Θρίλερ το εκλογικό αποτέλεσμα στην Τουρκία σήμερα Κυριακή 14 Μαίου 2023, όπου 61 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται στις κάλπες για να εκλέξουν τον νέο πρόεδρο της Τουρκίας αλλά και τη νέα Βουλή.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι το αποτέλεσμα έχει κριθεί και νικητής θα είναι ο Κιλιτσντάρογλου. Επίσης πολλοί πιστεύουν ότι όλα θα κριθούν με μία πολύ μικρή διαφορά που θα προκύψει μεταξύ Κιλιτσντάρογλου – Ερντογάν, χωρίς να αποκλείουν και δεύτερο γύρο προεδρικών εκλογών μεταξύ των δύο, στις 28 Μαίου, καθώς δεν αποκλείεται κανένας να μην πιάσει το 50%+1 ψήφος που απαιτείται για την ανάδειξη του νέου Προέδρου.
Μήπως όμως δικαιωθούν τελικά εκείνοι που υποστηρίζουν ότι ο Ερντογάν δεν έχει πει την τελευταία του λέξη; Δύο τελευταίες δημοσκοπήσεις, αυτό δείχνουν! Οι έρευνες των εταιρειών Areda και ASAL που πραγματοποιήθηκαν στις 11-12 Μαϊου δείχνουν τον Ερντογάν να παίρνει πάνω από 50%
Η δημοσκόπηση της Asal προβλέπει ότι ο Ερντογάν θα λάβει το 50,6% των ψήφων και ο Κιλιτσντάρογλου το 46,3%.
Η δημοσκόπηση της Areda σε 25.000 ψηφοφόρους, έδειξε ότι το 51,3% των ερωτηθέντων είναι έτοιμο να ψηφίσει τον Ερντογάν, ενώ το 44,2% πρόκειται να στηρίξει τον Κιλιτσντάρογλου και τον Σινάν Ογκάν ένα σχεδόν 4%.
Η Μόσχα απορρίπτει τις κατηγορίες της τουρκικής αντιπολίτευσης περί «ανάμιξης» της Ρωσίας στις εκλογές
Η Μόσχα απέρριψε κατηγορηματικά τις κατηγορίες του ηγέτη της τουρκικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου περί ανάμιξης της Ρωσίας στις τουρκικές προεδρικές εκλογές, δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, ο Ντίμτρι Πεσκόφ, σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων.
Ο Κιλιτσντάρογλου, ο αντίπαλος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις αυριανές εκλογές της Κυριακής, κατηγόρησε παράγοντες από τη Ρωσία -χωρίς να τους κατονομάσει- για διασπορά «deepfakes» και άλλων μορφών παραπληροφόρησης, με σκοπό τον επηρεασμό του αποτελέσματος της εκλογικής αναμέτρησης. Ο Κιλιτσντάρογλου υποστήριξε ότι το κόμμα του, το Ρεπουμπλικανό Λαϊκό Κόμμα, έχει απτές αποδείξεις για την ευθύνη της Ρωσίας για αυτό.
«Απορρίπτουμε κατηγορηματικά τις κατηγορίες περί ανάμιξης στις τουρκικές εκλογές. Αυτό αποκλείεται», τόνισε ο Πεσκόφ, σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων.
«Είμαστε εξαιρετικά απογοητευμένοι με αυτή τη δήλωση της αντιπολίτευσης στην Τουρκία», τόνισε ο Ρώσος αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι ο Κιλιτσντάρογλου δεν είναι σε θέση να προσκομίσει αποδείξεις για αυτή την υποτιθέμενη ανάμιξη, «επειδή αυτή δεν υπάρχει στην πραγματικότητα».
ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΚΑΤΑ ΜΠΑΙΝΤΕΝ
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πραγματοποίησε τις τελευταίες προεκλογικές συγκεντρώσεις του στην Κωνσταντινούπολη, κατηγορώντας την αντιπολίτευση ότι συνεργάζεται με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν για να τον ανατρέψει, όπως αναφέρει το Reuters.
Ένα από τα σημεία στα οποία επέμεινε ήταν ότι η αντιπολίτευση λαμβάνει εντολές από τη Δύση και ότι θα υποκύψει στις επιθυμίες των δυτικών κρατών αν εκλεγεί.
