Στο συνέδριο «Μεταπολίτευση 1974-2024: 50 Χρόνια Ελληνική Εξωτερική Πολιτική» μιλάει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον εκδότη του «Βήματος», Γιάννη Πρετεντέρη
Το συνέδριο διοργανώνει η εφημερίδα «Το Βήμα» σε συνεργασία με το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων και το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Μητσοτάκης: Η πορεία δεν ήταν ευθύγραμμη χωρίς αναταράξεις
«Νομίζω ότι η πορεία δεν ήταν ευθύγραμμη χωρίς αναταράξεις. Για παράδειγμα τη δεκαετία του 80 πειραματίστηκε χωρίς να έχει αναγνωρίσει το κράτος του Ισραήλ. Την προηγούμενη δεκαετία ξεκινούσε η διαδικασία εκλογής προέδρου της Δημοκρατίας με ειλημμένη απόφαση από την αντιπολίτευση να οδηγήσει τη χώρα στις κάλπες με αποτέλεσμα να ακολουθήσει το καταστροφικό εξάμηνο που λίγο έλειψε να στείλει τη χώρα στα βράχια.
Όχι απλά ανήκουμε στη Δύση, αλλά είμαι η Δύση. Ο πυρήνας των πολιτικών δυνάμεων ασπάζεται τις αξίες που αναφέραμε. Θέλω επίσης να τονίσω ότι αυτό αποτυπώνεται συχνά όχι μόνο στις δημόσιες τοποθετήσεις όπου είναι εύκολο κανείς να χρησιμοποιήσει την εξωτερική πολιτική για τον εσωτερικό διάλογο»
«Κρινόμαστε με βάση την αποτελεσματικότητα της πολιτικής μας»
«Όταν εμείς ως κυβέρνηση ταχθήκαμε με την πλευρά της Ουκρανίας μετά την εισβολή της Ρωσίας γνωρίζαμε ότι ήταν μια κίνηση που δεν είχε μεγάλη απήχηση στην ελληνική κοινωνία.
Όταν υψώσαμε το ανάστημά μας και προστατέψαμε τα σύνορά μας στον Έβρο δεν το κάναμε επειδή ήταν δημοφιλές, αλλά το κάναμε επειδή ήταν σωστό. Εκεί κρινόμαστε βάση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής μας», πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός.
«Η Ελλάδα μπορεί να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία»
«Η Ελλάδα σήμερα είναι μια χώρα η οποία σε σχέση με πριν από πέντε χρόνια είναι πιο ισχυρή οικονομικά, γεωπολιτικά και έχει προχωρήσει στην ενίσχυση συμμαχιών, είναι μια χώρα η οποία συμμετέχει και διαμορφώνει την ατζέντα του μέλλοντος.
Πιστεύω ότι είναι μια χώρα η οποία μπορεί να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Πώς μπορεί κάποιος να κάνει μια μεγάλη επένδυση στις ένοπλες δυνάμεις αν αυτή δεν στηρίζεται σε υγιή δημόσια οικονομικά», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η Ελλάδα είναι πιο ισχυρή οικονομικά, γεωπολιτικά
«Η Ελλάδα σήμερα είναι μια χώρα η οποία σε σχέση με πριν από πέντε χρόνια είναι πιο ισχυρή οικονομικά, γεωπολιτικά και έχει προχωρήσει στην ενίσχυση συμμαχιών, είναι μια χώρα η οποία συμμετέχει και διαμορφώνει την ατζέντα του μέλλοντος.
Πιστεύω ότι είναι μια χώρα η οποία μπορεί να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Πώς μπορεί κάποιος να κάνει μια μεγάλη επένδυση στις ένοπλες δυνάμεις αν αυτή δεν στηρίζεται σε υγιή δημόσια οικονομικά»
Προφανώς και μας αφορά ο πόλεμος στην Ουκρανία
«Πως γίνεται να μη μετέχει όταν ο πόλεμος στην Ουκρανία αφορά την Ευρώπη. Το ζήτημα προφανώς και μας αφορά και μας αφορά για ένα λόγο ακόμα.
Πρέπει να σας πω ότι όταν ο Τραμπ έθεσε για πρώτη φορά τους ευρωπαίους πρωθυπουργούς προ των ευθυνών τους το 2017 είχε δίκιο. Η Ευρώπη πρέπει να πάρει πιο σοβαρά υπόψη την άμυνά της.
