Οι τράπεζες άνοιξαν χθες τα χαρτιά τους και έκαναν γνωστούς τους όρους με βάση τους οποίους θα «παγώσουν» τα επιτόκια των δανειοληπτών στεγαστικών δανείων.
Κοινός παρονομαστής όλων των παραπάνω ανακοινώσεων από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες είναι ότι το επιτόκιο βάσης, δηλαδή αυτό πάνω στο οποίο στηρίζεται ο υπολογισμός του τελικού επιτοκίου, μειώνεται κατά 20 μονάδες βάσης.
Παράλληλα έγινε γνωστό ότι το πρόγραμμα θα τρέξει από τον Μάιο του 2023 έως και τον Απρίλιο του 2024 και θα έχει σταθερό προσδιορισμό του τελικού επιτοκίου, ανεξάρτητα από τις μεταβολές που θα έχει το επιτόκιο που θα ανακοινώνει η ΕΚΤ, προς τα πάνω.
Αντίθετα στην περίπτωση εκείνη που τα επιτόκια βάσης υπολογισμού μειωθούν κάτω από αυτό που καθορίζεται από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, τότε οι δανειολήπτες θα επωφελούνται αυτής της μείωσης.
Η συντριπτική πλειονότητα των δανειοληπτών που έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο είναι συνδεδεμένα με το Euribor και πλέον αυτό διαμορφώνεται με βάση τα επίπεδα που ήταν στο τέλος Μαρτίου μειωμένο κατά 20 μονάδες βάσης, ήτοι 2,7% και 2,8%.
Αν μάλιστα υποθέσει κανείς ότι το περιθώριο είναι περίπου 2,5 ποσοστιαίες μονάδες συν το Euribor, τα περισσότερα επιτόκια κλειδώνουν στο 5,2% με 5,3%.
Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις εκείνες που το επιτόκιο είναι Euribor συν 2 μονάδες ή συν 3 μονάδες, κάτι που σημαίνει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις θα διαμορφωθεί το τελικό επιτόκιο στο 4,7% ή 5,7% αντίστοιχα.
Αν δεν υπήρχα καμία παρέμβαση, τότε το Euribor θα διαμορφωνόταν μετά και από τις επικείμενες αυξήσεις κοντά στο 4%. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι δανειολήπτες θα κληθούν να πληρώσουν επιτόκια μειωμένα έως και 1,3 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από εκείνα που θα πλήρωναν εάν η τραπεζική αγορά λειτουργούσε χωρίς την παρούσα παρέμβαση.
Να σημειωθεί επίσης ότι το πρόγραμμα παγώματος θα «τρέξει» παράλληλα με αυτό της στήριξης των ευάλωτων δανειοληπτών που ήδη υλοποιείται από τις τράπεζες. Και στις δύο περιπτώσεις το δημοσιονομικό κόστος είναι μηδενικό, αφού το επωμίζονται στο ακέραιο οι τράπεζες.
Ας δούμε μερικά κύρια χαρακτηριστικά των προγραμμάτων που ανακοίνωσαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες:
1. Τράπεζα Πειραιώς: Ανάλογα με το επιτόκιο βάσης και το νόμισμα του δανείου, θα διαμορφωθούν αντίστοιχα τα επιτόκια βάσης του νέου προγράμματος, πλέον του περιθωρίου που προβλέπεται στις αντίστοιχες δανειακές συμβάσεις (συμπεριλαμβάνοντας εισφορά Ν.128/75). Για παράδειγμα, στην Τράπεζα Πειραιώς, όπου τα στεγαστικά επιτόκια βασίζονται κυρίως στο Euribor ενός μήνα, η οροφή του επιτοκίου βάσης για τα ενήμερα στεγαστικά αυτής της κατηγορίας ορίζεται για 12 μήνες στο 2,72% από 2,92% που ήταν στις 31.03.23. Αντίστοιχη προσαρμογή των επιτοκίων βάσης θα ισχύσει και για ενήμερα στεγαστικά δάνεια σε άλλα νομίσματα ή με διαφορετικά επιτόκια βάσης. Οι δανειολήπτες φυσικά πρόσωπα με ενήμερα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου θα ενταχθούν αυτόματα στο νέο 12μηνο πρόγραμμα, χωρίς να απαιτείται καμία από μέρους τους ενέργεια.
