Στις κάλπες προσέρχονται μαζικά οι Γάλλοι πολίτες για να ψηφίσουν στον δεύτερο γύρο των πρόωρων εκλογών που προκήρυξε ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος κινδυνεύει να χάσει τμήματα των κεντρώων συμμάχων του στο κοινοβούλιο και να αναγκαστεί να περάσει τα υπόλοιπα τρία χρόνια της προεδρικής του θητείας σε μια «δύσκολη συγκατοίκηση» με την ακροδεξιά.
Το ποσοστό συμμετοχής στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία καταγράφει άνοδο σήμερα Κυριακή το μεσημέρι τοπική ώρα (13.00 ώρα Ελλάδας) και ανέρχεται σε 26,63% έναντι 25,9% την ίδια ώρα στον πρώτο γύρο, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας.
Είναι το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από το 1981 (28,3%), όταν οι βουλευτικές εκλογές είχαν σηματοδοτήσει την άνοδο της αριστεράς στην εξουσία, όπως επισημαίνει η ηλεκτρονική έκδοση της Figaro.
Επιπλέον, η συμμετοχή στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία παρουσιάζει αύξηση κατά 7,5 μονάδες σε σχέση με το 2022 (18,99%).
Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, πέντε βουλευτές εξελέγησαν στον πρώτο γύρο, έναντι 76 φέτος.
Το ποσοστό συμμετοχής υπολογίζεται με βάση τον αριθμό των πολιτών που κλήθηκαν να προσέλθουν στις κάλπες αυτή την Κυριακή, ο οποίος γι’ αυτό διαφέρει σημαντικά από εκείνον του δεύτερου γύρου του 2022.
Στον πρώτο γύρο, στις 30 Ιουνίου, που η συμμετοχή το μεσημέρι ανερχόταν στο 25,9%, ήταν επίσης κατά 7,5 μονάδες υψηλότερη σε σχέση με το 2022 (18,4%).
Στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών οι δύο στους τρεις Γάλλους προσήλθαν στις κάλπες, ενώ ένα μήνα πριν, στις ευρωεκλογές, προσήλθε ο ένας στους δύο.
Τόσο από τον αριθμό των Γάλλων που επέλεξαν να ψηφίσουν ηλεκτρονικά, όσο και από τον αριθμό εκείνων που υπέγραψαν εξουσιοδότηση για να ψηφίσει κάποιος άλλος στη θέση τους, φαίνεται ότι η αποχή στον σημερινό δεύτερο γύρο μάλλον θα είναι μικρότερη σε σχέση με τον πρώτο γύρο, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια στη Γαλλία συμβαίνει το αντίθετο, καθώς και το ότι τα σχολεία έκλεισαν και πολλές οικογένειες έχουν φύγει για διακοπές.
Οι κάλπες θα κλείσουν στις 21.00 ώρα Ελλάδας στις μεγάλες πόλεις της Γαλλίας, οπότε θα δημοσιοποιηθούν και οι πρώτες εκτιμήσεις ως προς την κατανομή των εδρών.
Οι δύο γύροι
Οι κάλπες άνοιξαν στις 8 το πρωί τοπική ώρα, καθώς η Γαλλία ξεκίνησε τη διαδικασία εκλογής των 577 μελών της Εθνοσυνέλευσης της, στην οποία χρειάζονται 289 έδρες για να έχει ένα κόμμα την απόλυτη πλειοψηφία. Μόνο όσοι κερδίσουν περισσότερο από το 12,5% των ψήφων των εγγεγραμμένων ψήφων στον πρώτο γύρο μπορούν να είναι υποψήφιοι στον δεύτερο, πράγμα που σημαίνει ότι συχνά διεξάγεται μάχη μεταξύ δύο υποψηφίων.
Αλλά αυτή τη φορά ένας αριθμός ρεκόρ εδρών – περισσότερες από 300 – οδήγησε σε τριπλό δεύτερο γύρο, σε μέτρο της πόλωσης της Γαλλίας. Σε μια προσπάθεια να μην διασπαστεί η ψήφος κατά της ακροδεξιάς, περισσότεροι από 200 υποψήφιοι από τη συμμαχία του Μακρόν και το NFP συμφώνησαν να παραιτηθούν στον δεύτερο γύρο.
Βάσει των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου, έχουν εκλεγεί ήδη 76 βουλευτές, εκ των οποίων οι 39 είναι του Εθνικού Συναγερμού της Λεπέν, οι 32 του Λαϊκού Μετώπου (NFP), μόνο δύο πρόσκεινται στην παράταξη του Εμανουέλ Μακρόν «Μαζί – Ensemble»), ένας στους Ρεπουμπλικάνους (Les Républicains – LR), ενώ εξελέγησαν και δυο ανεξάρτητοι υποψήφιοι της δεξιάς.
