Μόλις ένα μήνα πριν ο Ντόναλντ Τραμπ γίνει και επίσημα ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου, οι New York Times, σε ανάλυσή τους, σχολιάζουν πως ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ θα διαχειριστεί το πολιτικό σκηνικό της Ευρώπης, που τους τελευταίους μήνες βρίσκεται σε «αποσύνθεση»
Η νέα διακυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ ομολογουμένως θα ξεκινήσει σε μία περίοδο αστάθειας για όλη την Ευρώπη, μετά την κατάρρευση των κυβερνήσεων σε Γερμανία και Γαλλία, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων.
Όπως αναφέρουν οι New York Times στην ανάλυσή τους με τίτλο «Η Ευρώπη έχει κενό ηγεσίας», όλος ο πλανήτης κοιτάζει με απορία τις κινήσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ενός ανθρώπου που η σκιά του επισκιάζει και θα επισκιάσει κάθε εξέλιξη σε όλον τον κόσμο.
Το κενό ηγεσίας στην Ευρώπη
Όσον αφορά την Ευρώπη, ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται πως αμφισβητεί τη βαθιά υποστήριξή της προς την Ουκρανία και τη σκληρή της αντίσταση στη ρωσική επιθετικότητα.
«Από τη Γερμανία, όπου η κυβέρνηση του καγκελάριου Όλαφ Σολτς μόλις κατέρρευσε, έως τη Γαλλία, όπου ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει αποδυναμωθεί σοβαρά από μήνες εσωτερικής πολιτικής αναταραχής, οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης βρίσκονται σε δύσκολη θέση καθώς αντιμετωπίζουν έναν αναγεννημένο Τραμπ», αναφέρεται στο άρθρο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Δεν είμαστε καλά εξοπλισμένοι, αυτό είναι σίγουρο», δήλωσε ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, ο οποίος υπηρέτησε ως πρεσβευτής της Γερμανίας στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ.
«Είναι μια τρομερά κακή στιγμή για τη δική μου χώρα να βρίσκεται εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας, με μια μάλλον πολωτική πολιτική συζήτηση».
Ο Ίσινγκερ, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια μέχρι το 2022, εμφανίστηκε αισιόδοξος στο ότι η Γερμανία θα αναδειχθεί με μια νέα κυβέρνηση, πιθανώς με επικεφαλής τον συντηρητικό υποψήφιο Φρίντριχ Μερτς, η οποία θα μπορούσε να συνεργαστεί εποικοδομητικά με την κυβέρνηση Τραμπ.
«Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, παρ’ όλες τις εσωτερικές του δυσκολίες, φαίνεται αποφασισμένος να διαδραματίσει ενεργητικό ρόλο στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής απάντησης στον πόλεμο. Πρόσφατα έθεσε την ιδέα της αποστολής μιας ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης στην Ουκρανία, αν και βρήκε μικρή άμεση υποστήριξη από άλλους Ευρωπαίους αξιωματούχους», αναφέρεται το άρθρο.
Σχεδόν όλοι οι ηγέτες της Ευρώπης είναι απασχολημένοι με άλλα ζητήματα, από τα οικονομικά προβλήματα μέχρι την έξαρση των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη. Αυτό τους βάζει σε μία θέση στην οποία δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν με συντονισμένο τρόπο στις «δυσάρεστες» προτάσεις του Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με τον τρόπο τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία.
Αυτή την εβδομάδα, στη δημοσιότητα βγήκαν πολλές αναφορές ότι οι σύμβουλοι του κ. Τραμπ συζητούσαν ένα σχέδιο για τη δημιουργία μιας νεκρής ζώνης μεταξύ των ουκρανικών και των ρωσικών στρατευμάτων, την οποία θα περιπολούν 40.000 Ευρωπαίους στρατιώτες.
Μια τέτοια πρόταση θα προκαλούσε την κατακραυγή του Βερολίνου και το Λονδίνου, όπου η άρνηση αποστολής στρατευμάτων αποτελεί άρθρο «πίστης» από τις πρώτες ημέρες του πολέμου.