Εμείς προσερχόμαστε σε αυτή τη συζήτηση όχι απλά με την επιχειρηματολογία μας ισχυρή, αλλά και με το κεκτημένο μιας χώρας η οποία δαπανά πάνω από το 3% στην άμυνά της»
Δε βλέπω προοπτική να γίνει η συζήτηση με την Τουρκία για την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα
«Ο Τουρκικός αναθεωρητισμός δεν ανανεώθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια. Να θυμίσω τα Ίμια το 1996, να θυμίσω ότι παραβιάσεις είχαμε διαρκώς, να θυμίσω ότι υπάρχει η ανοικτή πληγή της Κύπρου είναι ανοικτή από το 1974.
Τι είδαμε τα τελευταία χρόνια; Το Τουρκολιβυκό. Είχαμε την απόπειρα εισβολής στον Έβρο. Είχαμε τον δύσκολο Αύγουστο του 2020 και μια περίοδο παρατεταμένης έντασης στην οποία η Ελλάδα έμεινε σταθερή στη θέση της.
Μετά τους σεισμούς υπήρξε μια προσπάθεια επαναπροσέγγισης. Έχουμε μια συνεργασία με την Τουρκία σε ζητήματα που αφορούν το μεταναστευτικό. Ταυτόχρονα έχουμε την θωράκιση που θωρακίζουν τις σχέσεις Ευρώπης και Τουρκίας. Έχουμε διερευνήσει εάν υπάρχει η δυνατότητα να μπούμε στον πυρήνα της κεντρικής διαφωνίας που έχουμε με την Τουρκία που είναι η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα. Δε βλέπω προοπτική να γίνει αυτή η συζήτηση».
Δεν πρέπει η διαφωνία μας να οδηγεί σε αχρείαστες εντάσεις
«Πιστεύω ότι η κοινή γνώμη θέλει να ζήσουμε ειρηνικά με την Τουρκία. Νομίζω ότι με τις όποιες διαφωνίες που υπάρχουν πιστεύω ότι οι Έλληνες πολίτες μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι το βράδυ. Ως προς τα μεγάλα ζητήματα που γίνονται στον κόσμο.
Δεν αναφέρομαι στην εσωτερική ασφάλεια. Αναφέρομαι στις τεκτονικές γεωπολιτικές εξελίξεις γιατί κάποιος κρατά σταθερά το τιμόνι.
Η συζήτηση με την Τουρκία μπορεί να συνεχίζεται. Μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι μπορούμε να διαφωνούμε πολιτισμένα. Έχω ζήσει εποχές που οι ένοπλες δυνάμεις ήταν σε επίπεδο συναγερμού. Προφανώς εάν χρειαστεί θα το ξανακάναμε αλλά ευχόμαστε να μην χρειαστεί. Δεν πρέπει η διαφωνία μας να οδηγεί σε αχρείαστες εντάσεις»
Έχουμε ρόλο και λόγο στο τι γίνεται στη Συρία
«Νομίζουμε ότι για την Τουρκία η Ελλάδα είναι το μόνο που την απασχολεί. Έχει πολλά άλλα και ανοικτά μέτωπα. Αυτό που γίνεται στην Συρία είναι μια τεράστια αλλαγή για την Μέση Ανατολή.
Εμείς προφανώς έχουμε ρόλο και λόγο στο τι γίνεται στη Συρία. Για τρεις λόγους. Γιατί είμαστε κοντά, γιατί είμαστε οι φυσικοί θεματοφύλακες του ορθόδοξου στοιχείου και γιατί είμαστε στην πρώτη γραμμή του προσφυγικού προβλήματος».
Κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για το πώς θα συμπεριφερθεί ο Πρόεδρος Τραμπ
«Κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για το πώς θα συμπεριφερθεί ο Πρόεδρος Τραμπ. Το επιτελείο του εξωτερικής πολιτικής είναι άνθρωποι που γνωρίζουν καλά την περιοχή. Είναι άνθρωποι που έχουν άποψη για το τι συμβαίνει στην περιοχή»
Μητσοτάκης για την Προεδρία της Δημοκρατίας: «Θα ανακοινώσω τις αποφάσεις στην ώρα τους»
«Κοιτάξτε, προσπάθησα όχι επιτυχώς από τον Σεπτέμβριο να κλείσω τη συζήτηση για την Προεδρία με ένα απλό επιχείρημα. Θεσμικά θεωρώ όχι ευπρεπές από τη στιγμή που υπάρχει πρόεδρος. Θα ανακοινώσω τις αποφάσεις στην ώρα τους. Δηλαδή με το νέο έτος. Όποτε το ορίζουν οι συνταγματικές προθεσμίες.»
