Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι έτοιμη να παρουσιάσει νέα μέτρα ανακούφισης για την μεσαία τάξη, μετά από μια δημοσιονομική στροφή που κάποτε φάνταζε σχεδόν αδιανόητη
Αυτό υπογραμμίζει το Bloomberg σε σημερινό του δημοσίευμα, αναφερόμενο στα βήματα της ελληνικής οικονομίας και κυρίως της δημοσιονομικής εξυγίανσης της χώρας, αφήνοντας πίσω της τα χρόνια της κρίσης χρέους.
Πιθανά παροχές και τον Απρίλιο
Αξιοποιώντας τα αισθητά υψηλότερα έσοδα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα παρουσιάσει μια σειρά από παροχές σε μια ομιλία αυτή την εβδομάδα που θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για να θέσει τις βάσεις να γίνει ο μακροβιότερος ηγέτης της Ελλάδας εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες.
Μεταξύ των μέτρων που εξετάζει η κυβέρνηση είναι φορολογικές μειώσεις για τη μεσαία τάξη, στήριξη των οικογενειών και αυξημένες δαπάνες για τους συνταξιούχους, καθώς και για τα μέλη των σωμάτων ασφαλείας,
Αν και οι λεπτομέρειες δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, το σχεδιαζόμενο πακέτο μέτρων θα μπορούσε τελικά να ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν την κατάρτιση του σχεδίου και παρείχαν πληροφορίες στο διεθνές ΜΜΕ. Υπό την προϋπόθεση ότι ο προϋπολογισμός της Ελλάδας θα συνεχίσει να υπεραποδίδει, η κυβέρνηση μπορεί επίσης να εξετάσει περισσότερα μέτρα ελάφρυνσης τον Απρίλιο, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Τέτοιου είδους παροχές θα είχαν κάποτε προκαλέσει συναγερμό στους επενδυτές σε μια χώρα της οποίας τα διογκωμένα δημόσια οικονομικά την έφτασαν οριακά στην έξοδό της από το ευρώ το 2015.
Ωστόσο, το Bloomberg σημειώνει ότι η πάταξη της φοροδιαφυγής που οδήγησε σε τεράστια αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης της ελληνικής κοινωνίας στο σύνολό της έδωσε στον Μητσοτάκη δημοσιονομικό χώρο που θα ζήλευαν άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, παρά το γεγονός ότι το χρέος του ξεπερνά το 140% του ΑΕΠ και παραμένει το μεγαλύτερο στην περιοχή.
Το αποτέλεσμα μέχρι στιγμής ήταν ένα πλεόνασμα του προϋπολογισμού έκπληξη το 2024 που αψήφησε τις προβλέψεις για έλλειμμα, ακολουθούμενο από παρόμοιες θετικές προβλέψεις που προβλέπονται για φέτος. Η αντίθεση με τα κράτη από τη Γαλλία έως το Ηνωμένο Βασίλειο, που αντιμετωπίζουν την δυσπιστία της αγοράς καθώς πασχίζουν να δαμάσουν τα ανεξέλεγκτα ελλείμματα, είναι εντυπωσιακή, σημειώνει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα.
Περίπτωση μελέτη για άλλες χώρες τα βήματα της Ελλάδας
«Οι προσπάθειες της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αποδίδουν καρπούς και αξίζουν αναγνώρισης», δήλωσε ο Joong Shik Kang, επικεφαλής της αποστολής για την Ελλάδα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο είχε κεντρικό ρόλο στην εποπτεία της χώρας την περίοδο της κρίσης. «Τα αποτελέσματα είναι αρκετά αξιοσημείωτα», συμπλήρωσε. Το 2009, όταν ξέσπασε η κρίση, η παραοικονομία υπολογιζόταν στο 27% του ΑΕΠ. Η μη συμμόρφωση είχε εξελιχθεί σε μόνιμη «πληγή» για τα δημόσια έσοδα, τροφοδοτώντας την αίσθηση αδικίας στην κοινωνία και υπονομεύοντας την αξιοπιστία της χώρας στο εξωτερικό. Μια πολυδιάστατη προσέγγιση, με την αξιοποίηση της ψηφιοποίησης των πληρωμών και των εισπράξεων, τον εξορθολογισμό των κυβερνητικών διαδικασιών και την εφαρμογή τακτικών «ώθησης» για τη σημαντική αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης, επέφερε αντιστροφή του αρνητικού κλίματος. Η στροφή ήταν τόσο σημαντική που την καθιστά μελέτη περίπτωσης για άλλες χώρες, σύμφωνα με τον Kang.