Στις 501 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες που απομένουν διεξάγεται δεύτερος γύρος εκλογών. Στις 191 από αυτές έχουν προκριθεί δύο υποψήφιοι, σε 305 έχουν προκριθεί τρεις υποψήφιοι και στις εναπομείνασες πέντε έχουν προκριθεί τέσσερις υποψήφιοι.
Στον επαναληπτικό β’ γύρο όποιος κερδίσει τις περισσότερες ψήφους κερδίζει και την εκλογική περιφέρεια.
Παρόλο που η επιδόσεις του RN στον πρώτο γύρο ήταν πολύ καλές, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούσε να υπερτριπλασιάσει τις 88 έδρες που είχε στο απερχόμενο κοινοβούλιο, δεν είναι σαφές εάν θα καταφέρει να επιτύχει την απόλυτη πλειοψηφία.
Τα σενάρια για τη θέση του πρωθυπουργού
Το άρθρο 8 του Συντάγματος της χώρας αναφέρει ότι ο πρόεδρος διορίζει τον πρωθυπουργό, επομένως ο Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να προσφέρει την πρωθυπουργική θέση στην πρώτη κοινοβουλευτική ομάδα, που όπως όλα δείχνουν θα είναι η Εθνική Συσπείρωση.
Το κόμμα έχει ορίσει ως υποψήφιο για την πρωθυπουργία τον επικεφαλής του, Ζορντάν Μπαρντελά, καθιστώντας ωστόσο σαφές ότι θα απορρίψει τη θέση εάν το κόμμα δεν εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία τουλάχιστον 289 εδρών στο Κοινοβούλιο.
Δεδομένου ότι το γαλλικό Σύνταγμα δεν ορίζει τα κριτήρια επιλογής του πρωθυπουργού, οι επιλογές του Μακρόν είναι οι εξής:
Είτε να δημιουργηθεί συμμαχία των κομμάτων που κυριάρχησαν στην πολιτική ζωή της Γαλλίας τις προηγούμενες δεκαετίες.
Είτε να γίνει πρόταση προς τηνΑριστερά που θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας.
Όλα θα κριθούν, λοιπόν από το ποσοστό που θα εξασφαλίσει η Εθνική Συσπείρωση, με τα σενάρια να είναι τα ακόλουθα:
Εάν κερδίσει το μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων και αποδεχθεί τη θέση του πρωθυπουργού και θα ξεκινήσει η περίοδος «συγκατοίκησης» με τον Μακρόν.
Εάν αναδειχθεί η νέα μεγαλύτερη δύναμη χωρίς να καταφέρει να πάρει την εξουσία, θα μπορούσε να μπλοκάρει ή να επιβάλει τροποποιήσεις στα κυβερνητικά σχέδια του Μακρόν.
Εάν, τέλος, εξασφαλίσει την πλειοψηφία, έχει πολλές πιθανότητες να καλύψει τη θέση του πρωθυπουργού με πρόσωπο που έχει επιλέξει το ίδιο το κόμμα.
Πολιτική αναταραχή
Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της σημερινής ψηφοφορίας, η Γαλλία φαίνεται ότι εισέρχεται σε μια περίοδο πολιτικού χάους, με τον Μακρόν να μην μπορεί να προκηρύξει άλλες βουλευτικές εκλογές για τουλάχιστον ένα χρόνο.
Η ψηφοφορία διεξάγεται τρία χρόνια νωρίτερα από ό,τι χρειάζεται. Η Γαλλία δεν επρόκειτο να διεξαγάγει βουλευτικές εκλογές μέχρι το 2027, αλλά ο Μακρόν προκήρυξε την πρόωρη ψηφοφορία -η πρώτη φορά που ένας Γάλλος ηγέτης το έκανε από το 1997- αφού το κόμμα του συντρίφτηκε από το RN στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα.
Μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του RN θα είχε τεράστιες επιπτώσεις για τη Γαλλία και την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως εκτιμά το CNN. Τα σχέδια δαπανών του κόμματος – τα οποία περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων μείωση του φόρου προστιθέμενης αξίας στην ηλεκτρική ενέργεια, τα καύσιμα και άλλα ενεργειακά προϊόντα – έχουν θορυβήσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές και θα μπορούσαν να βάλουν τη Γαλλία σε τροχιά σύγκρουσης με τους περιοριστικούς νόμους περί δαπανών των Βρυξελλών.
Σε ό,τι αφορά το ευρωπαϊκό σκηνικό, μία κυβέρνηση υπό την ηγεσία του RN θα προωθήσει τη στροφή της Ευρώπης προς τα δεξιά, σε μια εποχή που το κέντρο προσπαθεί να παραμείνει ενωμένο σε ζητήματα όπως η υποστήριξη της Ουκρανίας, η μετανάστευση και η κλιματική αλλαγή.
Μεταξύ του RN και της απόλυτης πλειοψηφίας βρίσκεται το NFP, το οποίο περιλαμβάνει πιο ριζοσπαστικές προσωπικότητες όπως ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν, τρεις φορές υποψήφιος για την προεδρία και αρχηγός του κόμματος «La France Insoumise».