2. Eurobank: Για την πρώτη εκτοκιστική περίοδο μετά την 2/5/2023 (δηλαδή για τη δόση Ιουνίου 2023) και για διάστημα 12 μηνών, τίθεται σε εφαρμογή το Πρόγραμμα Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών (Πρόγραμμα). Στόχος του είναι, πρώτον, να μειώσει τα τρέχοντα επιτόκια των στεγαστικών δανείων κυμαινομένου επιτοκίου και δεύτερον, να προστατέψει τους δανειολήπτες από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς. Οι δανειολήπτες θα επωφεληθούν πλήρως εάν κατά τη 12μηνη περίοδο, τα επιτόκια αναφοράς μειωθούν από τις Κεντρικές Τράπεζες σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στο Πρόγραμμα.
3. Alpha Bank: Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Ανταμοιβής για Συνεπείς Πελάτες Στεγαστικών Δανείων της Alpha Bank, θα εφαρμόζεται επιτόκιο αναφοράς, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί την 31 Μαρτίου 2023, μειωμένο κατά περίπου 20 μονάδες βάσης. Το παραπάνω επιτόκιο αναφοράς διατηρείται σταθερό καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος. Σημειώνεται ότι εάν κατά τη 12μηνη περίοδο, τα επιτόκια αναφοράς μειωθούν σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στο Πρόγραμμα, οι αντίστοιχες μειώσεις θα υπολογιστούν άμεσα στα επιτόκια των Πελατών της Τράπεζας. Συνεπώς, οι δανειολήπτες προστατεύονται από μελλοντικές αυξήσεις των επιτοκίων αναφοράς, αλλά δεν στερούνται τα οφέλη τυχόν μελλοντικής μείωσής τους κατά τη διάρκεια του Προγράμματος. Ενδεικτικά, τα επιτόκια αναφοράς του Προγράμματος διαμορφώνονται ως ακολούθως: EURIBOR 1 μηνός στο 2,72% και EURIBOR 3 μηνών στο 2,83%, από 2,92% και 3,03% αντίστοιχα στα τέλη Μαρτίου.
4. Εθνική Τράπεζα: προσφέρει στους πελάτες της ένα Πρόγραμμα Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών, το οποίο αποσκοπεί στη μείωση των τρεχόντων επιτοκίων στεγαστικών δανείων κυμαινομένου επιτοκίου, ανεξαρτήτως νομίσματος, καθώς και στην προστασία των δανειοληπτών από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς για τους επόμενους 12 μήνες. Η ενέργεια αυτή έρχεται σε συνέχεια του Προγράμματος για την επιδότηση των δόσεων των στεγαστικών δανείων ευάλωτων νοικοκυριών. Οι παραπάνω δράσεις, αναφέρει η τράπεζα, που λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο του θεσμικού διαλόγου με την πολιτεία, καταδεικνύουν έμπρακτα ότι η Εθνική Τράπεζα είναι αρωγός στα νοικοκυριά της χώρας, επιβραβεύοντας τους συνεπείς δανειολήπτες και στηρίζοντας τους ευάλωτους πελάτες της με συνέπεια και υπευθυνότητα, ενώ το κόστος του Προγράμματος Ανταμοιβής αναλαμβάνεται αποκλειστικά από την Εθνική Τράπεζα. Οι δανειολήπτες που εμπίπτουν στην περίμετρο εφαρμογής θα ενταχθούν αυτόματα στο Πρόγραμμα, χωρίς να απαιτείται καμιά ενέργεια από μέρους τους. Η ενημέρωση για το μειωμένο επιτόκιο του δανείου και τη μειωμένη δόση θα πραγματοποιηθεί μέσω των αντιγράφων λογαριασμών Μαΐου και θα αφορά τη δόση του Ιουνίου.
Τέλος τη στήριξη στους καταναλωτές που έχουν ενήμερα τα στεγαστικά τους δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια και από τις μη συστημικές τράπεζες εξήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σε δήλωσή του με αφορμή τα μέτρα στήριξης που ανακοίνωσαν οι συστημικές τράπεζα, ενώ τόνισε χαρακτηριστικά ότι σε αντίστοιχες πρωτοβουλίες θα προβούν άμεσα και οι διαχειριστές δανείων και απαιτήσεων.
