Του Ειδικού συνεργάτη
Με αφορμή το πρόσφατο συμβάν της κατάρριψης του ρωσικού αεροσκάφους από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη και στην παρουσίαση – ενημέρωση των μονίμων αντιπροσωπειών του ΝΑΤΟ από ΗΠΑ, Μ. Βρετανία και Τουρκία της κατάστασης, όπως αυτής εξελίχθηκε στα τουρκοσυριακά σύνορα, θα επιχειρηθεί από αυτές τις γραμμές να αναλυθούν οι λόγοι που η Ελλάδα δεν θα πρέπει να συναινέσει σε περίπτωση που η Τουρκία, φοβούμενη πιθανές αντιδράσεις της Ρωσίας, ζητήσει την εφαρμογή του άρθρου 5 της συμμαχίας, δηλαδή να ζητήσει τη στρατιωτική συνδρομή των συμμάχων χωρών, σε περίπτωση που δεχθεί στρατιωτική επίθεση από τη Ρωσία.
Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι αν και το ρωσικό αεροσκάφος εισήλθε για μικρό χρονικό διάστημα στον τουρκικό εναέριο χώρο, αυτό βλήθηκε εντός του συριακού εναέριου χώρου. Αυτό άλλωστε το παραδέχθηκαν και αμερικανοί αξιωματούχοι. Το παραπάνω γεγονός από μόνο του δείχνει το βαθμό απειρίας με τον οποίο χειρίστηκαν οι Τούρκοι την όλη κατάσταση, δηλαδή τα τουρκικά ραντάρ θα μπορούσαν να είχαν ενημερώσει τους χειριστές των μαχητικών τους ότι το ρωσικό αεροσκάφος εξήλθε του εναερίου χώρου της Τουρκίας και ότι δε συνιστά πλέον απειλή.
Η σύγκλιση των μονίμων αντιπροσώπων του ΝΑΤΟ, προκειμένου να εξεταστεί η κατάσταση ήταν αναμενόμενη. Κανείς όμως δεν μπορεί να αποκλείσει την περίπτωση της ύπαρξης αιτήματος από μέρους της Τουρκίας για την εφαρμογή του άρθρου 5 της συμμαχίας, προκειμένου να αντιμετωπίσει ενδεχόμενη ρωσική στρατιωτική ενέργεια εις βάρος της. Στην περίπτωση αυτή η θέση της ελληνικής αντιπροσωπείας, πέραν των όποιων συμμαχικών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων, θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη και συνάμα ισχυρή, ώστε να λειτουργήσει με γνώμονα τα εθνικά μας συμφέροντα, αναζητώντας και ζητώντας ανταλλάγματα – προαπαιτούμενα, προκειμένου να προχωρήσει σε υπογραφή της όποιας ομόφωνης απόφασης.
Και βέβαια η Ελλάδα λόγω της δεινής οικονομικής της θέσης, δεν μπορεί να έχει ισχυρή φωνή στο διεθνές γίγνεσθαι. Μπορεί όμως στα όργανα που συμμετέχει και απαιτείται ομοφωνία για οποιαδήποτε απόφαση, να θέσει όρους που θα επιτρέψουν την μεταστροφή του όλου εις βάρος της κλίματος. Εκτιμάται ότι λόγω της δυσμενούς κατάστασης που διαμορφώνεται στα ΝΑ σύνορα της Τουρκίας, η γειτονική χώρα χρειάζεται απεγνωσμένα την πλήρη υποστήριξη των λοιπών συμμάχων χωρών, ώστε να αισθάνεται ασφαλής σε στρατιωτικό επίπεδο. Θα είναι η τελευταία ίσως σημαντική ευκαιρία να πετύχει σημαντική πολιτική και διπλωματική νίκη απέναντι σε μια Τουρκία, η οποία βρίσκεται ήδη στριμωγμένη στα σχοινιά.