Τα κόμματα εξελίσσονται
«Ναι για αυτό πήραμε και τρεις φορές 40%, τα κόμματα εξελίσσονται. Θα μείνω πιστός στις ιδρυτικές αρχές της ΝΔ, αλλά θα την προσαρμόσω στις εξελίξεις των καιρών. Τελικά το σκορ μετράει. Η πολιτική μας δικαιώθηκε. Η Νέα Δημοκράτια είναι η πολιτική δύναμη που έχει συγκροτημένο σχέδιο για τη χώρα. Θα κριθούμε το 2027»
Πιστεύω ότι στην οικονομία τα καλύτερα είναι μπροστά μας
«Πράγματι το 2024 ήταν μια άχαρη χρονιά για τις Κυβερνήσεις. Αναφέρομαι στη συσσωρευμένη ακρίβεια η οποία δημιούργησε προβλήματα σε όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου.
Η Νέα Δημοκρατία παρά τη φθορά έχει μια σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Προηγείται μακράν σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Βέβαια, να θυμηθούμε ότι και πριν τις Εκλογές του 2023 δεν φαινόταν ότι η Νέα Δημοκρατία θα ήταν αυτοδύναμη.
Πιστεύω ότι στην οικονομία τα καλύτερα είναι μπροστά μας. Βλέπουμε ότι οι τιμές έχουν σταματήσει να ανεβαίνουν με το ρυθμό που ανέβαιναν»
Στην Ευρώπη αλλάζουν κυβερνήσεις, εδώ αλλάζουν αντιπολιτεύσεις
«Το τι θα γίνει το 2027 είναι μακρινό. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι η κατανομή των εκλογικών δυνάμεων. Πιστεύω ότι οι αυτοδύναμες κυβερνήσεις είναι καλύτερες από τις κυβερνήσεις συνεργασίας. Βλέπετε τι έγινε στη Γερμανία. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι στην Ευρώπη αλλάζουν κυβερνήσεις, εδώ αλλάζουν αντιπολιτεύσεις».
Θα μπορούμε να είμαστε στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων
«Ο Γαλλογερμανικός άξονας είναι κρίσιμος για την Ευρώπη. Έχουμε μια ισχυρή Επιτροπή. Αυτό το τοπίο δημιουργεί ευκαιρίες για την Ελλάδα. Η Ελλάδα ήταν μια από τις επτά χώρες που επιλέχθηκαν για το έργο του AI Factory.
Δείτε αυτό που γίνεται στην άμυνα. Εμείς πρωτοστατούμε για το πώς θα μπορέσει η Ευρώπη να αποκτήσει τη δική της άμυνα. Πιστεύω ότι σε άλλα κρίσιμα χαρτοφυλάκια θα μπορούμε να είμαστε στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων»
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο κίνδυνος της αλαζονείας της εξουσίας
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο κίνδυνος της αλαζονείας της εξουσίας. Ο κίνδυνος της απομόνωσης εντός του πρωθυπουργικού γραφείο. Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέγω να είμαι συνέχεια εκτός και να ταξιδεύω. Πολλές φορές τα πράγματα δεν είναι έτσι όπως πιστεύουμε ότι είναι. Όταν υπάρχουν καλές προτάσεις με θάρρος να λέμε να το κάνουμε».
Πιστεύω ότι μπορούμε να βρούμε 180 ψήφους για την αναθεώρηση
«Θέλω να θυμίσω ότι η ίδια η αναθεωρητική διαδικασία χρειάζεται συναινέσεις. Δεν είμαι σίγουρος ότι αυτή η Βουλή μπορεί να υπηρετήσει αυτή τη συνταγματική επιταγή. Ωστόσο, 180 ψήφους μπορούμε να βρούμε. Υπάρχουν κόμματα που πιστεύω ότι μπορούν να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να μπορέσουμε να συμφωνήσουμε στο πλαίσιο των άρθρων».