«Η νεκρή ζώνη 800 μιλίων μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσίας δεν πρόκειται να συμβεί. Η Ευρώπη δεν θα μπορούσε να το κάνει αυτό χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ. Αλλά είναι ένα πολύ καλό κομμάτι πολιτικού θεάτρου», δήλωσε ο Jeremy Shapiro, διευθυντής ερευνών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων.
Το πολιτικό θέατρο, αναφέρεται στο άρθρο, είναι μια από τις ειδικότητες του Ντόναλντ Τραμπ και είναι πιθανό να ρίξει και άλλες ιδέες για τον τερματισμό της σύγκρουσης μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.
Η πρόκληση, είπε ο κ. Shapiro, για τους ηγέτες της Ευρώπης, είναι να μην προκληθούν ή να διχαστούν από τον Ντόναλντ Τραμπ, αλλά να διασφαλίσουν ότι η Ευρώπη θα έχει μια θέση σε οποιαδήποτε διπλωματική διαπραγμάτευση που αφορά τις ΗΠΑ, την Ουκρανία και τη Ρωσία.
«Αυτό είναι πιο εύκολο να ειπωθεί παρά να γίνει, δεδομένων των πολιτικών διασταυρώσεων στο εσωτερικό της χώρας», εξηγείται στο άρθρο.
Η Γερμανία έχει εμπλακεί σε μια έντονη συζήτηση για την οικονομία η οποία βασίζεται στις εξαγωγές που κινδυνεύουν από τους δασμούς που απειλεί πως θα καθιερώσει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ.
Η Γαλλία έχει περιέλθει σε παράλυση από τότε που ο κ. Μακρόν προκήρυξε απερίσκεπτες βουλευτικές εκλογές το περασμένο καλοκαίρι. Ένας πρωθυπουργός, ο Μισέλ Μπαρνιέ, έφυγε και ο αντικαταστάτης του, ο Φρανσουά Μπαϊρού, ήδη βρίσκεται σε «κόντρα» με τον κ. Μακρόν.
Στη Βρετανία, όπου οι ψηφοφόροι εξέλεξαν μια κυβέρνηση των Εργατικών με συντριπτική πλειοψηφία τον Ιούλιο, οι πολίτες έχουν βαλτώσει στα οικονομικά προβλήματα.
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Keir Starmer, έχει εκφράσει την επιθυμία να φέρει τη Βρετανία πιο κοντά στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά το Brexit δυσχεραίνει την κατάσταση.
Αυτή η κατάσταση αφήνει την Ιταλία και την Πολωνία ως δύο χώρες που ναι μεν θα μπορούσαν να «κουβαλήσουν» όλη την Ευρώπη αλλά κάτι τέτοιο μάλλον δεν θα γίνει.
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, η Τζόρτζια Μελόνι, έχει αποκτήσει επιρροή με τους διπλωμάτες να στοιχηματίζουν ότι θα μπορέσει να χτίσει γέφυρες με τον Ντόναλντ ραμπ. Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, ένας έμπειρος χειριστής, θα αναλάβει ορατό ρόλο όταν η Πολωνία αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον επόμενο χρόνο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο εκτελεστικός βραχίονας της Ε.Ε., θέλει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο υπό την πρόεδρό της, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αλλά η έλλειψη ισχυρών ηγετών στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες «σίγουρα θα ενισχύσει περαιτέρω την απορριπτική, περιφρονητική στάση του Τραμπ απέναντι στην Ε.Ε., την οποία θυμόμαστε από τον Τραμπ», δήλωσε ο Πίτερ Ρίκετς, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Βρετανίας.
«Οι 3 κύριες ευρωπαϊκές χώρες δεν ήταν ποτέ τόσο αδύναμες. Και η Ιταλία και η Πολωνία, που δεν έχουν τίποτα κοινό, δεν θα πάρουν τη θέση του οδηγού, όποιες και αν είναι οι αξιώσεις τους», ανέφερε ο Ζεράρ Αρό ο οποίος ήταν πρεσβευτής της Γαλλίας στην Ουάσιγκτον κατά την πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο κ. Αρό, ο οποίος συμμετείχε στην άκαρπη εκστρατεία πίεσης της Ευρώπης για να πείσει τον Ντόναλντ Τραμπ να μην αποσυρθεί από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν το 2018, δήλωσε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανακυκλώνουν το εγχειρίδιο που χρησιμοποίησαν κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, φλερτάροντας και κολακεύοντας τον εκλεγμένο πρόεδρο για να κλείσουν τις δικές τους συμφωνίες.
