Η Αθήνα επιχειρεί να υποβαθμίσει τις επιδιώξεις της Τρίπολης αλλά και την ένταση που προκαλεί στις ελληνολιβυκές σχέσεις η κατάθεση της νέας ρηματικής διακοίνωσης στον ΟΗΕ από την αφρικανική χώρα, επισημαίνοντας πως πρόκειται για πάγιες θέσεις της λιβυκής διπλωματίας που έχουν απαντηθεί στο παρελθόν από την Αθήνα
Ειδικότερα, ανώτατη διπλωματική πηγή μιλώντας στο iefimerida υποστήριξε πως η συγκεκριμένη κίνηση της Τρίπολης εκφράζει τις πάγιες θέσεις της Λιβύης, ωστόσο δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και συνεπώς δεν ανησυχεί σε ουσιαστικό επίπεδο την Αθήνα. Παράλληλα
όπως επισήμανε η ίδια πηγή η Ελλάδα δεν διστάζει να διατυπώνει ευθέως τις θέσεις της σε κάθε συνομιλητή της, παραπέμποντας στο πρόσφατο ταξίδι του Έλληνα ΥΠΕΞ στην Τρίπολη όπου κ. Γεραπετρίτης τόνισε τις σταθερές θέσεις της Αθήνας, με έμφαση στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, απορρίπτοντας οποιαδήποτε αναφορά στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Σε αυτό το πλαίσιο η ανώτατη διπλωματική πηγή τόνισε στο iefimerida πως δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής υπάρχουν δύο επίπεδα. Ένα αυτό των μαξιμαλιστικών διεκδικήσεων όταν αυτές αποτυπώνονται σε νομικά κείμενα στα διεθνή φόρα και ένα δεύτερο, επι του πεδίου όπου τα πράγματα καθορίζονται με διαφορετικά κριτήρια. Υπενθυμίζοντας πως η Λιβύη στο πεδίο μέχρι στιγμής δεν έχει αμφισβητήσει τη μέση γραμμή που καθόρισε η Ελλάδα, προκηρύσσοντας σεισμικές έρευνες σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως αυτής.
Υπουργείο Εξωτερικών: Η Λιβύη αγνοεί το διεθνές δίκαιο
Στο ίδιο μήκος κύματος αργά θες το βράδυ το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών μέσω διπλωματικών πηγών υποστήριξε πως οι θέσεις αυτές έχουν τεθεί στο παρελθόν και απαντηθεί προσηκόντως από την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Προσθέτοντας πως το διεθνές δίκαιο δεν επικαθορίζεται από μονομερείς ρηματικές διακοινώσεις, ούτε από ευσεβείς πόθους τρίτων και πως η Ελλάδα θα συνεχίσει στον δρόμο του διεθνούς δικαίου και των στέρεων περιφερειακών συμμαχιών που πολλαπλασιάζουν τη διπλωματική της ισχύ , όπως δήλωσε με νόημα.
Η νέα ρηματική διακοίνωση η οποία κατατέθηκε στις 27 Μαΐου στον ΟΗΕ και δημοσιεύθηκε ως επίσημο έγγραφο την 1η Ιουλίου μαζί με συντεταγμένες και χάρτη όπου, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Τρίπολης, αποτυπώνονται τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της Λιβύης ουσιαστικά επαναλαμβάνει την τουρκική ρητορική στο ζήτημα των θαλασσίων ζωνών της Αν. Μεσογείου που εδράζεται στις θέσεις του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Μάλιστα, η υποτιθέμενη λιβυκή υφαλοκρηπίδα εκτείνεται έως την Κρήτη αγνοώντας επιδεικτικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Λιβύη απορρίπτει την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για ΑΟΖ και τον Ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό
Η νέα λιβυκή verbal note που σημειωτέον, έχει κατατεθεί πριν από την διακοίνωση της 20ής Ιουνίου που απασχόλησε πρόσφατα την επικαιρότητα, εξ αφορμής της προκήρυξης διεθνούς διαγωνισμού για την αδειοδότηση οικοπέδων για έρευνες υδρογονανθράκων σε οικόπεδα νότια της Κρήτης είδε το φως της δημοσιότητας ένα μόλις εικοσιτετράωρο μετά την επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη στην πρωτεύουσα της αφρικανικής χώρας.
Μετά το πέρας των συναντήσεων του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας με τους Λίβυους αξιωματούχους προέκυψε το συμπέρασμα πως αγκάθι για την επαναπροσέγγιση των δύο πλευρών παραμένει η άποψη των Λίβυων πως το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι δεδομένο, γεγονός που επιβεβαιώνεται πια με τον πιο επίσημο τρόπο.
