Τα φαινόμενα με τους σεισμούς στις Κυκλάδες θα συνεχιστούν για πολύ καιρό εξηγεί ο καθηγητής Κώστας Παπαζάχος, ενώ παράλληλα εξηγεί τι συμβαίνει με την κίνηση του μάγματος
Μιλώντας στο ΕΡΤNews και την εκπομπή “NewsRoom” σημείωσε μάλιστα ότι κάποιες ξεχασμένες δονήσεις είναι πιθανό να γίνουν αισθητές ακόμα και μέσα στο καλοκαίρι.
Σχολιάζοντας τον σεισμό των 5,1 Ρίχτερ το πρωί, μετά από κάποιες ημέρες ηρεμίας ο κ. Παπαζάχος είπε:
«Μας δείχνει (σσ ο σεισμός) ότι ως επιστημονική κοινότητα δεν ήμασταν τόσο αφελείς να πιστέψουμε ότι λήγει η ακολουθία επειδή υπήρχαν 2, 2,5 ημέρες ησυχίας. Ξέρουμε ότι αυτά τα φαινόμενα είναι μακροπρόθεσμα, τραβάνε καιρό, δεν ησυχάζουν εύκολα και ότι αυτές οι ακολουθίες έχουν μικρο-υφέσεις και μικρό-εξάρσεις, οι οποίες συνθέτουν ένα πιο δύσκολο παζλ. Άρα δεν πρέπει ο κόσμος να ξεχνιέται και να νομίζει ότι έχει τελειώσει η ιστορία. Δεν βλέπουμε μόνο τους σεισμογράφους, μετράμε και άλλες ποσότητες. Η ιστορία αυτή δεν έχει τελειώσει και θα κρατήσει ακόμα σημαντικό χρονικό διάστημα. Τέτοιους σεισμούς και ακολουθίες θα έχουμε και άλλες τις επόμενες μέρες».
Ερωτώμενος για το ενδεχόμενο μεγαλύτερου σεισμού:
«Γενικά η εικόνα που υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο από τέτοια γεγονότα στα οποία υπάρχει και συμμετοχή μαγματικής διέγερσης, είναι ότι γενικά δεν γίνονται πάρα πολύ μεγάλοι σεισμοί, απλώς η περιοχή που έχει σπάσει είναι αρκετά μεγάλη, γύρω στα 30 χιλιόμετρα και 30 χιλιόμετρα είναι μεγάλη περιοχή. Υπάρχουν και γειτονικά ρήγματα. Δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα να γίνει κάποιος ισχυρότερος σεισμός στην ίδια περιοχή ή σε κάποιο γειτονικό ρήγμα. Συμβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις, έγινε και στην Ιταλία πριν κάποια χρόνια. Γι’αυτό και τα μέτρα παρέμειναν αυστηρά, παρόλο που βλέπαμε τις 2,5 μέρες ησυχίας, γιατί ξέραμε και ξέρουμε ότι δεν έχει λήξει η κατάσταση εκεί. Αλλιώς κανείς δεν θέλει να κλείνει σχολεία, κανείς δεν θέλει να αποκλείει περιοχές. Η ασφάλεια όμως του κόσμου είναι πάνω από όλα».
ADVERTISEMENT
Ερωτώμενος για το τι σημαίνει κίνηση και άνοδο του μάγματος και όλα αυτά που ακούστηκαν τις τελευταίες ημέρες ο κ. Παπαζάχος ανέφερε:
«Το μάγμα είναι ένα λιωμένο υλικό το οποίο ανεβαίνει και υπάρχει μέσα στη γη και αποθηκεύεται σε διάφορες περιοχές. Σε κάποιες περιπτώσεις θα βρει δρόμο να φτάσει στην επιφάνεια. Εκεί που θα βγει θα δημιουργηθεί ένα ηφαίστειο και αυτό το υλικό που βγαίνει έξω είναι η λάβα. Άρα το υλικό πριν βγει το λέμε μάγμα. Και όταν βγει το λέμε λάβα… Λάβα σημαίνει ότι υπάρχει ηφαίστειο. Οτι βγήκε κάτι στην επιφάνεια, κάτι ρέει, τρέχει και το βλέπουμε όλοι. Μάγμα υπάρχει σε πολλά σημεία στον ελληνικό χώρο. Ο ελληνικός χώρος είναι ένα τσόφλι, φανταστείτε ένα αβγό και μέσα στο αβγό υπάρχουν διάφορα σημεία που υπάρχει μάγμα.