Σε μια συγκέντρωση στην περιοχή Ουμράνιγιε της Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν υπενθύμισε τα σχόλια που έκανε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και δημοσίευσαν οι New York Times τον Ιανουάριο του 2020, όταν έκανε προεκλογική εκστρατεία για τον Λευκό Οίκο. Τότε, ο Μπάιντεν είπε ότι η Ουάσινγκτον θα πρέπει να ενθαρρύνει τους αντιπάλους του Ερντογάν να τον νικήσουν εκλογικά, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να ανατραπεί με πραξικόπημα.
Τα σχόλια αυτά, τα οποία επανεμφανίστηκαν αργότερα τον ίδιο χρόνο σε ένα βίντεο που έκανε τον Μπάιντεν το πιο δημοφιλές θέμα στο Twitter στην Τουρκία, καταδικάστηκαν τότε από την Άγκυρα ως “παρεμβατικά”.
“Ο Μπάιντεν έδωσε την εντολή να ανατραπεί ο Ερντογάν, το γνωρίζω αυτό. Όλοι οι άνθρωποί μου το γνωρίζουν αυτό”, δήλωσε ο 69χρονος Ερντογάν. “Αν είναι έτσι, τότε οι αυριανές κάλπες θα δώσουν απάντηση και στον Μπάιντεν”, πρόσθεσε.
Ο Ερντογάν επέκρινε επίσης τον Κιλιτσντάρογλου για τα σχόλιά του σχετικά με τη Ρωσία, χαρακτηρίζοντας τη Μόσχα σημαντικό εταίρο για την Τουρκία. “Η Ρωσία υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους μας όσον αφορά τα γεωργικά προϊόντα”, είπε.
ΤΙ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ Η ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ
Η συμμαχία της αντιπολίτευσης υπόσχεται, σε περίπτωση νίκης της στις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές απόλυτη ρήξη με την κληρονομιά δυο δεκαετιών μονοκρατορίας του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Κοινοβουλευτικό σύστημα
Η Τουρκία θα «στεφθεί δημοκρατία»: ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, υποψήφιος της Εθνικής Συμμαχίας για την προεδρία, θέλει η χώρα να τελειώνει με «το καθεστώς του ενός ανδρός και μόνο», διατύπωση που επαναλαμβάνει ασταμάτητα, καταγγέλλοντας έτσι την υπερβολική συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια του προέδρου Ερντογάν.
Στο πρόγραμμά της, έκτασης 240 σελίδων, η συμμαχία έξι κομμάτων υπόσχεται πως θα εγκαταλειφθεί το προεδρικό σύστημα, που θεσπίστηκε το 2018, και ότι θα υπάρξει ξανά αυστηρός διαχωρισμός των εξουσιών, με «κυβέρνηση που θα δίνει λόγο» για τις αποφάσεις της.
Η αντιπολίτευση θέλει η Τουρκία να επιστρέψει σε κοινοβουλευτικό σύστημα και η εκτελεστική εξουσία να βρίσκεται στα χέρια του ή της πρωθυπουργού που θα εκλέγεται από το κοινοβούλιο. Ο πρόεδρος θα εκλέγεται για μια μόνο -επταετή- θητεία.
Η αλλαγή συστήματος όμως «δεν θα είναι απλή, λόγω του πολύ υψηλού κοινοβουλευτικού πήχη, της πλειοψηφίας τριών πέμπτων, για την αναθεώρηση του Συντάγματος», επισημαίνει όμως η Μπαρτίλ Όνταρ, καθηγήτρια συνταγματικού δικαίου στο πανεπιστήμιο Κοτς της Κωνσταντινούπολης.
Άνεμος ελευθερίας
Η αντιπολίτευση υπόσχεται «ανεξάρτητη και αμερόληπτη δικαιοσύνη» και την αποφυλάκιση πολλών κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένου του μαικήνα Οσμάν Καβάλα, που έχει καταδικαστεί να εκτίσει ισόβια κάθειρξη.
Ο κ. Κιλιτσντάρογλου διαβεβαιώνει επίσης πως θα αφεθεί ελεύθερος ο Σελαχατίν Ντεμίρτας, αρχηγός του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP), μαύρο πρόβατο του προέδρου Ερντογάν, φυλακισμένος από το 2016 για «τρομοκρατική προπαγάνδα».
Η Εθνική Συμμαχία, στις τάξεις της οποίας ανήκει το «Καλό Κόμμα», εθνικιστική παράταξη, δεν διατυπώνει πάντως καμία σαφή πρόταση για την επίλυση του κουρδικού ζητήματος.