Σύμφωνα με το Bloomberg, τα μέτρα υψηλής τεχνολογίας που εφαρμόζει η ΑΑΔΕ, έχουν βοηθήσει. Στην καρδιά της έδρας της στην Αθήνα υπάρχει ένα «δωμάτιο πολέμου»(σ.σ war room), όπου γιγαντοοθόνες μεταδίδουν σε πραγματικό χρόνο κινήσεις πλοίων, ροές συναλλαγών και άλλες κρίσιμες πληροφορίες. Μη επανδρωμένα αεροσκάφη παρακολουθούν δραστηριότητες στα νησιά, ενώ ειδικές επιχειρήσεις ελέγχου φοροδιαφυγής, όπως εκείνη που έγινε τον Αύγουστο στη Σαντορίνη με επιβάτες κρουαζιερόπλοιων δίνουν μια διαφορετική εικόνα για την χώρα.
Η ΑΑΔΕ έχει θέσει ως στρατηγικό στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η οποία, εκτός από οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα, αποτελούσε και μελανό σημείο για τη διεθνή εικόνα της χώρας, δήλωσε ο επικεφαλής της Αρχής, Γιώργος Πιτσιλής.
Με στατιστικούς όρους, τα αποτελέσματα είναι αισθητά. Το 2018, το λεγόμενο χάσμα συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ – ένα μέτρο της εκτιμώμενης διαφοράς μεταξύ των δυνητικών εσόδων από τους φόρους προστιθέμενης αξίας και του πραγματικού ποσού που εισπράχθηκε – ήταν 25,4%. Μέχρι το 2022, το ποσοστό είχε μειωθεί στο 13,7%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σημαντική αύξηση των δημόσιων εσόδων, χωρίς αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης «δείχνει ότι οι προσπάθειές μας απέδωσαν καρπούς», δήλωσε στο Bloomberg o Γ. Πιτσιλής. Η φορολογική υπηρεσία ακολουθεί τώρα μια πιο στρατηγική προσέγγιση για την επιλογή των στόχων, αξιοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη και μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ιεράρχηση των ελέγχων.
Οι αξιωματούχοι έχουν διαπιστώσει ότι είναι προτιμότερο να κάνουν τους ανθρώπους να πληρώσουν οικειοθελώς παρά να τους κυνηγήσουν και να τους τιμωρήσουν, σύμφωνα με τον Νίκο Μπατσίλα, διευθυντή επιχειρησιακού σχεδιασμού ελέγχων της ΑΑΔΕ.
Δημοσιονομική στροφή η ομιλία Μητσοτάκη στη ΔΕΘ
«Κάναμε μελέτες και είδαμε ότι τα έσοδα δεν προέρχονται από τα πρόστιμα, αλλά από τη συμμόρφωση», είπε. Μια από τις πιο πρόσφατες καινοτομίες της ΑΑΔΕ ήταν η κυκλοφορία της εφαρμογής Appodixi η οποία επιτρέπει στους χρήστες να σαρώνουν τα τιμολόγια για να ελέγχουν ότι είναι γνήσια και τους επιτρέπει να υποβάλλουν καταγγελίες κατά των επιχειρήσεων. Οι επενδυτές έχουν επικροτήσει τις προσπάθειες της Ελλάδας. Σε αντίθεση με τη Γαλλία, της οποίας τα δημοσιονομικά προβλήματα σημαίνουν ότι οι αποδόσεις των ομολόγων της είναι τώρα σχεδόν τόσο υψηλές όσο αυτές της Ιταλίας, στο 3,58%, το 10ετές χρέος της Ελλάδας αποδίδει τώρα 3,49% .
Όπως θα υποστηρίξει ο Μητσοτάκης στην ετήσια ομιλία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης το Σάββατο, η κυβέρνηση επιδιώκει τώρα να μοιραστεί τα οφέλη της καλύτερης φορολογικής συμμόρφωσης με τους πολίτες, υπογραμμίζει το δημοσίευμα.
Αποφεύγοντας μια προσπάθεια πολιτικής εκτίμησης το Bloomberg σημειώνει ότι είναι πολύ νωρίς για να πει κάποιος αν τα παραπάνω μέτρα θα κερδίσουν τους πολίτες που αγωνίζονται και έχουν αντιμετωπίσει κρίσεις κόστους ζωής για περισσότερο από μια δεκαετία. Η ψήφος τους στις επόμενες εκλογές, που θα διεξαχθούν το 2027, θα καθορίσει αν ο Μητσοτάκης μπορεί να να κερδίσει μια τρίτη συνεχόμενη θητεία-ρεκόρ.
Καταλήγοντας, επισημαίνεται ότι, όποιο κι αν είναι το πολιτικό αποτέλεσμα, η δημοσιονομική κληρονομιά της Ελλάδας έχει ήδη αλλάξει ριζικά προς το καλύτερο και οι κυβερνητικές παροχές τώρα θα βοηθήσουν να χτυπηθεί περαιτέρω η λογική της φοροδιαφυγής, σύμφωνα με τη Φαίη Μακαντάση, διευθύντρια έρευνας στο think tank Dianeosis στην Αθήνα. Αυτό «θα τροφοδοτήσει έναν ενάρετο κύκλο διαρκώς αυξανόμενης συμμόρφωσης και διαρκώς χαμηλότερων φορολογικών επιβαρύνσεων», είπε.