Σε κάποια σημεία το μάγμα τρυπάει την επιφάνεια, βγαίνει και δημιουργεί ηφαίστεια. Είναι πολύ συγκεκριμένα τα σημεία, η Σαντορίνη, η Νίσυρος, Μήλος κτλπ αλλά υπάρχουν και άλλα σημεία που υπάρχει. Ένα από αυτά τα σημεία ήταν στην Άνδρο και το είχαν δει και οι μαγνητικές σεισμικές τομογραφίες. Φανταστείτε κάποιος κάνει μαγνητική τομογραφία και βλέπει κάτι στο χέρι του εκεί. Αυτό το πράγμα υπήρχε εκεί. Αυτό ξύπνησε, κουνάει και πιέζει από πάνω και θέλει να βγει. Πιέζοντας σπάει τα πετρώματα. Τα πετρώματα ούτως ή άλλως δέχονται δυνάμεις εκεί από τα τεκτονικά ρήγματα και γίνεται ένα μεικτό φαινόμενο. Και η δύναμη που δημιουργεί τα ρήγματα και το υλικό που πιέζει από κάτω δημιουργούν αυτούς τους σεισμούς. Αυτό δεν σημαίνει ότι το μάγμα θα καταφέρει να τρυπήσει και να φτάσει να δημιουργηθεί ένα ηφαίστειο και όλες αυτές τις ιστορίες. Υπάρχει μια απειροελάχιστη τέτοια πιθανότητα. Έχει γίνει σε ελάχιστες περιπτώσεις στον κόσμο και μάλιστα σε πολύ πιο λεπτούς φλοιούς. Εδώ το τσόφλι το δικό μας είναι πολύ χοντρό. Είναι 7 – 8 χιλιόμετρα, είναι πάρα πολύ δύσκολο να σπάσει ο ανώτερος φλοιός εκεί πέρα. Άρα το μάγμα το οποίο υπάρχει, συμμετέχει, συνεισφέρει και είναι αρκετά υπεύθυνο για αυτό που βλέπουμε τώρα. Για αυτό και το είπαμε, είχαμε πολλά στοιχεία. Δεν σημαίνει όμως αυτό ότι θα σκάσει και θα βγει κανένα ηφαίστειο στην περιοχή της Ανύδρου αύριο ή θα έχουμε καμία τεράστια υποθαλάσσια έκρηξη ή δεν ξέρω ποιο άλλο σενάριο επιστημονικής φαντασίας».
Και συνέχισε:
«Σε αυτή την ακολουθία όταν υπάρχουν μαγματικές διαδικασίες, το μάγμα όταν κινείται σπάει συνεχόμενα κομμάτια με μικρούς σεισμούς και μπορεί να δώσει για μιά ή δυό ώρες συνεχόμενους σεισμούς. Αυτό δημιουργεί μια αίσθηση, όταν τυχαίνει να γίνεται κοντά η πιο κοντά στη Σαντορίνη, οι κάτοικοι, ιδίως σε βραχώδεις περιοχές, στο Μονόλιθο, στη Μεσσαριά ή κοντά στον Προφήτη Ηλεία, νιώθουν μια συνεχόμενη δόνηση πολύ πολύ ανεπαίσθητη. Οταν βάλεις ένα ποτήρι νερό το βλέπεις να τρέμει. Και ακούς και θόρυβο».
«Από εκεί ακούγεται και η βοή;», ερωτήθηκε ο κ. Παπαζάχος με τον καθηγητή να απαντά:
«Ναι, η συνεχόμενη βοή, γιατί η μεμονωμένη βοή υπάρχει όταν γίνεται ένας σεισμός, σπάει το ρήγμα, πάντα ακούς βοή. Οταν γίνεται αυτή η ιστορία και σπάνε σημεία, από το σπάσιμο των σεισμών, ένα κομμάτι περνάει στην ατμόσφαιρα και γίνεται θόρυβος. Και όταν γίνονται συνεχόμενη, ακούς συνεχόμενο θόρυβο και νοιώθεις συνεχόμενο θόρυβο. Αυτό δυστυχώς μπερδεύτηκε από ένα διεθνές κέντρο που έβγαλε ένα tweet ότι είναι ηφαιστειακός θόρυβος. Ο ηφαιστειακός θόρυβος είναι μια άλλη περίεργη ιστορία. Όταν το μάγμα φτάσει στην επιφάνεια, αρχίζει και δονεί για 2, 6, 16 ώρες τη γη με άλλο τρόπο, τελείως διαφορετικό και άρα δημιουργήθηκε μια ψευδαίσθηση. Γιατί αν ανοίξει κάποιος και διαβάσει τι είναι ηφαιστειακός θόρυβος, ότι σκάει ένα ηφαίστειο εκεί. Δεν είναι κάτι τέτοιο».