Σε αυτό το πλαίσιο είναι σαφές πως η Λιβύη, με τη νέα ρηματική διακοίνωση που απέστειλε στον ΟΗΕ, επιδιώκει να κλιμακώσει τις αντιδράσεις της σχετικά με τις θαλάσσιες ζώνες στην περιοχή, υιοθετώντας ξεκάθαρα θέσεις σύμφωνες με την τουρκική πολιτική. Συγκεκριμένα, χαρακτηρίζει παράνομη και άκυρη τόσο τη συμφωνία μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, όσο και την ανακήρυξη ΑΟΖ από την Ελλάδα στο Ιόνιο, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζονται η λιβυκή υφαλοκρηπίδα και τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην περιοχή. Παράλληλα, η Λιβύη απορρίπτει και τον Ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, ισχυριζόμενη ότι αυτός παραβιάζει τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες της στη Μεσόγειο.
Στη διακοίνωση επισημαίνει πως για τον καθορισμό της μέσης γραμμής μεταξύ των εμπλεκόμενων χωρών πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η λιβυκή νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά την μέση γραμμή που θεωρεί πως πρέπει να καθοριστεί με γραμμή βάση τον Κόλπο της Σύρτης, αλλά και το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, το οποίο θεωρεί δίκαιο πλαίσιο διαπραγμάτευσης με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας. Επιπλέον, η Λιβύη υποστηρίζει ότι τα ελληνικά νησιά, συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης, δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ, αμφισβητώντας έμμεσα και τη συμφωνία Ελλάδας–Ιταλίας στην ευρύτερη περιοχή.
Τέλος, δηλώνει τη διαθεσιμότητά της για διάλογο και διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του άρθρου 33 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ για την ειρηνική επίλυση διαφορών, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Παράλληλα, καλεί την Ελλάδα και την Αίγυπτο να αναστείλουν οποιαδήποτε δραστηριότητα έρευνας ή εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις αμφισβητούμενες περιοχές έως ότου οι θαλάσσιες διαφορές επιλυθούν οριστικά μέσω διαπραγματεύσεων και νομικά έγκυρων συμφωνιών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η Λιβύη υιοθετεί τουρκικές θέσεις για θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο
Ουσιαστικά η κυβέρνηση της Τρίπολης στη ρηματική αυτή διακοίνωση επικαλούμενη παλαιότερες επιστολές της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη, αμφισβητεί τον Θαλάσσιο Χωροταξικό της Ελλάδος που δημοσιεύτηκε πριν λίγους μήνες, υποστηρίζοντας πως δεν έχει καμία ισχύ για τη Λιβύη, και παρουσιάζει το δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, περιλαμβάνοντας και το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Ακόμη, θεωρεί ότι η οριοθέτηση Ελλάδας-Αιγύπτου είναι άκυρη και παράνομη και καταγγέλλει το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας ότι παραβιάζει τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες της Λιβύης στη Μεσόγειο. Παράλληλα, υιοθετεί τη λογική ότι τα νησιά, όπως η Κρήτη, δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, ενώ αμφισβητεί και τη συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας για Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στο Ιόνιο βασιζόμενη στην τουρκική επιχειρηματολογία ότι ότι η μέση γραμμή πρέπει να οριστεί μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών.
Στο ευρύτερο πλαίσιο, πρόκειται για μονομερή καταγγελία και διεκδίκηση, χωρίς νομικά αποτελέσματα, που δεν αφήνει περιθώρια διαλόγου βάσει Δικαίου της Θάλασσας, αλλά υπηρετεί την τουρκολιβυκή γεωπολιτική σύμπραξη, η οποία έχει ως υπόβαθρο το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και έχει ως στόχο τον περιορισμό της ελληνικής θαλάσσιας κυριαρχίας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο
Η πολιτική αστάθεια στην αφρικανική χώρα σε συνδυασμό με την απροθυμία της εγχώριας πολιτικής ελίτ να παρεκκλίνει από τις παράνομες για την Αθήνα αξιώσεις του τουρκολιβυκού μνημονίου που λειτουργεί ως ταμπού για το πολιτικό σύστημα της Τρίπολης, δυσκολεύει την ήδη πολύ απαιτητική εξίσωση για την ελληνική διπλωματία, καθώς αυτό το μείγμα δίνει την δυνατότητα στην Άγκυρα να επαναβεβαιώσει τους άρρηκτους δεσμούς που διατηρεί με την εγχώρια πολιτική ελιτ