Οι πιθανοί λόγοι που η Ελλάδα θα μπορούσε να προβάλλει ΒΕΤΟ σε μια τέτοια απόφαση είναι οι παρακάτω:
α. Να εξαντληθούν πρωτίστως όλες οι πιθανές λύσεις συμβιβασμού σε διπλωματικό επίπεδο και ο ΟΗΕ να αναλάβει σχετικές πρωτοβουλίες.
β. Δεν είναι προς το συμφέρον της χώρας οποιασδήποτε στρατιωτικής εμπλοκής, (ακόμα και με τη μορφή παροχής διευκολύνσεων) την παρούσα χρονική στιγμή, λόγω της οικονομικής κατάστασης, της γενικότερης ιδεολογικής πλατφόρμας της παρούσας κυβέρνησης, αλλά και του γεγονότος ότι η χώρα μας φιλοξενεί και κάποια εκατομμύρια λαθρομεταναστών, με ότι αυτό συνεπάγεται.
γ. Σε περίπτωση που οι διπλωματικές προσπάθειες δεν καρποφορήσουν, να θέσει ως προϋπόθεση για την παροχή στήριξης στην Τουρκία, μια σειρά θεμάτων(κάποια , όχι όλα) για αποδοχή και υπογραφή από μέρους της γείτονος όπως:
1/ Αναγνώριση από μέρους της Τουρκίας της ύπαρξης υφαλοκρηπίδας στα νησιά του Αιγαίου και την μη ύπαρξη «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο.
2/ Αναγνώριση του δικαιώματος της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα και τον εναέριο της χώρο μέχρι τα 12 ν.μ. και άρση του casus belli, από μέρους της Τουρκίας.
3/ Αναγνώριση, αποδοχή και υπογραφή από μέρους της Τουρκίας της συνθήκης για το Δίκαιο των θαλασσών και κατ επέκταση την αναγνώριση του δικαιώματος της Ελλάδας να ορίσει την ΑΟΖ της, βάσει του παραπάνω δικαίου.
4/ Αποχώρηση των στρατευμάτων κατοχής από την Κύπρο και αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας σύμφωνα με την προ το 1974 κατάσταση. Ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ΝΑΤΟ.
5/ Επιστροφή των περιουσιών και όλων των δικαιωμάτων που αφαιρέθηκαν από την ελληνική μειονότητα της Κων/πολης, Ίμβρου και Τενέδου.
6/ Αναγνώριση της εδώ διαβιούσας μειονότητας ως «μουσουλμανική», και όχι ως «τουρκική», σύμφωνα με τη συνθήκη της Λωζάνης.
7/ Τερματισμός των παραβάσεων και παραβιάσεων του FIR Αθηνών, από τουρκικά μαχητικά χωρίς την υποβολή σχεδίων πτήσεως.
8/ Δέσμευση της τουρκικής πλευράς για ανακοπή των μεταναστευ-τικών ροών προς την Ελλάδα και την Ευρώπη γενικότερα. Αποδοχή όλων των επαναπροωθημένων και λήψη μέτρων για την επιστροφή τους στις πατρίδες τους.
9/ Αναγνώριση από την Τουρκία του δικαιώματος της χώρας για έρευνα – διάσωση εντός του FIR Αθηνών.
Σημαντικό θα ήταν ο σχηματισμός ενός εσωτερικού συνασπισμού ευρωπαϊκών χωρών που έχουν προβλήματα με την λαθρομετανάστευση (Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα κλπ), οι οποίες θα προθυμοποιηθούν να πιέσουν την στριμωγμένη Τουρκία για να κάνει βήματα πίσω σε ότι αφορά τις παράλογες αξιώσεις σε βάρος της Ελλάδας. Γαλλία και Ιταλία έχουν σοβαρούς λόγους να πάρουν το μέρος της χώρας μας λόγω των ενεργειακών κοιτασμάτων.