Σύμβουλοι του Ντόναλντ Τραμπ διατυπώνουν δημόσια και ιδιωτικά προτάσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, βάσει των οποίων μεγάλα τμήματα της χώρας θα παραχωρηθούν στη Ρωσία για το προβλεπτό μέλλον, σύμφωνα με ανάλυση των δηλώσεών τους από το Ρόιτερς και με συνεντεύξεις με πρόσωπα που βρίσκονται κοντά στον εκλεγμένο πρόεδρο
Οι προτάσεις τριών βασικών συμβούλων, περιλαμβανομένου του προσώπου που πρόκειται να γίνει ο απεσταλμένος του Τραμπ για τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, του απόστρατου αντιστράτηγου Κιθ Κέλογκ, έχουν μερικά στοιχεία κοινά, ανάμεσα στα οποία το να φύγει από το τραπέζι η ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Οι σύμβουλοι του Τραμπ θα προσπαθήσουν να ωθήσουν τη Μόσχα και το Κίεβο σε διαπραγματεύσεις χρησιμοποιώντας ανταμοιβές και τιμωρίες, μεταξύ άλλων σταματώντας τη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο, αν το τελευταίο δεν συμφωνήσει σε συνομιλίες, αλλά και αυξάνοντας τη βοήθεια, αν αρνηθεί ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν.
Ο Τραμπ έχει δεσμευθεί επανειλημμένα στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του να βάλει τέλος στη σύγκρουση, που διαρκεί ήδη σχεδόν τρία χρόνια, μέσα σε 24 ώρες από την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, αν όχι πριν απ’ αυτή, αλλά δεν έχει ακόμα πει πώς θα τα καταφέρει.
Αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι της εθνικής ασφαλείας εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες ότι ο Τραμπ θα μπορέσει να εκπληρώσει μια τέτοια υπόσχεση λόγω της πολυπλοκότητας της σύγκρουσης.
Συνολικά ωστόσο οι δηλώσεις των συμβούλων του υποδεικνύουν το περίγραμμα που θα μπορούσε εν δυνάμει να έχει ένα ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ.
Ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος αντιμετωπίζει έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και αυξανόμενες απώλειες εδαφών, έχει αναφέρει ότι θα μπορούσε να είναι ανοικτός σε διαπραγματεύσεις.
Ενώ εξακολουθεί να επιδιώκει την ένταξη στο ΝΑΤΟ, δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι η Ουκρανία πρέπει να αναζητήσει διπλωματικές λύσεις για να ανακτήσει μερικά από τα κατεχόμενα εδάφη της.
«Ο Πούτιν δεν βιάζεται»
Όμως ο Τραμπ μπορεί να βρει τον Πούτιν απρόθυμο να εμπλακεί σε συνομιλίες, λένε αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι των ΗΠΑ, καθώς έχει φέρει τους Ουκρανούς σε δύσκολη θέση και μπορεί να έχει περισσότερα να κερδίσει εξακολουθώντας περαιτέρω την αρπαγή εδαφών.
«Ο Πούτιν δεν βιάζεται», λέει ο Γιουτζίν Ράμερ, ένας αμερικανός πρώην κορυφαίος αναλυτής πληροφοριών για τη Ρωσία ο οποίος βρίσκεται τώρα στη δεξαμενή σκέψης Carnegie Endowment for International Peace.
Ο ρώσος ηγέτης, δήλωσε ο Ράμερ, δεν δείχνει έτοιμος να παραιτηθεί από τους όρους του για μια εκεχειρία και για τη διεξαγωγή συνομιλιών, μεταξύ των οποίων είναι το να εγκαταλείψει η Ουκρανία την προοπτική να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και να παραδώσει τις τέσσερις επαρχίες για τις οποίες ο Πούτιν ισχυρίζεται πως αποτελούν μέρος της Ρωσίας, αλλά τις οποίες δεν ελέγχει πλήρως — ένα αίτημα που απορρίπτεται από το Κίεβο.