Η έμμεση απάντηση Μητσοτάκη σε Σαμαρά
Αρκετά «καρφιά» για τον Αντώνη Σαμαρά, χωρίς ωστόσο να τον αναφέρει ονομαστικά, περιελάμβανε η παρουσία Μητσοτάκη στο ιστορικό συνέδριο του Βήματος «Μεταπολίτευση, 50 χρόνια ελληνική εξωτερική πολιτική».
«Επειδή από αυτό το βήμα πέρασαν και προκάτοχοί μου, είναι αρκετά σημαντικό να θυμίσουμε ότι αυτό που αποκαλούμε τουρκικός αναθεωρητισμό δεν διαμορφώθηκε τα τελευταία πέντε χρόνια», ανέφερε αρχικά ο πρωθυπουργός και ξεκαθάρισε:
«Μια είναι η διαφορά με την Τουρκία και η Ελλάδα δεν είναι διατεθειμένη να συζητήσει κανένα άλλο θέμα. Και είναι ενδιαφέρον πώς αυτή η θέση διαστρεβλώνεται από κάποιους για να περιγράψουν την κυβέρνηση ως λιγότερο πατριώτες από κάποιους που αναπαράγουν αυτό το στερεότυπο. Κάτι που νομίζω ότι λίγο αφορά την κοινωνία», υπονοώντας τα όσα καταμαρτυρεί στον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη ο Αντώνης Σαμαράς.
Όταν προκάτοχοι μου έκαναν διερευνητικές συζητήσεις ή συζητούσαν με τον πρόεδρο Ερντογάν κατ’ ίδιαν το θέμα είχαν ψευδαισθήσεις; Άρα οι Έλληνες πρωθυπουργοί με τον Ερντογάν δεν μιλούσαν ποτέ για τα θέματα αυτά;, διερωτήθηκε ρητορικά ο κ. Μητσοτάκης, καθώς και επί πρωθυπουργίας Σαμαρά, ο οποίος μιλά εσχάτως για «ψευδαισθήσεις» γίνονταν διερευνητικές επαφές με την Αγκυρα.
Ακόμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι οι γκρίζες ζώνες προέκυψαν στο πεδίο το 1996 – για να προσθέσει ότι «παραβιάσεις και παραβάσεις του FIR είχαμε ατ τελευταία 40 χρόνια, την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών η Τουρκία την εγείρει σταθερά και η πληγή της Κύπρου είναι ανοιχτή το 1974».
Το τουρκολιβυκό μνημόνιο η Ελλάδα το αμφισβήτησε μέσω των συμμάχων της και κατέστησε τη διαφορά ευρωτουρκική, σημείωσε ο πρωθυπουργός. «Είχαμε την απόπειρα της μεταναστευτικής εισβολής στον Έβρο, είχαμε έναν πολύ δύσκολο Αύγουστο του 2020 μετά τη συμφωνία με την Αίγυπτο που αμφισβήτησε στο πεδίο το τουρκολιβυκό μνημόνιο και μια περίοδο μακράς έντασης όπου η Ελλάδα απέκρουε τον αναθεωρητισμό και ενισχυόταν παράλληλα», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης.
«Έχουμε μια συνεργασία για το προσφυγικό, κάναμε μια θετική συμφωνία για τη βίζα στα νησιά σε τέτοιο βαθμό που ενοχλήθηκαν οι Τούρκοι ξενοδόχοι. Ταυτόχρονα έχουμε τη θωράκιση μιας σειράς αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και με τον πρόεδρο Ερντογάν έχουμε διερευνήσει αν μπορούμε να μπούμε στον πυρήνα της ελληνοτουρκικής διαφοράς. Σας λέω ανοιχτά ότι δεν βλέπω προοπτική», ξεκαθάρισε.
Η συζήτηση (με την Τουρκία) συνεχίζεται, αλλά να συμφωνήσουμε ότι μπορούμε να διαφωνούμε πολιτισμένα. Και αυτό έχει σημασία, γιατί έχω διαχειριστεί και εποχές που οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν μόνιμα σε επίπεδο συναγερμού. Αν χρειαστεί θα το ξανακάναμε, αλλά ελπίζουμε να μην χρειαστεί, κατέληξε ο πρωθυπουργός