Ενώ οι σύμμαχοι του Ensemble του Μακρόν δήλωσαν ότι θα κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να εμποδίσουν το RN να έρθει στην εξουσία, αρνήθηκε να συνεργαστεί ή να υποστηρίξει υποψηφίους από το κόμμα του Μελανσόν. Ο Γκάμπριελ Ατάλ, ο προστατευόμενος του Μακρόν και ο απερχόμενος πρωθυπουργός, έχει ορκιστεί να μην συνάψει ποτέ συμμαχία με τον Μελανσόν.
Οι κάλπες θα κλείσουν στις 8 μ.μ. τοπική ώρα, (21.00 ώρα Ελλάδας), με το exit poll να ανακοινώνεται λίγα λεπτά αργότερα και τα τελικά αποτελέσματα να αναμένονται νωρίς το πρωί της Δευτέρας.
Τι θα σημαίνει για την εξωτερική πολιτική της Γαλλίας αν κερδίσει η Λεπέν στις εκλογές
Tην ανησυχία που επικρατεί μεταξύ υπαλλήλων και διπλωματών στους «διαδρόμους των θεσμικών οργάνων της ΕΕ» στις Βρυξέλλες για τον δεύτερο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών, όπου γίνεται λόγος για επικείμενο «χάος», με προφανή κίνδυνο μπλοκαρίσματος της ΕΕ και «απώλεια επιρροής» για το Παρίσι, επισημαίνουν δημοσιεύματα στον γαλλικό Τύπο.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Figaro, η προοπτική μιας ακροδεξιάς κυβέρνησης της Λεπέν τους ενοχλεί περισσότερο από μια αριστερή κυβέρνηση, καθώς η πρώτη θα είναι μια επικίνδυνη υποθήκη για τη στήριξη της Ουκρανίας, θα οδηγήσει σε συγκρούσεις για το χρέος και το μελλοντικό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ή ακόμη για την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων.
Ωστόσο, συνεχίζει η εφημερίδα, το περιβάλλον του Σαρλ Μισέλ, απερχόμενου Προέδρου του Συμβουλίου, καθησυχάζει ότι «οι ευρωπαϊκοί κανόνες δεν θα πάψουν να ισχύουν από τη μια μέρα στην άλλη», ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ο Νικολά Βερόν του Ινστιτούτου Bruegel, απαριθμεί τους πολυάριθμους περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των αγορών, που θα εμποδίσουν το ακροδεξιό κόμμα της Μαρί Λεπέν να εφαρμόσει τις προεκλογικές του δεσμεύσεις. Υπενθυμίζοντας τις «υποσχέσεις που έδωσε στους αγρότες», ο Βερόν εκτιμά ότι θα είναι δύσκολο να περικοπεί η γαλλική συνεισφορά στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, απαιτώντας παράλληλα μια ισχυρή κοινή αγροτική πολιτική.
Για « μεγάλη ζάλη» που έχει κυριεύσει το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών κάνει εξάλλου λόγο δημοσίευμα στην εφημερίδα Liberation καθώς, όπως σημειώνεται, υπάρχει αναστάτωση σε πολυάριθμους διπλωμάτες με διπλή ιθαγένεια, οι οποίοι από τις δηλώσεις του επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος της Λεπεν, του Ζορντάν Μπαρντελά καταλαβαίνουν, ότι δεν θα έχουν πρόσβαση σε θέσεις ευθύνης, που θεωρούνται πολύ «ευαίσθητες».
Υπενθυμίζοντας την ύπαρξη συναίνεσης σε σημαντικά ζητήματα σε προηγούμενες «συγκατοικήσεις», η εφημερίδα τονίζει ότι στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό: «Ο αποκλειστικός τομέας του προέδρου, που μερικές φορές παρερμηνεύεται, δεν κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα. Προφανώς θα αμφισβητηθεί. Όσον αφορά την Ουκρανία, τη σχέση με τη Ρωσία, τη Μέση Ανατολή, το ΝΑΤΟ, όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, αλλά ειδικά την Ευρώπη, οι απόψεις είναι αντίθετες. Αν υπάρξει συγκατοίκηση, αναπόφευκτα θα είναι συγκρουσιακή. Αυτό θα οδηγήσει σε αποδυνάμωση και στη συνέχεια σε διαγραφή της γαλλικής διπλωματίας», αναφέρει στην εφημερίδα Γάλλος διπλωμάτης.
Πέραν των ανωτέρω, θα μπορούσαν να προκύψουν και άλλα σημεία αντιπαράθεσης, όπως ως προς τον διορισμό των πρέσβεων, οι οποίοι, όπως επισημαίνει η εφημερίδα, «διορίζονται από τον αρχηγό του κράτους, αλλά έπειτα από σύσταση του Υπουργού Εξωτερικών».