Τα καλοπιάσματα της Ευρώπης στον Ντόναλντ Τραμπ
Και ενώ η πολιτική ταραχή σε όλη την Ευρώπη, δεσπόζει, οι ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών προσπαθούν να προσεγγίσουν τον Ντόναλντ Τραμπ για να διατηρήσουν τις καλές σχέσεις μετά την ορκωμοσία του.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Εμανουέλ Μακρόν που έβαλε τον Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη σειρά στην πρόσφατη επαναλειτουργία του καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων.
Ο Σολτς από την άλλη, δήλωσε πως θα ήθελε να συναντήσει τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ πριν αποχωρήσει από το αξίωμά του, κάτι που ορισμένοι στη Γερμανία ερμηνεύουν ως προσφορά για πρόσκληση στην ορκωμοσία του.
Στη Βρετανία, οι συνεργάτες του Κιρ Στάρμερ μιλούν για ένα δείπνο που είχε ο ίδιος και ο υπουργός Εξωτερικών του, David Lammy, με τον κ. Τραμπ τον Σεπτέμβριο.
Ο κ. Στάρμερ και ο κ. Τραμπ μίλησαν ξανά την Τετάρτη, σύμφωνα με το μέσα της Βρετανίας, τα οποία ανέφεραν πως ο πρωθυπουργός «επανέλαβε την ανάγκη οι σύμμαχοι να σταθούν μαζί με την Ουκρανία απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα».
Το αν θα συμβεί αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Μετά από σχεδόν 3 χρόνια πολέμου, η πολιτική της Ουκρανίας μετατοπίζεται και στην Ευρώπη, με τρόπους που θα μπορούσαν να μειώσουν το χάσμα με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο ρόλος της Γερμανίας στη δυτική συμμαχία για την Ουκρανία είναι τόσο κεντρικός που οι Αμερικανοί διπλωμάτες λένε ότι οποιοδήποτε σχέδιο Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου πρέπει να την περιλαμβάνει.
Οι εκλογές όμως που θα γίνουν στις 23 Φεβρουαρίου, υποδηλώνουν ότι η κατεύθυνση της Γερμανίας μπορεί να μην είναι ξεκάθαρη μέχρι τον Απρίλιο ή τον Μάιο.
«Αυτό είναι ένα δραματικό σημείο», δήλωσε η Amy Gutmann, η οποία υπηρέτησε ως Αμερικανίδα πρέσβειρα στη Γερμανία από το 2022 έως τις αρχές του τρέχοντος έτους.
«Συνδυάζεται με τη Γερμανία που είναι ισχυρότερος από ποτέ και σημαντικότερος από ποτέ υποστηρικτής της Ουκρανίας. Είναι επίσης πιο σημαντικό από ποτέ λόγω των οικονομικών προβλημάτων που πλήττουν την Ευρώπη, και η Γερμανία βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος», συνέχισε.
Αν τα χάσατε
Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι η εστίαση στους ηγέτες της Ευρώπης που εγκατέλειψαν ή θα εγκαταλείψουν τα αξιώματά τους, αποσπά την προσοχή από ένα βαθύτερο πρόβλημα που αποκάλυψε ο Ντόναλντ Τραμπ: τη συνεχιζόμενη στρατηγική εξάρτησή της από τις ΗΠΑ.
«Όλοι οι Ευρωπαίοι που θέλουν να επιμείνουν στη θέση τους δεν θα έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν αυτό εάν οι Αμερικανοί μετακινηθούν στο άλλο άκρο του πεδίου. Η πρόβλεψή μου είναι ότι θα ανασυγκροτηθούν γύρω από τη νέα αμερικανική θέση», δήλωσε ο κ. Shapiro
