα δεν έρχεται χωρίς προβλήματα. Και αυτά είναι πολλά και δε σημαίνει ότι όλα θα υλοποιηθούν ή θα παραχθούν χωρίς υπερβάσεις κόστους.
Αυτό όμως είναι λίγο έως πολύ προβλεπόμενο, με όλα τα αμυντικά προγράμματα σε όλες τις χώρες του κόσμου που παρουσιάζουν τέτοιες δραστηριότητες. Το σημαντικό είναι πως η τουρκική βιομηχανία μέσα από την τριβή και τη συνεχή προσπάθεια κρίνει η ίδια το μέλλον της.
Από την άλλη πλευρά είναι θλιβερή η διαπίστωση της ανυπαρξίας της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας σε σχέση με την τουρκική, παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές προσπάθειες σε κρίσιμους τομείς ξεκίνησαν νωρίτερα.
Χωρίς όμως εθνικό όραμα και αλλεργία σε οτιδήποτε έχει να κάνει με αμυντική βιομηχανία στη χώρα όλα κρίνονται μάταια και χωρίς καμία προοπτική.
Είναι άγνωστο εάν έχει κανείς στα κυβερνητικά κλιμάκια σήμερα αντιληφθεί την κρισιμότητα των καταστάσεων.
Η χώρα με ένα επίσης ανύπαρκτο εξοπλιστικό πρόγραμμα (η τελευταία ουσιαστικά παραγγελία έχει πριν από 10 χρόνια) οδεύει προς απόλυτη δορυφοριοποίηση από την Τουρκία. Χωρίς επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία και με όλο αυτό το νοσηρό περιβάλλον που επικρατεί στο περιβάλλον των εξοπλισμών δύσκολα η χώρα θα καταφέρει να αποφύγει τον θανάσιμο εναγκαλισμό με τον τουρκικό επεκτατισμό. Και το 2020, έτος στόχος για τους Τούρκους δεν είναι πια καθόλου μακριά.