Ο Πούτιν, λέει ο Ράμερ, είναι πιθανό να τηρήσει στάση αναμονής, να καταλάβει περισσότερα εδάφη και να περιμένει για να δει ποιες παραχωρήσεις θα κάνει, αν κάνει, ο Τραμπ για να τον προσελκύσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Το Ρόιτερς μετέδωσε το Μάιο ότι ο Πούτιν είναι έτοιμος να σταματήσει τον πόλεμο με μια κατάπαυση του πυρός έπειτα από διαπραγμάτευση, στο πλαίσιο της οποίας θα αναγνωρισθούν οι σημερινές γραμμές του μετώπου, αλλά είναι έτοιμος και να συνεχίσει τον πόλεμο, αν το Κίεβο και η Δύση δεν ανταποκριθούν.
Η Ρωσία ελέγχει ήδη ολόκληρη την Κριμαία, καθώς την απέσπασε μονομερώς το 2014 από την Ουκρανία και έχει έκτοτε καταλάβει σχεδόν το 80% του Ντονμπάς -που περιλαμβάνει το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ- καθώς και πάνω από το 70% της Ζαπορίζια και της Χερσώνας και μικρά τμήματα των περιφερειών του Μικολάιφ και του Χαρκόβου.
Περισσότερα από ένα σχέδια
Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ δεν είχε ακόμα συγκαλέσει μια κεντρική ομάδα εργασίας για να εκπονήσει ένα ειρηνευτικό σχέδιο, σύμφωνα με τέσσερις συμβούλους που ζήτησαν να μην κατονομασθούν για να περιγράψουν ιδιωτικές συζητήσεις. Ωστόσο αρκετοί σύμβουλοι έχουν διατυπώσει μεταξύ τους ιδέες σε δημόσια φόρουμ και -σε ορισμένες περιπτώσεις- στον Τραμπ, είπαν.
Τελικά μια ειρηνευτική συμφωνία είναι πιθανό να εξαρτηθεί από την άμεση προσωπική δέσμευση των Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι, επισήμαναν οι σύμβουλοι.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι «δεν είναι δυνατό να σχολιάσουμε ατομικές δηλώσεις χωρίς να έχουμε μια ιδέα για το συνολικό σχέδιο». Η εκπρόσωπος του Τραμπ Καρολάιν Λίβιτ επισήμανε πως ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι «θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να αποκαταστήσει την ειρήνη και να ανοικοδομήσει την αμερικανική ισχύ και αποτροπή στην παγκόσμια σκηνή».
Ένας εκπρόσωπος του Τραμπ δεν απάντησε αμέσως σε ερώτηση για το αν ο εκλεγμένος πρόεδρος εξακολουθεί να σχεδιάζει να επιλύσει τη σύγκρουση μέσα σε μία ημέρα αφότου αναλάβει καθήκοντα.
Η ουκρανική κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο. Ένας πρώην αξιωματούχος του Τραμπ για την εθνική ασφάλεια, ο οποίος εμπλέκεται στη μετάβαση, δήλωσε πως υπάρχουν τρεις κύριες προτάσεις: το περίγραμμα από τον Κέλογκ, μία από τον εκλεγμένο αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς και μια άλλη που προωθείται από τον Ρίτσαρντ Γκρενέλ, τον πρώην επικεφαλής του Τραμπ στις υπηρεσίες πληροφοριών.
Το σχέδιο του Κέλογκ, που συνυπογράφεται από τον πρώην αξιωματούχο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Φρεντ Φλιτζ και παρουσιάσθηκε νωρίτερα φέτος στον Τραμπ, ζητάει να παγώσουν οι σημερινές γραμμές μάχης. Οι Κέλογκ και Φλιτζ δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχόλιο. Το σχέδιό τους είχε αναφερθεί για πρώτη φορά από το Ρόιτερς.
Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα μπει σε αναμονή
Ο Τραμπ θα δώσει περισσότερα αμερικανικά όπλα στο Κίεβο μόνο αν αυτό συμφωνήσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες. Ταυτόχρονα θα προειδοποιήσει τη Μόσχα ότι θα αυξήσει τη βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, αν η Ρωσία απορρίψει τις διαπραγματεύσεις. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα μπει σε αναμονή.
Στην Ουκρανία θα προσφερθούν επίσης αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας, που θα περιλαμβάνουν αύξηση των προμηθειών όπλων μετά την επίτευξη μιας συμφωνίας, σύμφωνα με την πρόταση αυτή.
Σε συνέντευξή του τον Ιούνιο στο Times Radio, ένα βρετανικό ψηφιακό ραδιοσταθμό, ο Σεμπάστιαν Γκόρκα, ένας από τους επόμενους αναπληρωτές συμβούλους εθνικής ασφαλείας του Τραμπ, δήλωσε πως ο Ρεπουμπλικάνος τού είπε ότι θα αναγκάσει τον Πούτιν να συμμετάσχει σε συνομιλίες απειλώντας πως θα στείλει άνευ προηγουμένου φορτία με όπλα στην Ουκρανία, αν ο Ρώσος πρόεδρος αρνηθεί.
Ο Γκόρκα, σε τηλεφωνική επικοινωνία, χαρακτήρισε το Ρόιτερς «σκουπίδι των fake news» και αρνήθηκε να επεκταθεί. Ο Βανς, που ως γερουσιαστής των ΗΠΑ έχει αντιταχθεί στη βοήθεια προς την Ουκρανία, διατύπωσε το Σεπτέμβριο μια άλλη ιδέα.
Είπε στον αμερικανό podcaster Σον Ράιαν ότι μια συμφωνία θα περιλάβει πιθανόν μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη στις υφιστάμενες γραμμές του μετώπου η οποία θα είναι «ισχυρά οχυρωμένη» για να αποφευχθούν περαιτέρω ρωσικές επιδρομές. Η πρότασή του προβλέπει να μην ενταχθεί το Κίεβο στο ΝΑΤΟ. Εκπρόσωποι του Βανς είπαν ότι δεν είναι διαθέσιμος για σχόλιο και δεν έχει μέχρι στιγμής κάνει γνωστές πρόσθετες λεπτομέρειες.
Πιθανή αντίδραση
Στοιχεία των προτάσεων θα συναντήσουν πιθανόν την αντίδραση του Ζελένσκι, ο οποίος έχει κάνει την πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ τμήμα του δικού του «Σχεδίου Νίκης», καθώς και από Ευρωπαίους συμμάχους και από μερικούς Αμερικανούς κοινοβουλευτικούς, λένε αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι της εθνικής ασφαλείας.
Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας έστειλε επιστολή στους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ καλώντας τους να απευθύνουν πρόσκληση για ένταξη κατά τη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών χθες, Τρίτη.
Μερικοί Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν εκφράσει την προθυμία τους να αυξήσουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συνεχίζει να στέλνει όπλα. Αυτό θα μπορούσε να κάνει τον Τραμπ να χάσει μέρος της δυνατότητας που έχει να πιέσει το Κίεβο για να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Το σχέδιο του Κέλογκ, που προβλέπει αύξηση της βοήθειας προς την Ουκρανία, αν ο Πούτιν δεν έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, μπορεί να αντιμετωπίσει αντιδράσεις στο Κογκρέσο, όπου μερικοί από τους στενότερους συμμάχους του Τραμπ αντιτίθενται σε επιπρόσθετη στρατιωτική βοήθεια προς αυτή την ανατολικοευρωπαϊκή χώρα.
«Δεν πιστεύω πως έχει κάποιος οποιοδήποτε ρεαλιστικό σχέδιο για να τελειώσει αυτό», λέει ο Ράμερ, ο πρώην αξιωματούχος των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών.