Η αντιπολίτευση θέλει εξάλλου να αποκατασταθεί η ελευθερία της έκφρασης και αυτή του Τύπου. Ο ηγέτης της υπόσχεται στους Τούρκους ότι θα καταργηθεί το αδίκημα της «προσβολής του προέδρου» της χώρας, που διευκόλυνε την κατάπνιξη κάθε διαφωνίας, και ότι θα μπορούν να «κριτικάρουν πολύ εύκολα».
Υπεράσπιση «όλων» των γυναικών και των ταυτοτήτων
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) θέλει να κατοχυρωθεί νομικά το δικαίωμα οι γυναίκες να φορούν τη μαντίλα, για να καθησυχάσει τις συντηρητικές ψηφοφόρους που εκφράζουν την ανησυχία πως η παράταξη του, παραδοσιακά εχθρική απέναντί της, θα καταργήσει κεκτημένα που εξασφάλισαν επί προεδρίας Ερντογάν.
«Θα υπερασπιστούμε τα δικαιώματα όλων των γυναικών», έχει υποσχεθεί, ενώ δεσμεύεται επίσης να «σέβεται τις πεποιθήσεις, τον τρόπο ζωής και την ταυτότητα του καθένα», αντίθετα με τον κ. Ερντογάν, που αποκαλεί συχνά τα μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+ «διεστραμμένους».
Ο κ. Κιλιτσντάρογλου θέλει η Τουρκία να επανενταχθεί στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, που επιβάλλει να διώκονται οι δράστες βίας σε βάρος των γυναικών· η Άγκυρα αποχώρησε από αυτήν το 2021.
Επιστροφή στην οικονομική ορθοδοξία
Η αντιπολίτευση υπόσχεται πως θα τερματίσει άμεσα την πολιτική που υπερασπίζεται με νύχια και με δόντια ο κ. Ερντογάν, ο οποίος, αντίθετα με τις κλασικές οικονομικές θεωρίες, εννοεί να συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια παρά το ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται περί το 45% σε ετήσια βάση.
Η Εθνική Συμμαχία διαβεβαιώνει πως θα επαναφέρει τον πληθωρισμό σε «μονοψήφιο αριθμό μέσα στα επόμενα δυο χρόνια» και ότι θα «ξαναδώσει την αξιοπιστία της στην τουρκική λίρα», που έχει χάσει σχεδόν το 80% της αξίας της έναντι του αμερικανικού δολαρίου.
«Όποιος κι αν είναι ο νικητής των εκλογών, δεν είναι και πολύ πιθανό η τουρκική οικονομία να αναρρώσει γρήγορα», θα επισημάνει πάντως ο Ερντάλ Γιαλτσίν, καθηγητής διεθνούς οικονομίας στο πανεπιστήμιο της Κωνσταντίας (Γερμανία).
Διπλωματία κατευνασμού
Η τουρκική αντιπολίτευση οραματίζεται την «πλήρη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση», διαβεβαιώνει ο Αχμέτ Ουνάλ Τσεβικιόζ, σύμβουλος του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Διπλωμάτες και παρατηρητές δεν αναμένουν πάντως πρόοδο ως προς τον σκοπό αυτό, είτε βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα.
Έχοντας συναίσθηση του γεγονότος πως η Άγκυρα έχει προκαλέσει εκνευρισμό στους συμμάχους της στο NATO από το 2016 καθώς καλλιεργεί προνομιακή σχέση με τη Μόσχα, η Εθνική Συμμαχία «υπόσχεται να επαναβεβαιώσει τον δυτικό προσανατολισμό της Τουρκίας», εξηγεί η Ίλκε Τοϊγκιούρ, καθηγήτρια ευρωπαϊκής γεωπολιτικής στο πανεπιστήμιο Carlos III της Μαδρίτης.
Ταυτόχρονα όμως η αντιπολίτευση θέλει να συνεχίσει έναν «ισορροπημένο» διάλογο με τη Ρωσία.
Όμως η προτεραιότητα, τουλάχιστον σύμφωνα με τον κ. Τσεβικιόζ, θα είναι η αποκατάσταση των σχέσεων με τη Συρία του Μπασάρ αλ Άσαντ: η συμφιλίωση αυτή είναι εκ των ων ουκ άνευ για να εξασφαλιστεί η επιστροφή, «σε εθελοντική βάση» και σε δυο χρόνια ή λιγότερο, οι 3,7 εκατ. σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία – εξαγγελία που προκαλεί ανησυχία σε οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