Ερωτώμενος αν είναι από τη σεισμική δραστηριότητα απάντησε «Ακριβώς. Είναι από μικροσεισμούς που συμβαίνουν για μια δυο ώρες» και πρόσθεσε:
«Είναι τυπική διαδικασία που σχετίζεται με σεισμούς που προκαλούνται από τέτοια μαγματική διείσδυση, αλλά δεν έχει σχέση με κανένα μάγμα που έφθασε στην επιφάνεια και ετοιμαζόμαστε να κάνουμε έκρηξη. Και υπήρχαν και διαψεύσεις. Γράψαμε και εμείς σχόλια από κάτω. Τέτοια φαινόμενα θα ξαναγίνουν και τις επόμενες ημέρες. Δηλαδή θα υπάρχει μέρα που οι κάτοικοι θα νιώσουν για μια, δυο, τρεις ώρες ένα υπόκωφο θόρυβο και μια συνεχόμενη ελαφρά δόνηση. Είναι χαρακτηριστικό αυτής της σεισμικότητας».
Και συνέχισε:
«Συνέβαινε ήδη μια φορά τη μέρα, δυο φορές τη μέρα κάποιες φορές και καθόλου. Αν τύχει να συμβεί στο κομμάτι του ρήγματος που είναι πιο κοντά στη Σαντορίνη οι Σαντορινιοί το νιώθουν. Αν είναι πιο κοντά στην Ανυδρο ή στην Αμοργό δεν τον νιώθουν οι Σαντορινιοί. Το γράφουν μόνο οι σεισμογράφοι».
Στην ερώτηση τι πρέπει να γίνει για να εκτονωθεί το φαινόμενο ο Κώστας Παπαζάχος απάντησε:
«Το φαινόμενο επειδή προκαλείται και από αίτια που είναι μαγματικά, δεν μπορεί να εκτονωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Η εμπειρία σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνει ότι αυτά τα φαινόμενα κρατάνε μήνες, παρουσιάζουν παροδικές υφέσεις και εξάρσεις. Μια αντίστοιχη κατάσταση στη Νίσυρο κράτησε 11 μήνες το 2011. Το 1996 έφτασε να δημιουργήσει μέχρι και ρωγμές στην επιφάνεια. Είναι φαινόμενα που κρατάνε πολύ, δηλαδή κρατάνε μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν πρέπει να παρασυρθούμε από μικρές αυξήσεις και μικρές υφέσεις. Καταλαβαίνω ότι γινόμαστε δυσάρεστοι. Εχει ένα καλό ότι γενικά δεν κάνει μεγάλους σεισμούς. Αυτό είναι το καλό. Αλλά κρατάει ένα χρονικό διάστημα.
Πρέπει και η πολιτεία και οι κάτοικοι εκεί να προσαρμοστούν σε μια αρκετά δυσάρεστη κατάσταση. Ότι για κάποιο διάστημα, μπορεί να είναι δύο – τρεις μήνες ακόμη, θα νιώθουν αυτές τις σεισμικές δονήσεις και αργότερα κάποιες ξεχασμένες θα τις νιώσουν και μέσα στο καλοκαίρι. Αυτό είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε να την ξεπεράσουμε εμείς βλέπουμε και άλλα στοιχεία. Αλλιώς θα δίναμε λήξη συναγερμού. Η επιτροπή αποτελείται από ανθρώπους που αντιλαμβάνονται και τι θα πει κλείσιμο σχολείων και τι σημαίνει περιορισμός πρόσβασης στην Καλντέρα και τι σημαίνει οικονομική ζωή του τόπου.
Εμείς δεν είπαμε ποτέ η επιτροπή και τα όργανα της πολιτείας στους κατοίκους να φύγουν από το νησί. Η εκκένωση δεν είναι τρόπος διαχείρισης μιας τέτοιας κατάστασης»
